|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 1 ΑΑΔ 1596
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Έφεση αρ. 10130.
Σύνθεση Δικαστηρίου: ΠΙΚΗΣ,Π., ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΔΔ.
Μεταξύ:
1. Α. Εfthymiou Enterprises Ltd.,
2. SAAP Holdings Ltd., μέσω του νομίμου
εν Κύπρω αντιπροσώπου των Ανδρέα Ευθυμίου,
Εφεσείουσες,
- ν -
1. Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου,
2. Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου
Εφεσιβλήτων.
- - -
Ημερομηνία:
22 Σεπτεμβρίου 1998.Για τους εφεσείοντες 1: Α. Ευθυμίου, Διευθυντής της εταιρείας.
Για τους εφεσείοντες 2: Α. Χριστοφόρου, Διευθυντής της εταιρείας.
Για τους εφεσίβλητους: Καμιά εμφάνιση.
- - -
Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
- - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Π.:
Κατά την εκδίκαση αγωγής που κίνησαν εναντίον της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου και προσωπικά του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, οι εφεσείουσες εταιρείες (οι εφεσείουσες), κατέθεσαν δύο τεκμήρια, (α) μια επιστολή και (β) τη σύμβαση ενοικίασης. Σε κατοπινό στάδιο στις 10 Ιουνίου 1996, η αγωγή αποσύρθηκε και απορρίφθηκε. Τα τεκμήρια παρέμειναν στην κατοχή του Δικαστηρίου.Ένα περίπου χρόνο αργότερα, στις 3 Ιουλίου 1997, οι εφεσείουσες υπέβαλαν αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο, μέσω των διευθυντών τους, για την επιστροφή των δύο τεκμηρίων. Η αίτηση υποβλήθηκε στον διαγραφόμενο από τη Δ.48, θ.8(1)(ββ) (Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας) τύπο, θεμελιωμένη στις διατάξεις της Δ.33, θ.8, οι οποίες προβλέπουν:
«Every document or other exhibit put in evidence shall be marked by a Judge or by an officer of the Court when it is put in, and the mark placed thereon shall be noted in the minutes of the Court. Exhibits shall remain in the custody of the Court and shall not be given out except by leave of a Judge.»
(Ελληνική μετάφραση, ελεύθερη.)
«Κάθε έγγραφο ή άλλο τεκμήριο το οποίο κατατίθεται ως μαρτυρία σημαδεύεται από το Δικαστή ή άλλο λειτουργό του Δικαστηρίου όταν κατατίθεται. Και το σημείο το οποίο τίθεται σ΄ αυτό σημειώνεται στα πρακτικά του Δικαστηρίου. Τα τεκμήρια παραμένουν στη φύλαξη του Δικαστηρίου και δεν δίδονται έξω εκτός μετά από άδεια Δικαστή. »
Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση. Θεώρησε το αίτημα απαράδεχτο επειδή υποβλήθηκε από μή δικηγόρο. Διαπίστωσε ότι η εταιρεία δεν προσωποποιείται από το Διευθυντή ή τη διεύθυνσή της. Στο σημείο αυτό, το νομικό διακρίνεται από το φυσικό πρόσωπο, που νομιμοποιείται να προσφύγει στο Δικαστήριο αυτοπροσώπως
. ενώ εταιρεία μπορεί να εκπροσωπηθεί μόνο από δικηγόρο σε πολιτική διαδικασία.Εναντίον της απόφασης ασκήθηκε έφεση η οποία πάλι υποβλήθηκε από τους διευθυντές των εφεσειουσών. Επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης του πρωτοδίκου Δικαστηρίου για λόγους που σχετίζονται με:
(α) Τη συνταγματικότητα των διατάξεων του περί Δικηγόρων Νόμου - Κεφ. 2, που αφορούν την εκπροσώπηση διαδίκου ενώπιον δικαστηρίου, και γενικά την άσκηση δικηγορίας και τί περιλαμβάνει.
(β) Την εφαρμογή των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης, και
(γ) Τις συνταγματικές εξασφαλίσεις για πρόσβαση στο Δικαστήριο.
Προέχει να αποφασίσουμε κατά πόσο η απόφαση η οποία προσβάλλεται είναι εφέσιμη, δηλαδή απόφαση που μπορεί να αποτελέσει το αντικείκενο έφεσης.
