ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2006) 1 ΑΑΔ 749
10 Αυγούστου, 2006
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 4 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΝΟΜΟ, ΚΕΦ. 44 ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ, ΚΕΦ. 64 ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ, ΤΟΜΟΣ 1,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Η ΟΠΟΙΑ ΔΙΟΡΙΣΤΗΚΕ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 10/5/2006 ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΙΣ 24/5/06 ΜΕ ΑΡ. Κ.Δ.Π. 223/2006, ΓΙΑ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ ΤΗΣ 14ΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2005 ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΤΟΥ ΑΕΡΟΣΚΑΦΟΥΣ ΤΥΠΟΥ BOEING 737-300 ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "HELIOS AIRWAYS LTD" ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ, ΒΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ A JET AVIATION LTD (ΠΡΩΗΝ HELIOS AIRWAYS LTD) (ΑΡ. 1) ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Ή PROHIBITION (ΑΡ. 1).
(Αίτηση Αρ. 55/2006)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari και Prohibition ― Αίτηση για άδεια καταχώρησης αίτησης Certiorari και Prohibition σε σχέση με το εν γένει έργο της Ερευνητικής Επιτροπής και/ή με το μέρος της διεξαχθείσας διαδικασίας που αφορά την ευθύνη για το αεροπορικό ατύχημα στο Γραμματικό και/ή τις ενέργειες, παραλείψεις, γεγονότα ή συνθήκες ή συνδυασμό τους που οδήγησαν στο ατύχημα ― Δεν αποδείχθηκε εκ πρώτης όψεως υπόθεση για χορήγηση άδειας.
Προνομιακά εντάλματα ― Δικαιοδοσία έκδοσης προνομιακών ενταλμάτων, με βάση το Άρθρο 155.4 του Συντάγματος ― Εύρος δικαιοδοσίας ― Διάκριση μεταξύ των αρχών που ισχύουν στην Κύπρο και στην Αγγλία σε σχέση με τη δικαιοδοσία των Δικαστηρίων στον τομέα έκδοσης προνομιακών ενταλμάτων.
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για άδεια ― Εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση ― Είναι αρκετή στο στάδιο εξέτασης της αίτησης για παραχώρησης ή μη άδειας.
Ερευνητικές Επιτροπές ― Εξουσία Υπουργικού Συμβουλίου να διορίζει, με διάταγμα, Ερευνητικές Επιτροπές και να τις περιβάλλει με διάφορες εξουσίες ― Ο περί Ερευνητικών Επιτροπών Νόμος, Κεφ. 44 (όπως έχει τροποποιηθεί) ― Ποίες είναι οι προβλεπόμενες από τον σχετικό νόμο εξουσίες με τις οποίες περιβάλλονται οι ερευνητικές επιτροπές.
Το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του ημερ. 10 Μαΐου 2006, διόρισε μονομελή Ερευνητική Επιτροπή στην οποία αφορά η παρούσα αίτηση «για να εξετάσει το θέμα της ευθύνης για το αεροπορικό ατύχημα της 14ης Αυγούστου, 2005, με τη συντριβή του αεροσκάφους τύπου Boeing 737-300 της εταιρείας "HELIOS AIRWAYS LTD", στην περιοχή του Γραμματικού, βόρεια της Αθήνας, με αναφορά σε διάφορα ζητήματα τα οποία εξειδικεύονται εκεί και περιλαμβάνουν, γενικότερα «Τις ενέργειες, παραλείψεις, γεγονότα ή συνθήκες ή συνδυασμό τους, που οδήγησαν στο ατύχημα».
Οι αιτητές ζητούν άδεια για καταχώρηση αίτησης προς έκδοση ενταλμάτων Prohibition και Certiorari σε σχέση με το εν γένει έργο που ανατέθηκε στην Ερευνητική Επιτροπή και, εναλλακτικά, με το μέρος της διεξαχθείσας διαδικασίας «που αφορά την ευθύνη για το αεροπορικό ατύχημα και/ή τις ενέργειες, παραλείψεις, γεγονότα ή συνθήκες ή συνδυασμό τους που οδήγησαν στο ατύχημα». Σε σχέση με το εν γένει έργο προβάλλεται ότι:
Η σύσταση της Ερευνητικής Επιτροπής παραβιάζει τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης και δίκαιης και αμερόληπτης δίκης.
Η Ερευνητική Επιτροπή δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει το θέμα για το οποίο διορίστηκε.
