ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(2007) 1 ΑΑΔ 260

22 Φεβρουαρίου, 2007

[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στές]

PETROTIM LTD.,

Ενάγουσα - Εφεσείουσα,

ν.

1.  ITERA INTERNATIONAL ENERGY L.L.C.,

2.  MELLTON TRADING LTD.,

3.  ΑΓΓΕΛΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ ΚΑΙ/Ή

     ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ

     ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΣΑΒΒΙΔΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΙ

     ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ ΩΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΕΣ

     ΤΗΣ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ INKOMBANK

     JOINT-STOCK BANK,

Εναγομένων - Εφεσιβλήτων.

(Πολιτική Έφεση Αρ. 12194)

 

Συμβάσεις ? Ψυχική πίεση (undue influence) ? Ο περί Συμβάσεων Νόμος Κεφ. 149, Άρθρο 16 ? Ενάγοντες απέτυχαν να αποδείξουν την ισχυριζόμενη ψυχική πίεση που καταλόγιζαν στους εναγομένους για ακύρωση σύμβασης οικονομικής συναλλαγής και η αγωγή τους οδηγήθηκε σε απόρριψη ? Επικύρωση πρωτόδικης απόφασης κατ' έφεση.

Κατά τ?? ουσιώδη χρόνο της παρούσας αγωγής, η ρώσικη εταιρεία Petrotim Ltd (εφεσείουσα) ασχολείτο με το εμπόριο πετρελαίου και είχε στη Ρωσική Τράπεζα Inkombank, η οποία διατηρούσε παράρτημα στην Κύπρο, καταθέσεις στη Ρωσία ύψους 23.000.000 δολαρίων Αμερικής. Η Itera International Energy L.L.C. (εφεσίβλητη) ήταν αμερικανική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη, σύμφωνα με τους σχετικούς Νόμους της Φλώριδας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 1998 ξέσπασε οικονομική κρίση στη Ρωσία, όταν το κράτος βρέθηκε στη δύσκολη θέση να μην μπορεί να πληρώσει τα χρεώγραφα που είχε εκδώσει, σε μια περίοδο που οι τράπεζες ήταν υποχρεωμένες να έχουν κατατεθειμένες τις καταθέσεις των πελατών τους σε χρεώγραφα. Μέσα στα πλαίσια αυτά η τραπεζική άδεια της Inkombank ανακλήθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσικής Ομοσπονδίας και από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και η τράπεζα τέθηκε υπό εκκαθάριση.

Σε μια προσπάθεια να διασώσει τις καταθέσεις της στην Inkombank η εφεσείουσα προσπάθησε να εξεύρει χρεώστες της Inkombank, τους οποίους θα δανειοδοτούσε για να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς την Inkombank. Οι χρεώστες της Inkombank ακολούθως θα αποπλήρωναν το δάνειο που θα τους χορηγούσε η εφεσείουσα καταθέτοντας τα σχετικά ποσά σε λογαριασμό της εφεσείουσας εκτός Ρωσίας.

Η εφεσείουσα εισηγήθηκε ότι:

Στις 18/9/98 η εφεσείουσα υπέγραψε, μετά από εισήγηση της Inkombank, συμφωνία με την εφεσίβλητη σύμφωνα με την οποία η εφεσείουσα θα αγόραζε από την εφεσίβλητη γραμμάτιο $15.000.000 το οποίο θα πωλούσε στην Mellton Trading Ltd καταβάλλοντας προς την εφεσίβλητη ποσό $15.000.000. Η εφεσείουσα συμμορφώθηκε με τους όρους της συμφωνίας αλλά οκτώ μήνες αργότερα καταχώρησε αγωγή ισχυριζόμενη ότι η πιο πάνω συμφωνία ήταν αποτέλεσμα ανοίκειας επιρροής και/ή πίεσης και/ή εξαναγκασμού εκ μέρους της εφεσίβλητης που επέφερε στην εφεσείουσα ζημιές ύψους $7.500.000. Η εφεσείουσα ζητούσε την κήρυξη της συμφωνίας της 18/9/98 ως άκυρη και την επιστροφή του ποσού των $15.000.000 σύμφωνα με τις αρχές του άδικου πλουτισμού (unjust enrichment).

