ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2001) 1 ΑΑΔ 1837
30 Νοεμβρίου, 2001
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
VAHRICO CONSTRUCTION LTD,
Eφεσείοντες-Eναγόμενοι,
v.
ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΣΤΡΟΥΘΟΥ,
Eφεσιβλήτου-Eνάγοντα.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 10913)
Συμβάσεις — Σύμβαση πώλησης ακινήτου — Αδυναμία αγοραστού να τηρήσει ουσιώδη όρο αναφορικά με τον τρόπο πληρωμής — Ο πωλητής είχε νόμιμο δικαίωμα να τερματίσει τη σύμβαση.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας έκρινε ότι ο εφεσίβλητος-ενάγων είχε τερματίσει νόμιμα τη συμφωνία ημερομηνίας 3.7.1995 βάσει της οποίας η εφεσείουσα-εναγόμενη αγόρασε από αυτόν ½ μερίδιο στο κτήμα του στη Λακατάμεια, επειδή η εφεσείουσα-εναγόμενη δεν κατέβαλε την τελευταία δόση του συμφωνηθέντος τιμήματος. Το Δικαστήριο διέταξε επίσης την εφεσείουσα να επιστρέψει στον εφεσίβλητο τα έξοδα διαίρεσης του κτήματος που αυτός της πλήρωσε με την υπογραφή του συμβολαίου. Ρητή πρόνοια στη σύμβαση καθιστούσε τον τρόπο πληρωμής ουσιώδη όρο, παράβαση του οποίου έδιδε στο βλαβέν μέρος το δικαίωμα να την καταγγείλει και να αξιώσει αποζημιώσεις.
Η εφεσείουσα αμφισβήτησε την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης.
Αποφασίστηκε ότι:
Οι ισχυρισμοί των δικηγόρων της εφεσείουσας περί ετοιμότητάς της να πληρώσει το υπόλοιπο του τιμήματος πώλησης αναιρούνται από τα σχετικά γεγονότα. Σύμφωνα με αυτά, η εφεσείουσα δεν μπορούσε να τιμήσει τον ουσιώδη όρο της τελευταίας δόσης στην καθορισμένη ημερομηνία. Επομένως, ο εφεσίβλητος, δικαιολογημένα τερμάτισε τη σύμβαση.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγόμενους κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 19/9/00 (Αρ. Αγωγής 815/97) με την οποία κρίθηκε ότι ο ενάγων ορθά τερμάτισε τη σύμβαση πώλησης μέρους του κτήματός του στους εναγόμενους και διατάχθηκε η επιστροφή στον ενάγοντα του ποσού των £8.000.- το οποίο πλήρωσε ο ενάγων στους εναγόμενους έναντι των προϋπολογισθέντων εξόδων διαιρέσεως του κτήματος.
Π. Αγγελίδης, για τους Εφεσείοντες.
Κ. Ευσταθίου, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα-εναγόμενη εταιρεία και ο εφεσίβλητος-ενάγων υπέγραψαν στις 3.7.95 συμφωνία βάσει της οποίας η εφεσείουσα αγόρασε από τον εφεσίβλητο 1/2 μερίδιο στο κτήμα του στη Λακατάμεια, με κτηματολογικά στοιχεία εγγραφής: F266 τεμάχιο 293 Φ/Σχ.ΧΧΧ/21.W2. Το τίμημα πωλήσεως συμφωνήθηκε σε £90,000, που θα πληρωνόταν ως ακολούθως:
£10,000 με την υπογραφή του συμβολαίου, £30,000 στις 30.1.96, και οι υπόλοιπες £50,000 στις 30.7.96, οπόταν και ταυτόχρονα θα γινόταν η μεταβίβαση του κτήματος. Συμφωνήθηκε επίσης πως η εφεσείουσα θα αποκτούσε κατοχή του κτήματος, γιατί σκοπός ήταν η ανάπτυξη με τη διαίρεση του σε βιομηχανικά οικόπεδα. Τα έξοδα της διαίρεσης του κτήματος βάρυναν εξίσου τα μέρη, γι' αυτό και ο εφεσίβλητος πλήρωσε στην εφεσείουσα, με την υπογραφή του συμβολαίου, £8,000 έναντι των προϋπολογισθέντων εξόδων. Την ίδια ημέρα η εφεσείουσα εξέδωσε στον εφεσίβλητο επιταγή για £10,000, η οποία όμως εξοφλήθηκε 10-15 ημέρες αργότερα, γιατί η εφεσείουσα δεν διέθετε στην τράπεζα τα αναγκαία ποσά.
Ρητή πρόνοια στο συμβόλαιο καθιστούσε τον τρόπο πληρωμής ουσιώδη όρο, παράβαση του οποίου έδιδε στο βλαβέν μέρος το δικαίωμα να την καταγγείλει, και να αξιώσει αποζημιώσεις. Και η δεύτερη δόση των £30,000 δεν πληρώθηκε στις 30.1.96. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του εφεσίβλητου ο ίδιος επέμεινε στην πληρωμή των δύο υπολοίπων δόσεων όπως ακριβώς προβλεπόταν στο συμβόλαιο, λέγοντας στο διευθυντή της κ.Νικολάου πως, εφόσον ο ίδιος ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του όφειλε να κάνει το ίδιο και η εταιρεία του. Μετά από κάποια συζήτηση ο κ.Νικολάου του έδωσε επιταγή για το πιο πάνω ποσό, η οποία και πάλι δεν τιμήθηκε στην ημερομηνία έκδοσης της, αλλά στις 10.2.96. Όταν πλησίασε η ημέρα πληρωμής της τελευταίας δόσης, 30.7.96, των £50,000, ο εφεσίβλητος επικοινώνησε με τον κ.Νικολάου και του ανέφερε πως ανέμενε κατά την πιο πάνω ημερομηνία να καταβληθεί το ποσό και να μεταβιβαστεί επ' ονόματι της εταιρείας το κτήμα. Ο κ.Νικολάου του απάντησε πως δεν μπορούσε να πληρώσει εκείνη την ημερομηνία, προσθέτοντας πως: «μετά τις άδειες του Αυγούστου θα προσπαθούσε να συγκεντρώσει το ποσό». Ο εφεσίβλητος όμως απαιτούσε την πληρωμή, όπως προβλεπόταν στο συμβόλαιο, και ανέφερε πως στις 30.7.96 ο ίδιος θα βρισκόταν στο κτηματολόγιο έτοιμος για τη μεταβίβαση, εφόσον βεβαίως πληρωνόταν το ποσό των £50,000.
Ο εφεσίβλητος υποστήριξε στη μαρτυρία του πως πράγματι την πιο πάνω ημερομηνία μετέβη στο κτηματολόγιο, όπου περίμενε μέχρι τις 11.00 το πρωί χωρίς αποτέλεσμα. Επέστρεψε στο σπίτι του για να δει μήπως ο κ. Νικολάου είχε πάει εκεί. Όταν διαπίστωσε πως κάτι τέτοιο δεν συνέβη, πήγε πάλι στο κτηματολόγιο όπου περίμενε μέχρι το μεσημέρι, χωρίς να εμφανιστεί ο κ. Νικολάου.
Ο κ. Νικολάου ανέφερε στη μαρτυρία του πως πήγε στις 30.7.96 στο κτηματολόγιο, αλλά δεν βρήκε τον εφεσίβλητο. Η εξήγηση που δίδει, για τη μη συνάντηση τους, ήταν πως ο εφεσίβλητος δεν πήγε στον όροφο που γινόντουσαν οι μεταβιβάσεις, αλλά περίμενε σε άλλο γραφείο του κτηματολογίου, γεγονός που ο εφεσίβλητος παραδέκτηκε.
Στις 2.8.96 οι δικηγόροι του εφεσίβλητου με επιστολή τους στην εφεσείουσα τερμάτισαν τη σύμβαση πώλησης και στις 22.1.97 καταχώρισαν εκ μέρους του αγωγή, στην οποία ζητούσαν διαταγή του Δικαστηρίου με την οποία να κηρύσσεται ως τερματισθείσα η επίδικη σύμβαση, αποζημιώσεις και επιστροφή του ποσού των £8,000 που καταβλήθηκε από τον εφεσίβλητο στην εφεσείουσα, για το σκοπό που αναφέραμε πιο πάνω.
Η Πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας δικαίωσε τον εφεσίβλητο. Έκρινε πως νόμιμα τερμάτισε τη συμφωνία. Διέταξε επίσης την επιστροφή σ' αυτόν το ποσού των £8,000.
Η εφεσείουσα αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης. Οι δικηγόροι της εισηγήθηκαν πως όχι μόνο δεν υπήρξε καμιά παράβαση εκ μέρους της, της επίμαχης σύμβασης, αλλά πως ήταν πάντοτε έτοιμη να την τιμήσει. Και γι' αυτό ο διευθυντής της, κ.Νικολάου, πήγε στο κτηματολόγιο στις 30.7.96 για να πληρώσει στον εφεσίβλητο το υπόλοιπο ποσό των £50,000, ώστε να γίνει και η μεταβίβαση του κτήματος επ' ονόματι της. Επ' αυτού του ζητήματος οι δικηγόροι της εφεσείουσας προσπάθησαν να μας πείσουν πως η πρωτόδικη διαπίστωση της Προέδρου, ότι ο εφεσίβλητος είπε την αλήθεια στο Δικαστήριο σε αντίθεση με τον κ.Νικολάου που εψεύσθη, δεν ήταν εύλογη. Η εισήγηση έγινε χωρίς να κτιστεί σε οποιοδήποτε λογικό έρεισμα. Η Πρόεδρος ανέλυσε με λεπτομέρεια τη μαρτυρία, και καθώς την αξιολόγησε στο σύνολο της δεν έμενε, κατά τη γνώμη μας, δρόμος άλλος παρά να προβεί στα ευρήματα και διαπιστώσεις που καταγράφονται στην απόφαση της.
Έχουμε όμως τη γνώμη πως η σημασία που δόθηκε στο κατά πόσο ο κ.Νικολάου μετέβη ή όχι στο κτηματολόγιο ήταν υπερβάλλουσα. Υπήρχαν ενώπιον του Δικαστηρίου αντικειμενικά και αδιαμφισβήτητα στοιχεία που οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Να τα αναφέρουμε: Η τελευταία πληρωμή θα έπρεπε να γίνει στις 30.7.96. Έστω και αν δεχθούμε ως αληθή τον ισχυρισμό του κ.Νικολάου, πως πήγε δηλαδή στο κτηματολόγιο αλλά δεν συνάντησε τον εφεσίβλητο, τι έκανε ο ίδιος την ίδια ημέρα ή τις επόμενες για να τον συναντήσει; Σίγουρα αν υπήρχε διάθεση και δυνατότητα εκ μέρους της εφεσείουσας να πληρώσει τις £50,000, η συνάντηση με τον εφεσίβλητο θα μπορούσε να διευθετηθεί με τον πιο απλό και σίγουρο τρόπο. Οι δικηγόροι του εφεσίβλητου τερμάτισαν τη σύμβαση με επιστολή τους ημερ. 2.8.96. Παρελήφθη η επιστολή αυτή από την εφεσείουσα λίγες μέρες μετά. Οι δικηγόροι της όμως έγραψαν στους δικηγόρους του εφεσίβλητου, στις 23.10.96, ότι ήταν έτοιμη να πληρώσει το υπόλοιπο των £50,000, και για την «αποφυγή παρεξηγήσεων», για να χρησιμοποιήσουμε τη φράση τους, κάλεσαν τον εφεσίβλητο να βρίσκεται στο κτηματολόγιο στις 15.11.96 για να γίνει και η μεταβίβαση. Ενώ δηλαδή η πληρωμή οφειλόταν στις 30.7.96, καλούσαν τον εφεσίβλητο, μετά που ο ίδιος είχε τερματίσει τη σύμβαση, να παρουσιαστεί στο κτηματολόγιο για τη μεταβίβαση στις 15.11.96. Όλα τα πιο πάνω αποδεικνύουν πως η εφεσείουσα δεν μπορούσε να τιμήσει τον ουσιώδη όρο της τελευταίας δόσης στην καθορισμένη σ' αυτή ημερομηνία.
Ο εφεσίβλητος επομένως, δικαιολογημένα την τερμάτισε. Ενόψει των ανωτέρω κρίνουμε πως η πρωτόδικη απόφαση είναι ορθή. Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.