(2012) 1 ΑΑΔ 1185

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 63/2012)

 

1 Ιουνίου, 2012

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΟ  ΑΡΘΡΟ  155.4  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ  ΚΑΙ

ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  3  ΚΑΙ  9  ΤΟΥ  ΠΕΡΙ  ΑΠΟΝΟΜΗΣ  ΤΗΣ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ  (ΠΟΙΚΙΛΑΙ  ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ)  ΝΟΜΟΥ  ΤΟΥ  1964

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΗΝ  ΑΙΤΗΣΗ  ΤΟΥ  MATHEW  NDIANEFO  ΥΠΗΚΟΟΥ  ΝΙΓΗΡΙΑΣ  ΚΑΙ  ΤΩΡΑ  ΣΤΑ  ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ  ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ  ΤΗΣ  ΛΑΚΑΤΑΜΙΑΣ,  ΛΕΥΚΩΣΙΑ  ΓΙΑ  ΤΗΝ  ΕΚΔΟΣΗ  ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ  ΤΗΣ  ΦΥΣΗΣ  HABEAS  CORPUS

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΟ  18ΠΣΤ(8)  ΤΟΥ  Ν.3  ΤΟΥ  153(I)  ΤΟΥ  2011  ΣΧΕΤΙΚΑ  ΜΕ  ΤΟΥΣ  ΚΟΙΝΟΥΣ  ΚΟΝΟΝΕΣ  ΚΑΙ  ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ  ΓΙΑ  ΤΗΝ  ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ  ΤΩΝ  ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ  ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ  ΥΠΗΚΟΩΝ  ΤΡΙΤΩΝ  ΧΩΡΩΝ,

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΗΝ  ΚΥΠΡΙΑΚΗ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,  ΜΕΣΩ

1.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

2.  ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ  ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ  ΚΑΙ  ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ  ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

3.  ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ  ΤΜ.  ΑΡΧΕΙΟΥ  ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ  ΚΑΙ  ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

 

ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ, ΚΑΙ ΠΑΡΑ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΤΑΘΕΙ Η ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΚΑΤΑΜΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΝ MATHEW NDIANEFO ΥΠΗΚΟΟ ΝΙΓΗΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ(8) ΤΟΥ Ν.3 ΤΟΥ 153(Ι) ΤΟΥ 2011, ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ

 

_________________________

 

Χρίστος Χριστοδουλίδης, για τον Αιτητή.

Κυριάκος Σταυρινός, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Αιτητής παρών.

_________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:  Με την παρούσα αίτηση, ο αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος της φύσεως habeas corpus, με το οποίο να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησής του και να διαταχθεί η αποφυλάκισή του.

 

Νομική βάση της αίτησης αποτελεί το ΄Αρθρο 18ΠΣΤ(8) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως (Τροποποιητικός) Νόμου του 2011, (Ν. 153(Ι)/2011), (ο «Νόμος»).

 

Ο αιτητής, σύμφωνα με τα γεγονότα, όπως αυτά δίδονται με την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση των καθ' ων η αίτηση και δεν αμφισβητούνται, είναι υπήκοος Νιγηρίας και ήλθε στην Κυπριακή Δημοκρατία μέσω των κατεχομένων, σε άγνωστο χρόνο.  Στις 30/10/2008, υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου αίτηση για αναγνώριση σ' αυτόν του καθεστώτος του πολιτικού πρόσφυγα, η οποία απορρίφθηκε στις 26/6/2009 και ο ίδιος ενημερώθηκε σχετικά, με επιστολή.  Στις 7/8/2009, καταχώρισε στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων διοικητική προσφυγή, η οποία απορρίφθηκε στις 29/6/2010.  Καίτοι ειδοποιήθηκε με επιστολή, συνέχισε να παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία.  Στις 2/12/2010, εντοπίστηκε από μέλη της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, («Υ.Α.Μ.»), Πάφου να εργάζεται παράνομα και ασκήθηκε εναντίον του ποινική δίωξη για τα αδικήματα της πλαστοπροσωπίας, της παράνομης απασχόλησης και της παράνομης παραμονής.  Καταδικάστηκε από το Δικαστήριο σε ποινή φυλάκισης δύο μηνών από 2/12/2010.  Μετά την αποφυλάκισή του και λόγω της καταδίκης του, θεωρήθηκε ως ανεπιθύμητος μετανάστης και εκδόθηκαν εναντίον του, στις 12/1/2011, Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης.  Η έκδοσή τους του γνωστοποιήθηκε στις 20/1/2011, ημερομηνία που εκτελέστηκε το ΄Ενταλμα Κράτησης μετά την αποφυλάκισή του, αρνήθηκε, όμως, να τα παραλάβει και να τα υπογράψει.  Στις 9/12/2011, καταχώρισε την Αίτηση Αρ. 151/11 για έκδοση Εντάλματος habeas corpus, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωσή του στις 29/12/2011, με τη σύμφωνη γνώμη των καθ' ων η αίτηση, επειδή η κράτησή του υπερέβαινε τους έξι μήνες, χρονική περίοδο που προβλέπεται από το Νόμο.  Την ίδια ημερομηνία, δεδομένου ότι αυτός είναι απαγορευμένος μετανάστης χωρίς δικαίωμα παραμονής, εκδόθηκαν εναντίον του νέα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης, τα οποία του γνωστοποιήθηκαν.  Αρνήθηκε, όμως, αφού τα διάβασε, να υπογράψει ότι τα παρέλαβε. 

