Andreas & Stefanos Cold Stores Trading Ltd. ν. Eταιρείας Aναψυκτικών KEAN Λτδ. (Aρ. 1) (1998) 1 ΑΑΔ 1806

Εταιρείες — Έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης εναντίον εταιρείας — Αναστολή διαδικασίας — Κατά πόσο καλύπτει και την εκδίκαση εφέσεων ή διαδικασιών ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου — Εξουσία για άρση της αναστολής — Ποίο Δικαστήριο έχει τέτοια εξουσία.

Λέξεις και Φράσεις — "Δικαστήριο" με δικαιοδοσία εκκαθάρισης εταιρειών, στον περί Εταιρειών Νόμο Κεφ. 113.

Λέξεις και Φράσεις — "Action" και "Action or proceeding" στο Companies Act 1948 και στον περί Εταιρειών Νόμο Κεφ. 113.

Μετά την περάτωση της ακρόασης της παρούσας έφεσης και πριν την έκδοση της επιφυλαχθείσας απόφασης, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού διέταξε την εκκαθάριση της εφεσείουσας εταιρείας δυνάμει του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113.

Η εφεσείουσα εταιρεία ήταν εναγόμενη σε αγωγή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού με την οποία διετάχθη να πληρώσει αποζημιώσεις στην εφεσίβλητη-ενάγουσα λόγω παράβασης συμφωνίας.

Το θέμα που εγείρεται είναι κατά πόσο η αναστολή διαδικασίας δυνάμει του Άρθρου 220 του Κεφ. 113, όταν έχει εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης ή έχει διοριστεί προσωρινός εκκαθαριστής εναντίον της εταιρείας, καλύπτει και την εκδίκαση εφέσεων ή διαδικασιών και ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Αποφασίστηκε ότι:

1. Εκτός από το Άρθρο 220, και το Άρθρο 215 του περί Εταιρειών Νόμου, με τις πρόνοιές του για αναστολή διαδικασίας εναντίον εταιρείας στο στάδιο μετά την υποβολή αίτησης για εκκαθάριση, αλλά πριν την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης, στοχεύει στην παροχή προστασίας στους πιστωτές και στην περιουσία της υπό διάλυση εταιρείας με στόχο την ίση πληρωμή των πιστωτών της ίδιας τάξης και την αποτροπή προώθησης διαδικασιών από ορισμένους πιστωτές προς απόκτηση ωφελημάτων.

2. Η ενώπιον του Εφετείου εκκρεμούσα διαδικασία δεν μπορεί να θεωρηθεί διαδικασία εναντίον της εφεσείουσας εταιρείας και κατά συνέπεια οι πρόνοιες του Άρθρου 220 περί αναστολής, δεν εφαρμόζονται στην παρούσα περίπτωση. Η κατάληξη αυτή ανοίγει το δρόμο για έκδοση της επιφυλαχθείσας απόφασης.

3. Μετά την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης, εξουσία για άρση της αναστολής έχει μόνο το Δικαστήριο που έχει εξουσία διάλυσης της εταιρείας, σύμφωνα με τα Άρθρα 2 και 209 του Νόμου, που είναι το Επαρχιακό Δικαστήριο της Επαρχίας που βρίσκεται το εγγεγραμμένο γραφείο της εταιρείας, που αποτελείται από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου αυτού και ένα ή δύο μέλη του.

Tο αίτημα απορρίπτεται.

Aναφερόμενες υποθέσεις:

Pantrans Nav. Ltd v. Επίσημου Παραλήπτη (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 900,

Lindos Constructions Ltd (1990) 1 A.A.Δ. 929,

Bowkett v. Fullers United Electric Works Ltd [1923] 1 K.B. 160,

Dynamics Corpn. (Ch. D.) [1973] 1 W.L.R. 63,

Herbert Berry Associates v. IRC [1978] 1 All E.R. 161.

Aίτημα.

Aίτημα από τους εφεσίβλητους, πριν την έκδοση της επιφυλαχθείσας απόφασης, για διάταγμα αναστολής της διαδικασίας έφεσης εναντίον της εφεσείουσας εταιρείας που τελεί υπό εκκαθάριση.

Χρ. Χ"Στερκώτης, για τους Eφεσείοντες.

Στεφανή για Γ. Κακογιάννη, για τους Eφεσίβλητους.

Cur. adv. vult.

