|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Dynacon Limited και Άλλος, Τράπεζα Κύπρου Λτδ (1999) 1 ΑΑΔ 717
Stasis A. N. Estates Co. Ltd ν. G. M. P. Katsambas Ltd (2001) 1 ΑΑΔ 2006
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.48
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2007) 1 ΑΑΔ 1172
6 Νοεμβρίου, 2007
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ Α. ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες,
v.
1. ΑΝΤΡΟΥ ΤΥΛΛΗ,
2. ΜΑΡΙΑΣ ΤΥΛΛΗ,
Εφεσιβλήτων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 268/2005)
Διαιτησία ? Διαιτητική απόφαση ? Κατά πόσο η συμπεριφορά και/ή οι χειρισμοί των διαιτητών κατά τη διαδικασία της διαιτησίας ήταν αντικανονικοί και παράνομοι με αποτέλεσμα να συνιστούν λόγο ακύρωσης του τελικού πορίσματος της διαιτησίας ? Τι συνιστά ανάρμοστη συμπεριφορά του διαιτητή και ποια μορφή έχει το έργο και η αποστολή του.
Λέξεις και Φράσεις ? "Misconduct", ανάρμοστη συμπεριφορά του διαιτητή στη σχετική νομολογία ? Περιλαμβάνει κάθε μορφή συμπεριφοράς η οποία τείνει να διασαλεύσει και να καταστρέψει την εμπιστοσύνη την οποία οι διάδικοι ή εκάτερος από αυτούς πρέπει να έχει στους διαιτητές ότι θα καταλήξουν σε δίκαιη απόφαση.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατόπιν ακρόασης, ακύρωσε την απόφαση των διαιτητών με την οποία κρίθηκε ότι οι καθ' ων η αίτηση - εφεσείοντες, εργολάβοι οικοδομών (οι εργολάβοι) εδικαιούντο να παίρνουν το ποσό των £6297,40 από τους αιτητές - εφεσίβλητους, ιδιοκτήτες ανεγειρόμενης κατοικίας, (οι ιδιοκτήτες) για εκτελεσθείσα εργασία σε σχέση με την ανέγερση της κατοικίας τους.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι οι διαιτητές εξέδωσαν την απόφασή τους χωρίς ουσιαστικά να διεξαχθεί ακροαματική διαδικασία και κατ' επέκταση χωρίς να δώσουν την ευκαιρία στους διάδικους και στους δικηγόρους τους να προσκομίσουν προφορική μαρτυρία αν το επιθυμούσαν.
Με την παρούσα έφεση οι εργολάβοι αμφισβητούν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης. Οι λόγοι έφεσης στηρίζονται στο ότι η διαιτησία διεξάχθηκε, κατ' επιλογή των διαδίκων, στη βάση της γραπτής μαρτυρίας που προσκόμισαν, χωρίς ποτέ να εγερθεί θέμα προσαγωγής προφορικής ή άλλης μαρτυρίας, παρά μόνο μετά την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης των διαιτητών.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν προσκομίστηκε προφορική μαρτυρία είναι λανθασμένο καθότι αφίσταται από τη λογική των ιδίων των γεγονότων όπως εξ αντικειμένου εμφανίζονται.
2. Η συμπεριφορά των διαιτητών στην παρούσα υπόθεση δεν αποτελεί «misconduct» - «ανάρμοστη συμπεριφορά» του διαιτητή, όπως ο πιο πάνω όρος ερμηνεύθηκε στη σχετική νομολογία.
3. Το συμπέρασμα το οποίο εξάγεται από όλα τα ενώπιον του Εφετείου στοιχεία είναι ότι οι χειρισμοί των διαιτητών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας της διαιτησίας, ήταν άψογοι. Οι διαιτητές αποφάσισαν με βάση τα στοιχεία που έθεσε ενώπιόν τους η κάθε πλευρά ενώ ουδέποτε αρνήθηκαν να ακούσουν προφορική μαρτυρία αν αυτή ήταν η επιθυμία της μιας ή της άλλης πλευράς.
Η έφεση επιτράπηκε. Επιδικάσθηκαν υπέρ των εφεσειόντων τα έξοδα της δίκης στο πρωτόδικο Δικαστήριο πλέον £1200 έξοδα της έφεσης.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
A.N. Stasis Estates Co Ltd v. Katsambas Ltd (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2006,
Τράπεζα Κύπρου Λτδ v. Dynacon Ltd κ.?. (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 717,
Modern Engineering v. Miskin [1981] 1 Lloyd's Rep.135.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Υπόθεση Αρ. 173/04), ημερομ. 8.8.2005.
Στ. Σταυρινίδης, για Α. Παπαντωνίου, για τους Εφεσείοντες.
Α. Δημητρίου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Κραμβής.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Δυνάμει γραπτής συμφωνίας των διαδίκων, οι εφεσείοντες, ως εργολάβοι οικοδομών («οι εργολάβοι»), ανέλαβαν την ανέγερση της οικίας των εφεσιβλήτων («οι ιδιοκτήτες»). Η συμφωνία διαλάμβανε όρο με τίτλο «Επίλυση Διαφορών», που προνοούσε για παραπομπή σε διαιτησία των διαφορών που αναφέρονται στο συμβόλαιο και ότι η παραπομπή των διαφορών και η διεξαγωγή της διαιτησίας γίνονται σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Διαιτησίας Νόμου Κεφ. 4.
Μετά τη συμπλήρωση των εργασιών που προβλέπονταν στο συμβόλαιο, προέκυψαν διαφορές που αφορούσαν στην πληρωμή χρημάτων από τους ιδιοκτήτες προς τους εργολάβους, δυνάμει πιστοποιητικού που εξέδωσε η αρχιτέκτονας του έργου. Οι ιδιοκτήτες αρνήθηκαν να πληρώσουν, ισχυριζόμενοι ότι η εκτελεσθείσα εργασία παρουσίαζε κακοτεχνίες, παραλείψεις κλπ που έχρηζαν άμεσης επιδιόρθωσης. Οι εργολάβοι αξίωσαν το ποσό του πιστοποιητικού, οι δε ιδιοκτήτες, αξίωσαν αποζημιώσεις για ζημιές που προέκυψαν λόγω κακοτεχνιών και καθυστέρησης στην αποπεράτωση της οικοδομής.
Οι διαιτητές, που αντιστοίχως διόρισαν οι διάδικοι, επισκέφθηκαν το έργο στην παρουσία των διαδίκων και αφού έλαβαν υπόψη τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς και απαιτήσεις, που γραπτώς υπέβαλαν οι διάδικοι, αποφάσισαν ότι οι ιδιοκτήτες, όφειλαν να καταβάλουν στους εργολάβους £6297,40. Καθόρισαν επίσης τα έξοδα της διαιτησίας και όρισαν όπως αυτά πληρωθούν από τους εργολάβους και τους ιδιοκτήτες κατά 2/3 και 1/3 αντίστοιχα.
Οι ιδιοκτήτες αμφισβήτησαν την ορθότητα της απόφασης των διαιτητών και με αίτηση που καταχώρισαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας, ζήτησαν την ακύρωση ή τον παραμερισμό της. Η αίτηση είχε ως νομικό υπόβαθρο τα άρθρα 20, 21, 26, 27 και 30 του περί Διαιτησίας Νόμου Κεφ. 4, τα άρθρα 37, 38 και 39 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60 και την Δ.48 θ. 1-3 και 4-9 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας.
Οι ιδιοκτήτες ισχυρίστηκαν ότι υπήρξε από πλευράς διαιτητών κακός χειρισμός κατά τη διαδικασία της διαιτησίας η οποία ήταν αντικανονική και παράνομη. Οι εργολάβοι, υπεραμύνθηκαν της απόφασης των διαιτητών, ισχυριζόμενοι ότι η διαιτησία διεξάχθηκε πάνω σε συμφωνημένη βάση δηλαδή, τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς και απαιτήσεις, που γραπτώς υπέβαλε η κάθε πλευρά.
Κατόπιν ακρόασης, η ευπαίδευτη πρωτόδικος δικαστής διαπίστωσε ότι εφόσον δεν γινόταν οποιαδήποτε αναφορά στη διαιτητική απόφαση για συμφωνημένη διαδικασία, η διαιτησία έπρεπε να είχε διεξαχθεί σύμφωνα με τις καθιερωμένες νομικές αρχές, μια από τις οποίες, είναι ότι η διαιτησία διεξάγεται υπό μορφή προφορικής ακρόασης εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν διαφορετικά. Βλ. A.N. Stasis Estates Co Ltd v. Katsambas Ltd (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2006. Κρίθηκε πως δεν προκύπτει ότι συμφωνήθηκε οποιαδήποτε άλλη διαδικασία διεξαγωγής της διαιτησίας εκτός υπό μορφή προφορικής ακρόασης. Οι διαιτητές εξέδωσαν την απόφασή τους χωρίς ουσιαστικά να διεξαχθεί ακροαματική διαδικασία και κατ' επέκταση χωρίς να δώσουν την ευκαιρία στους διάδικους και στους δικηγόρους τους να προσκομίσουν προφορική μαρτυρία αν το επιθυμούσαν. Πρόκειται για πλημμέλεια, συνιστώσα παράβαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης, πράγμα που ισοδυναμεί με «ανάρμοστη συμπεριφορά» των διαιτητών ως προς τη διαδικασία που ακολούθησαν (misconduct of proceedings) κατά παράβαση του άρθρου 20(2)* του περί Διαιτησίας Νόμου Κεφ. 4, στη βάση του οποίου, ακυρώθηκε από το πρωτόδικο δικαστήριο η απόφαση των διαιτητών.
Με την παρούσα έφεση οι εργολάβοι αμφισβητούν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης. Η κοινή συνισταμένη των λόγων έφεσης είναι ότι η διαιτησία διεξάχθηκε, κατ' επιλογή των διαδίκων, στη βάση της γραπτής μαρτυρίας που προσκόμισαν, χωρίς ποτέ να εγερθεί θέμα προσαγωγής προφορικής ή άλλης μαρτυρίας, παρά μόνο, μετά την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης των διαιτητών.
Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του δικάσαντος δικαστηρίου, προκύπτει ότι στις 5.11.2001 οι εργολάβοι υπέβαλαν γραπτώς την απαίτησή τους προς τους διαιτητές με επισυνημμένα έγγραφα προς απόδειξη της απαίτησης τους. Το ίδιο έπραξαν και οι ιδιοκτήτες οι οποίοι υπέβαλαν γραπτώς τη δική τους θέση και ανταπαίτηση με επισυνημμένα έγγραφα. Ο κύκλος υποβολής των εγγράφων προς τους διαιτητές έκλεισε στις 9.1.2002. Η απόφαση των διαιτητών εκδόθηκε στις 18.4.2003. Κατά το μεγάλο χρονικό αυτό διάστημα μεταξύ 8.1.2002 μέχρι 18.4.2003 δεν φαίνεται να είχε ζητηθεί από τη μια ή την άλλη πλευρά η προσαγωγή προφορικής μαρτυρίας ούτε προκύπτει ότι οι ιδιοκτήτες διαμαρτυρήθηκαν για ό,τι είχε σχέση με τη νομιμότητα της διαδικασίας της διαιτησίας. Σαφώς συνάγεται ότι μετά την υποβολή των εκατέρωθεν θέσεων και του μαρτυρικού υλικού, οι διάδικοι άφησαν το θέμα της επίλυσης της διαφοράς στους διαιτητές, αναμένοντας την απόφασή τους στη βάση του υλικού που προσκόμισαν. Συνάγεται επίσης από τη συμπεριφορά των ιδιοκτητών ότι γι' αυτούς ήταν αρκετό όπως η διαιτησία διεξαχθεί με βάση αυτό και μόνο το υλικό που προσκόμισαν χωρίς την προσαγωγή προφορικής μαρτυρίας. Έχουμε τη γνώμη ότι το περί του αντιθέτου συμπέρασμα του πρωτόδικου δικαστηρίου είναι λανθασμένο καθότι αφίσταται από τη λογική των ίδιων των γεγονότων όπως εξ αντικειμένου εμφανίζονται. Το λάθος εντοπίζεται στο ότι το συμπέρασμα του δικαστηρίου έχει ως αφετηρία τη διαπίστωση ότι εφόσον δεν γινόταν οποιαδήποτε αναφορά στη διαιτητική απόφαση για συμφωνημένη διαδικασία, η διαδικασία έπρεπε να είχε διεξαχθεί σύμφωνα με τις καθιερωμένες αρχές, μια από τις οποίες είναι ότι η διαιτησία διεξάγεται υπό μορφή προφορικής ακρόασης εκτός αν οι διάδικοι συμφωνήσουν διαφορετικά. Με βάση τα λεχθέντα, οι διάδικοι ουσιαστικά συμφώνησαν διαφορετικά επιλέγοντας την υποβολή γραπτών στοιχείων για θεμελίωση των αντίστοιχων ισχυρισμών και απαιτήσεων τους θεωρώντας αχρείαστη την προσαγωγή προφορικής μαρτυρίας. Στην Τράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Dynacon Ltd κ.ά. (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 717 ερμηνεύθηκε ότι ο όρος «misconduct» - «ανάρμοστη συμπεριφορά» του διαιτητή, περιλαμβάνει κάθε μορφή συμπεριφοράς η οποία τείνει να διασαλεύσει και να καταστρέψει την εμπιστοσύνη την οποία οι διάδικοι ή εκάτερος από αυτούς πρέπει να έχει στους διαιτητές ότι θα καταλήξουν σε δίκαιη απόφαση. Αποφασίστηκε επίσης ότι το έργο των διαιτητών είναι οιωνεί δικαστικό και η αποστολή τους είναι δικαστική. Σχετική αναφορά έγινε στην υπόθεση Modern Engineering v. Miskin [1981] 1 Lloyd's Rep. 135.
Σχετικό με την υπό κρίση υπόθεση είναι και το πιο κάτω απόσπασμα από το σύγγραμμα Law and Practice of International Commercial Arbitration, 2η έκδοση, σελ. 269 το οποίο μεταφέρουμε από την εφεσιβαλλόμενη απόφαση:
«The English court of appeal has held that a breach of natural justice and misconduct for the purposes of the Arbitration Act 1950 for an arbitrator to make an award against a party without having heard representations on its behalf. The court ruled that not only must the award be set aside, but that the arbitrator ought to be removed from further conduct of the proceedings. Lord Denning said:
«The courts, I feel, must show an example and see that arbitrations are properly conducted so as to earn and deserve the confidence of those who appear before them. I am afraid that the conduct of this arbitrator was such as to lose the confidence of at least one of the parties.»»
Συνεκτιμώντας όλα τα στοιχεία που έχουμε ενώπιόν μας και υπό το φως των αυθεντιών που παραθέσαμε, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι χειρισμοί των διαιτητών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας της διαιτησίας ήταν άψογοι. Οι διαιτητές αποφάσισαν με βάση τα στοιχεία που έθεσε ενώπιόν τους η κάθε πλευρά ενώ ουδέποτε αρνήθηκαν να ακούσουν προφορική μαρτυρία αν αυτή ήταν η επιθυμία της μιας ή της άλλης πλευράς.
Η έφεση επιτυγχάνει, η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται και επικυρώνεται η απόφαση των διαιτητών. Επιδικάζονται υπέρ των εφεσειόντων τα έξοδα της δίκης στο πρωτόδικο δικαστήριο πλέον £1200 έξοδα της έφεσης.
Η έφεση επιτρέπεται. Επιδικάζονται υπέρ των εφεσειόντων τα έξοδα της δίκης στο πρωτόδικο Δικαστήριο πλέον £1200 έξοδα της έφεσης.