Αντίθετα η εφεσίβλητη εισηγήθηκε ότι η εφεσείουσα υπέγραψε στις 18/9/98:

(i) Μια συμφωνία με την εφεσίβλητη για $15.000.000.

(ii)   Μια άλλη συμφωνία μεταξύ της εφεσίβλητης και της εταιρείας Mellton Trading Ltd για την αγορά του γραμματίου των $15.000.000 έναντι του ποσού των $10.500.000.

Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω συμφωνιών η εφεσίβλητη παρέδωσε το χρεωστικό γραμμάτιο των $15.000.000 και η εφεσείουσα κατέθεσε το ποσό των $15.000.000 στον τραπεζικό λογαριασμό της εφεσίβλητης. Ακολούθως η εφεσίβλητη αγόρασε το χρεωστικό γραμμάτιο των $15.000.000 καταβάλλοντας προς τούτο το ποσό των $10.500.000 στην εταιρεία Mellton Trading Ltd.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εφεσείουσα δεν απέδειξε τους ισχυρισμούς της περί άσκησης βίας και/ή εξαναγκασμού και απέρριψε την αγωγή με έξοδα εις βάρος της.

Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση.

Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι η πρωτόδικη απόφαση σύμφωνα με την οποία οι ενάγοντες απέτυχαν να στοιχειοθετήσουν ότι ασκήθηκε από πλευράς εναγομένων 1 ψυχική πίεση ή ανοίκεια τέτοια πίεση, έτσι ώστε να υπάρχει δυνατότητα ενεργοποίησης των προνοιών του Άρθρου 16 του περί Συμβάσεων Νόμου Κεφ. 149, είναι ορθή και επικυρώνεται.

Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.

Αναφερόμενη υπόθεση:

Σταύρου ν. Δημητρίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 304.

Έφεση.

Έφεση από την εφεσείουσα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Υπόθ. Αρ. 4987/99), ημερ. 30.9.04.

Μ. Κυπριανού, για την Εφεσείουσα.

Μ. Ιωάννου για Α. Νεοκλέους, για τους Εφεσίβλητους.

Cur. adv. vult.

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.:  Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Ο κάπως περίπλοκος χαρακτήρας των οικονομικών διαφορών μεταξύ των διαδίκων επιβάλλει μια σύντομη αναφορά στα όσα έχουν διαδραματιστεί, που αναφέρονται σε ισχυριζόμενη άσκηση πίεσης από την εφεσίβλητη στην εφεσείουσα για να αποδεχθεί η τελευταία μια επαχθή γι' αυτήν οικονομική διευθέτηση.

(α) Τα γεγονότα και οι θέσεις των δύο πλευρών.

Κατά τον ουσιώδη χρόνο της παρούσας αγωγής η ρωσική εταιρεία Petrotim Ltd. (εφεσείουσα) ασχολείτο με το εμπόριο πετρελαίου και είχε στη Ρωσική Τράπεζα Inkombank Joint-Stock Bank (Inkombank), η οποία διατηρούσε παράρτημα στην Κύπρο, καταθέσεις στη Ρωσία ύψους 23.000.000 δολαρίων Αμερικής. Η Itera International Energy L.L.C. (εφεσίβλητη) ήταν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα αμερικάνικη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη, σύμφωνα με τους σχετικούς Νόμους της Φλώριδας των Ηνωμένων Πολιτειών. Το  1998 ξέσπασε στη Ρωσική Ομοσπονδία οικονομική κρίση, όταν το κράτος βρέθηκε στη δύσκολη θέση να μην μπορεί να πληρώσει τα χρεώγραφα που είχε εκδώσει, σε μια χρονική περίοδο που οι τράπεζες ήταν υποχρεωμένες να έχουν κατατεθειμένες τις καταθέσεις των πελατών τους σε χρεώγραφα. Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω κρίσης όλοι οι τραπεζικοί οργανισμοί (περιλαμβανομένης και της Inkombank) παγοποίησαν τις καταθέσεις των πελατών τους και δεν επέτρεπαν τη διενέργεια αναλήψεων. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια η τραπεζική άδεια της Inkombank ανακλήθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσικής Ομοσπονδίας στις 29/10/98 και από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου στις 18/11/98 και η τράπεζα τέθηκε υπό εκκαθάριση. Σε μια προσπάθεια να διασώσει τις καταθέσεις της που είχε στην Inkombank, η εφεσείουσα προσπάθησε να εξεύρει χρεώστες της Inkombank, τους οποίους θα δανειοδοτούσε για να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς την Inkombank. Η πρακτική αυτή της εμπορίας μη εξασφαλισμένων χρεών (trading unsecured debts) ήταν μια αποδεκτή και νόμιμη συναλλαγή σύμφωνα με το νομικό σύστημα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Οι χρεώστες της Inkombank ακολούθως θα αποπλήρωναν το δάνειο που θα τους χορηγούσε η εφεσείουσα, καταθέτοντας τα σχετικά ποσά σε λογαριασμό που διατηρούσε η εφεσείουσα εκτός Ρωσίας. Τα δάνεια θα ήταν δελεαστικά για τους χρεώστες της Inkombank αφού η εφεσείουσα θα χρέωνε τόκο 0.01%, σε αντίθεση με τόκο 24% - 30% που χρέωνε η Inkombank και επιπρόσθετα ο χρόνος αποπληρωμής θα ήταν μεγαλύτερος από εκείνο της Inkombank. Μέσα στα ίδια πλαίσια η εφεσείουσα έδωσε οδηγίες στην Inkombank και η τελευταία μετέφερε το ποσό των 15.000.000 δολαρίων Αμερικής, που βρισκόταν κατατεθειμένο στην Inkombank στη Ρωσία, στο παράρτημα της Inkombank στην Κύπρο.

Στην προσπάθεια της να διασώσει τις καταθέσεις που είχε στην Inkombank η εφεσείουσα, ήλθε σε επαφή με την εταιρεία Joint-Stock Company Alrosa (Alrosa) με την οποία συμφώνησε στις 11/9/98 να της παραχωρήσει δάνειο $10.000.000. Το ποσό του δανείου η εφεσείουσα θα το κατέθετε στο λογαριασμό της Alrosa στην Iknombank στη Ρωσία και η Alrosa θα το αποπλήρωνε καταθέτοντας το ποσό των $10.000.000 σε λογαριασμό της εφεσείουσας στη Γενεύη Ελβετίας. Στις 14/9/98 η εφεσείουσα έδωσε οδηγίες στην Inkombank να καταθέσει το ποσό των $10.000.000 στο λογαριασμό της Alrosa, αλλά η Inkombank αρνήθηκε να το πράξει. Όμως η Inkombank εισηγήθηκε στην εφεσείουσα να καταβάλει ποσό $15.000.000 στην εφεσίβλητη, με αγορά από την εφεσίβλητη ενός γραμματίου για $15.000.000, το οποίο θα πωλούσε στην Mellton Trading Ltd.

Με βάση τα πιο πάνω η εφεσείουσα υπέγραψε στις 18/9/98 συμφωνία με την εφεσίβλητη σύμφωνα με την οποία η εφεσείουσα θα αγόραζε το γραμμάτιο των $15.000.000 και θα κατέβαλλε την αξία του την ίδια μέρα, ενώ η εφεσίβλητη θα παρέδιδε το γραμμάτιο την επόμενη μέρα της πληρωμής. Η εφεσείουσα συμμορφώθηκε με τους πιο πάνω όρους, αλλά οκτώ μήνες αργότερα καταχώρισε την παρούσα αγωγή ισχυριζόμενη ότι η συμφωνία της 18/9/98 ήταν αποτέλεσμα ανοίκειας επιρροής και/ή πίεσης και/ή εξαναγκασμού εκ μέρους της εφεσίβλητης που επέφερε στην εφεσείουσα ζημιές ύψους $7.500.000. Η εφεσείουσα ζητούσε την κήρυξη της συμφωνίας της 18/9/98 ως άκυρης και την επιστροφή του ποσού των $15.000.000 σύμφωνα με τις αρχές του άδικου πλουτισμού (unjust enrichment).

Αντίθετα η εφεσίβλητη εταιρεία εισηγήθηκε ότι είχε εγγυηθεί την εταιρεία του ίδιου συγκροτήματος "Tec Itera Rus", η οποία ήταν χρεωμένη στην Inkombank. Η εφεσίβλητη συμφώνησε να εκδώσει ένα τραπεζικό γραμμάτιο (promissory note) για $15.000.000 το οποίο θα παρέδιδε στην εφεσείουσα, με αντάλλαγμα όπως η εφεσείουσα μεταφέρει το ποσό των $15.000.000 που είχε κατατεθειμένο στο παράρτημα της Inkombank στη Λεμεσό, σε τραπεζικό λογαριασμό που διατηρούσε η εφεσίβλητη στην Inkombank Ρωσίας. Ακολούθως η Inkombank πληροφόρησε την εφεσίβλητη ότι το χρεωστικό γραμμάτιο των $15.000.000 θα μπορούσε να εξαγοραστεί από την εφεσίβλητη για $10.500.000. Προς τούτο η εφεσείουσα υπέγραψε στις 18/9/98

(i) μια συμφωνία με την εφεσίβλητη για $15.000.000,

(ii)   μια άλλη συμφωνία μεταξύ της εφεσίβλητης και της εταιρείας Mellton Trading Ltd για την αγορά του γραμματίου των $15.000.000 έναντι του ποσού των $10.500.000.

Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω συμφωνιών η εφεσίβλητη παρέδωσε το χρεωστικό γραμμάτιο των $15.000.000 και η εφεσείουσα κατέθεσε το ποσό των $15.000.000 στον τραπεζικό λογαριασμό της εφεσίβλητης. Ακολούθως η εφεσίβλητη αγόρασε το χρεωστικό γραμμάτιο των $15.000.000 καταβάλλοντας προς τούτο το ποσό των $10.500.000 στην εταιρεία Mellton Trading Ltd.

(β) Η πρωτόδικη απόφαση.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο μετά την αξιολόγηση της μαρτυρίας που είχε παρουσιαστεί κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εφεσείουσα απέτυχε να αποδείξει τους ισχυρισμούς της περί άσκησης πίεσης και/ή εξαναγκασμού και απέρριψε την αγωγή με έξοδα σε βάρος της εφεσείουσας.

Περιληπτικά το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε ότι το 1998 είχε ξεσπάσει στη Ρωσία οικονομική κρίση και οι τράπεζες δεν επέτρεπαν την ανάληψη καταθέσεων των πελατών τους. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ο Zamir Abdoullaeve, εκπρόσωπος της εφεσείουσας, συμφώνησε στις 11/9/98 με την εταιρεία Alrosa για να της παραχωρηθεί το ποσό των $10.000.000 και έδωσε οδηγίες στην Inkombank να μεταφέρει το ποσό των $10.000.000 από το λογαριασμό της εφεσείουσας στην Inkombank Κύπρου στο λογαριασμό της Alrosa στην Inkombank στη Μόσχα. Η συμφωνία αυτή δεν υλοποιήθηκε. Για το τι επακολούθησε αργότερα κρίνουμε σκόπιμο να παραθέσουμε το πιο κάτω απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση, το οποίο περιγράφει συνοπτικά και παραστατικά το τι είχε επακολουθήσει:

"Στη συνέχεια ο Z. Abdoullaeve συμφώνησε στις 18.9.1998 στην αγορά ενός χρεωστικού γραμματίου για $15 εκατομμύρια που εξέδωσε η Itera. Περαιτέρω συμφώνησε ότι το χρεωστικό γραμμάτιο θα αποπληρωθεί από την Mellton για ποσό $7.5 εκατομμύρια. Παράλληλα η Itera συμφώνησε ν' αγοράσει από τη Mellton το γραμμάτιο για $10.5 εκατομμύρια.

Οι διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην πιο πάνω συμφωνία έγιναν μεταξύ του Z. Abdoullaeve, για λογαριασμό της Petrotim και κάποιων Didenko και Rybin, υπαλλήλων της Inkombank. Ο Z. Abdoullaeve δεν είχε καμία επαφή με εκπροσώπους της Itera  ή της Mellton. Ο εκπρόσωπος της Itera δεν είχε καμία επαφή ή συνομιλία με εκπρόσωπο της Petrotim, ούτε στο στάδιο των διαπραγματεύσεων ούτε κατά την υλοποίηση της συμφωνίας. Επαφή είχε μόνο με τον Rybin. Ο εκπρόσωπος της Itera δεν είχε οποιαδήποτε επαφή με τους εκπροσώπους της Mellton.