ΠΙΚΗΣ, Π.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Χρυσοστομής.

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Η ακρόαση της παρούσας έφεσης περατώθηκε και στις 29.4.98 η απόφαση του Εφετείου επιφυλάχθηκε. Στις 15.6.98 ο δικηγόρος της Εφεσίβλητης Εταιρείας, με επιστολή του προς τον Αρχιπρωτοκολλητή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ημερ. 15.6.98, παρακάλεσε όπως τεθεί υπόψη των Δικαστών που εκδικάζουν την έφεση ότι στις 11.6.98 εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, Διάταγμα Εκκαθάρισης της εφεσείουσας εταιρείας και επεσύναψε σ' αυτή το σχετικό διάταγμα. Η ρηθείσα επιστολή και το Διάταγμα Εκκαθάρισης της εφεσείουσας εταιρείας παρουσιάστηκαν ενώπιον μας. Από το περιεχόμενο τους διαπιστώσαμε ότι πράγματι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού διάταξε την εκκαθάριση της εφεσείουσας εταιρείας δυνάμει του περί Εταιρειών Νόμου Κεφ. 113 και παράλληλα διόρισε την Επίσημη Παραλήπτη προσωρινή εκκαθαρίστρια της περιουσίας της εφεσείουσας.

Η εφεσείουσα εταιρεία που ήταν εναγόμενη στην αγωγή αρ. 2480/92, του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, εφεσίβαλε την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, με την οποία διατάχθηκε να πληρώσει στην εφεσίβλητη-ενάγουσα εταιρεία το ποσό των £13.826.- αποζημιώσεις, πλέον έξοδα, λόγω παράβασης των όρων γραπτής μεταξύ τους συμφωνίας ημερ. 3.2.89.

Ενόψει του διατάγματος εκκαθάρισης και λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο του άρθρου 220 του Κεφ. 113 που προνοεί για την αναστολή αγωγής ή άλλης διαδικασίας εναντίον της εταιρείας, όταν έχει εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης, καλέσαμε τους δικηγόρους των δύο πλευρών όπως εμφανιστούν ενώπιόν μας στις 8.7.98 και τοποθετηθούν επί του εγερθέντος θέματος.

Κατά την ακρόαση, ο κ. Χ"Στερκώτης, που παρουσιάστηκε για την Εφεσείουσα Εταιρεία και την Επίσημη Παραλήπτη και Εκκαθαριστή, μας ανάφερε πως πράγματι μετά την έκδοση του Διατάγματος Εκκαθάρισης της εταιρείας δημιουργούνται νομικές συνέπειες, έτσι που να αναστέλλεται οποιαδήποτε περαιτέρω διαδικασία στην παρούσα έφεση και κάλεσε το Εφετείο να δώσει την άδεια του για να προχωρήσει η διαδικασία έκδοσης της απόφασης σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 220 του Κεφ. 113.

Μετά από διευκρινιστικές ερωτήσεις που υποβλήθηκαν από το Δικαστήριο, ο κ. Χ"Στερκώτης διαφοροποίησε τη θέση του και εισηγήθηκε πως η άδεια για να προχωρήσει η διαδικασία έκδοσης της απόφασης θα πρέπει να δοθεί ενόψει της ερμηνείας της λέξης "Δικαστήριο" στο άρθρο 2 του Κεφ. 113, από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού που εξέδοσε το διάταγμα εκκαθάρισης της εφεσείουσας εταιρείας.

Η κα. Στεφανή που παρουσιάστηκε για την Εφεσίβλητη Εταιρεία, συμφώνησε με την τελική εισήγηση του κ. Χ"Στερκώτη και πληροφόρησε το Δικαστήριο πως εκκρεμεί ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού αίτηση για ανάκληση του διατάγματος εκκαθάρισης της Εφεσείουσας Εταιρείας.

Το άρθρο 220 του περί Εταιρειών Νόμου Κεφ. 113, προνοεί τα ακόλουθα:

"220. When a winding-up order has been made or a provisional liquidator has been appointed, no action or proceeding shall be proceeded with or commenced against the company except by leave of the Court and subject to such terms as the Court may impose."

Και σε μετάφραση:

"220. Όταν έχει εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης ή έχει διοριστεί προσωρινός εκκαθαριστής, καμιά αγωγή ή διαδικασία συνεχίζεται ή αρχίζει εναντίον της εταιρείας εκτός μετά από άδεια του Δικαστηρίου και με τέτοιους όρους που το Δικαστήριο δυνατό να επιβάλει."

Το θέμα που προέκυψε μας απασχόλησε γιατί ενόψει των προνοιών του άρθρου 220 του Κεφ. 113, δημιουργούνται δυο ερωτήματα:

1) Κατά πόσο η αναστολή που προνοείται στο άρθρο αυτό αφορά μόνο αγωγές ή διαδικασίες ενώπιον προωτοδίκων Δικαστηρίων ή καλύπτει και την εκδίκαση εφέσεων ή διαδικασιών και ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

2) Εάν η απάντηση όσον αφορά τις εφέσεις είναι καταφατική, η έφεση ενώπιον μας είναι διαδικασία εναντίον της εφεσείουσας εταιρείας και εάν θεωρηθεί ότι είναι, η λήψη άδειας για άρση της αναστολής μπορεί να εκδοθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο ή από το Δικαστήριο που εξέδωσε το διάταγμα εκκαθάρισης της εταιρείας.

Ο κ. Χ"Στερκώτης αναφέρθηκε σε δυο αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου προς υποστήριξη της επιχειρηματολογίας του. Οι αποφάσεις αυτές είναι η Pantrans Nav. Ltd v. Επίσημου Παραλήπτη (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 900 και η Lindos Constructions Ltd (1990) 1 Α.Α.Δ. 929.

Στην υπόθεση Pantrans Nav. Ltd v. Επίσημου Παραλήπτη (ανωτέρω), ζητήθηκε από το Ναυτοδικείο, ενώπιον του οποίου εκκρεμούσε αγωγή ναυτοδικείου και δόθηκε άδεια στην ενάγουσα-αιτήτρια εταιρεία να συνεχίσει την αγωγή της με βάση το άρθρο 220 του Κεφ. 113, εναντίον της εναγόμενης εταιρείας που τελούσε υπό εκκαθάριση. Η υπόθεση αυτή όμως ήταν πρωτόδικη και δεν συζητήθηκε το θέμα της αρμοδιότητας του Ανωτάτου Δικαστηρίου να εκδώσει ένα τέτοιο διάταγμα. Η υπόθεση Lindos Constructions Ltd (ανωτέρω), όπως και η προηγούμενη, δεν είναι βοηθητικές για τα ερωτήματα που προκύπτουν ενώπιον μας.

Είναι σαφές πως σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 220 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, όταν έχει εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης ή έχει διοριστεί προσωρινός εκκαθαριστής, αυτόματα καμιά αγωγή ή διαδικασία συνεχίζεται ή αρχίζει εναντίον της υπό εκκαθάριση εταιρείας, εκτός μετά από άδεια του Δικαστηρίου και με τέτοιους όρους που το Δικαστήριο δυνατό να επιβάλει.

Σχετικές και βοηθητικές στην ερμηνεία που επιδιώκεται, είναι οι πρόνοιες του άρθρου 215 που αφορούν την εξουσία αναστολής ή περιορισμού διαδικασίας εναντίον εταιρείας στο στάδιο μετά την υποβολή αίτησης για την εκκαθάριση της, αλλά πριν από την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης. Οι πρόνοιες αυτές είναι οι εξής:

"215. At any time after the presentation of a winding-up petition, and before a winding-up order has been made, the company, or any creditor or contributory, may-

(a) where any action or proceeding against the company is pending in any District Court or the Supreme Court apply to the Court in which the action or proceeding is pending for a stay of proceedings therein; and

(b) where any other action or proceeding is pending against the company, apply to the Court having jurisdiction to wind up the company to restrain further proceedings in the action or proceeding,

and the Court to which application is so made may, as the case may be, stay or restrain the proceedings accordingly on such terms as it thinks fit."

