Κώστας Λουκά (1993) 1 ΑΑΔ 216

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 30.1, 155.1 ΚΑΙ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 12(13)(Β)(Π) ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΤΗΣΙΩΝ ΑΔΕΙΩΝ MET' ΑΠΟΛΑΒΩΝ ΝΟΜΟΥ, ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ 17 ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΤΟΥ 1968 ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΞΟΥΣΙΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ.

(Αίτηση Αρ. 40/93)

Προνομιακά Εντάλματα — Αίτηση για χορήγηση άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση ενταλμάτων certiorari και mandamus εναντίον απόφασης τον Προεδρεύοντα τον Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών με την οποία αρνήθηκε να συντάξει υπόμνημα για σκοπούς έφεσης — Κατά πόσο τα εγειρόμενα Θέματα ήσαν νομικής φύσεως ή όχι.

Έφεση με υπόμνημα — Επιτρέπεται μόνο για "νομικά σημεία" ή "νομικά ερωτήματα" —Έννοια τον όρου "νομικό σημείο" ή "νομικό ερώτημα".

Ο αιτητής ήταν μέτοχος εταιρείας εμφιάλωσης αεριούχων ποτών και διευθυντής πωλήσεων της εταιρείας από την 1.12.63. Στις 5.5.80 διάκοψε την απασχόλησή του και πρόσφερε της υπηρεσίες του σε αλλοδαπή εταιρεία στην Σιέρρα Λεόνε μέχρι την 28.2.86 που επέστρεψε στην Κύπρο, και ανάλαβε και πάλι καθήκοντα διευθυντή πωλήσεων. Το 1990 απολύθηκε από την εταιρεία για λόγους πλεονασμού. Το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού του κατέβαλε αποζημίωση για την περίοδο 1.3.86-12.5.90 αλλά αρνήθηκε να του αναγνωρίσει την περίοδο απασχόλησης από το 1963 μέχρι το 1980 γιατί θεώρησε ότι κατά την περίοδο της απασχόλησης του στην Σιέρρα Λεόνε είχε υπάρξη διακοπή της απασχόλησης του σύμφωνα με τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, (άρθρο 16 και Δεύτερος Πίνακας των περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμων).0 αιτητής είχε ισχυρισθεί ότι κατά την περίοδο εκείνη βρισκόταν με άδεια απουσίας χωρίς απολαβές από την εταιρεία του. Το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών απόρριψε την απαίτηση του αιτητή, ο οποίος υπέβαλε αίτηση στον Προεδρεύοντα του Δικαστηρίου σύμφωνα με τις πρόνοιες του κανόνα 17 των περί Διαιτητικού Δικαστηρίου Κανονισμών, 1968, για σύνταξη Υπομνήματος προς το Ανώτατο Δικαστήριο για σκοπούς έφεσης. Στην αίτηση του ο αιτητής περιέλαβε έξι λόγους για την σύνταξη του υπομνήματος, οι οποίοι εκτίθενται στην απόφαση του Δικαστηρίου. Ο Προεδρεύων Δικαστής του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών απόρριψε την αίτηση για σύνταξη υπομνήματος με το δικαιολογητικό ότι όλοι οι προβαλλόμενοι λόγοι αφορούσαν γεγονότα και όχι νομικά σημεία ή ερωτήματα.

Αποφασίσθηκε ότι:

Από εξέταση των εγερθέντων λόγων προέκυπτε, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως ότι όλοι αφορούσαν ζητήματα νομικής μόνο φύσης, διότι αφορούσαν θέματα εφαρμογής του νόμου σε αναντίλεκτα γεγονότα, θέματα ορθής ερμηνείας νομικών προνοιών και συμπεράσματα που είναι αντίθετα ή δεν συνάδουν με την ενώπιον του Δικαστηρίου μαρτυρία, και γι' αυτό η αιτούμενη άδεια έπρεπε να δοθεί.

Η αίτηση επιτράπηκε.

Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:

Κυριάκου ν. Ταμείου Πλεονάζοντος Προσωπικού (1991) 1 Α.Α.Δ. 320

Εκδοτική Εταιρεία "Αλήθεια" Λτδ. (1992) 1 Α.Α.Δ. 492·

Re Hadjicostas (Ϊ984) 1 C.L.R. 513·

Re Louis Tourist Agency Ltd. (Αρ. 1), (1990)1 Α.Α.Δ. 143·

Re M.G.A. Manufacturers Ltd, Υπόθ. Αρ. 31/89, ημερ. 28.11.90·

Κυριακίδης (1992) 1 Α.Α.Δ. 26^:

British Launderers' Research Assocn. v. Central Middlesex Assessment Committee [1949] 1 All E.R. 21·

Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250.

