ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Μεταξύ:

GASTO SHIPPING COMPANY LIMITED,

Εναγόντων< /P>

και

1. MINEAG SQM (AFRICA) (PROPRIETORY)

LIMITED, από τη Ν. Αφρική,

2. P.T. LONTAR PAPYRUS PULP & PAPER

INDUSTRY, από την Ινδονησία,

Εναγομένων .

___________________

Για τους ενάγοντες-αιτητές: Ελ. Μοντάνιος με Γρ. Λεοντίου.

___________________

___________________

Μεταφέρουμε σύνοψη των γεγονότων όπως αυτά έχουν τεθεί στην ένορκη δήλωση των εναγόντων η οποία συνοδεύει την πιο πάνω μονομερή αίτηση τους:

Οι ενάγοντες ήταν και εξακολουθούν να είναι οι ιδιοκτήτες του πλοίου "VALY" (το πλοίο), το οποίο είναι εγγεγραμμένο στο κυπριακό νηολόγιο. Οι εναγόμενοι 1 είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που συστάθηκε στη Νότιο Αφρική και έχει το εγγεγραμμένο της γραφείο στην Ν. Αφρική. Οι εναγόμενοι 2 είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που συστάθηκε στην Ινδονησία και έχει το εγγεγραμμένο της γραφείο στην Ινδονησία.

Μετά το πέρας της μεταφόρτωσης οι εναγόμενοι παρέδωσαν στους ενάγοντες ένα πλήρες σύνολο των φορτωτικών που εκδόθηκαν για το πρώτο και το δεύτερο φορτίο οπισθογραφημένες ως περατωθείσες (Accomplished).

Με επιστολή των αντιπροσώπων τους, ημερ. 15.10.98, οι εναγόμενοι κάλεσαν τους ενάγοντες να τους παραχωρήσουν εγγύηση ύψους $ΗΠΑ 700.000 για τις απαιτήσεις τους εναντίον τους για τυχόν ζημιές στο πρώτο και δεύτερο φορτίο. Σε περίπτωση δε που οι ενάγοντες παρέλειπαν να παραχωρήσουν εγγύηση οι εναγόμενοι μέσω των αντιπροσώπων τους θα έδιναν οδηγίες για καταχώριση αίτησης σύλληψης του πλοίου στο Μόντε Βιτέο.

Μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ των δικηγόρων των εναγόντων, των ασφαλιστών των εναγόντων και των αντιπροσώπων των εναγομένων οι ασφαλιστές των εναγόντων έδωσαν δύο επιστολές ανάληψης υποχρέωσης (letters of undertaking) για πληρωμή στους μεν εναγομένους 1 μέχρι του ποσού των $ΗΠΑ 365.000, στους δε εναγομένους 2 μέχρι και του ποσού των $ΗΠΑ 335.000. ΄Ηταν ρητός ο όρος των επιστολών ανάληψης υποχρέωσης ότι οι ασφαλιστές θα πληρώσουν στους εναγομένους 1 και 2 τα πιο πάνω ποσά μόνο στην περίπτωση απόφασης αρμοδίου δικαστηρίου αναφορικά με την ουσία των απαιτήσεων των εναγομένων εναντίον των εναγόντων ή γραπτού συμβιβασμού μεταξύ των εν λόγω μερών. Περαιτέρω, οι εναγόμενοι συμφώνησαν να μην προχωρήσουν στην σύλληψη του πλοίου ή άλλης περιουσίας των εναγόντων για σκοπούς εξασφάλισης δικαιοδοσίας δικαστηρίου ή περαιτέρω εξασφάλισης των απαιτήσεων τους έναντι των εναγόντων.

Με το κλητήριο ένταλμα, ημερ. 10.2.99, που καταχώρισαν στην πιο πάνω αγωγή, οι ενάγοντες αξιώνουν τις ακόλουθες 4 θεραπείες:

(α) Αιτούμενες θεραπείες 1 και 2: Δήλωση του δικαστηρίου ότι όλες οι

απαιτήσεις των εναγομένων ως ιδιοκτητών του φορτίου που εγείρονται

βάσει των φορτωτικών που σχετίζονται με τη μεταφορά του φορτίου

επί του πλοίου και/ή την προσάραξη του πλοίου στα στενά του

Μαγγελλάνου αρμόζουν να εκδικαστούν από τα Κυπριακά δικαστήρια.

