|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1995) 1 ΑΑΔ 1069
11 Δεκεμβρίου, 1995
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
JOHANNES HEEREN,
Ενάγων,
ν.
UWE SCAPER ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Εναγομένων.
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 65/95).
Δικονομία Ναυτοδικείου — Επίδοση εκτός δικαιοδοσίας — Επίδοση, στη Γερμανία με διπλοασφαλισμένη επιστολή — Ελευθερία αποστολής δικαστικών εγγράφων ταχυδρομικώς, απευθείας στην αλλοδαπή κατά το Άρθρο 10 της σύμβασης "Περί της εν τη Αλλοδαπή Επίδοσης Δικαστικών και Ετέρων Εγγράφων εις Αστικός και Εμπορικός Υποθέσεις" που επικυρώθηκε με τον (Ν. 40/82).
Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου — Ρήτρα αποκλειστικής δικαιοδοσίας — Προϋποθέσεις ανάληψης δικαιοδοσίας από Κυπριακό Δικαστήριο σε ναυτιλιακές υποθέσεις — Ρήτρα αποκλειστικής δικαιοδοσίας Κυπριακών Δικαστηρίων σε σύμβαση εργοδότησης—Αγωγή σε Κυπριακό Δικαστήριο από πλοιοκτήτη μη μέλος στη σύμβαση εργοδότησης.
Ο ενάγων, πλοιοκτήτης, καταχώρησε αγωγή σε Κυπριακό Δικαστήριο διεκδικώντας αποζημιώσεις από εργοδοτούμενους επί του πλοίου του. Η σύμβαση εργοδότησης, δεν είχε υπογραφεί από τον πλοιοκτήτη αλλά από άλλη εταιρεία. Σ' αυτήν περιλαμβανόταν ρήτρα αποκλειστικής δικαιοδοσίας των Κυπριακών Δικαστηρίων.
Με εξ πάρτε αίτησή του, ο ενάγων εξασφάλισε διάταγμα επίδοσης ειδοποίησης του κλητηρίου στον εναγόμενο 3 στη Γερμανία, με διπλοασφαλισμένη επιστολή.
Ο εναγόμενος 3 εμφανίστηκε υπό διαμαρτυρία και εν συνεχεία ζήτησε, παραμερισμό του διατάγματος επίδοσης και της επίδοσης που του έγινε. Επιχειρηματολόγησε και είπε, ότι δεν είχε οποιανδήποτε συμβατική σχέση με τον ενάγοντα, διότι υπόγραψε σύμβαση εργοδότησης όχι με αυτόν αλλά με άλλη εταιρεία, ότι το Κυπριακό Δικαστήριο δεν ήταν το κατάλληλο forum διότι όλοι οι μάρτυρες, τα έγγραφα και όλη η μαρτυρία σχετικά με την υπόθεση ήταν εκτός Κύπρου και ότι η Γερμανία είχε ενστεί στην πρόνοια της σύμβασης "Περί της εν τη Αλλοδαπή Επίδοσης Δικαστικών και Ετέρων Εγγράφων εις Αστικάς και Εμπορικός Υποθέσεις", την οποία κύρωσε η Κύπρος με τον Ν. 40/82, που επιτρέπει την επίδοση με διπλοασφαλισμένη επιστολή και συνεπώς η επίδοση ήταν παράνομη.
Αποφασίστηκε, ότι:
(1) Ο ενάγων δεν ήταν συμβαλλόμενος στη σύμβαση εργοδότησης που περιείχε τον όρο αποκλειστικής δικαιοδοσίας των Κυπριακών Δικαστηρίων, συνεπώς δεν αποκάλυψε βάση του αγώγιμου δικαιώματος που διεκδικούσε και ως εκ τούτου η επίδοση θα έπρεπε να παραμεριστεί.
(2) Εν όψει την ενστάσεως της Γερμανίας, αναφορικά με τη σύμβαση "Περί της εν τη Αλλοδαπή Επίδοσης Δικαστικών και Ετέρων Εγγράφων εις Αστικάς και Εμπορικός Υποθέσεις", η επίδοση θα έπρεπε να παραμεριστεί, αφού έγινε με διπλοασφαλισμένη επιστολή.