Η όλη διαδικασία αποτελεί κατάχρηση καθότι ζήτημα των ποινικών ευθυνών εξετάζεται παράλληλα από την Αστυνομία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε σχέση με το μέρος της διεξαχθείσας διαδικασίας, προβάλλεται ότι υπήρξαν συγκεκριμένες πλημμέλειες, τις οποίες οι αιτητές περιγράφουν λεπτομερώς στην αίτησή τους.
Ζητείται, παράλληλα, όπως εκδοθεί διάταγμα αναστολής της προγραμματισθείσας για τις 28/8/2006 συνέχισης της διαδικασίας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής, μέχρι τη διεκπεραίωση της δικαστικής διαδικασίας.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το Άρθρο 2(1)(α) του περί Ερευνητικών Επιτροπών Νόμου, Κεφ. 44 (όπως έχει τροποποιηθεί), δεν προνοεί οτιδήποτε που να δικαιολογεί την άποψη ότι η Ερευνητική Επιτροπή καθορίζει δικαιώματα και υποχρεώσεις οποιουδήποτε σε οποιαδήποτε σφαίρα του δικαίου. Αν όμως οι εξουσίες της Ερευνητικής Επιτροπής θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια άλλη εντύπωση αναφορικά με την προοπτική αρχικά του Νόμου, το Άρθρο 188.1 του Συντάγματος επιβάλλει την προσαρμογή της προϋπάρχουσας νομοθεσίας ώστε να συνάδει με το Σύνταγμα, διατηρώντας εν προκειμένω τη διάκριση μεταξύ των πολιτειακών εξουσιών. Τέλος, το κατά πόσο, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο η Ερευνητική Επιτροπή ασκεί τις εξουσίες καταναγκασμού που της παρέχονται με βάση το Άρθρο 7 του Νόμου, θα μπορούσε να προκύψει ζήτημα παραβίασης δικαιωμάτων εντός της εμβέλειας των προνομιακών ενταλμάτων, δεν χρήζει συζήτησης, αφού τίποτε από τα επί μέρους τεθέντα σε σχέση με τους χειρισμούς της Ερευνητικής Επιτροπής δεν αφορούν τέτοιες πτυχές.
2. Δεν έχει αποκαλυφθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση για τη χορήγηση άδειας.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250.
Αίτηση.
Δ. Αραούζος, για τους Αιτητές.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Η δικαιοδοσία για την έκδοση προνομιακών ενταλμάτων, με βάση το Άρθρο 155.4 του Συντάγματος, περιορίζεται στον έλεγχο της δικαστικής και της οιωνεί δικαστικής λειτουργίας όχι, όπως στην Αγγλία, και της διοικητικής για την οποία στην Κύπρο ο έλεγχος διενεργείται με βάση την αποκλειστική δικαιοδοσία του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Αγγλικά συγγράμματα και αποφάσεις πρέπει επομένως να διαβάζονται υπό το φως αυτής της διάκρισης.
Ο περί Ερευνητικών Επιτροπών Νόμος, Κεφ. 44 (όπως έχει τροποποιηθεί), παρέχει στο Υπουργικό Συμβούλιο εξουσία να διορίζει, με διατάγματα, Ερευνητικές Επιτροπές και να τις περιβάλλει με διάφορες εξουσίες:
«2. - (1) Το Υπουργικό Συμβούλιο θα έχει εξουσία -
(α) να διορίζει, με Διάταγμα, Ερευνητική Επιτροπή, που να αποτελείται από περισσότερους από ένα Επιτρόπους, για να εξετάζει τέτοια ζητήματα που δύνανται να αναφέρονται σε αυτήν από το Υπουργικό Συμβούλιο και να αναφέρει για αυτά σε αυτό.
(β) Να περιβάλλει την Επιτροπή με εξουσίες όπως προνοείται στο Νόμο αυτό.»
Οι προβλεπόμενες εξουσίες εκτίθενται στο άρθρο 7. Συμπεριλαμβάνουν την εξουσία κλήτευσης μαρτύρων για να καταθέσουν ενόρκως και να παρουσιάσουν έγγραφα, εξασφάλισης της παρουσίας τους με την έκδοση σχετικού εντάλματος και επιβολής προστίμου σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Η μονομελής Ερευνητική Επιτροπή στην οποία αφορά η παρούσα αίτηση διορίστηκε με απόφαση, ημερ. 10 Μαΐου 2006, η οποία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερ. 24 Μαΐου 2006 «για να εξετάσει το θέμα της ευθύνης για το αεροπορικό ατύχημα της 14ης Αυγούστου, 2005, με τη συντριβή του αεροσκάφους τύπου Boeing 737-300 της εταιρείας "HELIOS AIRWAYS LTD", στην περιοχή του Γραμματικού, βόρεια της Αθήνας» με αναφορά σε διάφορα ζητήματα τα οποία εξειδικεύονται εκεί και περιλαμβάνουν, γενικότερα «Τις ενέργειες, παραλείψεις, γεγονότα ή συνθήκες ή συνδυασμό τους, που οδήγησαν στο ατύχημα»: βλ. Κ.Δ.Π. 223/06.