(β) Αιτούμενη θεραπεία 3: Διάταγμα που να απαγορεύει στους

εναγομένους 2 από του να εγείρουν δικαστική διαδικασία ενώπιον

του δικαστηρίου της Χιλής σε σχέση με οποιεσδήποτε απαιτήσεις

που αναφέρονται πιο πάνω.

(γ) Αιτούμενη θεραπεία 4: Δήλωση του δικαστηρίου ότι οι ενάγοντες δεν

είχαν και δεν έχουν ευθύνη προς τους εναγομένους σε σχέση με οποιεσ-

δήποτε ζημιές στο φορτίο οι οποίες τυχόν να προκλήθηκαν κατά την πιο

πάνω μεταφορά του φορτίου επί του πλοίου και/ή την προσάραξη του

πλοίου στα στενά του Μαγγελλάνου στις 25.8.98.

Καθώς αναφέρεται πιο πάνω με την μονομερή αίτηση τους, ημερ. 15.3.99, οι ενάγοντες ζήτησαν, ανάμεσα σ΄ άλλα, διάταγμα με το οποίο να παρέχεται άδεια επίδοσης ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους εναγομένους 1 και 2 εκτός δικαιοδοσίας.

Το πρωτόδικο δικαστήριο απέρριψε την αίτηση. Εξού και η παρούσα διαδικασία για αναθεώρηση του διατάγματος του πρωτόδικου δικαστηρίου.

Το πρωτόδικο δικαστήριο απέρριψε την μονομερή αίτηση. ΄Εκρινε ότι οι ενάγοντες απέτυχαν να ικανοποιήσουν τις "δύο προϋποθέσεις που τίθενται, δηλαδή ότι έχουν καλό αγώγιμο δικαίωμα (good cause of action) και ότι η αγωγή είναι κατάλληλη να εκδικασθεί στην Κύπρο".

Θα αναφερθούμε στους λόγους οι οποίοι οδήγησαν στην πιο πάνω πρωτόδικη κατάληξη.

Σε σχέση με τις δύο πρώτες απαιτήσεις το πρωτόδικο δικαστήριο ανέφερε ότι "ζητείται εκ των προτέρων να αναγνωρισθεί η δικαιοδοσία του Κυπριακού Δικαστηρίου χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη απαίτηση από τους εναγομένους". Σημείωσε, επίσης, ότι οι ενάγοντες στηρίζουν τις δύο πρώτες απαιτήσεις τους στο γεγονός ότι υπάρχει πρόθεση να εγείρουν απαιτήσεις για ζημιές που έχουν υποστεί. Αυτή η πρόθεση τους εκφράζεται από την επιμονή τους να ζητήσουν επιταγή ύψους $700.000, πράγμα που έχουν πετύχει. Βασίζουν δε τις πρώτες απαιτήσεις τους στις φορτωτικές με βάση τις οποίες δίδεται αρμοδιότητα στα Κυπριακά Δικαστήρια.

Στη συνέχεια το πρωτόδικο δικαστήριο έκαμε αναφορά στο άρθρο 41 του περί Δικαστηρίων Νόμου, 1960 (14/60) και υπέδειξε ότι το άρθρο αυτό ανταποκρίνεται απόλυτα προς την Δ.25 θ.5 των παλαιών αγγλικών θεσμών. Έκαμε, επίσης, αναφορά στο Annual Practice 1958, σελ. 578, στην οποία αναφέρεται ότι όπου δεν ζητείται ειδική θεραπεία (specific relief) εκτός από δήλωση (declaration) η σχετική δικαιοδοσία πρέπει να ασκείται με μεγάλη προσοχή (caution). Τέλος το πρωτόδικο δικαστήριο έθεσε το θέμα ως εξής:

Σε σχέση με την απαίτηση 3 το πρωτόδικο δικαστήριο έκαμε αναφορά στις υποθέσεις SNI Aerospatiale v. Lee Kui Jak and Another (1987) 3 All E.R. 510, British Airways Board v. Laker Airways Ltd and Others (1984) 3 All E.R. 39 (H.L.) και Continental Bank N.A. v. Aeakos Compania Naviera S.A. and Others (1994) 1 Lloyd's Law Reports 505, τις οποίες είχε επικαλεσθεί ο ευπαίδευτος συνήγορος των εναγόντων. Υπέδειξε:

Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ως εξής:

Tο πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι το πιο πάνω απόσπασμα δίδει την απάντηση στην παρούσα υπόθεση. Ανέφερε, επίσης, ότι με την συμφωνία που έγινε μετά το ναυάγιο δίδεται αποκλειστική δικαιοδοσία στα αγγλικά δικαστήρια και εφαρμοστέρο δίκαιο είναι το αγγλικό. ΄Οπως το έθεσε: "Δεν μπορώ να διακρίνω τρόπο, ούτε και υπάρχει τέτοια εισήγηση ή επιχειρηματολογία εκ μέρους των εναγόντων, να υπερπηδηθεί το εμπόδιο αυτό".

Πριν εξετάσουμε τους λόγους για τους οποίους επιδιώκεται η αναθεώρηση της πρωτόδικης απόφασης θα κάμουμε αναφορά στις αρχές που διέπουν την χορήγηση άδειας για επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας. ΄Εχουν συνοψισθεί στην πολύ πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στην Cyprus Trading Corporation Ltd v. Zim Israel Navigation Co. Ltd κ.α., Αίτηση για Αναθεώρηση στην Αγωγή Ναυτοδικείου 55/97/21.7.99. Μεταφέρουμε το σχετικό απόσπασμα:

Για το λόγο αυτό δεν θα ασχοληθούμε με την εξέταση της ορθότητας όλων των συμπερασμάτων του πρωτόδικου δικαστηρίου. Θα προβούμε στην επανεξέταση των θεμάτων τα οποία τέθηκαν με την αίτηση υπό το φως των εισηγήσεων των αιτητών οι οποίες έχουν τεθεί ενώπιον μας.

΄Ερεισμα των πιο πάνω απαιτήσεων ήταν οι φορτωτικές. Σύμφωνα με τους ενάγοντες οι φορτωτικές διέπονται από το Κυπριακό Δίκαιο. Ο όρος 3 της φορτωτικής για το φορτίο του ξυλοπολτού (το δεύτερο φορτίο) προβλέπει για εκδίκαση τυχόν διαφορών που θα εγερθούν δυνάμει της φορτωτικής από τα δικαστήρια της χώρας στην οποία ο μεταφορέας έχει τον κύριο τόπο εργασίας του - δηλαδή της Κύπρου - και θα εφαρμόζεται το δίκαιο εκείνης της χώρας. Οι φορτωτικές του νιτρικού και ανθρακικού καλλίου (το πρώτο φορτίο) δεν περιέχουν όρο που να καθορίζει ρητώς το εφαρμοστέο δίκαιο. ΄Ηταν η θέση των εναγόντων ότι σε τέτοια περίπτωση το δίκαιο της σημαίας του πλοίου, δηλαδή το Κυπριακό, είναι το εφαρμοζόμενο δίκαιο.

΄Ηταν η θέση των εναγόντων ότι στην παρούσα υπόθεση οι εναγόμενοι έχουν προβάλει συγκεκριμένη χρηματική απαίτηση. Απείλησαν ότι εάν δεν λάβουν εγγυήσεις προς ικανοποίηση των απαιτήσεων τους θα προχωρούσαν στη σύλληψη του πλοίου. Σαν αποτέλεσμα οι ενάγοντες μέσω των ασφαλιστών τους εξέδωσαν τις δύο επιστολές ανάληψης υποχρέωσης συνολικού ύψους $ΗΠΑ 700.000 στις οποίες γίνεται αναφορά πιο πάνω (βλ. σελ. 3).

Οι αρχές οι οποίες διέπουν την έκδοση διακήρυξης στην απουσία αξίωσης για ειδική ή παρεπόμενη θεραπεία συνοψίζονται στο Annual Practice 1960, σελ. 578 σε σχέση με την ερμηνεία της Δ.25 θ.5 των Παλαιών Αγγλικών Διαδικαστικών Κανονισμών. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα:

(α) Από την επιστολή των εναγομένων ημερ. 15.10.98 με την οποία είχαν

καλέσει τους ενάγοντες να τους παραχωρήσουν εγγύηση ύψους

$ΗΠΑ 700.000 για τις απαιτήσεις εναντίον τους για τυχόν ζημιές στο

πρώτο και δεύτερο φορτίο.

