ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
STELIOS P ORPHANIDES ν. VYRON MICHAELIDES (1968) 1 CLR 295
?Aγαθοκλέους Aνδρέας ν. EΔAΞYΛ Ξυλουργικές Eπιχειρήσεις Λτδ και Άλλου (1997) 1 ΑΑΔ 302
Xαραλαμπίδης Aνδρέας ν. Aλίκης Παναγιώτου Mελωδία (Xαραλαμπίδου) (1997) 1 ΑΑΔ 724
Μπαϊμπουρίδης Κυριάκος ν. Ίρμας Μπαϊμπουρίδη (2010) 1 ΑΑΔ 964
ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΣ κ.α ν. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006, 18 Φεβρουαρίου 2011
ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΣ κ.α ν. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006, 9 Σεπτεμβρίου 2011
Bογαζιανός Πραξιτέλης και Άλλοι ν. Tράπεζα Kύπρου Λτδ (Αρ. 1) (2011) 1 ΑΑΔ 253
Βογαζιανός Πραξιτέλης και Άλλοι ν. Τράπεζα Κύπρου Λτδ (Αρ. 2) (2011) 1 ΑΑΔ 1577
Ρόπας άλλως Ιερόθεος Χριστοδούλου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2010) 2 ΑΑΔ 226
Aντωνίου Aνδρέας ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 339
Eλεγκτική Yπηρεσία Συνεργατικών Eταιρειών v.Aγαθοκλή Παπαγεωργίου και Άλλων (2000) 3 ΑΑΔ 151
Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ζήνας Πουλλή (2001) 3 ΑΑΔ 1060
ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΣ κ.α ν. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006, 9 Σεπτεμβρίου 2011
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ν. ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗ κ.α., 144/2009, 17/5/2012
Kayat Τrading Ltd ν. Genzyme Corporation (Αρ. 3) (2013) 1 ΑΑΔ 1263
ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΣ κ.α ν. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006, 9 Σεπτεμβρίου 2011
KAYAT TRADING LIMITED ν. GENZYME CORPORATION, Πολιτική Έφεση Αρ. 58/2012, 14/6/2013
Βογαζιανός Πραξιτέλης και Άλλοι ν. Τράπεζα Κύπρου Λτδ (Αρ. 2) (2011) 1 ΑΑΔ 1577
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006)
9 Σεπτεμβρίου, 2011
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΦΩΤΙΟΥ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
1. ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΣ,
2. ΕΙΡΗΝΗ ΒΟΓΑΖΙΑΝΟΥ,
3. ΧΕΛΕΙΑ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες,
ν.
ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ.,
Εφεσιβλήτων.
________________________
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 4 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2011,
ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΕΦΕΣΕΙΟΝΤΩΝ
Κώστας Χατζηϊωάννου, μαζί με Νίτσα Χατζηϊωάννου (κα), για τους Αιτητές - Εφεσείοντες.
Πόλυς Πολυβίου, για τους Καθ' ων η Αίτηση - Εφεσίβλητους.
________________________
Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει
η Δικαστής Ε. Παπαδοπούλου,
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με αίτηση ημερομηνίας 4/3/2011, οι αιτητές, εφεσείοντες στην Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/2006 - υπήρξε αντέφεση από μέρους των εφεσιβλήτων και εκδόθηκε απόφαση στις 18/2/2011 - ζητούν από το Δικαστήριο τις εξής θεραπείες:-
«Α. Διάταγμα Δικαστηρίου παραμερίζον και/ή ακυρώνον την απόφαση του Δικαστηρίου στην υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Πολιτική ΄Εφεση ημερομηνίας 18.2.11 και/ή
Β. Διάταγμα Δικαστηρίου διατάττον την επανεκδίκαση της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Πολιτικής ΄Εφεσης και/ή
Γ. Διάταγμα Δικαστηρίου τροποποιόν την απόφαση του Δικαστηρίου ημερομηνίας 18.2.11 κατά τρόπο που να καθίσταται σύμφωνη με το Νόμο και το Σύνταγμα.
Δ. Οποιαδήποτε άλλη διαταγή το Δικαστήριο ήθελε κρίνει ορθή.
Ε. ΄Εξοδα.»
Η αίτηση στηρίζεται στα ΄Αρθρα 28 και 30 του Συντάγματος, στα ΄Αρθρα 3, 4, 5 και 6 του περί Τόκου Νόμου του 1977, (Ν. 2/77), στη Δ.35, θ. 8, 9, 19, 25 και Δ.48, θ. 1-4 και 9 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, στους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης και στις συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου.
Οι λόγοι που δικαιολογούν την αίτηση, όπως καταγράφονται σ' αυτήν, είναι:-
«1. Η απόφαση 18.2.2011 είναι παράνομη και/ή παραβιάζει ρητές πρόνοιες του Ν.2/77 που ίσχυε στην διαφορά.
2. Το Δικαστήριο δεν είχε εξουσία να εκδώσει την απόφαση ως εξεδόθη ή να αποδώσει στους εφεσιβλήτους παράνομα χρεωθέντες τόκους. Κανένα κώλυμα δεν μπορεί να οδηγήσει σε τέτοιο αποτέλεσμα. ΄Αλλωστε το κώλυμα είναι ασπίδα όχι δόρυ.
3. Η απόφαση 18.2.2011 είναι αναιτιολόγητη κατά παράβαση του άρθρου 30 του Συντάγματος.
4. Η απόφαση 18.2.2011 δεν αποδίδει στους εφεσείοντες την προστασία που τους παρείχε ο Ν.2/77 και μεταχειρίζεται τους εφεσείοντες διαφορετικά από άλλους σε όμοιες περιπτώσεις. ΄Ετσι παραβιάζονται τα εκ του άρθρου 28 του Συντάγματος δικαιώματα των αιτητών.»
Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση του αιτητή - εφεσείοντα 1 προς υποστήριξη της αίτησης, στην οποία προέβη κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης από τους αιτητές - εφεσείοντες 2 και 3, αυτός ισχυρίζεται ότι το Δικαστήριο, με την απόφαση της 18/2/2011, τον καταδικάζει να πληρώσει ποσό τριπλάσιο του ποσού του δανείου που αυτός συνήψε, με αποτέλεσμα να παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης και προστασίας που τυγχάνουν άλλοι πολίτες της Δημοκρατίας. Αναφέρει, συγκεκριμένα, ότι:-
«(α) Το ποσό του επίδικου δανείου εκ ΛΚ.66.903,25 ήταν το άθροισμα του κεφαλαίου και τόκων που κατ' ισχυρισμό όφειλα στους εφεσίβλητους σε δύο προηγούμενους λογαριασμούς. Το Πρωτόδικο Δικαστήριο είχε εύρημα ότι το σύνολο του κεφαλαίου ήταν ΛΚ.41.957,12 το δε υπόλοιπο εκ Λ.Κ.24.946,13 ήταν τόκοι τους οποίους μείωσε κατά ΛΚ.5.601,54. ΄Εστω και αν δεν μπορώ λόγω κωλύματος να αμφισβητήσω το ύψος των τόκων που όφειλα κατά την ημερομηνία του δανείου, γεγονός παραμένει ότι μόνο μέρος του ποσού των ΛΚ.66.903,25 ήταν κεφάλαιο η δε απόδοση τόκων επί του υπολοίπου απολήγει σε χρέωση τόκου πέραν του 9% αφού χρεώνει τόκους επί τόκων και σε παράβαση του Ν.2/77 όπως επανειλημμένα έχει νομολογηθεί. Η προστασία που μου παρείχε ο Ν.2/77 δεν μου αποδόθη όπως απεδόθη σε άλλες περιπτώσεις πολιτών της Δημοκρατίας αφού εξαναγκάζομαι με την απόφαση να πληρώσω τόκους επί τόκων.
.........................................................................................................................
5. Το Δικαστήριο στην απόφαση 18.2.11 ασχολείται κύρια με το Λόγο ΄Εφεσης 4 περί αξιοπιστίας και καθόλου ή σχεδόν καθόλου με τους υπόλοιπους Λόγους ΄Εφεσης. Κατά την ακροαματική διαδικασία και ήμουν παρών σε αυτήν, όταν ο δικηγόρος μας επιχείρησε να αναπτύξει το Λόγο ΄Εφεσης 4 του ελέχθη από το Δικαστήριο ότι εδώ δεν τίθεται θέμα αξιοπιστίας αφού τα ζητήματα ήταν νομικά και δεν προχώρησε η επιχειρηματολογία. ΄Ομως η όλη απόφαση στηρίζεται στο Λόγο ΄Εφεσης 4 και ελήφθη χωρίς να ακουστεί η δική μας θέση επ' αυτού.
6. Το Δικαστήριο δεν αιτιολογεί την απόρριψη των Λόγων ΄Εφεσης 1,2,3,5 και 6 ασχολείται δε μόνο ακροθιγώς με τον Πρώτο Λόγο ΄Εφεσης αφού τον περιορίζει στον όρο περί διαιρέτη εκ 360 ημερών ενώ ο Λόγος αφορούσε κύρια το τοκοφόρο υπόλοιπο των προηγούμενων διευκολύνσεων και την ανάγκη αναμόρφωσης όλης της συμφωνίας όχι μόνο τον όρο περί 360 ημερών. Δεν ασχολείται το Δικαστήριο με αυτή την πτυχή και αποδίδει σε μας εισηγήσεις που δεν εκάμαμε με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβάνομαι πώς και γιατί απερρίφθησαν οι λόγοι ΄Εφεσης.»