Αίτηση.

Αίτηση με την οποία ο αιτητής ζητά άδεια για την έκδοση διατάγματος certiorari με το οποίο να ακυρώνεται η άρνηση του προεδρεύοντα δικαστή του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών να συντάξει υπόμνημα για σκοπούς έφεσης στην αίτηση με αρ. 501/91.

Γ. Αμπίζας, για τον αιτητή.

ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με απόφαση του ημερ. 5/3/93 ο προεδρεύων δικαστής του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών αρνήθηκε να συντάξει υπόμνημα για σκοπούς έφεσης στην αίτηση με αρ. 501/91. Ο αιτητής - που ήταν και αιτητής στην υπόθεση εκείνη επιδιώκει τώρα να πάρει άδεια για να ξεκινήσει η διαδικασία που αποσκοπεί στην εξαφάνιση της εν λόγω απορριπτικής απόφασης με ένταλμα ακύρωσης certiorari. Παράλληλα επιζητεί παραπομπή των θεμάτων που υποβάλλει με διάταγμα εντολής mandamus που να απευθύνεται προς το δικάσαν δικαστήριο.

Η πρόσβαση διαδίκου στο Εφετείο σε υποθέσεις που έχει δικαιοδοσία το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών υπόκειται σε νομοθετικούς περιορισμούς. Για θέματα πραγματικά η κρίση του δικαστηρίου εκείνου είναι τελεσίδικη. Η θύρα του Εφετείου μπορεί να ανοίξει μόνο για να επιληφθεί νομικών θεμάτων που εκπηγάζουν από τη συγκεκριμένη υπόθεση: άρθρο 12(13)(β)(Π) του περί Ετησίων Αδειών μετ' Απολαβών Νόμου αρ. 8/67 όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 5/73. Βλέπε επίσης Χριστόδουλος Κυριάκου ν. Ταμείου Πλεονάζοντος Προσωπικού (1991) 1 Α.Α.Δ. 320, της Εκδοτικής Εταιρείας "Αλήθεια" Λτδ. (1992) 1 Α.Α.Δ.492. Η διαπίστωση ότι τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι νομικής φύσεως συνεπάγεται παραπομπή τους με υπόμνημα. Δεν παρέχεται διακριτική εξουσία για διαφορετική αντιμετώπιση: In re Hadjicostas (1984) 1 C.L.R. 513.

Οι συνθήκες και τα περιστατικά που οδήγησαν στην κρινόμενη αίτηση προκύπτουν από την ένορκη δήλωση του αιτητή που τη συνοδεύει και τα τεκμήρια που έχει επισυνάψει. Μεταξύ αυτών είναι η κύρια απόφαση που δόθηκε στις 5/2/93 (τεκ. 1). Θα αναφερθώ στα γεγονότα με κάθε δυνατή συνοπτικότητα χωρίς να παραλειφθεί οτιδήποτε σημαντικό για την αντιμετώπιση του αιτήματος που θέτει η υπόθεση.

Είναι αναγκαίο το ιστορικό της απασχόλησης. Ο αιτητής ήταν μέτοχος εταιρείας εμφιάλωσης αεριούχων ποτών. Ταυτόχρονα υπήρξε διευθυντής πωλήσεων της εταιρείας από 1/12/63. Στις 5/5/80 διέκοψε την απασχόληση του και πρόσφερε τις υπηρεσίες του σε αλλοδαπή εταιρεία στην Σιέρρα Λεόνε μέχρι 28/2/86 που επανέκαμψε. Στο μεταξύ το 1982 η εταιρεία, με την ευκαιρία πώλησης μέρους του μετοχικού της κεφαλαίου που κατείχε άλλος μέτοχος, άλλαξε ονομασία. Από την 1/3/86, που επανήλθε στην Κύπρο, ο αιτητής εργοδοτήθηκε από την εταιρεία αυτή αναλαμβάνοντας τα παλαιά καθήκοντα του σαν διευθυντής πωλήσεων. Το 1990 η πώληση της εταιρείας σε άλλα συμφέροντα σήμανε το τέλος της καριέρας του. Απολύθηκε για λόγους πλεονασμού.

