Γεωργίου Σταύρος ν. Meridian Hotels Ltd (2002) 1 ΑΑΔ 2059

Ο εφεσείων ο οποίος είναι εκτοπισθείς ξενοδόχος πήρε δανειοδότηση μέσω του Κ.Ο.Τ. για ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας. Προϋπόθεση της δανειοδότησης αποτελούσε η ίδρυση εταιρείας, η οποία θα διαχειριζόταν το ξενοδοχείο στο κεφάλαιο της οποίας θα συμμετείχε σε ποσοστό 49% η εταιρεία Rebecca Hotels Ltd, το μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα κατεχόταν από τον εφεσείοντα και την οικογένειά του σε ποσοστό τουλάχιστον 51%. Προς εκπλήρωση των συμφωνηθέντων συστάθηκε η εφεσίβλητη εταιρεία, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας η οικογενειακή εταιρεία Rebecca μετείχε σε ποσοστό 49%. Το άλλο 49% κατεχόταν από άλλο εκτοπισθέντα ξενοδόχο και ποσοστό 2% από την Τράπεζα Αναπτύξεως. Οι εφεσίβλητοι ανήγειραν το ξενοδοχείο και ο εφεσείων διορίστηκε δυνάμει της Σύμβασης Διεύθυνσης εξωτερικός ελεγκτής με μισθό £7.800,00. Η Σύμβαση Διεύθυνσης τροποποιήθηκε με μεταγενέστερη συμφωνία η οποία προνοούσε τον τερματισμό του διορισμού του εφεσείοντος ως εξωτερικού ελεγκτή.

Στις 17.12.1987 ο εφεσείων υπέβαλε την παραίτηση του από σύμβουλος της εταιρείας. Την επαύριο μεταβιβάστηκε το μετοχικό κεφάλαιο, το οποίο κατείχαν ο εφεσείων και μέλη της οικογένειάς του, σε τρίτους. Οι νέοι μέτοχοι κατέλαβαν τις θέσεις των μελών της οικογένειας του εφεσείοντος στο διοικητικό συμβούλιο της Rebecca. Και μετά ταύτα η Rebecca συνέχισε να κατέχει μέρος του μετοχικού κεφαλαίου των εφεσιβλήτων σε ποσοστό υπερβαίνον το 20%.

Ο εφεσείων καταχώρησε αγωγή για την ανάκτηση περίπου £70.000,00 που κατ' ισχυρισμό του οφείλετο βάσει της συμφωνίας μεταξύ των μερών που έγινε στις 25.2.1986.

Η αγωγή του εφεσείοντος θεμελιώθηκε στη θέση ότι, εφόσον η Rebecca Hotels Ltd συνέχισε να μετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο των εφεσιβλήτων σε ποσοστό πέραν του 20% ο εφεσείων εδικαιούτο να αμείβεται με το ποσό των £7.800,00 ετησίως.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή αφού αποδέκτηκε τη μαρτυρία που προσάχθηκε από την πλευρά των εφεσιβλήτων, ότι η συμφωνία απέβλεπε στον τερματισμό παροχής του ετήσιου ποσού των £7.800,00 από τους εφεσίβλητους στον εφεσείοντα όταν ο ίδιος ή η οικογένειά του μέσω της εταιρείας Rebecca Hotels Ltd, θα έπαυαν να μετέχουν στην εφεσίβλητη εταιρεία σε ποσοστό 20%.

Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση.

Αποφασίστηκε ότι:

1. Η εξωγενής μαρτυρία, η οποία έγινε δεχτή προς αποσαφήνιση των συμφωνηθέντων, κατέστησε σαφές ότι η αναφορά στην εταιρεία Rebecca Hotels Ltd απέβλεπε στην συνταύτιση των συμφωνηθέντων με τα συμφέροντα της οικογένειας του εφεσείοντος. Διαλυομένου του δεσμού αυτού, ο εφεσείων και η οικογένειά του καθίσταντο ξένοι προς τους εφεσίβλητους.

2. Η εισαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας είναι παραδεκτή, εφόσον το κείμενο της συμφωνίας είναι ασαφές αναφορικά με τις προθέσεις των μερών. Όταν υφίσταται ασάφεια, γίνεται δεκτή εξωγενής μαρτυρία, προς άρση αμφιβολιών ως προς τις προθέσεις των συμβαλλομένων. Εξωγενής μαρτυρία γίνεται δεκτή και για το υπόβαθρο της συμφωνίας, εφόσον κρίνεται τούτο αναγκαίο για τον προσδιορισμό του πλαισίου, στο οποίο εντάσσεται η συμφωνία και μέσα στο οποίο ερμηνεύονται οι πρόνοιές της.

Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Γεωργ. Ετ. Φούτας ν. Εταιρεία Βάσος Λτδ (1993) 1 Α.Α.Δ. 168,

Shore v. Wilson [1842] 9 Cl. & F. 355,

Polykarpou v. Polykarpou (1982) 1 C.L.R. 182,

Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα (Χρηματοδοτήσεις) Λτδ ν. Κωνσταντίνου κ.ά. (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 1432,

Θεολόγου κ.ά. ν. Κτηματικής Ετ. Νέμεσις Λτδ (1998) 1 Α.Α.Δ. 407.

Έφεση.

Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 29/6/01 (Αρ. Αγωγής 2628/97) με την οποία απέρριψε την αγωγή του για ανάκτηση ποσού £70.000 ως κατ' ισχυρισμό οφειλόμενου προς αυτόν από την εναγόμενη εταιρεία δυνάμει συμφωνίας ημερ. 25/2/86 κρίνοντας ότι η συμφωνία απέβλεπε στον τερματισμό παροχής του ετήσιου ποσού των £7.800 από την εναγόμενη στον ενάγοντα όταν ο ίδιος ή η οικογένειά του, μέσω της εταιρείας Rebecca Hotels Ltd., έπαυαν να μετέχουν στην εφεσίβλητη-εναγόμενη εταιρεία σε ποσοστό 20% και συνεπώς το συμφέρον του εφεσείοντος και της οικογένειάς του στην εταιρεία των εφεσιβλήτων έπαυσε να υφίσταται, με την αποξένωση των μετοχών τους που κατείχαν στην αρχικά οικογενειακή εταιρεία Rebecca, η οποία μετείχε στο μετοχικό κεφάλαιο της εναγόμενης εταιρείας σε ποσοστό 49%.

Στ. Μαυροκέφαλος για Λ. Παπαφιλίππου, για τον Εφεσείοντα.

Τ. Χριστοδουλίδης, για τους Εφεσίβλητους.

Cur. adv. vult.

ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ.Μ. Πικής, Π..

ΠΙΚΗΣ, Π.: Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε αγωγή του εφεσείοντος εναντίον της εφεσίβλητης εταιρείας (των εφεσιβλήτων) για την ανάκτηση ποσού περίπου £70.000,00, κατ' ισχυρισμό οφειλομένου βάσει συμφωνίας, συνομολογηθείσας μεταξύ των μερών στις 25 Φεβρουαρίου, 1986, η οποία επιμαρτυρείται από τα πρακτικά του διοικητικού συμβουλίου των εφεσιβλήτων της ιδίας ημέρας. Της συμφωνίας αυτής προηγήθηκε σειρά πράξεων, αναφορά στις οποίες είναι αναγκαία για την κατανόηση του υπόβαθρου και του πλαισίου στο οποίο εντάσσεται η συμφωνία.

Ο εφεσείων είναι εκτοπισθείς ξενοδόχος από την Αμμόχωστο. Σ' αυτό παραχωρήθηκε κρατική γη και η δυνατότητα χρηματοδότησης, μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, για τη χρήση της προς ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδος. Προϋπόθεση της δανειοδότησης αποτελούσε η ίδρυση εταιρείας, η οποία θα διαχειριζόταν το ξενοδοχείο, στο κεφάλαιο της οποίας θα συμμετείχε σε ποσοστό 49% η εταιρεία Rebecca Hotels Ltd., το μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα κατεχόταν από τον εφεσείοντα και τα μέλη της οικογένειάς του σε ποσοστό τουλάχιστον 51%. Προς εκπλήρωση των συμφωνηθέντων, συστάθηκε η εταιρεία των εφεσιβλήτων, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας η οικογενειακή εταιρεία Rebecca μετείχε σε ποσοστό 49%. Το άλλο 49% κατεχόταν από άλλο εκτοπισθέντα ξενοδόχο ή μέλη της οικογένειάς του και ποσοστό 2% από την Τράπεζα Αναπτύξεως. Οι εφεσίβλητοι ανήγειραν το ξενοδοχείο Sunwing στην Αγία Νάπα, η διεύθυνση του οποίου ανατέθηκε στην εταιρεία Sunwing Hotels (Cyprus) Ltd.

Δυνάμει της Σύμβασης Διεύθυνσης, ο εφεσείων διορίστηκε εξωτερικός ελεγκτής του ξενοδοχείου, με ετήσιο μισθό £7.800,00. Η Σύμβαση Διεύθυνσης (Τεκμήριο 3 ημ. 24/6/82) τροποποιήθηκε με μεταγενέστερη συμφωνία, χαρακτηριζόμενη ως τροποποιητική συμφωνία (Τεκμήριο 8 - 11/3/86). Η συμφωνία αυτή προνοούσε τον τερματισμό του διορισμού του εφεσείοντος ως εξωτερικού ελεγκτή.

Η συμφωνία, η οποία αποτέλεσε το βάθρο της αγωγής του εφεσείοντος, έγινε πριν την υπογραφή της τροποποιημένης συμφωνίας και ενόψει της έλευσής της. Το μέρος των πρακτικών του Συμβουλίου των εφεσιβλήτων, το οποίο προσυπογράφεται και από τον ίδιο τον εφεσείοντα, υπό την ιδιότητά του ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, έχει ως ακολούθως:-

«............. αποφασίζεται όπως κατά την διάρκειαν της προς υπογραφήν τροποποιητικής Συμβάσεως Διευθύνσεως και νοουμένου ότι ο κ. Σταύρος Γεωργίου και/ή η Rebecca Hotels Ltd είναι μέτοχοι της εταιρείας εις ποσοστόν τουλάχιστον 20%, ο κ. Σταύρος Γεωργίου αμοίβετο υπό της Εταιρείας διά του ποσού £7,800 ετησίως ως αποζημίωσις διά τα εγκαταλειφθέντα δικαιώματα του δυνάμει της βασικής Συμβάσεως Διευθύνσεως και διά ποσού £2,200.- ετησίως διά να ενεργή ως Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας. ...»

Διασφαλίστηκε, με τη συμφωνία αυτή, ότι το ποσό των £7.800,00 θα συνέχιζε να καταβάλλεται στον εφεσείοντα, ανεξάρτητα από τη μη παροχή των υπηρεσιών του ως εξωτερικού ελεγκτή, υπό τον όρο ότι αυτός «. και/ή η Rebecca Hotels Ltd είναι μέτοχοι της εταιρείας εις ποσοστόν τουλάχιστον 20%, ...»

Στο τέλος του 1987, συγκεκριμένα στις 17 Δεκεμβρίου, 1987, ο εφεσείων υπέβαλε την παραίτησή του από σύμβουλος της εταιρείας. Την επαύριον μεταβιβάστηκε το μετοχικό κεφάλαιο, το οποίο κατείχαν ο εφεσείων και μέλη της οικογένειάς του, σε τρίτους. Οι νέοι μέτοχοι κατέλαβαν τις θέσεις των μελών της οικογένειας του εφεσείοντος στο διοικητικό συμβούλιο της Rebecca. Και μετά ταύτα η Rebecca συνέχισε να κατέχει μέρος του μετοχικού κεφαλαίου των εφεσιβλήτων σε ποσοστό υπερβαίνον το 20%.

Για τα έτη 1986 και 1987 καταβλήθηκε στον εφεσείοντα το συμφωνηθέν ποσό ετησίως των £7.800,00.

Η αγωγή του εφεσείοντος θεμελιώθηκε στη θέση ότι, εφόσον η Rebecca Hotels Ltd. συνέχισε να μετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο των εφεσιβλήτων με ποσοστό πέραν του 20%, ο εφεσείων εδικαιούτο να αμείβεται με το ποσό των £7.800,00 ετησίως. Και τούτο, παρά την αποκοπή των δεσμών της οικογένειάς του με τη Rebecca Hotels Ltd.

Αντίθετη ήταν η θέση των εφεσιβλήτων, οι οποίοι υποστήριξαν ότι προϋπόθεση για την καταβολή του ποσού των £7.800,00 ετησίως ήταν η συνέχιση κατοχής, από τον εφεσείοντα ή από μέλη της οικογένειάς του, ποσοστού πέραν του 20% στην εταιρεία τους.

Κατά την ακρόαση της υπόθεσης, προσάχθηκε μαρτυρία από το νομικό σύμβουλο και γραμματέα των εφεσιβλήτων, τον κ. Αμπίζα, ο οποίος, επίσης, ενεργούσε ως δικηγόρος του εφεσείοντος σε προσφυγή, η οποία ασκήθηκε από τον εφεσείοντα κατά της φορολογησής του για τα ποσά των £7.800,00, τα οποία καταβλήθηκαν σ' αυτό για τα έτη 1986 και 1987 ως εισόδημα, αντίστοιχα. Πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι το ποσό αυτό συνιστούσε αποζημίωση για την απεμπόληση δικαιωμάτων, θέση η οποία συμπίπτει με εκείνη των εφεσιβλήτων - ότι η συμφωνηθείσα αμοιβή στις 25 Φεβρουαρίου, 1986, συνιστούσε απώλεια δικαιώματος παροχής υπηρεσιών, για την οποία γινόταν πρόνοια στη συμφωνία της αρχικής σύμβασης για τη διεύθυνση του ξενοδοχείου. Προκύπτει, από τα πρακτικά των εφεσιβλήτων της 13ης Μαρτίου, 1985, ότι εμελετάτο το ενδεχόμενο διάθεσης των συμφερόντων του εφεσείοντος και της οικογένειάς του στην εφεσίβλητη εταιρεία.

Το Δικαστήριο κατέληξε, υπό το φως της μαρτυρίας - διαφωτιστικής ως προς το υπόβαθρο της συμφωνίας και διευκρινιστικής της προθέσεως των μερών, εκδηλωθείσας με την ασαφή ορολογία του πρακτικού της 25ης Φεβρουαρίου, 1986 - ότι η συμφωνία απέβλεπε στον τερματισμό παροχής του ετήσιου ποσού των £7.800,00 από τους εφεσίβλητους στον εφεσείοντα, όταν ο ίδιος ή η οικογένειά του, μέσω της εταιρείας Rebecca Hotels Ltd., έπαυαν να μετέχουν στην εφεσίβλητη εταιρεία σε ποσοστό 20%. Το συμφέρον του εφεσείοντος και της οικογένειάς του στην εταιρεία των εφεσιβλήτων έπαυσε να υφίσταται, με την αποξένωση των μετοχών τους που κατείχαν στην αρχικά οικογενειακή εταιρεία Rebecca, οπόταν εξέπνευσε και η συμφωνία για την παροχή σ' αυτό του ετήσιου ποσού των £7.800,00.

Με την έφεση, αμφισβητείται η υιοθετηθείσα από το πρωτόδικο Δικαστήριο ερμηνεία της επίμαχης συμφωνίας της 25ης Φεβρουαρίου, 1986, όπως και το παραδεκτό εξωγενούς μαρτυρίας, προς επεξήγηση των προθέσεων των διαδίκων. Συναφώς, αμφισβητείται και ο συσχετισμός της συμφωνίας με τα προηγηθέντα και, όλως ιδιαίτερα, με την αρχική συμφωνία, η οποία πρόβλεπε τον απόλυτο έλεγχο της εταιρείας Rebecca από την οικογένεια του εφεσείοντος.

Οι εφεσίβλητοι υποστήριξαν την πρωτόδικη απόφαση και, με αντέφεσή τους, ασκηθείσα κατ' επίκληση των προνοιών της Δ.35, θ.10, των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας πρόβαλαν σειρά πρόσθετων λόγων, οι οποίοι παρείχαν έρεισμα στην απόφαση του Δικαστηρίου, μεταξύ των οποίων δήλωση, την οποία έκαμε ο εφεσείων στις 17 Δεκεμβρίου, 1987, δηλαδή κατά το χρόνο της παραίτησής του από το διοικητικό συμβούλιο και της διάθεσης των συμφερόντων της οικογένειάς του στην εταιρεία Rebecca, η οποία αναγράφει:-

«Δεν έχω οποιανδήποτε αξίωση εναντίον της εταιρείας για αμοιβή ή οτιδήποτε άλλο, πλην των οδοιπορικών μου εξόδων για το 1987 μέχρι ποσού Χιλίων Διακοσίων Λιρών (£ 1,200.-).»

Στην απόφασή του, το πρωτόδικο Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η ορολογία της σχετικής συμφωνίας, αναφορικά με το επίμαχο ζήτημα, ήταν, όντως, ασαφής, γεγονός που καθιστούσε παραδεκτή την εισαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας σχετικά με τις προθέσεις των μερών.

Ως προς τις νομικές αρχές που διέπουν την εισαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας, το πρωτόδικο Δικαστήριο παραπέμπει σε δύο δικαστικές αποφάσεις - μία κυπριακή και μία αγγλική - στη Γεωργ. Ετ. Φούτας ν. Εταιρεία Βάσος Λτδ. (1993) 1 Α.Α.Δ. 168 και στη Shore v. Wilson [1842] 9 Cl. & F. 355. Οι ίδιες αρχές ανακύπτουν και από σειρά άλλων αποφάσεων, στις οποίες μπορεί, επίσης, να γίνει χρήσιμη αναφορά. Στην Polykarpou v. Polykarpou (1982) 1 C.L.R. 182*, κρίθηκε ότι η εισαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας είναι παραδεκτή, εφόσον το κείμενο της συμφωνίας είναι ασαφές αναφορικά με τις προθέσεις των μερών. Όταν υφίσταται ασάφεια, γίνεται δεκτή εξωγενής μαρτυρία, προς άρση αμφιβολιών ως προς τις προθέσεις των συμβαλλομένων. Εξωγενής μαρτυρία γίνεται δεκτή και για το υπόβαθρο της συμφωνίας, εφόσον κρίνεται τούτο αναγκαίο για τον προσδιορισμό του πλαισίου, στο οποίο εντάσσεται η συμφωνία και μέσα στο οποίο ερμηνεύονται οι πρόνοιές της. Αυτό διασαφηνίζεται, στη Θεολόγου κ.ά. ν. Κτηματικής Ετ. Νέμεσις Λτδ (1998) 1 Α.Α.Δ. 407, το ακόλουθο απόσπασμα από την οποία χαρακτηρίζει την προσέγγιση του Δικαστηρίου επί του προκειμένου:- (σελ. 413)

«Το κριτήριο είναι η έννοια την οποία μεταδίδει το κείμενο της συμφωνίας στο μέσο λογικό άνθρωπο. Για το σκοπό αυτό μπορεί να εμπλουτισθεί η γνώση με την αποκάλυψη του υπόβαθρου της συμφωνίας, εξαιρουμένων πάντοτε των διαπραγματεύσεων, καθώς και μονομερών δηλώσεων και υποκειμενικών προθέσεων των συμβαλλομένων.»

Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η αναφορά στoν εφεσείοντα και/ή στη Rebecca Hotels Ltd., η οποία γίνεται στη συμφωνία των μερών, που σημειώνεται στο πρακτικό της εφεσίβλητης εταιρείας της 25ης Φεβρουαρίου, 1986, παρουσιάζει ασάφεια σχετικά με τις προθέσεις των μερών. Αναφορά στο υπόβαθρο της συμφωνίας είναι απαραίτητη, προς επεξήγηση της σχέσης του εφεσείοντος με τη Rebecca Hotels Ltd. Το υπόβαθρο της συμφωνίας αποκαλύπτει ότι η εταιρεία ήταν οικογενειακή και με αυτό το χαρακτήρα μετείχε στη σύσταση της εφεσίβλητης εταιρείας. Είναι ο οικογενειακός χαρακτήρας της Rebecca που αποτέλεσε το συνδετικό κρίκο του εφεσείοντος και της οικογένειάς του με την εφεσίβλητη εταιρεία, της οποίας ήταν συνιδρυτές. Κάτω από αυτό το πρίσμα ερμηνευόμενη η αναφορά στη Rebecca Hotels Ltd. στη συμφωνία της 25ης Φεβρουαρίου, 1986, σε συσχετισμό με το ίδιο το άτομο του εφεσείοντος, αποκαλύπτει ότι πρόθεση των μερών ήταν η συνάρτηση των συμφωνηθέντων με τη διατήρηση του συμφέροντος του κ. Γεωργίου και της οικογένειάς του στο προβλεπόμενο όριο στην εφεσίβλητη εταιρεία.

Η εξωγενής μαρτυρία, η οποία έγινε δεχτή προς αποσαφήνιση των συμφωνηθέντων, κατέστησε σαφές ότι η αναφορά στην εταιρεία Rebecca Hotels Ltd. απέβλεπε στη συνταύτιση των συμφωνηθέντων με τα συμφέροντα της οικογένειας του εφεσείοντος. Διαλυομένου του δεσμού αυτού, ο εφεσείων και η οικογένειά του καθίσταντο ξένοι προς τους εφεσίβλητους. Αυτό υποδηλώνεται από τη διαζευκτική αναφορά στον κ. Γεωργίου και στην εταιρεία Rebecca Hotels Ltd. Σε εκατέρα των περιπτώσεων, το ζητούμενο ήταν το ίδιο: Η συμμετοχή της οικογένειας Γεωργίου στην εταιρεία των εφεσιβλήτων σε ποσοστό τουλάχιστο 20%. Το ότι εμελετάτο το ενδεχόμενο αποξένωσης των μετοχών της οικογένειας Γεωργίου από την εταιρεία Rebecca Hotels Ltd. ήταν γνωστό από το 1985, όπως έχει διαπιστωθεί. Η αναφορά, επομένως, στην εταιρεία των εφεσιβλήτων διαζευκτικά προς τον κ. Γεωργίου είχε σκοπό να συνταυτίσει τα συμφωνηθέντα με το συμφέρον της οικογένειας Γεωργίου στην εταιρεία των εφεσιβλήτων. Είναι άλλωστε αυτή η συνάφεια που οδήγησε, σε πρώτο στάδιο, στο διορισμό του εφεσείοντος ως εξωτερικού ελεγκτή. Η δήλωση η οποία έγινε από τον εφεσείοντα - (Τεκμήριο 12) - στις 17 Δεκεμβρίου, 1987, κατά το χρόνο της παραίτησής του από την εταιρεία και της παράλληλης αποξένωσης των μετοχών του ιδίου και της οικογένειάς του στην εταιρεία Rebecca Hotels Ltd., τείνει να καταδείξει τη σαφή αντίληψη και του ιδίου ότι κάθε δεσμός του, όπως και της οικογένειάς του, με την εταιρεία των εφεσιβλήτων αποκόπηκε.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία