|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 1 ΑΑΔ 1186
26 Ιουλίου, 2002
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
AΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ PEROMMULE ARACHCHILAGE SARATH HARISCHANDRA,
Αιτητή,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
2. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Αίτηση Αρ. 60/2002)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Διατάγματα κράτησης και απέλασης ― Αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς απελευθέρωση του αιτητή εναντίον του οποίου είχαν εκδοθεί διατάγματα κράτησης και απέλασης ― Απόρριψη αίτησης λόγω μη δυνατότητας άσκησης δικαστικού ελέγχου της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης για σκοπούς απέλασης με ένταλμα Habeas Corpus.
Εφετείο ― Παρατηρήσεις Εφετείου αναφορικά με την κράτηση αλλοδαπού ― (α) Η κράτηση αλλοδαπού μετά την πάροδο 24 ωρών από τη σύλληψή του χωρίς την έκδοση εν τω μεταξύ οποιουδήποτε άλλου διατάγματος αποτελούσε παράνομη κράτηση ― (β) Η επίδοση του διατάγματος κράτησης σε ήδη τελούντα υπό κράτηση αλλοδαπό είναι αναγκαία ούτως ώστε να γνωρίζει το συντομότερο δυνατό τους λόγους για τους οποίους κρατείται.
Ο αιτητής, αλλοδαπός από τη Σρι Λάνκα, περιεπλάκη σε τροχαίο ατύχημα στις 14.7.2002 οπόταν, κατόπιν ελέγχου, διαπιστώθηκε ότι βρισκόταν παράνομα στην Κύπρο. Συνελήφθη και κρατήθηκε στα αστυνομικά κρατητήρια των Κεντρικών Φυλακών. Εναντίον του εκδόθηκε διάταγμα κράτησης ημερ. 15.7.2002 και διάταγμα απέλασης του ημερ. 16.7.2003.
Ο αιτητής καταχώρησε ένταλμα Habeas Corpus με στόχο την απελευθέρωσή του υποστηρίζοντας ότι οι διατάξεις του Άρθρου 11 του Συντάγματος υπερισχύουν και η απελευθέρωση του μπορεί να ζητηθεί με αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus.
Αποφασίστηκε ότι:
Η νομιμότητα κράτησης για σκοπούς απέλασης δεν μπορεί να εξεταστεί, παρά μόνο μέσα στα πλαίσια της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος.
Η αίτηση απορρίφθηκε. Δεν εκδόθηκε διαταγή για έξοδα.
Παρατηρήσεις Εφετείου:
1. Μέχρι την έκδοση του διατάγματος κράτησης του αιτητή (που εκδόθηκε στις 16.7.02 ενώ το δακτυλογραφημένο διάταγμα φέρει ημερομηνία 15.7.02), ο αιτητής εκρατείτο παράνομα, αφού είχαν περάσει 24 ώρες από τη σύλληψή του χωρίς να εκδοθεί εν τω μεταξύ οποιοδήποτε άλλο διάταγμα. Δεν είναι νοητές τέτοιες παραβιάσεις συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων.
2. Η επίδοση του διατάγματος κράτησής του στον αιτητή, ο οποίος τελούσε ήδη υπό κράτηση είναι αναγκαία ούτως ώστε να γνωρίζει το συντομότερο δυνατό τους λόγους για τους οποίους κρατείται και να έχει τη δυνατότητα να αμφισβητήσει τη νομιμότητά του.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Πολιτίδης (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 1256,
Popa, Αίτηση υπ' αρ. 7/00, ημερ. 14.1.00,
Wijeratne, Αίτηση υπ΄αρ. 133/01, ημερ. 13.12.01,
Ramadan v. Electricity Authority of Cyprus a.o. 1 R.S.C.C. 49,
Vassiliou a.o. v. Disciplinary Committees (1979) 1 C.L.R. 46.
Αίτηση.
Αίτηση από τον αιτητή, κατηγορούμενο από τη Σρι Λάνκα και εργαζόμενο στην Κύπρο ως εργάτη μέχρι τις 4/1/02 για έκδοση διατάγματος habeas corpus προς ακύρωση των διαταγμάτων κράτησης και απέλασής του τα οποία εκδόθηκαν στις 15/7/02 και 16/7/02, αντίστοιχα.
Γ. Ερωτοκρίτου, για τον Αιτητή.
Ρ. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Καθ' ων η αίτηση.
O Αιτητής είναι παρών.
H κα Σοφία Πίττα (διερμηνέας) είναι παρούσα και ορκίζεται ότι θα μεταφράζει πιστά από τα ελληνικά στα αγγλικά και αντίστροφα.
Ο κ. Φράνσις Ντε Λα Σάλλ (διερμηνέας) είναι παρών και ορκίζεται ότι θα μεταφράζει πιστά από τα αγγλικά στα σριλανκκέζικα και αντίστροφα.
Ex tempore
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση αξιώνεται η έκδοση εντάλματος habeas corpus ad subjiciendum. Ο αιτητής κατάγεται από τη Σρι Λάνκα και είχε αφιχθεί στην Κύπρο στις 5.10.2001 με άδεια εργασίας ως εργάτης, σε εταιρεία στην Πάφο, μέχρι 4.1.2002. Στις 27.12.2001 ο εργοδότης του ανέφερε στο Λειτουργό Μετανάστευσης ότι ο αιτητής εγκατέλειψε το χώρο εργασίας του και παρέμενε στην Κύπρο σε άγνωστη διεύθυνση.
Παράπονο που ο αιτητής υπέβαλε από 12.12.2001, ισχυριζόμενος ότι ο εργοδότης του όφειλε μισθούς δύο μηνών, έγινε δεκτό. Μετά από σύσταση του Επαρχιακού Γραφείου Εργασίας Πάφου ο εργοδότης κατέθεσε στον τραπεζιτικό του λογαριασμό τους δύο οφειλόμενους μισθούς, καθώς και το αντίτιμο εισιτήριου επαναπατρισμού. Στις 9.7.02 ο Αν. Λειτουργός Μετανάστευσης απέστειλε στον αιτητή επιστολή με την οποία εκαλείτο να εγκαταλείψει πάραυτα την Κύπρο, αφού δεν είχε δικαίωμα να αλλάξει εργοδότη.
Στις 14.7.2002 ο αιτητής, ενώ οδηγούσε το μηχανοκίνητο όχημά του στη Λεωφόρο Τροόδους, προσέκρουσε στο προστατευτικό κιγκλίδωμα οδικών έργων και ακινητοποιήθηκε. Κατόπιν ελέγχου διαπιστώθηκε ότι βρισκόταν παράνομα στην Κύπρο. Συνελήφθη και κρατήθηκε στα αστυνομικά κρατητήρια των Κεντρικών Φυλακών. Εναντίον του εκδόθηκε διάταγμα κράτησης ημερ. 15.7.2002 και διάταγμα απέλασής του ημερ. 16.7.2002.
Κατά την ακρόαση της αίτησης ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ' ων η αίτηση πρόβαλε προδικαστικά ένσταση, ισχυριζόμενος ότι σύμφωνα με νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου το διάταγμα κράτησης δεν μπορεί να ελεχθεί με ένταλμα habeas corpus, γιατί εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου.
Αντίθετα, ο συνήγορος του αιτητή, χωρίς ουσιαστικά να αναλύσει τη θέση του, υποστήριξε ότι οι διατάξεις του Άρθρου 11 του Συντάγματος υπερισχύουν και η απελευθέρωση του αιτητή μπορεί να ζητηθεί με αίτηση για έκδοση εντάλματος habeas corpus.
Το θέμα έχει πράγματι αντιμετωπισθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο. Κρίθηκε ότι το ζήτημα της κράτησης για σκοπούς απέλασης με βάση τον περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμο, Κεφ.105, εμπίπτει όχι στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, στο οποίο ανήκει το ένταλμα habeas corpus, αλλά στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου. Έτσι η νομιμότητα της κράτησης για σκοπούς απέλασης δεν μπορεί να εξεταστεί, παρά μόνο μέσα στα πλαίσια της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος (Πολιτίδης (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 1256, Popa, Αίτηση υπ' αρ. 7/00, ημερ. 14.1.00 και Gamini Kumara Wijeratne, Αίτηση υπ΄αρ. 133/01, ημερ. 13.12.01).
Η νομολογία εξετάζει το θέμα ως θέμα δικαιοδοσίας. Αν το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία, το θέμα δεν μπορεί να εξεταστεί.
Συμφωνώ με την αντιμετώπιση στις τρεις πιο πάνω αποφάσεις. Το ένταλμα habeas corpus αποτελεί θεραπεία που χορηγείται δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Η εξουσία για χορήγηση διαταγμάτων δυνάμει του Άρθρου αυτού καλύπτει τα ζητήματα εκείνα που δεν εμπίπτουν εντός της δικαιοδοσίας που δημιουργεί το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος (Ramadan v. Electricity Authority of Cyprus and Another 1 R.S.C.C. 49 και Vassiliou & Another v. Disciplinary Committees (1979) 1 C.L.R. 46).
Η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης για σκοπούς απέλασης, που είναι το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, κείται εκτός της δικαιοδοσίας μου για έκδοση διατάγματος habeas corpus.
Παρ' όλα αυτά αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να αφήσω χωρίς σχολιασμό το γεγονός ότι ο αιτητής άνκαι συνελήφθη στις 14.7.02 γιατί διέπραξε αυτόφωρο αδίκημα, το διάταγμα κράτησής του για σκοπούς απέλασης εκδόθηκε στις 16.7.02. Το δακτυλογραφημένο διάταγμα φέρει μάλιστα ημερομηνία 15.7.02. Δεν θα με απασχολήσει ο λόγος για τον οποίο το διάταγμα φέρει ημερομηνία προγενέστερη της ημερομηνίας υπογραφής του, ούτε και η αστεία δικαιολογία που δόθηκε γι' αυτό. Δεν μπορώ όμως να μην παρατηρήσω ότι μέχρι της έκδοσης διατάγματος κράτησής του στις 16.7.02, ο αιτητής εκρατείτο παράνομα, αφού είχαν περάσει 24 ώρες από τη σύλληψή του, χωρίς να εκδοθεί εν τω μεταξύ οποιοδήποτε άλλο διάταγμα. Τέτοιες παραβιάσεις συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων δεν είναι νοητές.
Εντύπωση μου προξένησε επίσης το σχόλιο του ευπαίδευτου συνηγόρου των καθ' ων η αίτηση ότι δεν απαιτείτο, κατά τη γνώμη του, η επίδοση του διατάγματος κράτησης στον αιτητή, επειδή τελούσε ήδη υπό κράτηση. Κι' αυτό, χωρίς κάποιος να αντιτείνει ότι μέχρι τη στιγμή της έκδοσης του διατάγματος αυτού η κράτησή του ήταν παράνομη. Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να γνωρίζει το συντομότερο δυνατόν τους λόγους για τους οποίους κρατείται. Πως ο αιτητής θα μπορούσε, εξ άλλου, να αμφισβητήσει τη νομιμότητα του διατάγματος κράτησής του όταν αυτό δεν θα του είχε επιδοθεί γιατί «είχε ήδη εκτελεστεί»;
Η αίτηση απορρίπτεται, χωρίς καμιά διαταγή ως προς τα έξοδα.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς διαταγή για έξοδα.