|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 1 ΑΑΔ 2319
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική έφεση αρ. 10005.
Σύνθεση Δικαστηρίου: ΠΙΚΗΣ, Π., ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΔΔ.
Μεταξύ:
Κώστα Γλυκύ, εκ Λεμεσού,
Εφεσείοντα-Καθ' ου η αίτηση,
- ν -
Δήμου Λεμεσού,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
- - -
Ημερομηνία:
17 Δεκεμβρίου 1998.Για τον εφεσείοντα: Π. Αναστασιάδης.
Για τον εφεσίβλητο: Κάλια Γεωργίου (κα), εκ μέρους Α. Νεοκλέους.
- - -
Tην ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
- - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Π.:
Με διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ο Κώστας Γλυκύς, η οικογένεια του και/ή οι αντιπρόσωποί του, διατάχτηκαν να εκκενώσουν μέσα σε πέντε μέρες από την επίδοσή του, οικοδομή ευρισκόμενη στην οδό Θέμιδος και Ανεξαρτησίας, «και/ή όπως παύσουν να εισέρχονται και/ή διαμένουν εντός και/ή περί της εν λόγω οικοδομής». Παράλληλα, εξουσιοδοτήθηκε ο Δήμος Λεμεσού, η αρχή η οποία εξαιτήθηκε το διάταγμα, να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την επιδιόρθωση και ασφάλεια της οικοδομής. Τέλος ο Κώστας Γλυκύς διατάχτηκε να πληρώσει τα δικαστικά έξοδα της αίτησης του Δήμου, καθορισθέντα σε £100.-.To διάταγμα εκδόθηκε μετά από μονομερή αίτηση του Δήμου κατ΄ επίκληση των διατάξεων των άρθρων 3, 83, 84 και 90 του περί Δήμων Νόμου, (Ν. 111/85) του άρθρου 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960, (Ν.14/60) και της Δ.48 θ.1-4, 8(i)(ss) και 9 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας.
Με την έφεση ο κ. Γλυκύς επιδιώκει την ακύρωση του διατάγματος γιατί, όπως ισχυρίζεται, εκδόθηκε κατά παράβαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης. Αναμφισβήτητο είναι ότι η διαταγή εκδόθηκε χωρίς να γνωστοποιηθεί η αίτηση στον εφεσείοντα και χωρίς να του παρασχεθεί η ευκαιρία να εκφέρει λόγο επί του αντικειμένου της. Η έφεση θεμελιώνεται στον κανόνα της φυσικής δικαιοσύνης, "Audi Alderam Partem" τον οποίον ενσωματώνει το Άρθρο 30.3 του Συντάγματος, και εξειδικεύει την εφαρμογή του.
Η έφεση υποβλήθηκε χωρίς να επιδιωχθεί ο παραμερισμός του προσβαλλόμενου διατάγματος από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Στην αγόρευση του εφεσείοντα γίνεται αναφορά στην Djeredjian (Import - Export) Ltd., Etc., Through (a) Chr. P. Mitsides, (b) Nicos Chr. Lacoufis, v. The Chartered Bank (1965)1 C.L.R. 130, στην οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμα έφεσης εναντίον κάθε άκυρου διατάγματος. Στην προκείμενη περίπτωση το διάταγμα το οποίο εφεσιβάλλεται δεν έχει ενδιάμεσο χαρακτήρα, ούτε συσχετίζεται προς οποιαδήποτε άλλη κεντρική θεραπεία. Πρόκειται για αυτοτελές διάταγμα το οποίο επηρεάζει τα δικαιώματα του εφεσείοντα, το οποίο υπόκειται σε έφεση βάσει του άρθρου 25(1) του περί Δικαστηρίων Νόμου 1960, (Ν. 14/60).
Η αίτηση, βάσει της οποίας εκδόθηκε το διάταγμα είχε εναρκτήριο χαρακτήρα, προσαρμοσμένη στη δεύτερη επιφύλαξη του άρθρου 90 του Ν.111/85, και μόνο σκοπό την εξασφάλιση του διατάγματος που χορηγήθηκε. Η διαταγή του Δικαστηρίου είναι έκδηλα παράνομη και πρέπει να ακυρωθεί. Το Άρθρο 30.2 του Συντάγματος κατοχυρώνει ως θεμελιώδες δικαίωμα του ατόμου τη διάγνωση των αστικών του δικαιωμάτων από Δικαστήριο σε δημόσια ακροαματική διαδικασία. Η κατοχή ακινήτου και η έξωση του κατόχου ανάγεται στα αστικά δικαιώματα και υποχρεώσεις του πολίτη. Η παράγραφος 3 του Άρθρου 30 του Συντάγματος, εξειδικεύει τα δικαιώματα του διαδίκου, κατοχυρώνει την πληροφόρησή του για δικαστικό διάβημα εναντίον του, εξασφαλίζει την παροχή ευκαιρίας να εμφανιστεί στο Δικαστήριο και να προβάλει τους ισχυρισμούς του ως αναφαίρετο δικαίωμά του. (Βλ. Γρηγορίου ν. Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1992)1 Α.Α.Δ. 1222.) Η τήρηση των εχέγγυων της δίκαιης δίκης αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση έγκυρης δικαστικής απόφασης. (Βλ. μεταξύ άλλων Βίκτωρος ν. Χριστοδούλου (1992)1 Α.Α.Δ. 512. Eυσταθίου ν. Αστυνομίας (1990)2 Α.Α.Δ. 294.)
Το άρθρο 90 του Ν.111/85 παρέχει εξουσία στο Δήμο να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση επικίνδυνων οικοδομών και καθιερώνει διαδικασίες για την υλοποίηση αποφάσεων προς εκείνη την κατεύθυνση. Εφόσον ο ιδιοκτήτης δεν συμμορφώνεται με ειδοποιήσεις οι οποίες του αποστέλλονται, προβλέπονται καταναγκαστικά μέτρα, τα οποία όμως στην περίπτωση κατοικίας τίθενται υπό την αίρεση της έγκρισης του δικαστηρίου σε διαδικασία η οποία προβλέπεται στην παράγραφο (β) του άρθρου 90, η οποία έχει ως εξής:
«Νοείται περαιτέρω ότι, αναφορικώς προς οικοδομήν η οποία χρησιμοποιείται ως κατοικία, δεν είναι δυνατή η λήψις οιουδήποτε μέτρου δυνάμει της παρούσης παραγράφου άνευ διατάγματος του δικαστηρίου επιτρέποντος είσοδον εις την τοιαύτην οικοδομήν και την λήψιν των προτεινομένων μέτρων
Oι πρόνοιες της δεύτερης επιφύλαξης του άρθρου 90 του Ν.111/85 και ειδικά η καθιέρωση
ex parte αίτησης, μπορεί να εναρμονιστούν με τις διατάξεις του Άρθρου 30.2.3 του Συντάγματος μόνο αν ερμηνευθούν ως αναφορά στο εναρκτήριο μέσο για την υποβολή του αιτήματος ενώπιον του Δικαστηρίου και όχι ως εξουσιοδότηση για την παροχή θεραπείας στην απουσία του καθ΄ ου η αίτηση. (Βλ. μεταξύ άλλων Police v. Ekdodiki Eteria (1982)2 C.L.R. 63, ως προς το μαχητό τεκμήριο ότι η Βουλή σκοπεί να νομοθετήσει μέσα και όχι έξω από το πλαίσιο του Συντάγματος.) H διαδικασία η οποία ακολουθήθηκε στην προκείμενη περίπτωση δεν πλήττει μόνο τα εχέγγυα της δίκαιης δίκης, αλλά αντίκειται και προς τις ίδιες τις πρόνοιες του εξουσιοδοτικού νόμου, δηλαδή της δεύτερης επιφύλαξης του άρθρου 90. Η διάταξη αυτή δεν παρέχει εξουσία για την έκδοση διατάγματος έξωσης. Η εμβέλεια της περιορίζεται στην εξουσιοδότηση εισόδου σε οικοδομή προς τον σκοπό λήψης μέτρων αναγκαίων για την ασφάλεια του κτιρίου.Η απόφαση του πρωτοδίκου Δικαστηρίου εξαντλείται με την έγκριση του αιτήματος των εφεσιβλήτων. Δεν αιτιολογείται. Το κείμενό της έχει ως ακολούθως:
«Εκδίδονται διατάγματα ως το Α και Β της αίτησης. Ο καθ΄ ου να εγκαταλείψει και/ή εκκενώσει το υποστατικό σε 5 μέρες από την επίδοση. Έξοδα £89.»
Η έλλειψη αιτιολογίας αποτελεί ξεχωριστό και ανεξάρτητο λόγο που θα εδικαιολογούσε την ακύρωση της απόφασης. Αφίσταται και σ΄ αυτό το σημείο η απόφαση η οποία εφεσιβάλλεται των εχέγγυων της δίκαιης δίκης, που καθορίζονται στο Άρθρο 30.2
του Συντάγματος, ένα από τα οποία είναι η αιτιολόγηση των δικαστικών αποφάσεων.Υπήρχε όμως και άλλο κώλυμα για την έκδοση του διατάγματος που πάλιν σχετίζεται με τις πρόνοιες του εξουσιοδοτικού Νόμου. Η εξουσία για την έκδοση διατάγματος βάσει της δεύτερης επιφύλαξης του άρθρου 90 περιορίζεται σε κατοικίες. Το διάταγμα αφορά το σύνολο του συγκροτήματος το οποίο περιλαμβάνει και καταστήματα που δεν ήταν στην κατοχή του εφεσείοντα. Ο εφεσείων ήταν ενοικιαστής μόνο μέρους του συγκροτήματος, ενός ξενώνα. Ο ξενώνας δεν ήταν η κατοικία του εφεσείοντα, αλλά υποστατικό το οποίο χρησιμοποιούσε για επιχειρηματικούς σκοπούς ως κατάλυμα για τρίτους.
Η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να ακυρωθεί διότι εκδόθηκε κατά παράβαση των αρχών της δίκαιης δίκης. Και η αίτηση πρέπει να απορριφθεί διότι δεν εκθέτει βάσιμο αίτημα το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο θεραπείας βάσει της δεύτερης επιφύλαξης του άρθρου 90 του Ν.111/85
.Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση ακυρώνεται και η αίτηση των εφεσιβλήτων απορρίπτεται.
Π.
Δ.
Δ.
/ΑυΦ