|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 1280
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 9455 Α
ΕΝΩΠΙΟΝ:
ΝΙΚΗΤΑ, ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΚΑΛΛΗ, ΔΔ.Μεταξύ -
Αδελφών Ε. Αναστασίου Λτδ. από τη Λεμεσό
Εφεσείουσας/εναγομένης
- και -
Προδρόμου Μυλωνά από τη Δρομολαξιά
Εφεσιβλήτου/ενάγοντα
------------------
Ημερομηνία:
30 Σεπτεμβρίου, 1997Για την εφεσείουσα/εναγομένη: Χρ. Πουργουρίδης
Για τον εφεσίβλητο/ενάγοντα: Α. Παπαλλής
------------------
- Την απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Σ. Νικήτας -
--------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΟΛΩΝ ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ: Η νομιμοποίηση λόγων έφεσης συγκαταλέγεται στα θέματα που πρέπει να επιλύει το Εφετείο στα πλαίσια της προδικασίας, η οποία έχει καθιερωθεί με τον περί Εφέσεων Διαδικαστικό Κανονισμό του 1996 (όπως έχει τροποποιηθεί) και συγκεκριμένα την παράγραφο 10. Έχει τεθεί ένα τέτοιο θέμα κατά πόσον η εφεσείουσα νομιμοποιείται να προωθήσει τον πρώτο λόγο της έφεσης. Με το λόγο αυτό παραπονείται ότι το πρωτόδικο δικαστήριο με δήλωση του, ευθύς μετά την περάτωση της πρώτης φάσης της μαρτυρίας του ενάγοντα, προδίκασε το αποτέλεσμα της δίκης υπέρ του. Τις ίδιες ή παρόμοιες δηλώσεις επανέλαβε και αργότερα κατά την εξέλιξη της διαδικασίας.
Εξαιτίας των αντιθετικών θέσεων των δύο πλευρών τούς δώσαμε την ευκαιρία να αγορεύσουν προφορικά και να αναφερθούν στη σχετική νομολογία που διέπει το ζήτημα. Ο δικηγόρος της εφεσείουσας υπέβαλε ότι η μη συμπερίληψη στο πρακτικό της υπόθεσης των παραπάνω δηλώσεων του εκδικάσαντος δικαστηρίου δε συνιστά κώλυμα για τη συζήτηση του από το Εφετείο, που μπορεί να δεχθεί και σχετική μαρτυρία. Κατά την εισήγηση, την άποψη αυτή υποστηρίζουν οι αυθεντίες και ιδιαίτερα η υπόθεση Hayman v. Rowlands (1957) 1 All E.R. 321, στην οποία το αγγλικό Εφετείο δέχθηκε ένορκο δήλωση για να πληρωθεί το κενό που άφησε το πρακτικό του Επίσημου Διαιτητή. Ενισχυτική, κατά το συνήγορο, είναι και η κυπριακή απόφαση N.K. Shacolas (Merchants) Limited v. Universal Life Insurance Co. Ltd. (1984) 1 C.L.R. 47, η οποία υιοθέτησε την υπόθεση Thompson v. Andrews (1968) 2 All E.R. 419, που επίσης επικαλείται. Τις παραπομπές της εφεσείουσας συμπληρώνουν οι υποθέσεις Bruen v. Bruce (1959) 2 All E.R. 375 και Brassington v. Brassington (1961) 3 All E.R. 988.
Τα πρακτικά αποτελούν πλήρη απόδειξη ως προς τη συζήτηση μιας υπόθεσης και το περιεχόμενο τους. Διαφορετικά η αναζήτηση εξωγενών στοιχείων ή περιστατικών θα καθιστούσε προβληματική τη διεκπεραίωση της εφετειακής δικαιοδοσίας. Τον κανόνα διατυπώνει με περισσή σαφήνεια η σύνοψη της απόφασης Σωτηριάδης ν. Βασιλείου και άλλων (Αρ. 1) (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 801
:"Κανένας κανόνας δεν παρέχει εξουσία στο Εφετείο διόρθωσης των πρακτικών του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Τα πρακτικά αυτά, κανονικά πιστοποιημένα, αποτελούν τη μόνη πηγή γνώσης για τα διαδραματισθένα ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Ανάληψη εξουσίας από το Εφετείο για την αναμόρφωση των πρακτικών θα συνιστούσε διείσδυση στο έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου χωρίς πρωτογενή γνώση των γεγονότων."
Στο υπό συζήτηση θέμα η νομολογία είναι απόλυτα σταθερή: βλ. Έφεση Οικογενειακού Δικαστηρίου αρ. 23 Κ. Χαραλάμπους ν. Α. Χαραλάμπους ημερ. 30/12/93 και Ποινική Έφεση αρ. 5960 Κώστας Ηρακλέους Μιχαήλ ν. Αστυνομίας, ημερ. 14/7/95. Δε χωρεί διαφοροποίηση από τη
Shacolas, ανωτέρω, όπως υπαινίχθηκε η εφεσείουσα. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί το Εφετείο να δεχθεί τροποποίηση του πρακτικού του πρωτόδικου δικαστηρίου. Την αρχή φαίνεται να εγκαινίασε η Shacolas, την οποία όμως επαναλαμβάνει η Σωτηριάδης, ανωτέρω. Η τελευταία αυτή απόφαση μνημονεύει την Thompson, που σχολιάζει με τα εξής στη σελ. 804:"Ανάλογη υπήρξε και η προσέγγιση του αγγλικού Εφετείου στη
Στη σελ. 807 η ίδια απόφαση υποδεικνύει ποιά μπορεί να είναι η ορθή αντιμετώπιση, όποτε ανακύπτει θέμα ακρίβειας των πρακτικών:
"Δυνατότητα για διόρθωση του πρακτικού του Δικαστηρίου ενδεχομένως ενυπάρχει στο πρωτόδικο Δικαστήριο κατόπιν διαδικαστικού διαβήματος το οποίο λαμβάνεται για το σκοπό αυτό, θέμα το οποίο δεν εγείρεται στην προκείμενη περίπτωση και το οποίο δε θα πραγματευθούμε."
Ας σημειωθεί ότι στην υπόθεση
Hayman, στην οποία ο συνήγορος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση, η συμπλήρωση αφορούσε την αιτιολογία της απόφασης του δικαστηρίου, η οποία έλειπε ολότελα. Το δικαστήριο όμως τόνισε ότι η διαμόρφωση του πρακτικού είναι πρωταρχικά έργο του δικάσαντος δικαστηρίου. Οι πραγματικές περιστάσεις της υπόθεσης και η προειδοποίηση αυτή του δικαστηρίου εμπεριέχονται στο παρακάτω απόσπασμα στη σελ. 322, την οποία και υπογραμμίζουμε:"I think that the rule only applies when there is a complete and full note by the county court judge. If his note is not complete and is only a part of a note, then we habitually allow it to be supplemented by the note of counsel or by any other means which appears to us to be suitable. So in a case where counsel were not engaged, such as the present case, an affidavit from the solicitor concerned can be received. It ought to be submitted to the county court judge beforehand, for his comments, especially if there is any difference. That has not been done in this case; but I do not think we need stand the case over for that to be done. The affidavit has been in the hands of the other side for nearly three weeks now, and if they had anything to query in it they ought to have queried it before now."
Δεν μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την κρινόμενη περίπτωση, στην οποία φαίνεται να υπάρχει έντονη αμφισβήτηση των γεγονότων, ως "εξαιρετική", όπως μας έχει εισηγηθεί η εφεσείουσα.
Με τις σκέψεις αυτές και ενασκώντας την εξουσία που μας παρέχει ο Καν. 10 απορρίπτουμε τον πρώτο λόγο έφεσης. Με έξοδα της διαδικασίας σε βάρος της εφεσείουσας.
Δ.
Δ.
Δ.
/Κασ