Είναι η θέση του ότι υπήρξε πλάνη, η οποία πρέπει να διορθωθεί, για να μην υποστεί η Κυπριακή Δημοκρατία επιπτώσεις, αν αυτή διαπιστωθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ε.Δ.Α.Δ.). Η περίπτωση, υποστηρίζει, αποτελεί εξαιρετική περίπτωση, συντρέχουν δε ιδιάζουσες περιστάσεις, οι οποίες ενεργοποιούν τη σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου για παραμερισμό της απόφασης και αποκατάσταση της πλάνης.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών, με αναφορά σε αγγλική και κυπριακή νομολογία επί του θέματος της σύμφυτης εξουσίας του δικαστηρίου για παραμερισμό απόφασης, εισηγήθηκε το κατάλληλο της περίπτωσης για τους εξής λόγους:-
(α) Η έκδοση της απόφασης έγινε με καθυστέρηση εννέα μηνών.
(β) Σύμφωνα με την πρωτόδικη απόφαση, το ποσό που οφείλετο από τους εφεσείοντες ήταν μικρότερο, αφού, σε προηγούμενους λογαριασμούς που διατηρούσαν οι εφεσείοντες με τους εφεσίβλητους, υπήρχαν υπερχρεώσεις τόκων, κατ' έφεση δε κρίθηκε ότι ο εφεσείων 1 - αιτητής στην παρούσα - εμποδιζόταν να συζητήσει θέματα αναφορικά με τους προηγούμενους λογαριασμούς. Η απόδοση τόκου, υπέβαλε, επί του συνολικού ποσού τη οφειλής, στην οποία περιλαμβανόταν και παράνομα περιληφθέν ποσό, είναι παράνομη.
(γ) Δεν υπήρξε απόφαση επί της διαφοράς, αφού το θέμα που εξετάστηκε - αξιοπιστία μαρτύρων - δεν ήταν τόσο σημαντικό για τους εφεσείοντες.
Η πλευρά των καθ' ων η αίτηση, με την ένστασή τους, προβάλλουν το αβάσιμο της αίτησης. Επιδιώκεται, υποστηρίζουν, ουσιαστικά, επανεκδίκαση της υπόθεσης. Με τα ζητήματα που θέτουν οι αιτητές, δεν επιδιώκεται διόρθωση λάθους, η οποία είναι δυνατή στη βάση της Δ.25, θ. 6 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, αλλά επανεκδίκαση της έφεσης σε τρίτο βαθμό δικαιοδοσίας, που είναι άγνωστος στο νομικό μας σύστημα. Η φύση των ζητημάτων που αυτοί έθεσαν δε δικαιολογεί εφαρμογή της σύμφυτης εξουσίας του Δικαστηρίου, η οποία εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις που η απόφαση είναι άκυρη λόγω παράβασης των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης.
Η σύμφυτη εξουσία του δικαστηρίου, όπως αυτή έχει περιγραφεί στη Χαραλμπίδης ν. Μελωδία (Χαραλαμπίδου) (1997) 1 Α.Α.Δ. 724, είναι εκείνη που εξυπακούεται από τη φύση της λειτουργίας του ως δικαστήριο της δικαιοσύνης.
Σε σχέση με το ίδιο ζήτημα, στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργ. Εταιρειών ν. Παπαγεωργίου κ.ά. (2000) 3 Α.Α.Δ. 151, αναφέρονται τα εξής:- (σελ. 155-156)
«Η σύμφυτη δικαιοδοσία δεν πηγάζει ούτε από νόμο ούτε από κανονισμό αλλά από τη φύση της δικαστικής λειτουργίας. Γι' αυτό και προσδιορίζεται με το επίθετο 'σύμφυτη'. Η βασική εκδήλωση της εξουσίας αυτής είναι η ρύθμιση των θεμάτων που άπτονται των δικαστικών διαδικασιών. Περιλαμβάνει δε τομείς του δικαίου των οποίων η νομολογία αναγνώρισε την ύπαρξη. ΄Ομως έχουν τεθεί όρια και αυτοπεριορισμοί για να διαφυλαχθεί η αποτελεσματική λειτουργία αυτής της εξουσίας στις ορθές διαστάσεις της.»
Στην Αγαθοκλέους ν. ΕΔΑΞΥΛ Λτδ κ.ά. (1997) 1 Α.Α.Δ. 302, το Εφετείο, απορρίπτοντας αίτηση για παραμερισμό απόφασης ως εσφαλμένης και επανασυζήτηση της υπόθεσης, όπως ακριβώς και η παρούσα, ανέφερε τα εξής:- (σελ. 304)
«Η άποψή μας είναι πως η αίτηση είναι αβάσιμη. Το Ανώτατο Δικαστήριο ως Εφετείο, με διευρυμένη μάλιστα σύνθεση από 5 δικαστές, ερεύνησε το ζήτημα που μας απασχολεί στην υπόθεση Ορφανίδης ν. Μιχαηλίδης (1968) 1 Α.Α.Δ. 295, στην οποία ηγέρθηκαν πανομοιότυπα νομικά σημεία. Δεν θα αναφερθούμε σε έκταση στην απόφαση. Θα αρκεστούμε να πούμε μόνο πως σ' αυτή γίνεται εξαντλητική συζήτηση του ζητήματος, με ειδική μάλιστα συγκριτική αναφορά στα ισχύοντα στην Αγγλία και στον τόπο μας.
Το μόνο που θα μπορούσαμε να προσθέσουμε, ως δικό μας σχόλιο, είναι πως η απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Ορφανίδης υιοθέτησε ουσιαστικά τη θεμελιακή αρχή, που ενυπάρχει στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης που ακολουθούμε, της διασφάλισης δηλαδή της τελεσιδικίας. Δεν έχει το Δικαστήριο σύμφυτη εξουσία να παραμερίζει εκδοθείσα απόφασή του, με σκοπό την επανασυζήτησή της.»
Στην Ιερόθεος Χριστοδούλου άλλως Ρόπας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Ποινική Αίτηση Αρ. 3/09, 10/5/10 - (απόφαση Πλήρους Ολομέλειας), όπου γίνεται ανασκόπηση της νομολογίας σε σχέση με το ζήτημα της σύμφυτης εξουσίας, αναφέρονται τα εξής:-
«Μετά την ολοκλήρωση της δίκης και την έκδοση απόφασης, επανάνοιγμα της υπόθεσης είναι δυνατό μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που για κάποιο λόγο, όπως για παράδειγμα τη μη ειδοποίηση διαδίκου περί της διαδικασίας, η διεξαχθείσα δίκη είναι άκυρη. Σχετική είναι η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Πουλλή (2001) 3 Α.Α.Δ. 1060, όπου η Αναθεωρητική ΄Εφεση είχε ολοκληρωθεί χωρίς όμως να είχε επιδοθεί η έφεση και αντέφεση στα ενδιαφερόμενα μέρη ενός μάλιστα από τα οποία η προαγωγή είχε ακυρωθεί από την Ολομέλεια αφού δέχθηκε την αντέφεση. Κάτω από αυτές τις περιστάσεις κρίθηκε ότι η διαδικασία ήταν άκυρη και έτσι η Πλήρης Ολομέλεια παραμέρισε την απόφαση και διέταξε όπως διεξαχθεί ξανά η δίκη. Στη σελ. 1067 λέχθηκαν τα ακόλουθα:
'Διαπιστώνουμε ότι παρέχεται στο δικαστήριο σύμφυτη δικαιοδοσία ακύρωσης διαταγής ή απόφασης, που εκδίδεται σε διαδικασία η οποία δεν επιδίδεται σε ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Αυτό ισχύει τόσο στην περίπτωση της έφεσης όσο και της αντέφεσης, που ακούονται χωρίς γνωστοποίηση της διαδικασίας σε κάθε διάδικο ή ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Η ακύρωση αποτελεί χρέος προς αποκατάσταση της δικαιοσύνης και το χρέος αυτό μπορεί να πληρωθεί είτε μετά από διάβημα ενδιαφερομένου προσώπου ή με πρωτοβουλία του ιδίου του δικαστηρίου. '»
Στην Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 339, όπου ο αποτυχών εφεσείων καταχώρισε αίτηση για επανακρόαση της έφεσης από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποφασίστηκε ότι:- (σελ. 340)
«Αποδοχή του αιτήματος του αιτητή, θα συνεπαγόταν την αναγνώριση, έξω από τα πλαίσια του νόμου, τριτοβάθμιας δικαιοδοσίας, θεσμού άγνωστου στο νόμο.»
Τα ζητήματα που θέτουν οι αιτητές με την αίτησή τους, ουσιαστικά, κατατείνουν στο ότι η απόφαση στην Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 281/06, η οποία εκδόθηκε στα πλαίσια έγκυρης έφεσης και μετά από πλήρη ακρόαση, είναι λανθασμένη και πρέπει να ακυρωθεί. Τέτοια εξουσία, όμως, δεν παρέχεται, αφού αυτή θα ισοδυναμούσε με άσκηση τριτοβάθμιας δικαιοδοσίας.
Η αίτηση απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Ε. Παπαδοπούλου, Δ.
Μ. Φωτίου, Δ.
Κ. Παμπαλλής, Δ.
/ΜΠ