Στη συνέχεια ο αιτητής διεκδίκησε από το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού (καθού η αίτηση στην υπόθεση αρ. 501/91) πληρωμή λόγω πλεονασμού. Το αίτημα του ικανοποιήθηκε μερικώς για την περίοδο 1/3/86-12/5/90 που τερματίστηκαν οι υπηρεσίες του. Η προηγούμενη απασχόληση του παραγνωρίστηκε. Από νομική σκοπιά το δικαίωμα εργοδοτούμενου σε αποζημίωση για την πιο πάνω αιτία ρυθμίζεται από το άρθρ. 16 του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου αρ. 24/67 (όπως διαμορφώθηκε με τις κατοπινές μεταρρυθμίσεις που υπέστη) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Δεύτερου Πίνακα του νόμου. Το ύψος της συνδέεται με την περίοδο απασχόλησης. Είναι βασική προϋπόθεση του νόμου πως η διάρκεια της περιόδου πρέπει να είναι χωρίς διακοπή για να υπολογίζεται για σκοπούς πληρωμής. Η παράγραφος 7 του Μέρους II του Δεύτερου Πίνακα ορίζει εξαντλητικά τις περιπτώσεις απουσίας από την εργασία που αφήνουν ανεπηρέαστο το συνεχές της απασχόλησης. Μας ενδιαφέρει εδώ μόνο η υποπαράγραφος (ζ) που θεσπίζει ότι διατηρείται το αδιάκοπο της απασχόλησης σε περιπτώσεις απουσίας που οφείλεται σε άδεια του εργοδότη μετά ή άνευ απολαβών.

Η θέση του αιτητή κατά τη δίκη ήταν πως έλειπε για το διάστημα εκείνο με άδεια απουσίας χωρίς απολαβές που του παραχώρησε η εργοδότρια του· και ότι ανανεώθηκε εγγράφως στις 16/3/82 από την εταιρεία ύστερα από τη μετονομασία της. Κρίθηκε όμως από το εκδικάσαν δικαστήριο ότι οι συνθήκες απουσίας προκάλεσαν ρήγμα στο αδιάλειπτο της απασχόλησης του με αποτέλεσμα να απορριφθεί η σχετική απαίτηση, που είχε σαν βάση το ενιαίο και συνεχές των υπηρεσιών του προς την εταιρεία.

Στη συνέχεια απορρίφθηκε και η αίτηση που. κατέθεσε κάτω από τις διατάξεις του δικονομικού κανόνα 17 των περί Διαιτητικού Δικαστηρίου Κανονισμών του 1968 για έφεση με υπόμνημα σε σχέση με τα 6 σημεία που έχει συμπεριλάβει σε κατάλογο που στην υπό κρίση υπόθεση επισυνάφθηκε σαν τεκ. 2. Με την παρακάτω αιτιολογία:

"Ανασκοπώντας κατ' αρχήν και τα 6 ερωτήματα μαζί βρίσκω ότι στοχεύουν να αμφισβητήσουν τα ευρήματα του δικαστηρίου πάνω στα γεγονότα· και αναλύοντας ένα προς ένα τους λόγους εντοπίζω τη σαφή πρόθεση του αιτητή να αμφισβητήσει τα ευρήματα του Δικαστηρίου."

Στις καταληκτικές παραγράφους της κύριας απόφασης η υπόθεση συνοψίζεται ως εξής:

"Έχοντας υπόψη τα συντρέχοντα γεγονότα της μακράς απουσίας του αιτητή, σε συνάρτηση με την ιδιότητα που είχε στις δύο εταιρείες και υπό το φως της αληθινής δομής και ερμηνείας των προνοιών του άρθρου 16(1)(2) και εκείνων του Δεύτερου Πίνακα του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου 24/67, κρίνουμε πως το Ταμείο ορθά δεν υπελόγισε, κατά την καταβολή πληρωμής στον αιτητή, στο συνεχές της απασχόλησης του και την περίοδο πριν την πραγματική απουσία του. Την άδειαν άνευ απολαβών τη "κατασκεύασε" μεταγενέστερα της απουσίας του."

Ο κ. Αμπίζας επιχειρηματολόγησε ότι τα θέματα που θίγει στο τεκ.2 συνιστούν νομικούς ισχυρισμούς για τους οποίους θα πρέπει να αποφανθεί το Εφετείο. Αναφορικά με τη φύση τέτοιων ισχυρισμών και τη διάκριση τους από τα πραγματικά περιστατικά έχει αναφερθεί στην εκτεταμένη ανάλυση στην οποία προβαίνει ο Halsbury's Laws of England, 4η έκδοση, τόμος 1, παράγραφος 70 "The distinction between law and fact" και από την κυπριακή νομολογία στις υποθέσεις In re Hadjicostas, ανωτέρω, In re Louis Tourist Agency Ltd. (Αρ.1), (1990) 1. Α.Α.Δ. 143 και In re M.GA. Manufacturers Ltd. Υπόθ. Αρ. 31/89, ημερ. 28.11.90. Ας σημειωθεί ότι ο κατάλογος τεκ. 2 επισυνάπτεται και στην παρούσα απόφαση σαν αναπόσπαστο μέρος της.

Το νοηματικό περιεχόμενο του όρου "νομικό ερώτημα" οριοθετεί η απόφαση Χ"Κώστας, ανωτέρω (Πικής, Δ):

"...that whenever an issue revolves round the application of the law to given facts, it raises a pure question of law. So long as the facts to which the Court is required to apply the law are not called in question, the point is a legal one. It merely raises questions bearing on the interpretation and the scope of the law. Exploration of the ambit of the law is always a question of law."

Μέσα στο ίδιο πνεύμα βρίσκονται οι παρατηρήσεις που έγιναν στην υπόθεση Πέτρος Κυριακίδης (1992) 1 Α.Α.Δ. 26. (Στυλιανίδης, Δ.):

"Δεν υπάρχει πλήρης και εξαντλητικός ορισμός της φράσης "νομικό σημείο" ή "νομικό ερώτημα". Συμπεριλαμβάνει όμως εφαρμογή του νόμου σε αναντίλεκτα γεγονότα· ζήτημα ερμηνείας και οριοθέτησης του σκοπού του νόμου· λανθασμένη άσκηση της διακριτικής εξουσίας ή άσκηση διακριτικής εξουσίας με βάση λανθασμένες νομικές αρχές· δικαστική ενέργεια χωρίς μαρτυρία· συμπεράσματα που είναι αντίθετα ή δε συνάδουν με την ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου μαρτυρία· άποψη του πρωτόδικου Δικαστηρίου πάνω στα πρωτογενή γεγονότα που δεν μπορεί εύλογα να υποστηριχθεί. Δεν περιλαμβάνει ευρήματα πρωτογενών γεγονότων, τα οποία δεν μπορούν να προσβληθούν με έφεση με υπόμνημα."

Πολύτιμη καθοδήγηση παρέχει ο Λόρδος Denning στην British Launderers' Research Assocn. v. Central Middlesex Assessment Committee [1949] 1 All E.R. 21, ιδιαίτερα στη διαφοροποίηση που γίνεται ανάμεσα σε πρωτογενή ευρήματα και τα συμπεράσματα που μπορούν να συναχθούν από αυτά. Η υπόθεση έτυχε επιδοκιμασίας στην υπόθεση Εκδοτική Εταιρεία "Αλήθεια" Λτδ., ανωτέρω.

Δεν θα διερευνίσω με διεξοδικότητα τα εγερθέντα θέματα. Κρίνω όμως από μιά πρώτη θεώρηση ότι ο κατάλογος του αιτητή εμπεριέχει ζητήματα νομικής μόνο υφής. Άλλωστε η μόνη προϋπόθεση στο στάδιο αυτό για χορήγηση άδειας, που θέτει η υπόθεση In Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250, είναι η θεμελίωση εκ πρώτης όψεως υπόθεσης. Φαίνεται ότι ο αιτητής επιδιώκει διαλεύκανση της ερμηνείας του άρθρου 16(1)(2) σε συσχετισμό με τη φράση "άδεια απουσίας" που απαντάται στις πρόνοιες του Δεύτερου Πίνακα (λόγοι 1 και 2)· διασάφηση της κρίσης του δικαστηρίου ότι "απουσία τόσης διάρκειας είναι εκτός της πρόθεσης και της κοινής λογικής όπως εκφράζεται από το νομοθέτη με τη συγκεκριμένη πρόβλεψη της παραγράφου 7, εδ. (ζ) του Μέρους II του Δεύτερου Πίνακα" (λόγος 3)· επίσης αν είναι αναγκαίος, όπως φαίνεται να αποφάσισε το δικάσαν δικαστήριο, ο προκαθορισμός του χρόνου διάρκειας της άδειας ή είναι αρκετό να παρέχεται άδεια για εκτέλεση συγκεκριμένης αποστολής χωρίς χρονικό περιορισμό (λόγος 5). Στο θέμα 6 αναφέρονται περιπτώσεις που το δικαστήριο κατέληξε, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του αιτητή, σε συγκεκριμένα συμπεράσματα ή ευρήματα που έρχονται σε σύγκρουση με την προσαχθείσα μαρτυρία.

Έχοντας διαπιστώσει πως υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση παραχωρώ την αιτούμενη άδεια για την έκδοση και των δύο διαταγμάτων. Η αίτηση να καταχωρηθεί σε 15 ημέρες από σήμερα και να επιδοθεί στον Πρωτοκολλητή του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών και στο Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού. Περαιτέρω οδηγίες θα δοθούν όταν η υπόθεση αχθεί ενώπιον μου.

Η αίτηση για άδεια εγκρίνεται.

Η αίτηση για άδεια εγκρίνεται.

ΠΙΝΑΚΑΣ "Α"

1. Κατά πόσον ορθά το Πρωτόδικο Δικαστήριο απεφάσισε ότι η περίοδος απασχόλησης του Αιτητή δεν ήταν συνεχής από την 1/12/63 μέχρι 28/2/1986 για τους σκοπούς του άρθρου 16(1) του Περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου και ότι η απουσία του Αιτητή κατά την πιο πάνω περίοδο δεν ήταν λόγω άδειας άνευ απολαβών.

2. Κατά πόσον ορθά το Πρωτόδικο Δικαστήριο υπελόγισε την περίοδο απασχόλησης του Αιτητή και/ή ερμήνευσε τον Δεύτερο Πίνακα του Περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου (24/67 ως έχει τροποποιηθεί).

3. Κατά πόσον ορθά το Πρωτόδικο Δικαστήριο υιοθέτησε την θέση του Ταμείου ότι η απουσία του Αιτητή από την εργασία του δεν οφειλόταν σε άδεια άνευ απολαβών για το λόγο ότι "απουσία τόσης διάρκειας είναι εκτός της πρόθεσης και της κοινής λογικής όπως εκφράζεται από το Νομοθέτη με την συγκεκριμένη πρόβλεψη της παρ. 7, εδ. (ζ) του Μέρους ΙΙ του Δεύτερου Πίνακα".

4. Κατά πόσον ορθά το Πρωτόδικο Δικαστήριο απεφάσισε ότι παρά το ότι ο Νόμος δεν θέτει χρονικά πλαίσια που να περιορίζουν την άδεια άνευ απολαβών,

(α) το συνηθισμένο νόημα της λέξης άδεια είναι ο καθορισμός του χρόνου διάρκειας της, και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή άδεια άνευ απολαβών για τον σκοπό εκτέλεσης συγκεκριμένου έργου μέχρι την συμπλήρωση του,

(β) για να μην επέλθει διακοπή λόγω απουσίας εκ της εργασίας με άδεια η απουσία πρέπει να είναι στην βάση της προσωρινότητας με προκαθορισμένο χρόνο απουσίας.

5. Κατά πόσον ορθά το Πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε υπέρ του Ταμείου λόγω:

(α) της μακράς απουσίας του Αιτητή,

(β) της ιδιότητας και σχέσεως του Αιτητή με τις δύο εταιρείες.

6. Κατά πόσον το Πρωτόδικο Δικαστήριο ηδύνατο νόμιμα να καταλήξει σε συμπεράσματα γεγονότων ή σε ευρήματα γεγονότων που συγκρούονται και/ή δεν συνάδουν με και/ή δεν απορρέουν από την προσκομισθείσα μαρτυρία και, μεταξύ άλλων, στο συμπέρασμα και/ή εύρημα

(α) ότι ο Αιτητής ως μέτοχος κατείχε το μεγαλύτερο ποσοστό μετοχών της εργοδότριας εταιρείας,

(β) ότι η απουσία του Αιτητή από την εργασία του δεν οφειλόταν σε άδεια άνευ απολαβών,

(γ) ότι η απουσία του οφειλόταν σε δική του απόφαση που επέβαλε και στους δύο άλλους συνεταίρους του,

(δ) ότι η επίκληση του λόγου της άδειας άνευ απολαβών έγινε εκ των υστέρων από τον Αιτητή και

(ε) ότι ο Αιτητής "κατασκεύασε" την άδεια άνευ απολαβών μεταγενέστερα της απουσίας του.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία