|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2009) 1 ΑΑΔ 1650
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 89/2009
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI KAI MANDAMUS
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΓΟΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 27.11.2009 ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΙ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 28.8.2009 ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ
- - - - - -
23 Δεκεμβρίου, 2009
Α. Χαραλάμπους, για τον Αιτητή.
Αιτητής παρών.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο αιτητής με μονομερή αίτηση ζητά τις πιο κάτω θεραπείες τις οποίες παραθέτω αυτούσιες:
«Α. Αδεια για καταχώρηση Εντάλματος
(1) Certiorari για παραπομπή στο Ανώτατο Δικαστήριο και για ακύρωση της Απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού, Δικαιοδοσία Γονικής Μέριμνας ημερομηνίας 27/11/2009 στην Αίτηση 232/09 με την οποία απορρίφτηκε η Αίτηση του αιτητή ημερομηνίας 28/08/2009 για απαγόρευση εξόδου των ανηλίκων Γεώργιου Ρωμαίου και Μάρκου Αλέξιου από την Κυπριακή Δημοκρατία και τον καθορισμό ως τόπου διαμονής των την Λεμεσό μέχρι την ακρόαση και τελική αποπεράτωση της αγωγής με αριθμό 1295/09 που εκκρεμεί ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών όπου ζητείται όπως η αποκλειστική επιμέλεια των δύο ανηλίκων ανατεθεί στον Αιτητή.
(2) Mandamus διατάζον το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού όπως επιληφθεί της εκδίκασης της Αίτησης του Αιτητή με αριθμό 232/2009 του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού, Δικαιοδοσία Γονικής Μέριμνας, ημερομηνίας 28/08/2009 και επαναφέρει σε ισχύ το προσωρινό διάταγμα του ιδίου Δικαστηρίου ημερομηνίας 28/08/2009.
(3) Να δικάσει και αποφασίσει την Αίτηση του Αιτητή, σύμφωνα με τον νόμο και τον σχετικό Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2201/03 και/ή την σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου για το καλώς νοούμενο συμφέρον των ανηλίκων βασιζόμενο στην παραμονή των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων εντός της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Β. Οποιαδήποτε άλλη Διαταγή ήθελε κρίνει ορθή και δίκαιη να εκδόσει το Δικαστήριο
υπό τις περιστάσεις.
Γ. Εξοδα και Φ.Π.Α.»
Στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση αναφέρεται ότι ο αιτητής είναι Ελληνας υπήκοος και η σύζυγός του Ουγγρικής καταγωγής και υπηκοότητας, η οποία όμως απέκτησε λόγω διαμονής και τη Βρετανική υπηκοότητα. Στις 30.1.92 συνήψαν πολιτικό γάμο στο Λονδίνο και αργότερα ορθόδοξο γάμο. Από το γάμο τους απέκτησαν δύο παιδιά, το Γιώργο και τον Μάρκο, ηλικίας 9 και 5 χρονών αντίστοιχα. Τα δύο παιδιά διατηρούν τόσο την Ελληνική όσο και τη Βρετανική υπηκοότητα. Ο αιτητής είναι καθηγητής πανεπιστημίου. Το 2001 ο αιτητής με τη σύζυγό του μαζί με το μεγάλο τους γιό εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα με πρόθεση να παραμείνουν εκεί μόνιμα. Ομως μετά τη συμπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ο αιτητής αποδέχθηκε διορισμό ως καθηγητής πανεπιστημίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με αποτέλεσμα η οικογένεια να μετακομίσει στο Abu Dabi. Στο διάστημα που ήταν εκεί, γεννήθηκε το 2004 και ο δεύτερος τους γιος. Όπως ισχυρίζεται ο αιτητής, ο γάμος του άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα τα τελευταία δύο χρόνια, εξαιτίας της συμπεριφοράς της συζύγου του και της εξωσυζυγικής σχέσης που διατηρούσε με κάποιο αυστραλό.
Ως αποτέλεσμα της διασάλευσης της μεταξύ τους σχέσης ο αιτητής καταχώρησε τον Απρίλιο του 2009 στην Ελλάδα αίτηση διαζυγίου, η οποία είναι ορισμένη στις 25.1.2010. Παράλληλα καταχώρησε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών την αγωγή με αριθμό 1295/2009 με την οποία αιτείται την ανάληψη της αποκλειστικής επιμέλειας των δύο παιδιών τους. Αυτή η αγωγή είναι ορισμένη στις 15.1.2010. Όπως περαιτέρω ισχυρίζεται ο αιτητής, η σύζυγος του, αντιδρώντας στα δικαστικά μέτρα που ο ίδιος έλαβε στην Ελλάδα, καταχώρησε το Μάϊο του 2009 αίτηση διαζυγίου στην Αγγλία.
Εξ αιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, το πανεπιστήμιο στο οποίο δίδασκε τον πληροφόρησε ότι ανέστειλε τη λειτουργία του τμήματος στο οποίο ήταν διορισμένος, με αποτέλεσμα τον τερματισμό της εργοδότησής του. Με δεδομένο ότι οι διάδικοι διατηρούσαν στην Κύπρο πλήρως επιπλωμένο διαμέρισμα, ο αιτητής αναζήτησε εργοδότηση στην Κύπρο και κατάφερε να εργοδοτηθεί από το Πανεπιστήμιο Νεάπολης το οποίο εδρεύει στην Πάφο. Όπως ισχυρίζεται η σύζυγος, ενώ αρχικά συμφώνησε όπως τα δύο ανήλικα τέκνα τους εγκατασταθούν στην Κύπρο μαζί με τον αιτητή και φοιτήσουν σε αγγλόφωνο σχολείο κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά, στη συνέχεια διαφοροποίησε τη θέση της και επιδίωξε όπως τα δύο παιδιά μεταφερθούν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου και καταχώρησε αίτηση διαζυγίου με την έκδοση του οποίου αυτόματα θα αναλάμβανε και την επιμέλεια των δυο παιδιών μέχρι και την ηλικία των 14 χρόνων. Ο αιτητής ενέγραψε τα δύο παιδιά σε νηπιαγωγείο και σε αγγλικό σχολείο στην Κύπρο όπου και φοιτούν μέχρι σήμερα.
Όταν ο αιτητής πληροφορήθηκε την πρόθεση της συζύγους του να έρθει στην Κύπρο για να μεταφέρει τα παιδιά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αντέδρασε καταχωρώντας στις 28.8.2009 στο Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού, αίτηση ζητώντας αναγνωριστική απόφαση με την οποία να καθορίζεται ως τόπος διαμονής των δύο ανηλίκων παιδιών, η Λεμεσός. Ταυτόχρονα εξασφάλισε μετά από μονομερή αίτηση διάταγμα με το οποίο τα δύο ανήλικα παιδιά τοποθετήθηκαν στο stop list και απαγορεύθηκε η έξοδός τους από τη Δημοκρατία μέχρι εκδίκασης της αγωγής 1295/09 που καταχώρησε ο αιτητής στην Ελλάδα. Η σύζυγος καταχώρησε ένσταση στη διατήρηση του προσωρινού διατάγματος, ισχυριζόμενη ότι το δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας.
Το Οικογενειακό Δικαστήριο, με βάση τα γεγονότα που είχε ενώπιόν του, κατέληξε ότι τα παιδιά δεν είχαν τη συνήθη διαμονή τους στην Κύπρο κατά το χρόνο καταχώρησης της αίτησης ενώπιόν του. Το Οικογενειακό Δικαστήριο αφού εξέτασε τον περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο του 1990 και τον Κανονισμό ΕΚ 2201/03 και ιδιαίτερα τα άρθρα 12 και 20, έκρινε ότι δεν είναι αρμόδιο και δεν έχει δικαιοδοσία να εκδώσει οποιαδήποτε προσωρινά ή ασφαλιστικά μέτρα, εφόσον τα παιδιά δεν είχαν τη συνήθη διαμονή τους σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκρινε ότι ο συνήθης τόπος διαμονής τους είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω ακύρωσε το προσωρινό διάταγμα ημερομηνίας 28.8.09. Τα πιο πάνω ευρήματα του δικαστηρίου συμπαρέσυραν σε απόρριψη και την κυρίως αίτηση.
Ο αιτητής θεωρώντας την απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου λανθασμένη, καταχώρησε στις 30.11.2009, έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο. Ταυτόχρονα καταχώρησε στο Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού αίτηση με την οποία ζητούσε αναστολή εκτέλεσης της απόφασης που εξέδωσε το Δικαστήριο στις 27.11.09. Η πλευρά της συζύγου έφερε ένσταση στην αίτηση και το δικαστήριο αφού άκουσε και τις δύο πλευρές, στις 15.12.09 απέρριψε την αίτηση. Ενώπιον μου τέθηκε μόνο συνταγμένο αντίγραφο της απόφασης, όχι όμως ολόκληρη η απόφαση ώστε να φαίνεται το σκεπτικό του δικαστηρίου.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον αιτητή αγορεύοντας ενώπιον μου, ισχυρίστηκε ότι το αιτούμενο προνομιακό ένταλμα θα πρέπει να εκδοθεί παρά την ύπαρξη της έφεσης, επειδή υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις. Συγκεκριμένα ισχυρίστηκε ότι και να ήθελε να καταχωρήσει αίτηση αναστολής στα πλαίσια της έφεσης, δεν θα μπορούσε να το πράξει δεδομένης της απορριπτικής απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου η οποία δεν παρείχε θετική απόφαση. Για το θέμα αυτό έκαμε αναφορά στην αγόρευσή του στην Αίτηση Αναφορικά με την Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.α., ΠΕ 278/05, ημερ. 30.12.05. Πέραν τούτου ισχυρίστηκε ότι αν δεν εγκριθεί η αιτούμενη θεραπεία, τα δύο ανήλικα παιδιά θα μεταφερθούν από τη σύζυγο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, προτού εκδικαστεί η έφεση, με αποτέλεσμα το δικαίωμα έφεσης που έχει ο πελάτης του να καταστεί άνευ αντικειμένου. Σημείωσε επίσης ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν δεσμεύονται από διεθνείς συμβάσεις. Επίσης ανέφερε ότι στις 11.11.09 μετά από την αίτηση της συζύγου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εκδόθηκε το διαζύγιο γεγονός που συνεπάγεται αυτόματα την ανάθεση της επιμέλειας των δύο ανήλικων παιδιών στη σύζυγό του, ενώ αυτή θα βρίσκεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η αίτηση δεν μπορεί να εγκριθεί. Για να εξασφαλιστεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος τύπου certiorari, θα πρέπει να καταχωρηθεί μονομερής αίτηση η οποία να συνοδεύεται με Εκθεση. Αυτή θα πρέπει να προηγείται της ένορκης δήλωσης, η οποία θα πρέπει να την επιβεβαιώνει. Σχετικά πρότυπα Αίτησης και Εκθεσης παρατίθενται στο σύγγραμμα Προνομιακά Εντάλματα του Π. Αρτέμη, 1η έκδοση, σελ. 267-271. Επίσης στις σελίδες 39-40 του ιδίου συγγράμματος αναφέρεται ότι η Εκθεση γεγονότων απαιτείται από τους αγγλικούς κανόνες, οι οποίοι εφαρμόζονται στην Κύπρο λόγω μη θέσπισης δικών μας διαδικαστικών κανονισμών. Στην προκειμένη περίπτωση ο αιτητής παρέλειψε να καταχωρήσει τη σχετική Εκθεση, με αποτέλεσμα να πάσχει ο τύπος της αίτησης.
Ανεξάρτητα από το πιο πάνω δικονομικό κώλυμα, η αίτηση θα οδηγείτο σε απόρριψη και για ένα άλλο πιο ουσιαστικό λόγο. Για να χορηγηθεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσης certiorari, ο αιτητής θα πρέπει να ικανοποιήσει ότι υπάρχει εκ πρώτης όπως συζητήσιμη υπόθεση. Η διαπίστωση θα πρέπει να γίνει από το πρακτικό του δικαστηρίου. Συζητήσιμη υπόθεση μπορεί να υπάρξει όπου διαπιστώνεται έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη, δόλος, παράβαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης και άλλα. Στην προκειμένη περίπτωση δεν έχω ικανοποιηθεί ότι έχει αποδειχθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση.
Όμως, ακόμη και αν ήταν διαφορετική η κατάληξή μου επί αυτού του σημείου, υπάρχει και άλλο κώλυμα. Οπου το δικαστήριο πεισθεί ότι υπάρχει εναλλακτικό ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, δεν δίδεται άδεια για καταχώρηση αίτησης, εκτός εάν αποδειχθεί ότι υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις που να δικαιολογούν την παρέκκλιση από το γενικό κανόνα.
Στην προκειμένη περίπτωση όχι μόνο υπάρχει διαθέσιμο το δικαίωμα έφεσης, αλλά όπως αναφέρεται στην ένορκη δήλωση αυτό ασκήθηκε με την καταχώρηση έφεσης στο Ανώτατο Δικαστήριο. Ο δικηγόρος του αιτητή εξέφρασε ετοιμότητα να αποσύρει την έφεση, αν αυτό αποδειχθεί εμπόδιο. Δεν μπορεί να ισχύσει κάτι τέτοιο, εφόσον το κριτήριο είναι το κατά πόσο υπάρχει διαθέσιμο ένδικο μέσο. Επομένως ακόμη και αν αποσυρθεί η έφεση, η κατάληξη θα ήταν και πάλι η ίδια, ενόψει του διαθέσιμου ένδικου μέσου της έφεσης.
Εχω εξετάσει κατά πόσο υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις, αλλά δεν εντόπισα τέτοιες. Το ότι η μητέρα ενδεχομένως να ζητήσει να μεταφέρει τα παιδιά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, κατά την άποψή μου δεν μπορεί να θεωρηθεί εξαιρετική περίσταση, όπως εισηγείται ο κ. Χαραλάμπους με αναφορά σε αγγλική νομολογία.
Θα πρέπει να σημειώσω επίσης ότι η διαδικασία χορήγησης άδειας για έκδοση προνομιακού εντάλματος, δεν παρέχεται για διόρθωση της πρωτόδικης απόφασης. Τυχόν λανθασμένη αντιμετώπιση των νομικών σημείων από το Οικογενειακό Δικαστήριο, θα κριθεί κατ΄ έφεση και όχι στην παρούσα διαδικασία. Η διαδικασία έκδοσης προνομιακού εντάλματος δεν συνιστά υποκατάστατο της Δευτεροβάθμιας Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου (βλ. Σταύρος Μεστάνας (2000) 1(Γ) ΑΑΔ 1468). Όπως επίσης αναφέρθηκε στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της Marewave Shipping and Trading Co Ltd (1992) 1 ΑΑΔ 116, με τη διαδικασία έκδοσης προνομιακού εντάλματος δεν σκοπείται ο έλεγχος της ορθότητας, αλλά της νομιμότητας της απόφασης, εκτός και αν διαπιστωθεί έκδηλη παρανομία, κάτι που δεν υπάρχει στην παρούσα περίπτωση.
Υπό τις περιστάσεις δεν χωρεί παροχή άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος certiorari ή των άλλων θεραπειών που ζητούνται.
Ενόψει της έφεσης που εκκρεμεί, θα αποφύγω να εκφράσω οποιαδήποτε άποψη, έστω και εκ πρώτης όψεως επί της ουσίας των νομικών θεμάτων που εγείρονται και ιδιαίτερα του Κανονισμού ΕΚ 2201/2003.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
ΣΦ.