Σε σειρά υποθέσεων έχει αποφασιστεί ότι εφέσιμες είναι μόνο αποφάσεις (ενδιάμεσες ή τελικές), καθοριστικές για τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις των διαδίκων. (Βλ. Χάσικος κ.ά. ν. Χαραλαμπίδης (1990)1 Α.Α.Δ. 389
. Αpak Agro v. Unions des Cooperatives (Αρ. 1) (1992)1 Α.Α.Δ. 1166. Πάφος Στόουν Εστέϊτς κ.ά. ν. Βαλαωρίτη κ.ά. Πολιτική Έφεση αρ. 9263 - 25.2.1997. Ιωάννη Μαυρονικόλα κ.ά. Κικής Φοινιώτη κ.ά. Πολιτική Έφεση αρ. 8592 - 12.12.1997.)Η απόφαση η οποία προσβάλλεται δεν είναι καθοριστική για τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις των εφεσειουσών. Με την κατάθεση των τεκμηρίων στο Δικαστήριο οι εφεσείουσες αποξενώθηκαν της κατοχής τους. Δεν απεμπόλησαν τα δικαιώματα που τους παρέχουν τα έγγραφα, ούτε με την απόφαση η οποία εφεσιβάλλεται αποστερούνται αυτών των δικαιωμάτων. Η κράτηση των τεκμηρίων από το Δικαστήριο συναρτάται με το έργο της απονομής της δικαιοσύνης. Παραμένουν στη φύλαξή του, εκτός αν διαταχθεί η επιστροφή τους, με ή χωρίς όρους που το Δικαστήριο ήθελε κρίνει εύλογους. Εφόσον το αντικείμενο της έφεσης δεν είναι παραδεκτό, η έφεση καταρρίπτεται ως αβάσιμη.
Δεύτερος λόγος, ο οποίος την καθιστά απαράδεχτη, συναρτάται με την υποβολή της από μή δικηγόρο. Το αίτημα για αποκήρυξη των σχετικών διατάξεων του περί Δικηγόρων Νόμου, (οι επίμαχες διατάξεις θεσπίστηκαν μετά την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας), που καθιστούν απαράδεχτη την εκπροσώπηση εταιρείας σε πολιτική διαδικασία από πρόσωπο άλλο από δικηγόρο, δεν επάγεται τον παραμερισμό του νόμου ή την αναστολή της ισχύος του. Οι διατάξεις του παραμένουν ισχυρές εκτός εάν κηρυχθούν αντισυνταγματικές από το Δικαστήριο.
Όπως καταδεικνύει η νομολογία, διαφωτιστική των προϋποθέσεων για την κήρυξη νόμου ως αντισυνταγματικού, επενεργεί τεκμήριο συνταγματικότητας, το οποίο ανατρέπεται μόνο εφόσον διαπιστωθεί ότι ο νόμος είναι αναπόδραστα, (πέραν αμφιβολίας), αντισυνταγματικός. (Βλ. μεταξύ άλλων
The Board for the Registration of Architects & Civil Engineers v. Christodoulos Kyriakides (1966)3 C.L.R. 640.)Θεώρηση της συνταγματικότητας νόμου μπορεί να επιτευχθεί μέσα στο πλαίσιο των αρχών και της διαδικασίας που προβλέπουν οι κείμενοι νόμοι και κανονισμοί. Δεν είναι παραδεχτά διαδικαστικά μέτρα έξω από το πλαίσιο του δικαίου. Το ισχύον δίκαιο, αναφορικά με την εκπροσώπηση εταιρείας σε πολιτική διαδικασία κατοπτρίζεται στη Lindos Constr. Ltd v. Διευθ. Κοιν. Ασφαλ. (1993)1 Α.Α.Δ. 17
.Η έφεση υποβλήθηκε εκ μέρους των εφεσειουσών νομικών προσώπων, από πρόσωπα άλλα από δικηγόρους. Για το λόγο αυτό δεν είναι παραδεχτή. Η προσβολή της συνταγματικότητας νόμου, όπως έχουμε εξηγήσει, μπορεί να επιδιωχθεί μέσω των θεσμών του ισχύοντος δικαίου. Αυτό επιβάλλει η αρχή της νομιμότητας στην οποία θεμελιώνονται οι δικαστικές διαδικασίες. Η αμφισβήτηση της συνταγματικότητας νόμου δεν αναστέλλει την ισχύ του
. παραμένει ισχυρός μέχρις ότου κηρυχθεί αντισυνταγματικός.Η έφεση κρίνεται απαράδεχτη και απορρίπτεται.
Π.
Δ.
Δ.
/ΑυΦ.