CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Stelios Stylianides Ltd και Άλλος ν. Aνδρέα Σωτηρίου και Άλλων (1999) 1 ΑΑΔ 1436

Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Ν. 31(I)/1992 - Ο περί Επιβαρυντικών Διαταγμάτων Νόμος του 1992

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:

Σωτήρη Ν. Ψάλτη ν. Κώστα Χ" Λόη, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 10842, 26 Σεπτεμβρίου 2001

Ψάλτης Σωτήρης Ν. ν. Κώστα Χ"Λόη (2001) 1 ΑΑΔ 1454

(2000) 1 ΑΑΔ 1463

Εφεσείουσα

Εφεσιβλήτων

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου

ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εξέδωσε, στις 23 Δεκεμβρίου 1997, στην αγωγή αρ. 6105/96, απόφαση υπέρ της εφεσίβλητης τράπεζας και εναντίον της εφεσείουσας όπως και του συνεναγομένου συζύγου της, ως εγγυητών της εταιρείας Sharmattas Bros Co. Ltd στην οποία ήταν και οι δύο μέτοχοι και διοικητικοί σύμβουλοι, για ποσό πέραν του μισού εκατομμυρίου λιρών, τόκο και έξοδα. Η απόφαση περιλάμβανε διάταγμα για την πώληση ακινήτου το οποίο η εφεσείουσα είχε υποθηκεύσει προς μερική εξασφάλιση - μέχρι ποσού £35.000 πλέον τόκο από 18 Οκτωβρίου 1995 - της εφεσίβλητης τράπεζας. Προς την πρωτοφειλέτιδα εταιρεία η εφεσίβλητη κινήθηκε με διορισμό παραλήπτη και διαχειριστή βάσει όρου στη μεταξύ τους σύμβαση δανειοδότησης. Καθώς λέχθηκε, ο παραλήπτης ρευστοποίησε την κινητή περιουσία της εταιρείας, εισπράττοντας ποσό γύρω στις £50.000-£60.000. Λέχθηκε επιπλέον ότι ακίνητη ιδιοκτησία της εταιρείας, υποθηκευμένη προς όφελος της εφεσίβλητης, είχε υπολογισθεί να ξεπερνούσε σε αξία τις £500.000 αλλά προκειμένου περί καταναγκαστικής πώλησης η αξία εκτιμήθηκε να ανέρχεται τώρα σε μόνο £230.000 ενώ οι υποβληθείσες προσφορές δεν ξεπερνούσαν τις £130.000.

Η έφεση, διαρθρωμένη με έξι λόγους, έχει δύο βασικούς άξονες. Ο ένας είναι ότι η εφεσίβλητη δεν έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου επαρκή στοιχεία για την άσκηση κρίσης· και ο άλλος είναι ότι η εφεσίβλητη ενήργησε κακόπιστα. Ο πρώτος είναι σύνθετος. Προβάλλεται κατ΄ αρχάς πως βάσει του άρθρου 3(2)(α) του νόμου η εφεσίβλητη είχε ευθύνη να παρουσιάσει αποδεικτικό υλικό σε σχέση με την προσωπική και περιουσιακή κατάσταση της εφεσείουσας και δεν το έπραξε· πως εσφαλμένα ήταν που θεωρήθηκε ότι επρόκειτο για στοιχεία για τα οποία αποκλειστική γνώση είχε η εφεσείουσα και ότι, όπως κάποτε συμβαίνει στην ποινική δίκη, το βάρος προσκόμισης αποδεικτικού υλικού το έφερε εκείνη· και πως ακόμα και αν η εφεσείουσα είχε αποκλειστική γνώση, το βάρος παρέμενε στην εφεσίβλητη. Προβλέπεται στο άρθρο 3(2) ότι:

Είναι η θέση της εφεσείουσας ότι, αντίθετα με την πρωτόδικη άποψη πως η εφεσίβλητη δεν μπορούσε να γνωρίζει για την αξία των μετοχών, αυτή είχε τη δυνατότητα εκτίμησης και είχε υποχρέωση να προσκομίσει μαρτυρία για την αξία τους ώστε να μπορεί το Δικαστήριο να ικανοποιηθεί, αν έτσι ήταν τα πράγματα, ότι οι μετοχές δεν είχαν αξία μεγαλύτερη από το χρέος. Εισηγήθηκε επομένως ότι δεν αποκλείστηκε το ενδεχόμενο η αξία των μετοχών να υπερέβαινε το χρέος, λαμβανομένων υπόψη και των περιουσιακών στοιχείων της πρωτοφειλέτιδας εταιρείας σε σχέση με την οποία η εφεσίβλητη διόρισε παραλήπτη. Προέβαλε επίσης τη θέση ότι δεν υπήρχε έρεισμα για την πρωτόδικη επισήμανση πως ο παραλήπτης ήταν, βάσει του όρου 10 του Ομολόγου Επιβάρυνσης ημερ. 18 Οκτωβρίου 1995, αντιπρόσωπος της Sharmattas Bros Co. Ltd και όχι της εφεσίβλητης. Κι αυτό, σύμφωνα με την εφεσείουσα, διότι το εν λόγω έγγραφο - το οποίο βρισκόταν στο φάκελο της υπόθεσης - δεν έπρεπε να λαμβανόταν υπόψη αφού είχε κατατεθεί σε σχέση με άλλη διαδικασία. Συμπληρώνουμε την εικόνα με τη διευκρίνηση για τη θέση της εφεσείουσας στον άλλο άξονα περί κακοβουλίας εκ μέρους της εφεσίβλητης, πως η θέση αυτή στηρίζεται στο ότι, στην κριθείσα αίτηση, η εφεσίβλητη δεν αποκάλυψε το διορισμό και τις ενέργειες του παραλήπτη.

Η κίνηση της εφεσίβλητης προς τις μετοχές της εφεσείουσας δεν θα μπορούσε λοιπόν να θεωρηθεί είτε αχρείαστη είτε καταπιεστική. Ούτε και μας φαίνεται να προκύπτει εξ αντικειμένου κακοβουλία. Η πρόνοια στο άρθρο 3(2)(α) του νόμου αποβλέπει ακριβώς στην εξουδετέρωση αυτών των δύο κινδύνων. Όπου λοιπόν ενδέχεται να υπάρχει ο,τιδήποτε το αρνητικό στην έκδοση επιβαρυντικού διατάγματος, απόκειται στον οφειλέτη να θέσει ενώπιον του Δικαστηρίου τα σχετικά στοιχεία. Η υποχρέωση του πιστωτή εκπληρώνεται με την παρουσίαση μαρτυρίας σε σχέση με μόνο τη γενικότερη εικόνα, για στοιχειοθέτηση της αναγκαιότητας. Και αυτό η εφεσίβλητη, κατά τη γνώμη μας, το έπραξε. Δεν είναι δυνατό να αναμένεται η ανάληψη ανιχνευτικού έργου από τον εξ αποφάσεως πιστωτή σε σχέση με την προσωπική και περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη για να παρουσιάσει ο πρώτος στοιχεία τα οποία βασικά ενδιαφέρουν τον δεύτερο και τα οποία μπορεί ο ίδιος να παρουσιάσει αν επιθυμεί. Επρόκειτο για αίτηση διά κλήσεως· θα το θεωρούσαμε δε αδιανόητο να ήταν αλλιώς. Το πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά λοιπόν αντίκρυσε τις ανάγκες της διαδικασίας παρόλον που, πρέπει να προσθέσουμε, δεν συμμεριζόμαστε την πρωτόδικη άποψη πως, ως προς το βάρος της απόδειξης, μπορεί να ανατρέξει κανείς σε ό,τι ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις σε ποινικές υποθέσεις.

Τέλος, δύο λόγια για την αξία των μετοχών. Σύμφωνα με την εφεσείουσα, οι μετοχές της δεν είχαν οποιαδήποτε αξία. Από τη μαρτυρία της προκύπτει δε πως αν είχαν, η αξία τους θα ήταν ελάχιστη. Αδυνατούμε επομένως να αντιληφθούμε τί σημασία θα μπορούσε, ενόψει αυτής της τοποθέτησης, να έχει το ότι η εφεσίβλητη δεν απέδειξε την αξία των μετοχών. Εξ άλλου, όπως υπέδειξε και το πρωτόδικο Δικαστήριο, προέκυπτε από τα στοιχεία που αφορούσαν τα μεγέθη της Sharmastyl Metal Co. Ltd, πως δεν ήταν δυνατό η αξία των εν λόγω μετοχών να υπερέβαινε το χρέος προς την εφεσίβλητη.