Το διάταγμα και η επίδοση εκτός δικαιοδοσίας παραμερίστηκαν με έξοδα υπέρ του εναγομένου 3.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Altobeiqui v. M/V Nada and Another (1985) 1 C.L.R. 543,
The Cyprus Potato Marketing Board v. Primlaks (Pacific Violet) BV και Άλλου (1990) 1 Α.Α.Δ. 219,
Gircotis and Achilleos Ltd v. Chr. M. Sarlis and Co. M.S. και Άλλον
(1992) 1(A) Α.Α.Δ. 360,
Amathus Navigation Co. Ltd v. Concord Express Liners και Άλλων
Αίτηση σε Αγωγή Ναυτοδικείου.
Αίτηση σε Αγωγή Ναυτοδικείου με την οποία ο εναγόμενος 3, στον οποίο επιδόθηκε ειδοποίηση του κλητηρίου εντάλματος με διπλοσυστημένη επιστολή, ζητά τον παραμερισμό του διατάγματος με το οποίο χορηγήθηκε άδεια για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας.
Α. Καλλένου και Ιφ. Αγιομαμίτου για Α. Νεοκλέους, για τον Ενάγοντα.
Στ. Μουσιούττα για Γ. Αγαπίου, για τον Ενάγοντα-καθ' ου η αίτηση.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Ο ενάγων είναι Γερμανός υπήκοος, κάτοικος Γερμανίας, και, ως ιδιοκτήτης του υπό αντικουανή σημαία πλοίου "Eliza Heeren", διεκδικεί αποζημιώσεις από τους εναγομένους, επίσης Γερμανούς υπηκόους και κατοίκους Γερμανίας, για ζημιές τις οποίες, κατά τον ισχυρισμό του, προκάλεσαν στο πλοίο, εκτός Κύπρου.
Απευθύνθηκαν στη δικαιοδοσία αυτού του Δικαστηρίου και εξασφάλισαν άδεια για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας. Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση που συνόδευσε την εξ πάρτε αίτησή τους, η ζημιογόνος συμπεριφορά των εναγομένων, την οποία και περιέγραψαν σε γενικές γραμμές, συνιστούσε παράβαση όρων της σύμβασης εργοδότησης που συνήψαν στην οποία περιλαμβανόταν ρήτρα αποκλειστικής δικαιοδοσίας των Δικαστηρίων της Κύπρου.
Ο εναγόμενος 3, στον οποίο επεδόθη ειδοποίηση του κλητηρίου εντάλματος με διπλοσυστημένη επιστολή, εμφανίστηκε υπό διαμαρτυρία και με την παρούσα αιτείται τον παραμερισμό του διατάγματος με το οποίο χορηγήθηκε άδεια για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας, άλλες επάλληλες θεραπείες και, εν πάση περιπτώσει, τον παραμερισμό της ίδιας της επίδοσης. Αναπτύχθηκαν επιχειρήματα πάνω σε τρία επίπεδα.
1. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα οποιαδήποτε συμβατική σχέση μεταξύ του ενάγοντα και του εναγομένου 3. Ο εναγόμενος 3 εργαζόταν στο πλοίο του ενάγοντα δυνάμει των όρων σύμβασης που συνήψε, όχι με τον ενάγοντα αλλά με την κυπριακή εταιρεία Widgeon Marine Co Ltd. Επομένως η ρήτρα δικαιοδοσίας στη σύμβασή τους με τους πιο πάνω τρίτους δεν μπορεί να έχει σημασία στην παρούσα αγωγή. Συναφώς, το διάταγμα πρέπει να παραμεριστεί και γιατί ο ενάγων απέκρυψε το γεγονός ότι δεν ήταν ο ίδιος συμβαλλόμενος στη σύμβαση που επικαλέστηκε ή και γιατί οι λεπτομέρειες που περιλήφθηκαν στην ένορκη δήλωση του ενάγοντα δεν αρκούσαν για τη θεμελίωση του προαπαιτούμενου του Κανονισμού 24 των Κανονισμών Ναυτοδικείου για την ύπαρξη καλής βάσης αγωγής.