Η Petrotim υλοποιώντας τις πρόνοιες της πιο πάνω συμφωνίας, έδωσε οδηγίες και το ποσό των $15 εκατομμυρίων μεταφέρθηκε από το λογαριασμό που διέθεταν στην Inkombank Κύπρου, στο λογαριασμό της Itera στην Inkombank στη Μόσχα.

Η Itera αποπλήρωσε το χρέος που είχε με την Inkombank και παράλληλα κατέβαλε στη Mellton το ποσό των $10.5 εκατομμυρίων. Με τη σειρά της η Mellton πλήρωσε στην Petrotim σε διάφορα χρονικά διαστήματα το ποσό των $7.5 εκατομμυρίων.

Από αυτή τη συναλλαγή η Itera είχε ένα όφελος της τάξης των $4.5 εκατομμυρίων, αφού δέχτηκε από την Petrotim το ποσό των $15 εκατομμυρίων και αποπλήρωσε προς τη Mellton το ποσό των $10.5 εκατομμυρίων."

Ακολούθως το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού εξέτασε τις πρόνοιες του άρθρου 16 του περί Συμβάσεων Νόμου, Κεφ. 149 μέσα στα πλαίσια της σχετικής νομολογίας, αποφάνθηκε ότι η εφεσείουσα απέτυχε να αποδείξει την ύπαρξη πίεσης εκ μέρους της εφεσίβλητης. Παραθέτουμε τα πιο κάτω σχετικά αποσπάσματα:

"Στην προκειμένη περίπτωση σε ποιες «θετικές ενέργειες» έχει προβεί η Itera, ώστε να στοιχειοθετείται ότι άσκησε πίεση στην Petrotim για να αποδεχτεί τη συμφωνία; Καμία απολύτως. Είναι κοινά αποδεχτό γεγονός ότι οι αντιπρόσωποι των δύο εταιρειών δεν συναντήθηκαν ούτε διαπραγματεύθηκαν. Ήταν πάντα η θέση του Z. Abdoullaeve ότι δεν υπήρξε διαπραγμάτευση, του δόθηκε το κείμενο με τους όρους της συμφωνίας τα οποία δεδομένα έθεσαν οι τρίτοι, δηλαδή οι Didenko και Rybin. Οι δηλώσεις αυτές όχι μόνο δεν έγιναν αποδεχτές, αλλά σε κανένα σημείο, έστω και αν αποτελούσαν αποδεχτή μαρτυρία, δεν κατατέθηκε ότι η Itera γνώριζε ή περισσότερο γνώριζε και αποδεχόταν ή επικροτούσε τις ενέργειες ή τις δηλώσεις των Didenko και Rybin. Συνακόλουθα ούτε αυτό το σκέλος της υπόθεσης που στόχευε να στοιχειοθετήσει θετικές ενέργειες από πλευράς Itera προέκυψε.

.........................................................................................................

Το μόνο στοιχείο που ουσιαστικά απομένει ήταν η σημαντική διαφορά που παρατηρείται μεταξύ του δανείου των $15 εκατομμυρίων και των $7.5 που τελικά αποπληρώθηκε στην Petrotim, ή ακόμη και στα $10.5 εκατομμύρια που η Itera πλήρωσε στην Mellton.

Αυτό από μόνο του προσδίδει «εκ πρώτης όψεως» το στοιχείο της επαχθούς συναλλαγής, που θα ενεργοποιούσε το άρθρο 16 του Κεφ. 149. Συνειδητά χρησιμοποιούσα τη φράση «εκ πρώτης όψεως», γιατί υπάρχουν και άλλοι παράμετροι οι οποίοι πρέπει να προσμετρήσουν προτού αποφασιστεί το θέμα.

Η οικονομική κρίση στη Ρωσία το καλοκαίρι του 1998 ήταν σε έξαρση. Η επαγωγή της τραπεζικής δραστηριότητας οδήγησε τους επιχειρηματίες, όπως την Petrotim και άλλους, σε αναζήτηση μεθόδων διασφάλισης όλων ή μέρος των κεφαλαίων τους.

Ο επιχειρηματικός κίνδυνος δεδομένος. Αυτό τον επιχειρηματικό κίνδυνο ανέλαβε η Petrotim. Ήταν δοσμένη η πιθανότητα απώλειας των χρημάτων της Petrotim, όπως ο ίδιος ο Z. Abdoullaeve ανέφερε, αφού η Inkombank, όπως και οι άλλες τράπεζες αδυνατούσαν να επιτρέψουν την ανάληψη μετρητών ή μετακίνησης κεφαλαίων εκτός τράπεζας. Αυτή η αδυναμία προϋπήρχε της συμφωνίας με την Itera.

Μια άλλη παράμετρος που μπορεί να εξεταστεί είναι αν μεταξύ Didenko-Rybin από τη μια και Z. Abdoullaeve από την άλλη, υπήρχε ιδιαίτερη ή θα έλεγα ιδιάζουσα σχέση, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επηρέασε την κρίση του τελευταίου ή ήταν τέτοια που οι πρώτοι κυριαρχούσαν στη βούληση του δεύτερου. Πέραν από το γεγονός ότι δεν τους εμπιστευόταν, τίποτε άλλο δεν κατατέθηκε, με αποδεχτή μαρτυρία, που να δικαιολογεί εύρημα για ιδιαίτερη σχέση, όπως απαιτείται από το άρθρο 16 του Κεφ. 149.

Συνακόλουθα βρίσκω ότι τον επιχειρηματικό κίνδυνο διάσωσης μέρους των χρημάτων της Petrotim ανέλαβε ο Z. Abdoullaeve, για λογαριασμό της Petrotim και προχώρησε στις συμφωνίες με την Itera και την Mellton. Με αυτό το δεδομένο βρίσκω ότι οι Ενάγοντες απέτυχαν να στοιχειοθετήσουν ότι ασκήθηκε από πλευράς των Εναγομένων 1 ψυχική πίεση ή ανοίκεια τέτοια πίεση, έτσι ώστε να μπορεί να ενεργοποιηθούν οι πρόνοιες του άρθρου 16 του Κεφ. 149.

Εν πάση περιπτώσει υπήρξε «αντιπαροχή», αν και όχι ικανοποιητική κρινόμενη σήμερα, αλλά με τα δεδομένα της εποχής του Σεπτεμβρίου του 1998, που κρίθηκε από την Petrotim ότι ήταν."

(γ) Η έφεση.

Με την παρούσα έφεση η εφεσείουσα ισχυρίζεται για διάφορους λόγους ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι λανθασμένη. Πιο συγκεκριμένα έχει υποβληθεί ότι οι Didenko και Rybin ενεργούσαν ως αντιπρόσωποι της εφεσίβλητης και ότι η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν εξασκήθηκε ψυχική πίεση πάνω στην εφεσείουσα είναι λανθασμένη, αφού οι Didenko και Rybin είχαν καταστήσει σαφές στην εφεσείουσα ότι αν δεν υπέγραφε τη συμφωνία θα έχανε τα $15.000.000 που είχε κατατεθειμένα στην Inkombank. Η συμφωνία που τελικά έγινε αποδεκτή από την εφεσείουσα ήταν επαχθής αφού η εφεσείουσα είχε χάσει $7.500.000 και η εφεσίβητη απεκόμισε κέρδος $4.500.000.

Έχουμε ήδη παραθέσει απόσπασμα της πρωτόδικης απόφασης στο οποίο αναφέρονται οι ενέργειες της εφεσείουσας να περισώσει τις καταθέσεις που είχε στην Inkombank μέσα στα πλαίσια της οικονομικής κρίσης που είχε ξεσπάσει το 1998 στη Ρωσία. Οι ενέργειες αυτές είχαν λάβει χώρα μεταξύ του Z. Abdoullaeve της εφεσείουσας με τους Didenko και Rybin οι οποίοι ήταν υπάλληλοι της Inkombank. Ο Ζ. Abdoullaeve δεν ήλθε σε καμιά επαφή με την εφεσίβλητη και την Mellton Trading Ltd. για να αποδειχθεί ο ισχυρισμός της εφεσείουσας ότι είχε ασκηθεί ψυχική πίεση από την εφεσίβλητη προς την εφεσείουσα. Αντίθετα οι επικρατούσες τότε οικονομικές συνθήκες στη Ρωσία, η προηγουμένως συναφθείσα παρόμοια συμφωνία μεταξύ της εφεσείουσας και της εταιρείας Ritek (η οποία είχε εκτελεστεί επιτυχώς) υποδεικνύουν ότι η εφεσίβλητη δεν άσκησε ψυχική πίεση στην εφεσείουσα και ότι η τελευταία ενήργησε αυτοβούλως σε μια προσπάθεια να διασώσει τις καταθέσεις που είχε στην Inkombank. Ένα άλλο στοιχείο το οποίο επενεργούσε εναντίον της εφεσείουσας σύμφωνα με το πρωτόδικο Δικαστήριο, ήταν και η καθυστέρηση λήψης μέτρων εκ μέρους της εφεσείουσας για την ακύρωση της συμφωνίας. Το Δικαστήριο υπέδειξε ότι η συμφωνία συμπληρώθηκε στις 18/9/98, η εφεσείουσα κατέβαλε $15.000.000 στην εφεσίβλητη και μέσα σε έξι μήνες η Mellton Trading Ltd. της κατέβαλε το ποσό των $7.500.000. Η εφεσείουσα δεν προέβη σε καμιά διαμαρτυρία ούτε και σε αποκήρυξη της συμφωνίας. Αντίθετα οκτώ μήνες αργότερα, αφού είχε ήδη εισπράξει το ποσό των $7.500.000, καταχώρισε την παρούσα αγωγή. Η πιο πάνω συμπεριφορά της εφεσείουσας ουδόλως συνάδει με τους ισχυρισμούς της για την άσκηση ψυχικής πίεσης. Η πιο πάνω προσέγγιση είναι απόλυτα ορθή και αποδυναμώνει σε μεγάλο βαθμό τους ισχυρισμούς της εφεσείουσας.

Η εφεσείουσα ισχυρίζεται επίσης ότι η αναφορά στην πρωτόδικη απόφαση ότι, "Παράλληλα ο προβληθείς ισχυρισμός του Z. Abdoullaeve ότι σε περίπτωση μη υλοποίησης της συμφωνίας με Itera, η Petrotim θα έχανε το σύνολο των χρημάτων που είχε κατατεθειμένα στην Inkombank και πάλι δεν γίνεται αποδεχτός, αφού τείνει να αποδείξει ουσιώδες γεγονός και εδράζεται σε δήλωση τρίτων προσώπων", είναι νομικά λανθασμένη. Η πιο πάνω εισήγηση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Από τα πρακτικά της υπόθεσης φαίνεται ότι οι Didenko και Rybin (της Inkombank) είχαν αναφέρει στον Z. Abdoullaeve (της εφεσείουσας) ότι αν η εφεσείουσα δεν προχωρήσει με τη συμφωνία της εφεσίβλητης ώστε να πάρει πίσω 7.5 εκατομμύρια δολάρια εκτός Ρωσίας, ή η άλλη επιλογή ήταν να χάσει όλα τα χρήματα, δεν μπορεί να επηρεάσει την εγκυρότητα της απόφασης. Δεν έχει προσφερθεί οποιαδήποτε μαρτυρία από την εφεσείουσα ότι η εφεσίβλητη γνώριζε, αποδεχόταν ή επικροτούσε τις ενέργειες των Didenko και Rybin και/ή ότι οι πιο πάνω ενεργούσαν ως αντιπρόσωποι της εφεσίβλητης. Έστω και αν οι δηλώσεις γίνονταν αποδεκτές, το εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν έχει στοιχειοθετηθεί η άσκηση ψυχικής πίεσης δεν μπορεί να κλονιστεί, αφού ουδεμία μαρτυρία παρουσιάστηκε η οποία συνέδεε τους Didenko και Rybin με την εφεσίβλητη. (Βλ. Σταύρου ν. Δημητρίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 304). Συνακόλουθα η σχετική εισήγηση απορρίπτεται.

Μέσα στα πιο πάνω πλαίσια κρίνουμε ότι η πρωτόδικη απόφαση, σύμφωνα με την οποία δεν είχε αποδειχθεί ότι οι Didenko και Rybin ενεργούσαν εκ μέρους της εφεσίβλητης, ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί δεν ήταν επαχθής για την εφεσείουσα και ότι δεν ασκήθηκε ψυχική βία εναντίον της εφεσείουσας για να υπογράψει την επίδικη συμφωνία, ήταν ορθή.

Κατ' επέκταση η εξέταση των υπόλοιπων λόγων της έφεσης καθίσταται αχρείαστη.

Η έφεση απορρίπτεται με £2.000 έξοδα σε βάρος της εφεσείουσας.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.


 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο