|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 1 ΑΑΔ 1956
10 Δεκεμβρίου, 2001
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ,
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΙΑΚΑΛΛΗΣ,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11048)
Προνομιακά εντάλματα — Certiorari — Απόρριψη αίτησης για έκδοση εντάλματος Certiorari προς ακύρωση απόφασης στην οποία το Κακουργιοδικείο Λεμεσού είχε αποφανθεί ότι είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει κατηγορίες αναφορικά με αδικήματα παράνομης κατοχής ναρκωτικών και κατοχής τους με σκοπό την προμήθεια σε τρίτα πρόσωπα, τα οποία φέρονταν ότι είχαν διαπραχθεί στη βάση Ακρωτηρίου — Επικύρωση της πρωτόδικης απόφασης κατ' έφεση.
Δικαιοδοσία Δικαστηρίων — Ανώτατο Δικαστήριο — Καθορισμός Δικαστηρίου από το Ανώτατο Δικαστήριο για εκδίκαση αδικημάτων διαπραττομένων στις κυρίαρχες περιοχές των Βρεττανικών Βάσεων — Ποινικός Κώδικας Κεφ. 154, Άρθρο 6(1).
Δικαιοδοσία Δικαστηρίων — Κακουργιοδικείο — Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα — Ο περί Δικαστηρίων Νόμος 14/60, Άρθρο 20(1) — Προϋποθέσεις για ανάληψη δικαιοδοσίας.
Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου απέρριψε αίτημα του εφεσείοντος για έκδοση εντάλματος Certiorari για να ελεγχθεί η νομιμότητα της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λεμεσού με την οποία είχε αποφασιστεί ότι αυτό είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει υπόθεση αναφορικά με αδικήματα κατοχής και προμήθειας ναρκωτικών, τα οποία φέρονταν να είχαν διαπραχθεί στη βάση Ακρωτηρίου. Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι ο καθορισμός του Κακουργιοδικείου Λεμεσού για την εκδίκαση της συγκεκριμένης υπόθεσης "ανάγεται σε απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που λήφθηκε δικαστικά και συνεπώς δεν μπορεί να ελεγχθεί με ένταλμα certiorari". Ο εφεσείων καταχώρησε έφεση.
Ο συνήγορος του εφεσείοντος υποστήριξε ότι η δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου καθορίζεται εξαντλητικά από το Άρθρο 20(1) του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/60 όπως τροποποιήθηκε). Περιέχεται σ' αυτό ειδική πρόνοια αναφορικά με αδικήματα που διαπράττονται στις Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων, νοουμένου ότι αυτά διαπράττονται από Κύπριο εναντίον ή εν σχέσει με Κύπριο. Χαρακτηριστικό, που κατά την εισήγηση, δεν είχαν τα αδικήματα του κατηγορητηρίου.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας υποστήριξε ότι το Άρθρο 5 του Ποινικού Κώδικα εντάσσει την περίπτωση στη δικαιοδοσία των Κυπριακών Δικαστηρίων.
Αποφασίστηκε ότι:
Η θέση του δικηγόρου της Δημοκρατίας είναι ορθή. Μάλιστα το Άρθρο 6(1) του Κεφ. 154 προσδιορίζει τρόπο καθορισμού, προς εκδίκαση αδικήματος που διαπράχθηκε σε ξένη χώρα, του αρμόδιου εκ των Δικαστηρίων της Δημοκρατίας. Στην Γενικός Εισαγγελέας (1992) 2 Α.Α.Δ. 191, εξηγήθηκε πως "η δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου είναι απεριόριστη και είναι ομοτέρμουσα με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα (Άρθρο 20(1) του Ν. 14/60) και κάθε άλλου νόμου που προβλέπει τη διάπραξη αδικήματος".
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Γενικός Εισαγγελέας (1992) 2 Α.Α.Δ. 191,
Petrides a.ο. v. Republic (1964) C.L.R. 413,
Yollnes a.ο. v. Republic (1982) 2 C.L.R. 46.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα-κατηγορούμενο κατά της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου που δόθηκε στις 20/3/01 (Πολιτική Αίτηση 20/01) με την οποία απέρριψε το αίτημά του για έκδοση εντάλματος Certiorari ώστε να ελεγχθεί η νομιμότητα της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λεμεσού με την οποία είχε αποφασιστεί ότι αυτό είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεσή του όσον αφορά κατηγορίες τις οποίες αντιμετώπιζε.
Ε. Πουργουρίδης, για τον Εφεσείοντα.
Ρ. Βραχίμης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Τ. Ηλιάδη.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων παραπέμφθηκε σε δίκη ενώπιον του Κακουργιοδικείου αντιμετωπίζοντας κατηγορίες παράνομης κατοχής 117.376 γραμμαρίων ρητίνης κάνναβης, καπνίσματος ρητίνης κάνναβης και κατοχής των πιο πάνω ναρκωτικών με σκοπό την προμήθεια σε τρίτα πρόσωπα κατά παράβαση των σχετικών άρθρων του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου (αρ. 29/77).
Επειδή τα αδικήματα φέρονταν ότι είχαν διαπραχθεί στη βάση Ακρωτηρίου που θεωρείται σαν ξένη χώρα, στις 6/4/2000 ο Γενικός Εισαγγελέας καταχώρησε την υπ' αρ. 2/2000 αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο με την οποία ζητούσε τον καθορισμό του Δικαστηρίου που θα εκδίκαζε τα αδικήματα που αντιμετώπιζε ο εφεσείων. Το Ανώτατο Δικαστήριο καθόρισε το Κακουργιοδικείο Λεμεσού ως το Δικαστήριο που θα εκδίκαζε την υπόθεση.
Όταν η υπόθεση παρουσιάσθηκε ενώπιον του Κακουργιοδικείου υποβλήθηκε εκ μέρους του εφεσείοντος ότι το Κακουργιοδικείο δεν είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεση αφού η ισχυριζόμενη διάπραξη των αδικημάτων δεν σχετιζόταν ή συνδεόταν με άλλο Κύπριο σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 20(1)(β) του περί Δικαστηρίων Νόμου (αρ. 14/60). Το Κακουργιοδικείο αφού αποφάνθηκε ότι είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεση, απέρριψε τη σχετική εισήγηση. Ο εφεσείων καταχώρησε ευθύς αμέσως αίτηση για την έκδοση εντάλματος Certiorari για να ελεγχθεί η νομιμότητα της απόφασης του Κακουργιοδικείου. Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου απέρριψε το αίτημα. Αποφάνθηκε ότι ο καθορισμός του Κακουργιοδικείου Λεμεσού για την εκδίκαση της συγκεκριμένης υπόθεσης "ανάγεται σε απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που λήφθηκε δικαστικά και συνεπώς δεν μπορεί να ελεγχθεί με ένταλμα Certiorari".
Ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα αυτής της κρίσης προτάσσοντας το γεγονός πως ο ίδιος δεν είχε ακουστεί από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όταν αυτό καθόριζε το Κακουργιοδικείο Λεμεσού ως το αρμόδιο Δικαστήριο για την εκδίκαση της υπόθεσης. Τούτο, κατά τον εφεσείοντα, ήταν θέμα φυσικής δικαιοσύνης και ο εφεσείων θα έπρεπε να είχε τη δυνατότητα αμφισβήτησης της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου που θα τον δικάσει.
Δεν θεωρούμε πως χρειάζεται να επεκταθούμε σε αυτά αφού διαπιστώνουμε πως η κατάληξη του Κακουργιοδικείου επί της ουσίας ήταν ορθή. Η εισήγηση του εφεσείοντα έχει στη βάση της την αντίληψη πως η δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου καθορίζεται εξαντλητικά από το άρθρο 20(1) του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/60 όπως τροποποιήθηκε), όπως και των Επαρχιακών Δικαστηρίων, ενόψει της αντίστοιχης πρόνοιας του άρθρου 23 του ίδιου Νόμου. Περιέχεται σε αυτό ειδική πρόνοια αναφορικά με αδικήματα που διαπράττονται μέσα στις Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων, νοουμένου όμως ότι αυτά διαπράττονται από Κύπριο εναντίον ή σε σχέση με Κύπριο:
"20(1) Τηρουμένου του άρθρου 156 του Συντάγματος έκαστον Κακουργιοδικείον θα έχη δικαιοδοσίαν να δικάζει όλα τα αδικήματα τα τιμωρούμενα υπό του Ποινικού Κώδικος ή οιουδήποτε άλλου νόμου, τα οποία διεπράχθησαν
...............................................................................................................
(β) εντός των Κυριάρχων Περιοχών των Βάσεων υπό Κυπρίου εναντίον ή εν σχέσει, προς Κύπριον .."
Χαρακτηριστικό όπως συνεχίζει η εισήγηση του, που δεν είχαν τα αδικήματα του κατηγορητηρίου. Αυτό, παρά τις διατάξεις του άρθρου 5(1) του Ποινικού Κώδικα (Κεφ. 154 όπως τροποποιήθηκε ειδικά από το Ν. 3/62). Στο πιο πάνω άρθρο ορίζεται πως ο Ποινικός Κώδικας εφαρμόζεται και επί αδικημάτων που διεπράχθηκαν από πολίτη της Δημοκρατίας σε οποιαδήποτε ξένη χώρα (όρος στον οποίο εντάσσει και τις Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων) χωρίς τον πιο πάνω περιορισμό, υπό όρους που θέτει, ως ακολούθως:
"5.- (Ι) Ο Ποινικός Κώδιξ και οιοσδήποτε άλλος Νόμος συνιστών αδίκημα εφαρμόζονται επί πάντων των αδικημάτων άτινα διεπράχθησαν -
.........................................................................................................
(δ) εις οιανδήποτε ξένην χώραν υπό πολίτου της Δημοκρατίας, εάν το αδίκημα τιμωρήται εν τη Δημοκρατία διά θανάτου ή φυλακίσεως υπερβαινούσης τα δύο έτη και η πράξις ή παράλειψις η συνιστώσα το αδίκημα είναι επίσης αξιόποινος κατά τον νόμον της χώρας ένθα τούτο διεπράχθη."
Ήταν δεκτό πως συνέτρεχε στην περίπτωση η προϋπόθεση της διπλής εγκληματικότητας αλλά όλα αυτά, όπως προτείνει ο εφεσείων, απλώς προσδιορίζουν την lex fori. Κατά την επεξήγηση του, το Νόμο που θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που καθορίζονται, εν προκειμένω τον Ποινικό Κώδικα ή τους άλλους Νόμους της Κύπρου που προβλέπουν αδικήματα, χωρίς να αφορούν στη δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου όπως την καθορίζει περιοριστικά το άρθρο 20(1) του Ν. 14/60. Σε ποιό πλαίσιο όμως θα ήταν νοητό να τεθεί θέμα, στη βάση Κυπριακής νομοθετικής πρόνοιας, εφαρμογής του Ποινικού Κώδικα ή άλλου Νόμου της Κυπριακής Δημοκρατίας σε περιπτώσεις όπου τα Δικαστήρια της Δημοκρατίας δεν έχουν δικαιοδοσία για την εκδίκαση ορισμένου αδικήματος, δεν προκύπτει από την εισήγηση.
Συμφωνούμε με την αντίθετη άποψη της Δημοκρατίας. Δέχθηκε πως, αντίθετα προς την κρίση του Κακουργιοδικείου, δεν ήταν δυνατό να θεωρηθεί πως τα αδικήματα διεπράχθησαν εναντίον ή σε σχέση προς Κύπριο, εννοώντας τον Υπουργό Υγείας στον οποίο ανατίθεται η αρμοδιότητα έκδοσης άδειας για τέτοιες ενέργειες. Αλλά επίσης ορθά εισηγήθηκε πως το άρθρο 5 του Ποινικού Κώδικα εντάσσει την περίπτωση στη δικαιοδοσία των Κυπριακών Δικαστηρίων. Η παράγραφος (2) μάλιστα προβλέπει πότε δεν θα ασκείται ποινική δίωξη στη Δημοκρατία σε σχέση με αδίκημα που διαπράχθηκε σε ξένη χώρα, όπως ακριβώς προσδιορίζεται στην παράγραφο (1). Χωρίς δηλαδή τον συζητηθέντα περιορισμό. Ενώ το άρθρο 6(1) προσδιορίζει τρόπο καθορισμού, προς εκδίκαση πάλι κάθε τέτοιου αδικήματος, του αρμόδιου εκ των Δικαστηρίων της Δημοκρατίας. Έχουμε συναφώς υπόψη την απόφαση της Ολομέλειας που εξέδωσε ο Πικής Π. στη Γενικός Εισαγγελέας (1992) 2 Α.Α.Δ. 191 στην οποία ακριβώς καθορίστηκε δυνάμει του άρθρου 6(1) του Κεφ. 154 ο τόπος διεξαγωγής της δίκης. Εξηγήθηκε πως "η δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου είναι απεριόριστη και είναι ομοτέρμουσα με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα (άρθρο 20(1) του Ν. 14/60) και κάθε άλλου νόμου που προβλέπει τη διάπραξη αδικήματος".
Δεν συμμεριζόμαστε, επομένως, την άποψη πως δικαιολογείται η απομόνωση των διατάξεων του Ν. 14/60 με τον τρόπο που εισηγήθηκε ο εφεσείων. Το άρθρο 20(1)(ε) του οποίου, ας σημειωθεί, προβλέπει για δικαιοδοσία του Κακουργιοδικείου σε σχέση με αδικήματα που διαπράχθηκαν "σε τέτοια άλλα μέρη και υπό τέτοιες περιστάσεις για τις οποίες δύναται να γίνει πρόβλεψη με Νόμο". Επί του προκειμένου αναφέρουμε την απόφαση στην Georghios Petrides and others v. Republic (1964) C.L.R. 413, στην οποία αποφασίστηκε πως αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 5 του Κεφ. 154 είναι τώρα εκδικάσιμα από τα Δικαστήρια της Δημοκρατίας ("are now triable by the Courts of the Republic"). Σχετική επίσης είναι η απόφαση στην Yollnes and others v. Republic (1982) 2 C.L.R. 46.
Η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.