ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

18 Φεβρουαρίου, 2004

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Χατζηχαμπής, Δ/στές]

Δημήτριος Παπαχρυσοστόμου,

ν.

1. Χρίστου Παπασταύρου,

2. Διευθυντού Τμήματος Κτηματολογίου

και Χωρομετρίας,

_______________

κ. Μ. Βορκάς, για τον Εφεσείοντα και στις δύο αιτήσεις.

κα Δ. Κυνηγοπούλου για κ. Α. Ευαγγέλου, για τον Εφεσίβλητο 1 στην αίτηση 650/97.

κ. Ε. Χειμώνας για κ. Θεμιστοκλέους, για τον Εφεσίβλητο 1 στην αίτηση 651/97.

_______________

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝίδης, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου

θα δώσει ο Δικαστής Δ. Χατζηχαμπής.

Χατζηχαμπής, Δ.: Το κτήμα του Εφεσείοντα έχει κοινά σύνορα με τα κτήματα των Εφεσιβλήτων. Οι Εφεσίβλητοι, θεωρώντας ότι περίφραξη, την οποία κατασκεύαζε ο Εφεσείων, του κτήματος του επενέβαινε στα κτήματα τους, αποτάθησαν στο Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για διευθέτηση συνοριακής διαφοράς στα πλαίσια του άρθρου 58 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφάλαιο 224. Οι αποφάσεις του Διευθυντή δικαίωσαν του Εφεσίβλητους. Ο Εφεσείων απετάθη τότε στο Δικαστήριο με εφέσεις-αιτήσεις δυνάμει του άρθρου 80, αμφισβητώντας την ορθότητα των αποφάσεων του Διευθυντή. Οι εφέσεις-αιτήσεις απερρίφθησαν και ο Εφεσείων προσέβαλε, με την ενώπιον μας έφεση, τις αποφάσεις εκείνες.

Η βασική εισήγηση του Εφεσείοντα περιεχόμενη στους λόγους έφεσης 1 και 2, είναι ότι έπασχε η μαρτυρία του μάρτυρα Λιάτσου, του χωρομέτρη του Τμήματος ο οποίος διεξήγαγε τη χωρομετρική εργασία προς επίλυση της διαφοράς, στην οποία το Δικαστήριο στηρίχθηκε για να διαπιστώσει την ορθότητα των αποφάσεων του Διευθυντή. Η εισήγηση αυτή έχει ως επίκεντρο το ότι ο Λιάτσος παρουσίασε στο Δικαστήριο μόνο το σχέδιο (Τεκμήριο 7) στο οποίο φαίνονται τα αποτελέσματα της εργασίας του και δεν παρουσίασε τα στοιχεία των μετρήσεων τις οποίες έκανε από τα σταθερά σημεία τα οποία, όπως ήταν κοινό έδαφος, παρείχαν τη βάση για τις μετρήσεις που έπρεπε να γίνουν για σκοπούς της χωρομετρικής εργασίας. Και τούτο διότι, όπως ο ίδιος ο Λιάτσος ανέφερε, τα στοιχεία των μετρήσεων που γίνονται από τα σταθερά σημεία ελέγχονται κατά τη διεξαγωγή της χωρομετρικής εργασίας αλλά δεν καταγράφονται. Ως εκ τούτου, εισηγείται ο Εφεσείων, το μόνο στοιχείο που ήταν ενώπιον του Διευθυντή προς λήψη των αποφάσεων του ήταν το Τεκμήριο 7 και όχι τα στοιχεία εκείνα που θα καταδείκνυαν την ορθότητα της εικόνας που έδιδε το Τεκμήριο 7. Έπασχαν έτσι, καταλήγει η εισήγηση, και οι αποφάσεις του Διευθυντή αλλά και η ίδια η εφεσιβαλλόμενη απόφαση που πιστοποίησε την ορθότητά τους.

Έχουμε και εμείς την ίδια άποψη του πράγματος. Αν ο Λιάτσος είχε παρουσιάσει μόνο το Τεκμήριο 7, θα είχε έρεισμα εισήγηση για ανεπάρκεια της μαρτυρίας του. Ο Λιάτσος όμως έδωσε πλήρη μαρτυρία ως προς την εργασία που διεξήγαγε για να προβεί στις ενδεικνυόμενες μετρήσεις από τα σταθερά τριγωνομετρικά σημεία τα οποία, όπως ήδη υποδείξαμε, ήταν κοινό έδαφος ότι αποτελούσαν τα σημεία από τα οποία έπρεπε να είχαν γίνει οι μετρήσεις. Μάλιστα εβασίσθη στα αρχικά σχέδια, στα οποία τα εν λόγω σταθερά τριγωνομετρικά σημεία εσημειώνοντο με κουκίδα αντί με ορθογώνιο όπως στα εν χρήσει σχέδια, τα οποία παρείχαν έτσι το πλεονέκτημα μεγαλύτερης ακρίβειας μετρήσεων. Ακόμα δε, είχε υπ΄ όψη του και βασίσθηκε σε προηγούμενες χωρομετρικές εργασίες για διαχωρισμό οικοπέδων αλλά και φρεάτιο, ως επιπρόσθετα στοιχεία για τις μετρήσεις του. Ο Λιάτσος εξήγησε πλήρως την εργασία στην οποία προέβη για να κάμει τις αναγκαίες επί εδάφους μετρήσεις από τα σταθερά τριγωνομετρικά σημεία, ελέγχοντας τις και ως ορθές. Επικουρική δε ήταν και η μαρτυρία του τοπογράφου Σολιάτη ως προς τη μεγάλη ακρίβεια του οργάνου που χρησιμοποίησε ο Λιάτσος, αλλά και τον τρόπο διεξαγωγής τέτοιου είδους χωρομετρικής εργασίας. Με αυτά τα δεδομένα, η επάρκεια και ορθότητα της εργασίας του Λιάτσου δεν επηρεάζετο καθόλου από την έλλειψη των πρόχειρων σημειώσεων του κατά τη διενέργεια των επί του εδάφους μετρήσεων, που συνιστούσε τη "μηχανική" πτυχή του όλου εγχειρήματος με την έννοια της μετάδοσης των αποστάσεων που καταδείκνυαν οι μέθοδοι μέτρησης που εφαρμόσθησαν. Ήταν ορθή λοιπόν η προσέγγιση του ευπαίδευτου Δικαστή ότι ο Λιάτσος:

Επιπροσθέτως, όπως παρατήρησε περαιτέρω ο ευπαίδευτος Δικαστής ως προς τον Εφεσείοντα:

Η εργασία την οποία έκαμε ο Λιάτσος ήταν, όπως παρατηρείται, εργασία γενόμενη για το Διευθυντή για σκοπούς των αιτήσεων, η δε ορθότητά της στήριζε ως ορθές και τις επ΄ αυτών αποφάσεις του Διευθυντή. Δεν υπήρχε άλλη εργασία που θα έκανε ο Διευθυντής προς λήψη απόφασης επί των αιτήσεων. Τούτο απαντά και τον τέταρτο λόγο έφεσης που, συμπλεκόμενος τα μέγιστα με τους λόγους έφεσης 1 και 2 προς τη μαρτυρία του Λιάτσου, προσβάλλει την ορθότητα των αποφάσεων του Διευθυντή. Το Δικαστήριο είναι την ίδια την ουσιαστική ορθότητα της απόφασης του Διευθυντή που ήλεγξε, και η οποία εξαρτάτο βεβαίως από την ορθότητα της εργασίας του Λιάτσου, ορθά αντιλαμβανόμενο τα πλαίσια του ρόλου του αφού, όπως υπέδειξε:

Απομένει ο τρίτος λόγος έφεσης με τον οποίο ο Εφεσείων παραπονείται ότι κακώς το Δικαστήριο απεφάσισε ότι δεν μπορούσε να εξετάσει εισήγηση του Εφεσείοντα ότι οι αποφάσεις του Διευθυντή δεν ήσαν αιτιολογημένες καθ΄ όσον τέτοια εισήγηση δεν περιείχετο στους λόγους που αναφέροντο στις αιτήσεις-εφέσεις ως οι λόγοι για τους οποίους οι αποφάσεις του Διευθυντή προσβάλλονταν. Η προσέγγιση αυτή ήταν βεβαίως λανθασμένη αφού, όπως και το ίδιο το Δικαστήριο υπέδειξε, οι εφέσεις-αιτήσεις, καταχωρηθείσες στις 2.9.1997, δεν ήταν δυνατό να περιείχαν αναφορά στις αιτιολογημένες εκθέσεις του Διευθυντή που καταχωρήθησαν 17.9.1997, μετά που οι εφέσεις-αιτήσεις επιδόθησαν στο Διευθυντή, το δε αιτιολογημένο των αποφάσεων του Διευθυντή δεν ήταν επί μέρους λόγος αλλά το καθόλου ζητούμενο. Δεν υπήρξε όμως οποιαδήποτε συνέπεια ως εκ τούτου. Η αιτιολογία των εκθέσεων του Διευθυντή εταυτίζετο με την ορθότητα της διεξαχθείσας εργασίας στην οποία και εβασίσθησαν και δεν περιείχε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, ούτε θα αναμένετο να περιείχε. Εξ άλλου, και οι ίδιες οι εφέσεις-αιτήσεις είναι την ορθότητα της εργασίας εκείνης που προσέβαλλαν. Η εξέταση από το Δικαστήριο της ουσιαστικής ορθότητας της εργασίας του Λιάτσου και η κατάληξη της ως προς αυτή καθιστούσε και τις εκθέσεις του Διευθυντή αιτιολογημένες.

/ΕΧ