ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2010) 1 ΑΑΔ 1677
25 Οκτωβρίου, 2010
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΧΑΡΙΛΑΟΥ,
Εφεσείων-Ενάγων,
v.
ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΙΝΕΝΤΗ,
Εφεσίβλητης-Εναγομένης.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 87/2008)
Aπόδειξη ― Επέμβαση Εφετείου ― Έφεση κατά των διαπιστώσεων και συμπερασμάτων του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε υπόθεση αξίωσης χρηματικών ποσών τα οποία ο ενάγων είχε δανείσει ή πληρώσει για λογαριασμό της εναγομένης, όχι χαριστικώς, αλλά υπό συνθήκες του τότε υφιστάμενου αρραβώνα τους ― Η επέμβαση του Εφετείου κρίθηκε αναγκαία ― Εφετείο εξέδωσε απόφαση ως η απαίτηση.
Εκδίκαση δικαστικών υποθέσεων εντός ευλόγου χρόνου ― Αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην εκδίκαση αγωγής στην οποία δεν είχε ουσιαστικά προβληθεί καμιά υπεράσπιση, και για το διάστημα που επεφυλάχθη η απόφαση ― Καθυστέρηση εκδίκασης ― Εφετείο εξέφρασε την ανησυχία και την λύπη του.
Το 2005 ο εφεσείων καταχώρησε αγωγή εναντίον της τέως μνηστής του, εφεσίβλητης, αξιώνοντας επί μέρους ποσά συμποσούμενα σε £16.576, ως ποσά τα οποία της είχε δανείσει ή πληρώσει για λογαριασμό της, όχι χαριστικώς, αλλά υπό τις συνθήκες του τότε υφιστάμενου αρραβώνα τους. Μετά πάροδο 1½ χρόνου σχεδόν που κατεχωρήθη η υπεράσπιση, η υπόθεση εκδικάστηκε στην απουσία της εφεσίβλητης και με μόνη μαρτυρία εκείνη του εφεσείοντος. Ο εφεσείων είχε καταχωρήσει ήδη ένορκη δήλωση, σύμφωνα με τις οδηγίες του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο όμως ζήτησε να δοθεί και προφορική μαρτυρία σε σχέση με τις απαιτήσεις του. Έτσι, στις 6/7/2007 που ακούστηκε ο εφεσείων και είχε εν τω μεταξύ παρουσιάσει τεκμήρια προς απόδειξη των δαπανών του, η απόφαση επιφυλάχθηκε, για να δοθεί τελικά στις 30/1/2008. Την ημέρα εκείνη το Δικαστήριο απέρριψε την απαίτηση του εφεσείοντος.
Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση υποστηρίζοντας ότι η έκθεση απαίτησης σε συνάρτηση με την μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου, δεν επέτρεπε στο Δικαστήριο να προβεί στις διαπιστώσεις στις οποίες προέβη όσον αφορά τα τεκμήρια που παρουσιάστηκαν ούτε και να έχει αμφιβολίες ως προς την απαίτηση, ενόψει του ότι επρόκειτο ουσιαστικά για υπόθεση στην οποία δεν είχε προβληθεί ουσιαστικά καμιά υπεράσπιση. Το Δικαστήριο, ενόψει της φύσης της υπόθεσης, δεν θα μπορούσε να δικαιολογηθεί στην τελική του διαπίστωση ότι καμιά απαίτηση δεν απεδείχθη.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Τα όσα στοιχεία προσκομίστηκαν σε απόδειξη των ισχυρισμών του εφεσείοντος, πλην του ισχυρισμού για το ποσό των £1.400 το οποίο ισχυρίσθηκε ότι κατέβαλε ως έξοδα των σπουδών της εφεσίβλητης, φαίνεται να ήσαν αρκετά, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι επρόκειτο για υπεράσπιση γενικής άρνησης, η οποία ούτε καν προωθήθηκε. Εάν το Δικαστήριο αισθάνετο ότι χρειάζοντο περισσότερες αποδείξεις για το πιο πάνω ποσό, θα μπορούσε να είχε ζητήσει αυτές τις αποδείξεις ή να είχε τουλάχιστον καταστήσει σαφές κατά την ακρόαση ότι η απόδειξη στην οποία προέβαινε ο εφεσείων ενδεχομένως να μην ήταν επαρκής όσον αφορά οποιοδήποτε συγκεκριμένο ποσό. Αντί τούτου, το Δικαστήριο άφησε στο στάδιο της απόφασής του να εκφράσει τις οποιεσδήποτε επιφυλάξεις ή αμφιβολίες είχε για κάθε συγκεκριμένο ποσό, αφήνοντας κατά μέρος τα ποσά στα οποία η μαρτυρία του εφεσείοντος ήταν η μόνη μαρτυρία, χωρίς δηλαδή αποδείξεις, και ως προς τα οποία ενδεχομένως να μην αναμένοντο αποδείξεις.
2. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να συμπληρωθεί η διαδικασία και μάλιστα μετά από έφεση, ακόμα δε πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η απόφαση επεφυλάχθη στις 6.7.2007 και εδόθη στις 30.1.2008. Αν για μια υπόθεση της δικονομικής όσο και ουσιαστικής απλότητας την οποία παρουσιάζει η παρούσα υπόθεση, χρειάζονται τόσοι μήνες για να αποφασίσει το Δικαστήριο, έχουμε φθάσει σε μια λυπηρή κατάσταση.
3. Η έφεση επιτυγχάνει και εκδίδεται απόφαση υπέρ του εφεσείοντος για το αντίστοιχο ποσό σε ευρώ των £16.576.
Η έφεση επιτράπηκε με €2.500 έξοδα, τόσο πρωτοδίκως όσο και κατ' έφεση, πλέον Φ.Π.Α.. Εκδόθηκε απόφαση ως ανωτέρω.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Γεωργίου-Aντωνίου, E.Δ.), (Aγωγή Aρ. 1779/05), ημερομ. 30.1.2008.
Α. Καλλένου, για Α. Δανό και Π. Νικολάου, για τον Εφεσείοντα.
Καμία εμφάνιση για την Εφεσίβλητη.
Ex-tempore
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Η έφεση αυτή έχει μακράν ιστορία. Είναι από το 2005 που ο εφεσείων καταχώρισε αγωγή εναντίον της εφεσίβλητης, ζητώντας £16.576 ως ποσά τα οποία είχε δανείσει ή πληρώσει για λογαριασμό της εφεσίβλητης-εναγομένης, όχι χαριστικώς, αλλά υπό τις συνθήκες του τότε υφιστάμενου αρραβώνα των. Τα ποσά αυτά αποτελούντο από £3.000 που ήταν το δικό του μερίδιο στα δώρα του αρραβώνα, £6.000 που συνίστατο σε δάνειο που συνήψε ο εφεσείων για να αποπληρώσει δάνειο της εφεσίβλητης, £5.176 το οποίο ο εφεσείων δαπάνησε για τη δημιουργία ινστιτούτου αισθητικής της εφεσίβλητης, £1.400 το οποίο δαπάνησε για τα έξοδα των σπουδών της ως αισθητικός και £1.000 τα οποία δαπάνησε για την αγορά διάφορων υλικών από την εφεσίβλητη και πάλι για σκοπούς πάντα του ινστιτούτου αισθητικής, το οποίο δημιουργήθηκε.
Η έκθεση απαιτήσεως κατεχωρήθη σύντομα και υπήρξε επίσης, όχι πολύ καθυστερημένα, έκθεση υπεράσπισης, η οποία ουσιαστικά συνίστατο σε απλή άρνηση και τίποτε περισσότερο. Φαίνεται ότι μετά από 1½ χρόνο σχεδόν που κατεχωρήθη η υπεράσπιση, η υπόθεση εκδικάστηκε στην απουσία της εφεσίβλητης, εφόσον δεν επεδείχθη διάθεση περαιτέρω εμφάνισης και προώθησης της υπεράσπισης της και με μόνη μαρτυρία εκείνη του εφεσείοντα. Είχε ο εφεσείων καταχωρίσει ήδη ένορκη δήλωση, σύμφωνα με τις οδηγίες του Δικαστηρίου, το Δικαστήριο όμως ζήτησε να δοθεί και προφορική μαρτυρία σε σχέση με τις απαιτήσεις του. Έτσι, στις 6/7/2007 που ακούστηκε ο εφεσείων και είχε εν τω μεταξύ παρουσιάσει τεκμήρια προς απόδειξη των δαπανών του, η απόφαση επιφυλάχθηκε, για να δοθεί τελικά στις 30/1/2008. Και τότε, η απόφαση ήταν απορριπτική της όλης απαίτησης του εφεσείοντα.