 

Η Αστυνομία, επειδή ο αιτητής δεν παρουσίασε διαβατήριο κατά την υποβολή της αίτησής του για πολιτικό άσυλο, παρά μόνο άδεια οδηγού, εξασφάλισε την έκδοση ταξιδιωτικού εγγράφου από την πρεσβεία της Νιγηρίας στο Τελ Αβίβ, ημερομηνίας 5/1/2012, με ισχύ μέχρι 5/4/2012.  Στις 8/3/2012, μεταφέρθηκε από αστυνομικούς της Υ.Α.Μ. στον αερολιμένα Λάρνακας, με σκοπό να απελαθεί, αρνείτο, όμως, επίμονα να αναχωρήσει, με αποτέλεσμα να μην καταστεί δυνατή η απέλασή του.  Στις 9/5/2012, η Υπουργός Εσωτερικών, (η «Υπουργός»),  ενέκρινε την περαιτέρω κράτησή του, μέχρι να καταστεί δυνατή η απέλασή του, στηριζόμενη στην Εισήγηση της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, (η «Διευθύντρια»).  Στις 10/5/2012, έγινε νέα προσπάθεια απέλασής του, απέτυχε, όμως, και πάλι, γιατί αυτός, ενώ βρισκόταν μέσα στο αεροπλάνο, αντέδρασε έντονα, με αποτέλεσμα ο Κυβερνήτης να αρνηθεί να τον μεταφέρει και να οδηγηθεί πίσω στα αστυνομικά κρατητήρια.  Οι καθ' ων η αίτηση καταλήγουν ότι δεν έχουν συμπληρωθεί 18 μήνες κράτησής του για σκοπούς απέλασης από 20/1/2011 και, συνεπώς, η κράτηση είναι καθ' όλα νόμιμη.

 

Είναι η εισήγηση του συνηγόρου του αιτητή ότι η κράτησή του είναι παράνομη, καθ' ότι παραβιάζει το ΄Αρθρο 15(5) της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, (η «Οδηγία»), και το ΄Αρθρο 18ΠΣΤ(8) του Νόμου.  Ο συνολικός χρόνος, υπέβαλε, που αυτός τελεί υπό κράτηση, υπερβαίνει τους έξι μήνες - περίοδο που προβλέπεται από την Οδηγία και το Νόμο - αφού, μετά την απελευθέρωσή του από το Δικαστήριο στα πλαίσια της Αίτησης Αρ. 151/11, συνελήφθη εκ νέου αμέσως.  Είναι η θέση του ότι κάτι τέτοιο δεν μπορούσε να συμβεί, ούτε μπορούσε να παραταθεί η κράτησή του, η οποία, ισχυρίζεται, δεν έγινε από το αρμόδιο όργανο, δηλαδή, την Υπουργό.  Απλή αναγραφή «Εγκρίνεται» στην Εισήγηση της Διευθύντριας δε συνιστά παράταση.  Με αναφορά σε νομολογία, υποστήριξε το βάσιμο της αίτησης.

 

Αντίθετη είναι η θέση των καθ' ων η αίτηση, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι το αιτούμενο διάταγμα δεν μπορεί να εκδοθεί, αφού στον αιτητή, σε σχέση με τα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης, παρέχεται η εναλλακτική θεραπεία της προσφυγής, στα πλαίσια του ΄Αρθρου 146.1 του Συντάγματος.  Περαιτέρω, ισχυρίζονται ότι η δοθείσα παράταση της κράτησής του είναι καθ' όλα νόμιμη· έγινε από το αρμόδιο όργανο, για συγκεκριμένους λόγους που εξηγούνται.

 

Ο Νόμος, ο οποίος δημοσιεύτηκε στις 25/11/2011, ενσωμάτωσε την Οδηγία, στο Κεφ. ΙV της οποίας - «Κράτηση ενόψει Απομάκρυνσης» - προνοείται ότι η κράτηση παράνομα διαμένοντος υπηκόου τρίτης χώρας είναι αναγκαία, για να διασφαλιστεί η απομάκρυνσή του, αλλά η χρονική περίοδός της δεν πρέπει να υπερβαίνει τους έξι μήνες - (βλ. ΄Αρθρο 15).  Σύμφωνα με το ΄Αρθρο 15(6) αυτής, το χρονικό διάστημα της κράτησης είναι δυνατό να παραταθεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες, εφόσον η απομάκρυνση του υπηκόου τρίτης χώρας δεν καθίσταται δυνατή, είτε γιατί αυτός αρνείται να συνεργαστεί, είτε γιατί καθυστερεί η λήψη των αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.  Ανάλογα προβλέπονται και στο ΄Αρθρο 18ΠΣΤ(1)(α)(β) του Νόμου.  Το εν λόγω ΄Αρθρο, στην παράγραφο 3(α), προβλέπει ότι το διάταγμα κράτησης υπόκειται σε προσφυγή δυνάμει του ΄Αρθρου 146.1  του Συντάγματος και, με την παράγραφο 5(α), δίδει δικαίωμα στον υπήκοο της τρίτης χώρας να υποβάλει αίτηση για την έκδοση εντάλματος habeas corpus, δυνάμει του ΄Αρθρου 155.4 του Συντάγματος, αναφορικά με τη διάρκεια της κράτησης. 

 

Είναι φανερό από τα πιο πάνω, ότι, στα πλαίσια αυτής της αίτησης, εκείνο το οποίο ελέγχεται είναι η διάρκεια της κράτησης και τίποτε πέραν τούτου.    Σκοπός της Οδηγίας και του Νόμου δεν είναι υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος συλλαμβάνεται για σκοπούς απέλασης και ελευθερώνεται να μην μπορεί, ανάλογα με τις περιστάσεις, να συλληφθεί εκ νέου και να κρατηθεί για τους ίδιους σκοπούς, νοουμένου ότι η συνολική περίοδος κράτησής του δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες.  

 

΄Εχω μελετήσει τις αποφάσεις στις οποίες ο συνήγορος του αιτητή παρέπεμψε[1], δε συμφωνώ, όμως, ότι τα γεγονότα τους είναι τα ίδια με τα γεγονότα της παρούσας αίτησης.  Η επιτυχία εκεί των αιτήσεων και η απελευθέρωση των αιτητών οφειλόταν στο ότι η παράταση του χρόνου κράτησης  δόθηκε μετά την καταχώριση των αιτήσεων habeas corpus που εκκρεμούσαν ή στο ότι δεν υπήρχε επίδοση του διατάγματος απέλασης.

 

Επανερχόμενη στα γεγονότα της υπόθεσης, παρατηρώ ότι η σύλληψη του αιτητή στη βάση των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης, ημερομηνίας 29/12/2011, δεν μπορεί να ελεγχθεί.  Ελέγχεται μόνο η διάρκεια της κράτησής του, η οποία, βέβαια, δεν αρχίζει από τις 29/12/2011, που συνελήφθη μετά την απελευθέρωσή του αλλά από τις 20/1/2011, που συνελήφθη για πρώτη φορά.  Η διάρκεια της προηγούμενης κράτησής του δε διαγράφεται, αφού αυτός κρατείτο για τους ίδιους σκοπούς.  Εάν ο υπολογισμός της προθεσμίας άρχιζε με την έκδοση των νέων διαταγμάτων, αυτό θα αποτελούσε καταστρατήγηση του Νόμου.

 

Προκύπτει από τα επισυνημμένα στην αίτηση έγγραφα - Τεκμήριο 15 - ότι υπάρχει αιτιολογημένη Εισήγηση της Διευθύντριας για παράταση της κράτησης του αιτητή, ο οποίος, όπως έχει αναφερθεί, το μόνο στοιχείο που παρουσίασε ήταν η άδεια οδηγού.  Στις 5/1/2012, εξασφαλίστηκε ταξιδιωτικό έγγραφο η ισχύς του οποίου, όμως, έληξε χωρίς να γίνει κατορθωτή η απέλασή του, αφού αυτός, καίτοι μεταφέρθηκε στον αερολιμένα Λάρνακας με σκοπό να απελαθεί, αρνείτο επίμονα να αναχωρήσει και η αεροπορική εταιρεία δεν επέτρεψε την επιβίβασή του στο αεροσκάφος.  Στις 9/5/2012, η Υπουργός συμφώνησε και ενέκρινε την Εισήγηση της Διευθύντριας για παράταση του χρόνου κράτησής του.  Στο μεταξύ, εξασφαλίστηκε νέο ταξιδιωτικό έγγραφο με ισχύ μέχρι 12/5/2012, νέα προσπάθεια, όμως, στις 10/5/2012, για απέλαση του αιτητή απέτυχε, αφού αυτός και πάλι δημιούργησε προβλήματα κατά την επιβίβασή του στο αεροπλάνο.  Η έγκριση για παράταση του χρόνου κράτησής του έγινε από την αρμόδια Υπουργό, η οποία δεν απαιτείτο να επαναλάβει και να καταγράψει όσα με την Εισήγηση η Διευθύντρια έθεσε ενώπιόν της, τα οποία έκρινε ότι δικαιολογούσαν την παράταση της κράτησής του.  Το αιτιολογημένο της Εισήγησης, με την έγκρισή της, συνιστά αιτιολογημένη απόφασή της για παράταση του χρόνου κράτησης του αιτητή.

 

΄Εχοντας υπόψη τις περιστάσεις της υπόθεσης και, ιδιαίτερα, την άρνηση του αιτητή να συνεργαστεί, αλλά και το γεγονός ότι η κράτηση του μέχρι σήμερα, στο σύνολό της, δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες - καταλήγω ότι η αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει. 

 

Η αίτηση απορρίπτεται.

 

 

 

 

                                                                            Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                                         Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/ΜΠ