Οι αιτητές ζητούν άδεια για καταχώριση αίτησης προς έκδοση ενταλμάτων prohibition και certiorari σε σχέση με το εν γένει έργο που ανατέθηκε στην Ερευνητική Επιτροπή και, εναλλακτικά, με το μέρος της διεξαχθείσας διαδικασίας «που αφορά την ευθύνη για το αεροπορικό ατύχημα και/ή τις ενέργειες, παραλείψεις, γεγονότα ή συνθήκες ή συνδυασμό τους που οδήγησαν στο ατύχημα». Δεν είναι έτσι που διατυπώνεται το αίτημα αλλά έτσι είναι που το αντιλαμβάνομαι. Σε σχέση με το εν γένει έργο, προβάλλεται ότι (παράγραφοι (α), (ε) και (στ) των λόγων θεραπείας):
«(α) Η σύσταση της Ερευνητικής Επιτροπής, ενόψει του γεγονότος ότι Σύμβουλοι έχουν λάβει μέρος στην ομάδα διερεύνησης της Επιτροπής Τσολάκη για τη διερεύνηση του επίδικου ατυχήματος παραβιάζει τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης και δίκαιης και αμερόληπτης δίκης, κάτι που διασφαλίζεται από τα άρθρα 30 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν. 39/62), το Άρθρο 4 του Κεφ. 44 και τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης.
........................
(ε) Η Ερευνητική Επιτροπή δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει το θέμα για το οποίο διορίστηκε, δηλαδή να διακριβώσει τις ευθύνες σε σχέση με το επίδικο ατύχημα της 14/8/2005 διότι (α) μόνο ένα δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει για την ποινική ευθύνη προσώπου για οποιαδήποτε κατηγορία προσάπτεται εναντίον του - (Άρθρο 30.2 του Συντάγματος) (β) η σύσταση δικαστικών επιτροπών ή έκτακτων δικαστηρίων με οποιοδήποτε όνομα απαγορεύεται - (Άρθρο 30.1 του Συντάγματος) και (γ) ούτε άμεσα αλλά ούτε και έμμεσα είναι δυνατό να αποδοθεί ευθύνη για τη διάπραξη αδικήματος από οποιαδήποτε αρχή ή όργανο, άλλο από δικαστήριο της Δικαιοσύνης.
(στ) Η όλη διαδικασία αποτελεί κατάχρηση καθότι το ζήτημα των ποινικών ευθυνών εξετάζεται παράλληλα από την Αστυνομία της Κυπριακής Δημοκρατίας.»
Ως προς την επιπλέον αντίρρηση σε σχέση με μέρος της διεξαχθείσας διαδικασίας, προβάλλεται ότι υπήρξαν οι εξής συγκεκριμένες πλημμέλειες (παράγραφοι (β), (γ), (δ)):
«(β) Από το γεγονός ότι το προκαταρκτικό πόρισμα της Επιτροπής Τσολάκη περιήλθε στην κατοχή της Ερευνητικής Επιτροπής, το οποίο φαίνεται ότι μελέτησε πριν από την έναρξη της διαδικασίας για να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός της διαδικασίας, ως επίσης και το γεγονός ότι η Ερευνητική Επιτροπή υπέβαλε αριθμό ερωτήσεων και έλαβε ανάλογες απαντήσεις από τους μάρτυρες βασιζόμενη στο προκαταρκτικό αυτό πόρισμα, τη στιγμή που δεν είχε κατατεθεί ως τεκμήριο, ήταν απόρρητο/εμπιστευτικό και μη δεσμευτικό και είχε τεθεί ενώπιον του παράνομα, προκύπτει ότι διαδικασία έχει μολυνθεί και προκλήθηκε κατάχρηση διαδικασίας, παράβαση των κανόνων φυσικής και αμερόληπτης δικαιοσύνης, της αρχής της ισότητας των όπλων και της δίκαιης δίκης κάτι που διασφαλίζεται από τα άρθρα 30 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν. 39/62) και το Άρθρο 4 του περί Ερευνητικών Επιτροπών Νόμου, Κεφ. 44.