Κατεχωρήθη αμέσως η έφεση, κεντρικός άξονας της οποίας είναι ότι το Δικαστήριο ουσιαστικά κατέστησε εαυτόν ελεγκτή της υπεράσπισης, σε μια υπόθεση στην οποία η ίδια η εφεσίβλητη δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου να παρουσιαστεί ενώπιον του Δικαστηρίου, και μάλιστα απέρριψε όχι μόνο την προφορική μαρτυρία του εφεσείοντα και εκείνη η οποία περιείχετο στην ένορκη δήλωση του, αλλά και τα όποια τεκμήρια είχαν παρουσιαστεί προς απόδειξη της υπόθεσης. Η έκθεση απαίτησης σε συνάρτηση με την όλη μαρτυρία που ήταν ενώπιον του Δικαστηρίου, είναι η εισήγηση, δεν επέτρεπε στο Δικαστήριο να προβεί στις διαπιστώσεις που προέβη όσον αφορά τα τεκμήρια που παρουσιάστηκαν, αλλά και στις δικές του αμφιβολίες ως προς την απαίτηση, ενόψει του ότι επρόκειτο ουσιαστικά για μια υπόθεση που δεν υπερασπίζετο καθόλου. Το όποιο κενό στη μαρτυρία του εφεσείοντα θα μπορούσε, ήταν η εισήγηση, να είχε πληρωθεί με την επιδίωξη παρουσίασης περαιτέρω τεκμηρίων, αλλά και, εν πάση περιπτώσει, η φύση της υπόθεσης ήταν τέτοια που δεν θα μπορούσε το Δικαστήριο να δικαιολογηθεί στην τελική του διαπίστωση ότι καμιά απαίτηση δεν απεδείχθη.
Δεν θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε περαιτέρω με τις εισηγήσεις του εφεσείοντα, παρά να πούμε ότι ασφαλώς έχει απόλυτο δίκαιο. Δεν είναι επιτρεπτό για το Δικαστήριο σε υποθέσεις αυτού του είδους να υπεισέρχεται σε ένα τέτοιο λεπτομερή έλεγχο της απαίτησης, όταν τα στοιχεία τα οποία είναι ενώπιον του τίθενται με μαρτυρία του ιδίου και μάλιστα για πλείστα όσα από αυτά υπήρχαν σχετικές αποδείξεις. Εάν το Δικαστήριο αισθάνετο ότι χρειάζοντο περαιτέρω αποδείξεις ως προς ιδιαίτερα το ποσό των £1.400 ως έξοδα των σπουδών της εφεσίβλητης, θα μπορούσε να είχε ζητήσει αυτές τις αποδείξεις ή να είχε τουλάχιστον καταστήσει σαφές κατά την ακρόαση ότι η απόδειξη στην οποία προέβαινε ο εφεσείων ενδεχομένως να μην ήταν επαρκής όσον αφορά οποιοδήποτε συγκεκριμένο ποσό. Αντί τούτου, το Δικαστήριο άφησε στο στάδιο της απόφασης του να εκφράσει τις οποιεσδήποτε επιφυλάξεις ή αμφιβολίες είχε για κάθε συγκεκριμένο ποσό, αφήνοντας κατά μέρος τα ποσά στα οποία η μαρτυρία του εφεσείοντα ήταν η μόνη μαρτυρία, χωρίς δηλαδή αποδείξεις, και ως προς τα οποία ενδεχομένως να μην αναμένοντο αποδείξεις, δηλαδή τις £1.000 που αφορούσαν χρήση της πιστωτικής του κάρτας. Πρέπει να αναφέρουμε ότι τα όσα στοιχεία προσκομίστηκαν σε απόδειξη των υπόλοιπων ποσών, φαίνεται να ήσαν αρκετά, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη το γεγονός ότι επρόκειτο για υπεράσπιση γενικής άρνησης, η οποία ούτε καν προωθήθηκε.
Αυτό όμως που αισθανόμαστε την ανάγκη να τονίσουμε περαιτέρω, είναι το γεγονός ότι για μια πολύ απλή υπόθεση απόδειξης ελλείψει προώθησης υπεράσπισης, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να συμπληρωθεί η διαδικασία και μάλιστα μετά από έφεση, ακόμα δε πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η απόφαση επεφυλάχθη στις 6/7/2007, όπως παρατηρήσαμε, και εδόθη στις 30/1/2008. Αν για μια υπόθεση της δικονομικής όσο και ουσιαστικής απλότητας την οποία παρουσιάζει η παρούσα υπόθεση, χρειάζονται τόσοι μήνες για να αποφασίσει το Δικαστήριο, έχουμε φθάσει σε μια λυπηρή κατάσταση.
Επιτυγχάνει η έφεση και εκδίδεται απόφαση υπέρ του εφεσείοντα για το αντίστοιχο ποσό σε ευρώ των £16.576. Επιδικάζεται το ποσό των €2.500 εξόδων, τόσο ως προς την πρωτόδικη διαδικασία, όσο και ως προς την έφεση, πλέον Φ.Π.Α..
Η έφεση επιτράπηκε με €2.500 έξοδα, τόσο πρωτοδίκως όσο και κατ' έφεση, πλέον Φ.Π.Α.. Εκδόθηκε απόφαση ως ανωτέρω.