2. Και αν εθεωρείτο ότι δικαιούται ο ενάγων να επικαλεστεί τη ρήτρα δικαιοδοσίας επειδή, όπως υποστήριξε, η σύμβαση υπεγράφη από την πιό πάνω εταιρεία εκ μέρους του, το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου δεν θα ήταν το κατάλληλο forum και, επομένως, το διάταγμα θα έπρεπε να παραμεριστεί γιατί δεν πληρούται η προϋπόθεση του Κανονισμού 24 να είναι η αγωγή κατάλληλη για εκδίκαση στην Κύπρο. Επισημαίνει ο εναγόμενος 3 ότι όλοι οι διάδικοι είναι αλλοδαποί, όλη η μαρτυρία και όλα τα έγγραφα που αφορούν στην υπόθεση βρίσκονται στη Γερμανία, το πλοίο στο οποίο κατ' ισχυρισμό προκλήθηκαν ζημιές είναι υπό τη σημαία της Αντί-κουα και στη σύμβαση που αναφέρθηκε καθορίζεται ως εφαρμοστέο το δίκαιο της Αντίκουα το οποίο, όπως ισχυρίζεται, διαφέρει κατά πολύ από το κυπριακό δίκαιο. Προσθέτει πως αν η υπόθεση εκδικαζόταν στην Κύπρο, η οποία δεν έχει οποιαδήποτε σχέση μαζί της, θα αναγκαζόταν να υποβληθεί σε υπέρογκα έξοδα για προσκόμιση μαρτύρων από τη Γερμανία και θα έχανε δικονομικά πλεονεκτήματα που του παρέχει το γερμανικό δίκαιο.
3. Ανεξάρτητα από τα πιό πάνω, η επίδοση στη Γερμανία με διπλοσυστημένη επιστολή ήταν ανεπίτρεπτη ενόψει της σύμβασης "Περί της εν τη Αλλοδαπή Επίδοσης Δικαστικών και Ετέρων Εγγράφων εις Αστικάς και Εμπορικάς Υποθέσεις, την οποία κύρωσε η Κύπρος με το Ν. 40/82 και της οποίας η Γερμανία είναι Μέρος. Η ελευθερία αποστολής δικαστικών εγγράφων ταχυδρομικώς, απ'ευθείας σε πρόσωπα στην αλλοδαπή, την οποία αναγνωρίζει το άρθρο 10 της Σύμβασης, τελεί υπό την αίρεση της μή διατύπωσης ένστασης από το Κράτος προορισμού και, όπως κατέθεσε Λειτουργός του Υπουργείου Εξωτερικών, η Γερμανία ενέστη.
Οι διάδικοι δεν αντιδίκησαν σε σχέση προς τις αρχές που διέπουν τη διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου για παραμερισμό λόγω μή πλήρους και δίκαιης αποκάλυψης όλων των ουσιωδών γεγονότων, [βλ. Altobeiqui ν. Μ/ν Nada and Another (1985) 1 C.L.R. 543, The Cyprus Potato Marketing Board v. Primlaks (Pacific Violet) BV of Netherlands και Άλλου (1990) 1 Α.Α.Δ. 360, Gircotis & Achilleos Ltd v. Chr. M. Sarlis & Co. M.S. and Another (1992) 1(A) Α.Α.Δ. 360]. Ούτε υποβλήθηκε με την αγόρευση για τον ενάγοντα οποιαδήποτε εισήγηση σε σχέση με τη συγκεκριμένη μη αποκάλυψη που στήριξε τη θέση του εναγομένου 3.
Προκύπτει η ακόλουθη εικόνα: Η ρήτρα δικαιοδοσίας στη σύμβαση που αναφέρθηκε, συνιστά το μόνο στοιχείο το οποίο, κατά τους ισχυρισμούς του ενάγοντα, συνδέει την υπόθεση με την Κύπρο. Η θέση επομένως του ενάγοντα πως ήταν ο ίδιος συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση που την περιέχει προσλαμβάνει κρίσιμη σημασία. Στην επίδοση που συνόδευσε την αίτηση για παροχή άδειας για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας αναφέρεται απλώς ότι οι εναγόμενοι εργοδοτήθηκαν από την Widgeon Marine Co Ltd εκ μέρους του ενάγοντα για να υπηρετήσουν στο πλοίο του δυνάμει των σχετικών συμβάσεων τους. Επεσύναψαν δε μόνο τις σελίδες της σύμβασης που περιέχουν τους γενικούς όρους της και βέβαια τη ρήτρα ως προς τη δικαιοδοσία των Δικαστηρίων της Κύπρου.
Όπως επεσήμανε ο εναγόμενος 3, παρέλειψε να επισυνάψει και την πρώτη σελίδα της σύμβασης, η οποία θα ήταν και η ουσιώδης σε ό,τι αφορούσε στον ισχυρισμό του για ύπαρξη συμβατικής σχέσης μεταξύ του και των εναγομένων. Παρουσίασε αυτή την πρώτη σελίδα ο εναγόμενος 3. Περιγράφονται σ' αυτή ως εργοδότες η Widgeon Marine Co Ltd, χωρίς καμιά αναφορά σε οτιδήποτε θα μπορούσε να αποτελέσει έστω ένδειξη ότι ενεργούσαν εκ μέρους του ενάγοντα.
Θεωρώ ότι, στο πλαίσιο των δεδομένων, αυτή η παράλειψη ήταν αντικειμενικά κρίσιμης σημασίας και πως η διαπίστωσή της πρέπει να οδηγήσει στον παραμερισμό της διαταγής που εκδόθηκε. Πολύ περισσότερο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ελλείπει οποιοδήποτε άλλο υλικό που θα αποτελούσε τη βάση για τον ισχυρισμό ότι η σύμβαση υπεγράφη εκ μέρους του ενάγοντα. Αντίθετα, δεν θα ήταν ίσως παρακινδυνευμένο να λεχθεί πως ακριβώς επειδή η Widgeon Marine Co Ltd είναι συμβαλλόμενη η ίδια και δεν υπέγραψε εκ μέρους του ενάγοντα, αποκτά νόημα η εμπλοκή της Κύπρου με τη ρήτρα που συζητούμε, αφού μόνο αυτή η εταιρεία σχετίζεται με την Κύπρο. Ο ενάγων στόχευσε προς και πέτυχε την έκδοση της άδειας για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας χωρίς να αποκαλύψει το πιό ουσιώδες από τα στοιχεία που συνδέονταν με ό,τι εμφάνιζε να αποτελεί τη μόνη σχέση της υπόθεσης με την Κύπρο αλλά, επιπλέον, και την κατ' εξοχήν βάση του αγώγιμου δικαιώματος που διεκδικεί.
Διακρίνω ισχυρό έρεισμα και στην εναλλακτική θέση του εναγομένου 3 πως, ούτως ή άλλως, η αγωγή δεν θα ήταν κατάλληλη για εκδίκαση στην Κύπρο. Η ύπαρξη ρήτρας ως προς το Δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου τα μέρη συμφωνούν να υπαχθούν έχει σημασία αλλά δεν είναι, αφ' εαυτής, αποφασιστικής σημασίας. [Altobeiqui v. M/V Nada and Another (ανωτέρω) The Cyprus Potato Marketing Board v. Primlaks (Pacific Violet) και Άλλου (ανωτέρω), Amathus Navigation Co Ltd v. Concord Express Liners και Άλλων (1993) 1 Α.Α.Δ. 1030]. Αυτό ισχύει όχι μόνο όταν η αγωγή καταχωρείται σε Δικαστήριο άλλο από το καθοριζόμενο αλλά και στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή καταχωρείται στο Δικαστήριο που καθορίζεται. [Dicey and Morris - Conflict of Laws 12η έκδοση, Τόμος 1, σελ. 432]. Συνυπολογίζεται κάθε στοιχείο και εδώ δεν υπάρχει ουσιαστικά αντίλογος στη θέση του εναγομένου 3 πως η Κύπρος δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με την υπόθεση. Η μόνη σύνδεσή της θα οφειλόταν στη ρήτρα δικαιοδοσίας και σε τίποτε άλλο. Κάθε άλλο στοιχείο, από αυτά που υπάρχουν, συσχετίζει την αγωγή είτε με την Γερμανία είτε με την Αντίκουα. Δεν θα επεκταθώ όμως ως προς αυτή την πτυχή, ενόψει της απόφασης στην οποία έχω ήδη αχθεί.
Είναι ορθό όμως να καταγράψω την αντίληψή μου πως ο ενάγων δεν αρνήθηκε τελικά ότι ενόψει της ένστασης της Γερμανίας σε σχέση με το άρθρο 10 της Διεθνούς Σύμβασης που αναφέρθηκε, η επίδοση θα έπρεπε να παραμεριστεί εν πάση περιπτώσει, αφού έγινε με διπλοσυστημένη επιστολή απ' ευθείας στον εναγόμενο 3. Πράγματι, δεν μου φαίνεται ότι θα υπήρχε τελικά περιθώριο διάσωσής της εφόσον προκύπτει ότι πραγματοποιήθηκε κατά παράβαση της Διεθνούς Σύμβασης που διέπει το θέμα.
Η αίτηση εγκρίνεται με έξοδα υπέρ του εναγομένου 3 και εναντίον του ενάγοντα.
Το διάταγμα για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας και η επίδοση στον εναγόμενο 3, παραμερίζονται.
Η αίτηση εγκρίνεται με έξοδα υπέρ του εναγομένου 3.