(β) Την παροχή της εγγύησης.

Θεωρούμε σκόπιμο να αναφερθούμε στις λεπτομέρειες των σχετικών εγγράφων. Η πιο πάνω επιστολή αρχίζει ως εξής:

Η επιστολή καταλήγει με την περιγραφή και το ύψος της ζημιάς και αναφέρει ότι το ποσό της εγγύησης πρέπει να αυξηθεί στο ποσό των $ΗΠΑ 700.000.

Με την εγγυητική επιστολή:

(α) Οι εναγόμενοι ανέλαβαν να μη λάβουν σε οποιαδήποτε δικαστήριο

μέτρα για σύλληψη ή κράτηση του πλοίου προς το σκοπό θεμελίωσης

δικαιοδοσίας ή εξασφάλισης εγγύησης σε σχέση με τις απαιτήσεις τους.

(β) Οι ενάγοντες ανέλαβαν να πληρώσουν στους εναγομένους εντός 14

ημερών από την πρώτη ζήτηση και με την παρουσίαση τελικής μη

εφέσιμης απόφασης επί της ουσίας από αρμόδιο δικαστήριο ή

γραπτής συμφωνίας συμβιβασμού, η οποία θα υπογράφεται από τα

μέρη τέτοιων ποσών ως θα επιδικασθούν ως ανωτέρω ή θα συμφω-

νηθούν γραπτώς, νοουμένου ότι η ολική ευθύνη δεν θα υπερβαίνει

το ποσό των $ΗΠΑ 700.000.

Με βάση το ενώπιον μας υλικό διαπιστώνουμε:

(1) Η μόνη περίπτωση κατά την οποία οι εναγόμενοι έχουν διεκδικήσει δικαίωμα λήψης μέτρων ενώπιον αλλοδαπού δικαστηρίου είναι εκείνη η οποία αναφέρεται στην απειλή τους για σύλληψη του πλοίου στο Montevideo.

(2) Με τις εγγυητικές επιστολές γίνεται αμοιβαία αποδεκτός ο θεσμός του "αρμοδίου δικαστηρίου". Οι δύο πλευρές δέχθηκαν ότι η διαφορά τους πρέπει να επιλυθεί από το αρμόδιο δικαστήριο.

(3) Μετά την παράδοση της εγγυητικής επιστολής οι εναγόμενοι δεν έχουν με οποιοδήποτε τρόπο προβάλει οποιαδήποτε διεκδίκηση σε σχέση με την δικαιοδοσία. Δεν έχουν ισχυριστεί ότι το "αρμόδιο δικαστήριο" είναι εκείνο του Montevideo ή οποιοδήποτε άλλο αλλοδαπό δικαστήριο και ότι το δικαστήριο της Κύπρου δεν είναι το "αρμόδιο δικαστήριο".

Σε σχέση με την απειλή για σύλληψη του πλοίου στο Montevideo παρατηρούμε ότι η σύλληψη του πλοίου συνιστά ένα πρόσφορο μέτρο για την προώθηση και εξασφάλιση της απαίτησης. Εφόσον το πλοίο βρισκόταν στο Montevideo η σύλληψη του μόνο στη χώρα εκείνη μπορούσε να επιτευχθεί.

Λαμβανομένων υπόψη και των πιο πάνω διαπιστώσεων μας θεωρούμε ότι η απειλή εκείνη δεν δικαιολογεί με οποιοδήποτε τρόπο συμπέρασμα ότι οι εναγόμενοι διεκδικούν δικαίωμα έγερσης αγωγής στο Montevideo ή σε οποιαδήποτε χώρα της αλλοδαπής. Κρίσιμος χρόνος για την εξέταση της ύπαρξης θέματος διεκδίκησης δικαιώματος σε σχέση με τη δικαιοδοσία είναι ο χρόνος καταχώρισης της παρούσας αγωγής.

