ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 111/1985 - Ο περί Δήμων Νόμος του 1985
Ν. 72/1979 - Ο περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμος του 1979
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2004) 1 ΑΑΔ 291
26 Ιανουαρίου, 2004
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
ΠΟΛΕΩΣ ΧΡΥΣΟΧΟΥΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΠΑΦΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 85 ΚΑΙ 145 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΚΛΟΓΗΣ ΜΕΛΩΝ
ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1979 ΕΩΣ 1996 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΚΛΟΓΗΣ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ
ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ (ΕΚΛΟΓΙΚΑΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 1981
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΗΜΩΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 1985 ΕΩΣ 1996, ΑΡΘΡΑ 31, 32, 33, 34, 35 ΚΑΙ 42.
Μεταξύ:
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ (Α.ΠΑΦΙΤΗ)
Αιτητή,
ΚΑΙ
1. ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΠΑΦΙΤΗ,
2. ΑΝΔΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ, ΕΦΟΡΟΥ ΕΚΛΟΓΗΣ ΔΗΜΑΡΧΩΝ, ΜΕΛΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΠΑΦΟΥ,
3. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
4. ΑΚΕΛ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Εκλογική Αίτηση Αρ. 7/2002)
Εκλογές ― Δημοτικές εκλογές ― Εκλογική αίτηση για αναμέτρηση των ψήφων για τους σταυρούς προτίμησης ― Το Εκλογοδικείο δεν διατάσσει την αναμέτρηση των ψήφων ως μέσο για να διακριβωθούν τα αληθή γεγονότα κατά την ακρόαση εκλογικής αίτησης, εκτός εάν η περίπτωση είναι εξαιρετική.
Ο αιτητής, ο οποίος ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του ΑΚΕΛ στις δημοτικές εκλογές της 16ης.12.01 για το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πόλεως Χρυσοχούς, έλαβε 86 ψήφους και δεν εξελέγη ενώ ο καθ' ου η αίτηση 1 έλαβε 87 ψήφους και εξελέγη. Ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση και ισχυρίστηκε ότι κατά τη διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων προτίμησης είχε αφαιρεθεί από τον ίδιο μια ψήφος, ενώ δόθηκαν στον εκλεγέντα καθ' ου η αίτηση 1 έως 3 ψήφοι περισσότερες από αυτές που νομίμως έλαβε. Εισηγήθηκε δε πως εξελέγη ο ίδιος με μια πλειοψηφούσα ψήφο.
Από τη μαρτυρία που προσκομίστηκε ενώπιον του Εκλογοδικείου προκύπτει ως αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο αιτητής δεν ήταν παρών κατά τη διαλογή των ψήφων. Όταν έφτασε, μετά που είχε ήδη κλείσει η κάλπη, πληροφορήθηκε από τους παρισταμένους πως η διαλογή των ψήφων, αναφορικά με τους σταυρούς προτίμησης, δεν ήταν ορθή και πως τούτο προφανώς οφειλόταν στη συνωνυμία του ιδίου με τον καθ' ου η αίτηση 1. Ο αιτητής ζήτησε τότε να γίνει αναμέτρηση των ψήφων, ο προεδρεύων της συγκεκριμένης διαλογής δέκτηκε, ακολούθησε όμως διαμαρτυρία του καθ' ου η αίτηση με αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγαλύτερης φασαρίας. Τελικά η κάλπη έκλεισε και καταγράφηκε το αποτέλεσμα.
Το Εκλογοδικείο, αφού αναφέρθηκε στην υπόθεση Andreas Evzonas v. Georghios Papadopoulos and Another, όπου σε παρόμοια γεγονότα διατάχθηκε αναμέτρηση των ψήφων για τους σταυρούς προτίμησης ως μέσο για να διακριβωθούν τα αληθή γεγονότα κατά την ακρόαση εκλογικής αίτησης, διέταξε την αναμέτρηση, των σταυρών προτίμησης που δόθηκαν στον αιτητή και τον καθ' ου η αίτηση ώστε να μπορέσει ο αιτητής να διαπιστώσει τα πραγματικά γεγονότα και να δώσει κατάλογο των ψήφων εναντίον των οποίων και ενίσταται, βάσει του Κανονισμού 6(1) του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων (Εκλογικαί Αιτήσεις) Διαδικαστικός Κανονισμός του 1981.
Το Εκλογοδικείο ανέφερε περαιτέρω ότι η διαφορά της μιας ψήφου και η ομοιότητα των ονομάτων του αιτητή και του καθ' ου η αίτηση αρ. 1 αποτελούν πρόσθετους λόγους για την απόφασή του.
Η αίτηση επιτράπηκε. Εκδόθηκε διαταγή για αναμέτρηση των ψήφων με τους σταυρούς που έλαβε ο αιτητής και ο καθ' ου η αίτηση 1 σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν από το Εκλογοδικείο.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Evzonas v. Papadopoulos a.o. (1986) 1 C.L.R. 266.
Εκλογική Αίτηση.