(γ) Προκύπτει επίσης ότι παραβιάστηκε το άρθρο 6.2 του Κεφαλαίου 6, του Πρωτοκόλλου 13, της Σύμβασης Πολιτικής Αεροπορίας του 1944 και Δεκατριών Πρωτοκόλλων αυτής του 1947 έως 1984 (Κυρωτικός) και Περί Συναφών Θεμάτων Νόμος του 1988 Ν. 213/1988.
(δ) Η διαδικασία που ακολουθείται από την Ερευνητική Επιτροπή και συγκεκριμένα:
(i) Η τοποθέτηση της Ερευνητικής Επιτροπής πως δεν θα δεχθεί ερωτήσεις κατά την αντεξέταση που να αμφισβητούν τα ευρήματα και συμπεράσματα της Επιτροπής Τσολάκη.
(ii) Η τοποθέτηση της Ερευνητικής Επιτροπής ότι το τελικό πόρισμα της Επιτροπής Τσολάκη είναι δεσμευτικό για την Ερευνητική Επιτροπή.
(iv) Η μαρτυρία που παρουσιάστηκε ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής η οποία προέκυψε από ερωτήσεις που υπέβαλε η Ερευνητική Επιτροπή βάση του προκαταρκτικού πορίσματος της Επιτροπής Τσολάκη.
(v) Ο τρόπος με τον οποίο η Ερευνητική επιτροπή χειρίστηκε την διαδικασία θέτοντας σε μάρτυρες, που εν πάση περιπτώσει δεν είχαν καμιά σχέση με την ετοιμασία του, αποσπάσματα από το προκαταρκτικό πόρισμα και ακολούθως τους ζήτησε να τα σχολιάσουν.
(vi) Η τοποθέτηση της Ερευνητικής Επιτροπής πως τα δημοσιεύματα που είδε στις εφημερίδες μετά το ατύχημα για τα ισχυριζόμενα προβλήματα που είχε διαρκώς το αεροπλάνο του ατυχήματος αποτελούν δήθεν δικαστική γνώση
αποτελούν κατάχρηση διαδικασίας και/ή πλάνη περί το νόμο και ενέργειες που παραβιάζουν τη δίκαιη δίκη η οποία προστατεύεται από το άρθρο 30 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και το Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ν. 39/62), παραβιάζουν επίσης τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης και της αρχής της ισότητας των όπλων.»
Ζητείται, παράλληλα, όπως εκδοθεί διάταγμα αναστολής της προγραμματισθείσας για τις 28 Αυγούστου 2006 συνέχισης της διαδικασίας ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής, μέχρι τη διεκπεραίωση της δικαστικής διαδικασίας.
Ο σκοπός για τον οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 2(1)(α) του Νόμου, διορίζονται Ερευνητικές Επιτροπές προσδιορίζει και τη φύση τους. Οι Ερευνητικές Επιτροπές εξετάζουν και δίνουν αναφορά στο Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο, με βάση το Άρθρο 54 του Συντάγματος, ασκεί εκτελεστική εξουσία η οποία εκτείνεται και σε διοικητική λειτουργία. Δεν υπάρχει οτιδήποτε στο άρθρο 2(1)(α) του Νόμου που να δικαιολογεί την άποψη ότι η Ερευνητική Επιτροπή καθορίζει δικαιώματα και υποχρεώσεις οποιουδήποτε σε οποιαδήποτε σφαίρα του δικαίου. Αν όμως οι εξουσίες με τις οποίες περιβάλλεται η Ερευνητική Επιτροπή θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια άλλη εντύπωση αναφορικά με την προοπτική αρχικά του Νόμου, το Άρθρο 188.1 του Συντάγματος επιβάλλει την προσαρμογή της προϋπάρχουσας νομοθεσίας ώστε να συνάδει με το Σύνταγμα, διατηρώντας εν προκειμένω τη διάκριση μεταξύ των πολιτειακών εξουσιών. Τέλος, το κατά πόσο, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο η Ερευνητική Επιτροπή ασκεί τις εξουσίες καταναγκασμού που της παρέχονται με βάση το άρθρο 7 του Νόμου, θα μπορούσε να προκύψει ζήτημα παραβίασης δικαιωμάτων εντός της εμβέλειας των προνομιακών ενταλμάτων, δεν χρειάζεται να το συζητήσω αφού τίποτε από τα επί μέρους τεθέντα σε σχέση με τους χειρισμούς της Ερευνητικής Επιτροπής δεν αφορούν σε τέτοιες πτυχές.
Δεν έχει αποκαλυφθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση, με την έννοια της συζητήσιμης υπόθεσης - βλ. In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250 - ως αναγκαίας προϋπόθεσης για τη χορήγηση άδειας.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.