Οι πιο πάνω διαπιστώσεις είναι αρκετές για να οδηγήσουν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι οι εναγόμενοι δεν διεκδικούν οποιοδήποτε δικαίωμα σε σχέση με το αντικείμενο των απαιτήσεων 1 και 2. Δεν έχουν αμφισβητήσει με οποιοδήποτε τρόπο την αρμοδιότητα του Κυπριακού δικαστηρίου. Το συμπέρασμα αυτό θέτει την παρούσα υπόθεση εκτός της κατηγορίας των υποθέσεων στις οποίες δικαιολογείται η έκδοση διακήρυξης στην απουσία αξίωσης για ειδική ή παρεπόμενη θεραπεία. Αυτή η κατάληξη καθιστά εντελώς αχρείαστη την εξέταση του κατά πόσο η ουσία των απαιτήσεων 1 και 2 ικανοποιεί τις προϋποθέσεις που θέτει ο πιο πάνω Καν. 24 για τη χορήγηση άδειας για επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας. Οι σχετικοί λόγοι αναθεώρησης απορρίπτονται.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των εναγόντων υποστήριξε ότι τα Αγγλικά δικαστήρια με σωρεία αποφάσεων τους αναγνώρισαν και εγκαθίδρυσαν την εξουσία των δικαστηρίων να εκδίδουν τέτοιου είδους απαγορευτικά διατάγματα, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου συμβατικά ο εναγόμενος συμφώνησε όπως τα δικαστήρια μιας συμφωνημένης χώρας θα έχουν αποκλειστική δικαιοδοσία εκδίκασης των απαιτήσεων του (Βλ. British Airways v. Laker Airways Ltd and Others (πιο πάνω). Τόνισε ότι δεν είναι προαπαιτούμενο για την έκδοση τέτοιου διατάγματος η ύπαρξη αγωγής από τον εναγόμενο εναντίον του ενάγοντα στο εξωτερικό. Το διάταγμα εκδίδεται και στις περιπτώσεις όπου σκοπείται η παρεμπόδιση του εναγομένου από το να εγείρει αγωγή στο εξωτερικό εις παράβαση ρήτρας αποκλειστικής δικαιοδοσίας (SNI Aerospatiale, πιο πάνω). Τόνισε, επίσης, ότι είναι καταπιεστικό και ενοχλητικό να εγερθεί αγωγή στο εξωτερικό κατά παράβαση της ρήτρας αποκλειστικής δικαιοδοσίας (βλ. Continental Bank N.A. v. Aeakos Compania Naviera S.A. and Others, πιο πάνω). Τυχόν έγερση αγωγής από τους εναγομένους 2 εναντίον των εναγόντων στη Χιλή θα αποτελούσε όχι μόνο παράβαση της ρήτρας αποκλειστικής δικαιοδοσίας αλλά καταστρατήγηση των συμβατικών δικαιωμάτων των εναγόντων, δεδομένου ότι, σύμφωνα με το δίκαιο της Χιλής, οι κανόνες της Χάγης οι οποίοι διέπουν τη φορτωτική δεν θα τύχουν εφαρμογής αλλά οι κανόνες του Αμβούργου οι οποίοι είναι μέρος του Χιλιανού δικαίου. Σαν αποτέλεσμα οι ενάγοντες θα στερηθούν της υπεράσπισης που προβλέπεται από το αρ. VI, Καν. 2, παραγ. (α) των Κανόνων της Χάγης.

Σε όλες τις υποθέσεις στις οποίες έχει γίνει αναφορά από τους ενάγοντες (British Airways, SNI Aerospatiale και Continental Bank) είχε αρχίσει η σχετική διαδικασία.

Στην περίπτωση που δεν έχει αρχίσει η διαδικασία πρέπει να υφίσταται απειλή για έναρξη τέτοιας διαδικασίας (βλ. British Airways, πιο πάνω) και ο ενάγων πρέπει να παρουσιάσει μια ισχυρή υπόθεση (βλ. Guaranty Trust Company, πιο πάνω). Καθώς έχουμε διαπιστώσει πιο πάνω δεν υφίσταται απειλή για έναρξη διαδικασίας σε δικαστήριο της αλλοδαπής. Ακολουθεί πως δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της αιτούμενης θεραπείας. Οι σχετικοί λόγοι αναθεώρησης απορρίπτονται.

Η απαίτηση 4 είναι γνωστή ως αρνητική διακήρυξη (negative declaration). ΄Οπως παρατηρεί ο I. Zamir (πιο πάνω), σελ. 208, 211, 212:

Στην The Volvox Hollandia (1988) 2 Lloyd's Rep. 361, σελ. 371, υποδεικνύεται ότι αξιώσεις για διακηρύξεις και ειδικά αρνητικές διακηρύξεις πρέπει να προσεγγίζονται με μεγάλη προσοχή σε όλες τις περιπτώσεις που συνεπάγονται πιθανές συγκρούσεις δικαιοδοσιών εφόσον είναι φανερό ότι προσφέρονται ως ανάρμοστες απόπειρες για εγκαθίδρυση δικαιοδοσίας.

Στην Guaranty Trust Co. (πιο πάνω) κρίθηκε ότι η υπόθεση εκείνη δεν αποτελούσε εξαιρετική περίπτωση. Ωστόσο σε μεταγενέστερη διαδικασία ("η δεύτερη υπόθεση") (βλ. Guaranty Trust Company of New York v. Hannay & Co. (1918) 2 K.B. 623), οι ίδιοι ενάγοντες πέτυχαν την έκδοση αρνητικής διακήρυξης. Θεωρείται σκόπιμη η παράθεση των γεγονότων και του σκεπτικού της δεύτερης υπόθεσης. Οι εναγόμενοι είχαν εγείρει αγωγή εναντίον των εναγόντων σε Αμερικάνικο Δικαστήριο για ανάκτηση του ποσού συναλλαγματικής. Ισχυρίσθηκαν ότι η συναλλαγματική είχε πληρωθεί σε σχέση με φορτωτική η οποία ήταν πλαστή. Οι ενάγοντες αποτάθηκαν σε Αγγλικό Δικαστήριο για έκδοση διακήρυξης ότι με το να παρουσιάσουν τη συναλλαγματική για αποδοχή με τη συνημμένη φορτωτική δεν είχαν εγγυηθεί ή παραστήσει ότι η φορτωτική ήταν πλαστή. Συνεπώς δεν ήταν υποχρεωμένοι να πληρώσουν το ποσό της συναλλαγματικής. Το Εφετείο εξέδωσε την ζητηθείσα διακήρυξη. Στον I. Zamir (πιο πάνω), σελ. 212, επεξηγείται ότι στη δεύτερη υπόθεση το Εφετείο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι περιστάσεις ήταν εξαιρετικές. Αυτό που - σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συγγραφέα - τις έχει καταστήσει εξαιρετικές ήταν πιθανό το γεγονός ότι το Αμερικάνικο Δικαστήριο το οποίο εξεδίκαζε την ίδια διαφορά στην ταυτόχρονη αγωγή απεφάσισε ότι η υπόθεση διεπόταν από το Αγγλικό δίκαιο. Για να ενισχύσει αυτή την άποψη του ο ευπαίδευτος συγγραφέας παραθέτει το πιο κάτω απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση στην δεύτερη υπόθεση ((1918) 1 Κ.Β. 43, 50:

Από τα νομολογηθέντα προκύπτουν τα εξής:

(α) Η έκδοση αρνητικής διακήρυξης εκδίδεται σε εξαιρετικές περιστάσεις.

(β) Αξιώσεις για αρνητικές διακηρύξεις πρέπει να προσεγγίζονται με

μεγάλη περίσκεψη και να υποβάλλονται σε ενδελεχή έρευνα.

(γ) Πρέπει να εξετάζεται η οφελιμότητα της έκδοσης μιας αρνητικής

διακήρυξης.

(δ) Πρέπει να εξετάζεται κατά πόσο δεν θα αποδοθεί πλήρης δικαιοσύνη

αν δεν εκδοθεί μια αρνητική διακήρυξη.

(ε) Το γεγονός ότι το εφαρμοζόμενο δίκαιο είναι το ημεδαπό αποτελεί

ένα από τους παράγοντες οι οποίοι καθιστούν την περίπτωση

εξαιρετική. Ωστόσο αυτός ο παράγων από μόνος του δεν είναι

αρκετός. Πρέπει να εξετάζεται και να συνεκτιμάται μαζί με τους

υπόλοιπους παράγοντες οι οποίοι πρέπει να συντρέχουν για να ενταχθεί η υπόθεση στην κατηγορία των περιπτώσεων στις οποίες δικαιολογείται

η έκδοση αρνητικής διακήρυξης.

Στην παρούσα υπόθεση οι ενάγοντες έχουν επικαλεσθεί την ωφελιμότητα της επίδικης διακήρυξης. Τόνισαν ότι είναι πρόδηλη η ωφελιμότητα και χρήση της αιτούμενης διακήρυξης έλλειψης ευθύνης για τον ενάγοντα από το Κυπριακό Δικαστήριο εφ΄ όσον η ευθύνη του θα καθοριστεί σύμφωνα με το Κυπριακό δίκαιο που βάση των όρων της σύμβασης μεταφοράς που επιμαρτυρείται από τις Φορτωτικές διέπει τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των μερών από το πλέον αρμόδιο Δικαστήριο γι΄ αυτό τον σκοπό, δηλαδή το Κυπριακό. Αυτό καθιστά το Κυπριακό Δικαστήριο μοναδικό στην ορθή και πρόσφορη απόδοση δικαιοσύνης στον ενάγοντα. ΄Εχουν, επίσης, επικαλεσθεί τον σοβαρό κίνδυνο έγερσης αγωγής από τους εναγομένους στη Χιλή με συνέπεια οι ενάγοντες να στερηθούν την υπεράσπιση που προνοεί το άρθρο IV 2(α) των Κανόνων της Χάγης.

Λαμβάνουμε υπόψη τις πιο πάνω εισηγήσεις των εναγόντων σε συνάρτηση με τις πιο πάνω θέσεις της νομολογίας. Στόχος του επίδικου διαβήματος των εναγόντων είναι η αποφυγή έγερσης αγωγής στα δικαστήρια της Χιλής και η εκδίκαση της διαφοράς από τα Κυπριακά Δικαστήρια. Ωστόσο, καθώς έχουμε διαπιστώσει πιο πάνω (βλ. σελ. 15), μετά τη συμφωνία του Οκτωβρίου του 1998 οι εναγόμενοι δεν έχουν ποτέ ισχυριστεί ότι αρμόδιο δικαστήριο είναι εκείνο της Χιλής. Επίσης, κατά το ίδιο διάστημα, και παρά τη διάρρευση ικανού χρόνου, οι ενάγοντες δεν έχουν εκφράσει την πρόθεση τους να εγείρουν αγωγή για επίλυση της διαφοράς τους με τους ενάγοντες ενώπιον των δικαστηρίων της Χιλής ή ενώπιον άλλου αλλοδαπού δικαστηρίου. Αυτή η στάση των εναγομένων είναι ικανή να εντάξει την παρούσα υπόθεση εκτός της κατηγορίας των εξαιρετικών περιπτώσεων στις οποίες δικαιολογείται η έκδοση αρνητικής διακήρυξης. Το συμπέρασμα αυτό καθιστά αχρείαστη την εξέταση του κατά πόσο το αντικείμενο της απαίτησης 4 ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του Καν. 24. Ο σχετικός λόγος αναθεώρησης απορρίπτεται.

Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι με την επίδικη διαδικασία της αρνητικής διακήρυξης οι ενάγοντες έχουν επιδιώξει την εκδίκαση της τυχόν αξίωσης που θα εγείρουν οι εναγόμενοι εναντίον τους.

Ο συνήθης τρόπος εκδίκασης μιας αξίωσης είναι με αγωγή η οποία εγείρεται από τον απαιτητή-ενάγοντα και στην οποία το πρόσωπο εναντίον του οποίου στρέφεται η αξίωση - ο εναγόμενος - έχει δικαίωμα να προβάλει την υπεράσπιση του. Στην κρινόμενη περίπτωση έχει επιχειρηθεί μια εντελώς αντίστροφη πορεία. Θεωρούμε ότι αυτή η διαδικασία δεν αποτελεί τον ορθόδοξο τρόπο επίλυσης της επίδικης διαφοράς. Είναι γι΄ αυτό το λόγο νομίζουμε που - ορθά - η νομολογία έχει θέσει πάρα πολύ αυστηρά κριτήρια.

Δ.

Δ.

Δ.

Δ.

Δ.

/ΕΑΠ.