Εκλογική αίτηση από τον αιτητή ο οποίος είχε ανακηρυχθεί υποψήφιος στις εκλογές μελών του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πόλεως Χρυσοχούς, επαρχία Πάφου, με το συνδυασμό του κόμματος ΑΚΕΛ, στις δημοτικές εκλογές 16.12.01 κατά της εκλογής ως μέλους του Δημοτικού Συμβουλίου του καθ' ου η αίτηση 1, του ιδίου κομματικού συνδυασμού, με 87 ψήφους έναντι 86 ψήφων του αιτητή.
Π. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Κ. Ευσταθίου, για τον Καθ' ου η αίτηση Αρ.1.
Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων
η αίτηση 2 και 3.
Καμιά εμφάνιση, για το Καθ΄ου η αίτηση 4.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Αρτεμίδης, Δ..
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής ανακηρύχθηκε υποψήφιος στις εκλογές μελών του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πόλεως Χρυσοχούς, επαρχία Πάφου, με το συνδυασμό του κόμματος ΑΚΕΛ, στις δημοτικές εκλογές 16.12.01. Την ίδια ιδιότητα είχε και ο καθ΄ου η αίτηση 1 στον ίδιο μάλιστα κομματικό συνδυασμό. Μετά τη διαλογή των ψήφων, και αφού διαπιστώθηκε το άθροισμα των εγκύρων ψήφων που έλαβε ο κάθε κομματικός συνδυασμός και το άθροισμα των εγκύρων σταυρών προτίμησης που έλαβε ο κάθε υποψήφιος, ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα. Εξελέγη ως μέλος του Συμβουλίου ο καθ΄ου η αίτηση 1, με 87 ψήφους, που είχε καταταγεί δεύτερος, ενώ ο αιτητής, που κατετάγη τρίτος με 86 ψήφους, δεν εξελέγη.
Ο αιτητής ισχυρίζεται στην αίτηση του πως κατά τη διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων προτίμησης είχε αφαιρεθεί από τον ίδιο μία ψήφος, ενώ δόθηκαν στον εκλεγέντα καθ΄ου η αίτηση 1 έως 3 ψήφοι περισσότερες απ΄αυτές που νομίμως έλαβε. Εισηγείται δε πως εξελέγη ο ίδιος με μία πλειοψηφούσα ψήφο.
Για τη διακρίβωση των ισχυρισμών του αιτητή το Εκλογοδικείο άκουσε προφορική μαρτυρία, η οποία σε ορισμένα σημεία ήταν διϊστάμενη ως προς τα γεγονότα που διαδραματίσθηκαν κατά την διαλογή και καταμέτρηση των ψήφων. Προκύπτουν όμως, από τη μαρτυρία που προσκομίστηκε, τα πιο κάτω αδιαμφισβήτητα γεγονότα: Ο αιτητής δεν ήταν ο ίδιος παρών στο συγκεκριμένο εκλογικό κέντρο κατά τη διαλογή των ψήφων. Όταν έφθασε σ΄αυτό η κάλπη είχε ήδη κλείσει. Πληροφορήθηκε όμως από παρισταμένους πως η διαλογή των ψήφων, αναφορικά με τους σταυρούς προτίμησης, δεν ήταν ορθή και πως τούτο προφανώς οφειλόταν στη συνωνυμία του ιδίου με τον καθ΄ου η αίτηση 1. (Ο αιτητής ονομάζεται Χριστόδουλος Χριστοδούλου, γνωστός και ως Α.Παφίτης, και ο καθ΄ου η αίτηση Χρύσανθος Παφίτης, και οι δύο από την Πάφο). Ο αιτητής εισήλθε στο εκλογικό κέντρο και διαμαρτυρήθηκε στον προεδρεύοντα της συγκεκριμένης διαλογής και ακολούθησε έντονη συζήτηση. Ο προεδρεύων δέχθηκε να γίνει αναμέτρηση των ψήφων, ακολούθησε όμως διαμαρτυρία του καθ΄ου η αίτηση 1 με αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγαλύτερης φασαρίας. Τελικά έκλεισε η κάλπη και καταγράφηκε το αποτέλεσμα.
Το άρθρο 57(3) του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμου του 1979, Ν.72/79, που εφαρμόζεται και στις εκλογές δημοτικών συμβούλων, σύμφωνα με τον περί Δήμων Νόμο του 1985 Ν.111/85, παρέχει εξουσία στο Εκλογοδικείο να δίδει τις ακόλουθες θεραπείες:
(α) ακύρωση της εκλογής
(β) ακύρωση της εκλογής ενός ή περισσοτέρων των εκλεγέντων
(γ) διακήρυξη ότι υποψήφιος εξελέγη, και
(δ) αναμέτρηση των ψήφων κατ' απαίτηση αποτυχόντος υποψηφίου ο οποίος ισχυρίζεται ότι «είχε την πλειοψηφία των νομίμως δοθέντων ψήφων ..............»
Στην υπόθεση Andreas Evzonas v. Georghios Papadopoulos and another (1986) 1 C.L.R. 266, το Εκλογοδικείο αντιμετώπισε υπόθεση με παρόμοια γεγονότα. Συγκεκριμένα, υπήρξε σ' εκείνη την υπόθεση μεγάλη ένταση στην αίθουσα όπου γινόταν η διαλογή των ψήφων κατά τις πρωινές ώρες μεταξύ των εκπροσώπων των διαφόρων κομμάτων. Η διαφορά των ψήφων υπέρ του εκλεγέντα ήταν 64. Συγκεκριμένα, ο αιτητής πήρε 1563, ενώ ο καθ΄ου η αίτηση 1, 1627. Στην υπόθεση που μας απασχολεί είναι μόνο μία. Το Δικαστήριο είπε τα εξής στη σελίδα 270, (Τριανταφυλλίδης, Π.).
"We would not normally take the step of ordering a recounting of preference votes as a means of ascertaining the true facts in the course of the hearing of an election petition, but it seems to us that this is an exceptional case in view of the fact that the difference between the preference votes received by respondent I and by the petitioner is very small indeed and, furthermore, in view of the turbulent situation which, according to the affidavit of the Returning Officer, was prevailing at the time of the counting of the votes and which may have been conducive to the commission of errors in the course of ascertaining the preference votes validly cast of the petitioner and for respondent 1."
Σε μετάφραση:
«Κανονικά δεν θα προχωρούσαμε στο διάβημα να διατάξουμε αναμέτρηση των ψήφων για τους σταυρούς προτίμησης ως μέσο για να διακριβωθούν τα αληθή γεγονότα κατά την ακρόαση εκλογικής αίτησης, μας φαίνεται όμως πως η παρούσα είναι μια εξαιρετική περίπτωση ενόψει του γεγονότος της διαφοράς μεταξύ των ψήφων με τους σταυρούς προτίμησης που έλαβαν ο καθ΄ου η αίτηση 1 και ο αιτητής που είναι πολύ μικρή και, επιπλέον, ενόψει της θορυβώδους κατάστασης η οποία, σύμφωνα με την ένορκη δήλωση του Εφόρου Εκλογής, κυριαρχούσε την ώρα της καταμέτρησης των ψήφων και που ενδεχομένως να συνέδραμε στη διάπραξη λαθών κατά τη διάρκεια της διαλογής των ψήφων με τους σταυρούς προτίμησης που νομίμως έλαβαν ο αιτητής και ο καθ΄ου η αίτηση 1».
Το Εκλογοδικείο αποφάσισε, ενόψει των πιο πάνω διαπιστώσεων, να διατάξει την αναμέτρηση των σταυρών προτίμησης που δόθηκαν στον αιτητή και τον καθ΄ου η αίτηση ώστε να μπορέσει ο αιτητής να διαπιστώσει τα πραγματικά γεγονότα και να δώσει κατάλογο των ψήφων εναντίον των οποίων και ενίσταται, βάσει του Κανονισμού 6(1) του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων (Εκλογικαί Αιτήσεις) Διαδικαστικός Κανονισμός του 1981.
Έχουμε τη γνώμη πως και στην περίπτωση που εξετάζουμε πρέπει να δοθεί η ίδια διαταγή. Το γεγονός και μόνο ότι ο ίδιος ο προεδρεύων είχε δεχθεί την αναμέτρηση, που είχε μάλιστα ήδη αρχίσει, ορθά ή λανθασμένα δεν ενδιαφέρει, ενισχύει το αίτημα. Η διαφορά της μιας ψήφου και της ομοιότητας των ονομάτων του αιτητή και του καθ΄ου η αίτηση 1, αποτελούν πρόσθετους λόγους για την απόφαση μας.
Εκδίδεται επομένως διαταγή για αναμέτρηση των ψήφων με τους σταυρούς που έλαβε ο αιτητής και ο καθ΄ου η αίτηση 1 αντίστοιχα. Η αναμέτρηση να γίνει στην παρουσία του Εφόρου Εκλογής Δημάρχων και Μελών των Δημοτικών Συμβουλίων των Δήμων επαρχίας Πάφου, του Αρχιπρωτοκολλητή ή εκπροσώπων λειτουργών τους, του αιτητή και του καθ΄ου η αίτηση 1, και των δικηγόρων τους αν επιθυμούν. Η αναμέτρηση να γίνει σε 15 ημέρες από σήμερα. Μετά τη λήξη της αναμέτρησης δίδεται στον αιτητή χρόνος 15 ημερών, μέσα στον οποίο να υποβάλει κατάλογο των ψήφων στις οποίες προτίθεται να ενστεί, προβάλλοντας επίσης τους λόγους γιατί ενίσταται σε ένα έκαστο απ΄αυτές, όπως προβλέπεται στον πιο πάνω διαδικαστικό κανονισμό.
Η υπόθεση ορίζεται στις 15.3.04 για περαιτέρω οδηγίες, η ώρα 11.00 π.μ.
Η αίτηση επιτρέπεται. Εκδίδεται διαταγή για αναμέτρηση των ψήφων με τους σταυρούς που έλαβε ο αιτητής και ο καθ' ου η αίτηση 1 σύμφωνα με τις οδηγίες που δίδονται από το Εκλογοδικείο.