Και σε μετάφραση:

"215. Οποτεδήποτε μετά την υποβολή αίτησης για εκκαθάριση, και πριν από την έκδοση του διατάγματος εκκαθάρισης, η εταιρεία ή οποιοσδήποτε πιστωτής ή συνεισφορέας δύναται-

(α) όταν οποιαδήποτε αγωγή ή διαδικασία εναντίον της εταιρείας εκκρεμεί σε οποιοδήποτε Επαρχιακό Δικαστήριο ή στο Ανώτατο Δικαστήριο, να κάνει αίτηση στο Δικαστήριο στο οποίο εκκρεμεί η αγωγή ή διαδικασία για αναστολή διαδικασίας σε αυτή, και

(β) όταν οποιαδήποτε άλλη αγωγή ή διαδικασία εναντίον της εταιρείας εκκρεμεί, να κάνει αίτηση στο Δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία εκκαθάρισης της εταιρείας για παρεμπόδιση της λήψης περαιτέρω επιπρόσθετης διαδικασίας στην αγωγή ή διαδικασία,

και το Δικαστήριο στο οποίο υποβάλλεται αίτηση δύναται, ανάλογα με την περίπτωση, να αναστείλει ή περιορίσει τη διαδικασία με τέτοιους όρους που ήθελε θεωρήσει σωστό."

Σκοπός των προνοιών αυτών για αναστολή, είναι η παροχή προστασίας στους πιστωτές και στην περιουσία της υπό διάλυση εταιρείας με στόχο την ίση πληρωμή των πιστωτών της ίδιας τάξης και την αποτροπή προώθησης διαδικασιών από ορισμένους πιστωτές προς απόκτηση ωφελημάτων. (Βλ. Bowkett v. Fullers United Electric Works Ltd [1923] 1 K.B. 160, In re Dynamics Corpn. (Ch. D.), [1973] 1 W.L.R. 63).

Τα πιο πάνω άρθρα του δικού μας Νόμου, είναι παρόμοια με τα άρθρα 231 και 226 του αγγλικού Companies Act 1948. Παρόμοιες πρόνοιες που αφήνουν ανεπηρέαστες τις αρχές που διέπουν τα ερωτήματα ενώπιον μας έγιναν και με τα άρθρα 126, 128 και 130(3) του Insolvency Act 1986. Κατά συνέπεια, αγγλικά συγγράμματα και δικαστικές αποφάσεις μπορούν να είναι καθοδηγητικές πάνω στα θέματα που μας απασχολούν.

Στον Palmer's Company Law, 24η έκδοση, τόμος 1, αναφέρονται τα ακόλουθα στις σελ. 1448-1450:

"... Section 126 of the Insolvency Act gives the court power on the application of the company or a creditor or a contributory to restrain proceedings against the company. That power may be exercised at any time in the interval between the presentation of the petition and the making of the order. Section 128(1) provides that where any company is being wound up by the court any attachment, sequestration, distress or execution put in force against the company after the commencement of the winding up is void. Section 130(2) provides that when a winding-up order has been made or a provisional liquidator appointed, no action or proceeding shall be proceeded with or commenced against the company except by leave of the court and subject to such terms as the court may impose. In this way creditors and others are compelled to come in and prove their claims in the winding up, and a rateable and just distribution of the company's assets is effected. "Proceedings" under section 130(2) is given a wide meaning, and includes executions and interpleader summonses. The words "any other action or proceeding" in section 126(1) likewise are general and not limited to actions in England but extend to actions and proceedings in Scotland; Northern Ireland being covered by section 126(1)(a).................................

Where a winding-up οrder has been made, the combined effect of sections 130(2) and 128 of the Act is that such order operates automatically as a stay of all actions, executions, distresses, sequestrations, etc., against the company, subject to the discretion of the court to allow such actions, executions, etc., to proceed notwithstanding the winding-up."

Ως προς την ερμηνεία των λέξεων "action" και "action or proceeding", που αναφέρονται στα σχετικά προαναφερθέντα άρθρα, τόσο στον αγγλικό νόμο όσο και στο δικό μας, χρήσιμη είναι η απόφαση του Λόρδου Simon of Glaisdale στην υπόθεση Herbert Berry Associates v. IRC [1978] 1 All E.R. 161, στη σελ. 170, όπου αναφέρει τα ακόλουθα:

"... The Companies Act 1948 is the statute dealing with technical matters; and one would expect the words therein to be used in their primary sense as terms of legal art. The primary sense of 'action' as a term of legal art is the invocation of the jurisdiction of a court by writ: 'proceeding' the invocation of the jurisdiction of a court by process other than writ. Furthermore, 'action or proceeding' in s. 226(b) must presumably have the same meaning as the same words in s. 226(a), where they undoubtedly refer to the invocation of the jurisdiction of a court."

Πέραν των προαναφερθέντων, θα πρέπει να ειπωθεί σε αυτό το στάδιο πως ο δικός μας περί Εταιρειών Νόμος Κεφ. 113, διαφέρει από τον αγγλικό ως προς το θέμα του αρμόδιου για την εκκαθάριση εταιρειών Δικαστηρίου, παρόλο που "το Δικαστήριο" ερμηνεύεται όπως και στο δικό μας νόμο.

Ενόψει της προστασίας που επιδιώκεται και παρέχεται με την αναστολή και παρόλο που η λέξη "αγωγή" στα άρθρα 215 και 220 υποδηλοί διαδικασία ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, εντούτοις η λέξη "διαδικασία" δεν μπορεί, κατά τη γνώμη μας, να ερμηνευθεί κατά τρόπο που να σημαίνει διαδικασία που συνεχίζει ή αρχίζει εναντίον της εταιρείας μόνο στο πρωτόδικο Δικαστήριο, αλλά θα πρέπει να καλύπτει και τη διαδικασία έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, άλλως η σκοπούμενη προστασία δεν θα είναι πλήρης και αποτελεσματική. Στην προκειμένη περίπτωση η έφεση που ασκήθηκε από την εφεσείουσα εταιρεία, αφορά προώθηση διαδικασίας που απορρέει από εγερθείσα εναντίον της αγωγή και επιδιώκεται από την εφεσείουσα εταιρεία ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης εναντίον της. Επομένως, η εκκρεμούσα διαδικασία ενώπιον μας δεν μπορεί να θεωρηθεί διαδικασία εναντίον της εφεσείουσας εταιρείας και κατά συνέπεια οι πρόνοιες του άρθρου 220 περί αναστολής, δεν εφαρμόζονται στην παρούσα περίπτωση.

Παρόλο που με την κατάληξη αυτή ανοίγει ο δρόμος για την έκδοση της επιφυλαχθείσας απόφασης, εντούτοις κρίνουμε σκόπιμο να ενδιατρίψουμε και στο τελευταίο ερώτημα που αφορά την παροχή άδειας από το Εφετείο.

Στον περί Εταιρειών Νόμο Κεφ. 113 η λέξη "το Δικαστήριο" ερμηνεύεται στο άρθρο 2 σαν το Δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία για τη διάλυση της εταιρείας σύμφωνα με το άρθρο 209.

Το άρθρο 209 προνοεί, μεταξύ άλλων, πως το Δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία εκκαθάρισης οποιασδήποτε εταιρείας εγγεγραμμένης στη Δημοκρατία, είναι το Επαρχιακό Δικαστήριο της Επαρχίας που βρίσκεται το εγγεγραμμένο γραφείο της εταιρείας, που αποτελείται από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου αυτού και ένα ή δύο μέλη του. Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο αυτό, αποκτά συντρέχουσα δικαιοδοσία ο Πρόεδρος ή οποιοσδήποτε Επαρχιακός Δικαστής του Δικαστηρίου αυτού και σε ορισμένες περιπτώσεις παρεμπιπτόντων διαταγμάτων, δίδεται δικαιοδοσία στον Πρόεδρο ή οποιοδήποτε Επαρχιακό Δικαστή.

Στον περί Εταιρειών Νόμο, ο νομοθέτης εκεί που χρειάζεται διαφοροποίηση κάνει και χρήση εκτός από "το Δικαστήριο" και της αναφοράς "σε οποιοδήποτε Επαρχιακό Δικαστήριο ή το Ανώτατο Δικαστήριο" για να διαφοροποιήσει την έννοια του "Δικαστηρίου" που απαντάται στο άρθρο 2 του Νόμου. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το άρθρο 215 που προαναφέρθηκε, στο οποίο γίνεται ειδική πρόνοια για αγωγή ή διαδικασία εναντίον της εταιρείας που εκκρεμεί σε οποιοδήποτε Επαρχιακό Δικαστήριο ή στο Ανώτατο Δικαστήριο και δίδεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης για αναστολή διαδικασίας στο Δικαστήριο στο οποίο εκκρεμεί η αγωγή ή η διαδικασία στο στάδιο μεταξύ της υποβολής αίτησης εκκαθάρισης και πριν από την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης.

Επομένως, μετά το διάταγμα εκκαθάρισης εξουσία άρσης της αναστολής, γίνεται φανερό πως έχει μόνο το Δικαστήριο που έχει εξουσία διάλυσης της εταιρείας, σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 209 του Νόμου.

Tο αίτημα απορρίπτεται.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία