ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1991) 1 ΑΑΔ 703
31 Ιουλίου, 1991
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
HELLENIC BANK LIMITED,
Ενάγοντες,
v.
ΖΙΜ ISRAEL NAVIGATION CO. LIMITED & OTHERS,
Εναγομένων.
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 264/84 ).
Μεταφορά αγαθών δια θαλάσσης —Παράδοση σε τρίτο πρόσωπο χωρίς τη γνώση ή συγκατάθεση του κατόχου των φορτωτικών — Ευθύνη του μεταφορέα.
Αιτία αγωγής — Συγχώνευσή της με απόφαση Δικαστηρίου που εκδόθηκε εναντίον τρίτου προσώπου — Πότε υπάρχει συγχώνευση.
Αιτία αγωγής — Εναντίον μεταφορέα αγαθών δια θαλάσσης για παράδοση σε τρίτο πρόσωπο χωρίς τη γνώση και συγκατάθεση του κατόχου των φορτωτικών — Παραγραφή — Σύμφωνα με όρους των φορτωτικών — Κανόνες της Χάγης — Κατά πόσο εφαρμόζονται.
Αιτία αγωγής — Παραγραφή δυνάμει πρόνοιας σε σύμβαση — Δεν επηρεάζεται από τους περί Αναστολής της Παραγραφής Νόμους, 1964-1982.
Λέξεις και φράσεις — "Any liability" — Περιλαμβάνει κάθε ευθύνη, ανεξάρτητα αν προέρχεται από παράβαση σύμβασης ή από αστικό αδίκημα.
Η ενάγουσα ήταν κάτοχος δύο φορτωτικών για την μεταφορά από την εναγόμενη 1 δύο φορτίων ζωοτροφών - σόγια από το Ισραήλ στην Κύπρο, συνολικής αξίας ΛΚ20.886,05. Τα εμπορεύματα είχαν παραγγελθεί από την εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ και πληρώθηκαν με πιστωτικές επιστολές (letter of credit) που η ενάγουσα είχε εκδόσει μέσα στα πλαίσια δανειοδότησης προς την Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. Τα σχετικά δάνεια είχαν εξασφαλισθεί με υποθήκες και προσωπικές εγγυήσεις των μετόχων της Κυριάκος Ανδρέου Λτδ.
Μετά την άφιξη των εμπορευμάτων στη Λεμεσό αυτά παραδόθηκαν από τους εναγόμενους 2 κατ'ευθεία στην Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. Το Δικαστήριο βρήκε ότι η παράδοση αυτή έγινε χωρίς τη γνώση ή συγκατάθεση της ενάγουσας, στις 19.8 και 10.10.81 αντίστοιχα.
Ακολούθησε αλληλογραφία μεταξύ των διαδίκων, και τον Νοέμβριο, 1982 η ενάγουσα καταχώρησε αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εναντίον της Κυριάκος Ανδρέου Λτδ, των εγγυητών της και των εναγομένων, και πήρε απόφαση εναντίο των πρώτων για το συνολικό ποσό της δανειοδότησης με τόκους, μαζί με διάταγμα εκποίησης των υποθηκών. Η αξίωση όμως εναντίον των εναγομένων αποσύρθηκε λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Στις 20.7.84 καταχωρήθηκε η παρούσα αγωγή.
Πέρα από το θέμα του αν η παράδοση είχε γίνει με ή χωρίς την γνώση ή συγκατάθεση της ενάγουσας (θέμα που το Δικαστήριο αποφάσισε υπέρ της ενάγουσας), οι εναγόμενοι ισχυρίσθηκαν ότι η αιτία αγωγής είχε συγχωνευθεί και/ή εξαλειφθεί με την έκδοση απόφασης υπέρ της - 2 - ενάγουσας στην αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο και ότι είχε παραγραφεί, διότι δεν είχε καταχωρηθεί αγωγή μέσα σε ένα έτος από την ημερομηνία παράδοσης, όπως ρητά προέβλεπαν οι σχετικές φορτωτικές.
Αποφασίσθηκε ότι
(α) Για να υπάρξει συγχώνευση αιτίας αγωγής με απόφαση που έχει εκδοθεί εναντίον τρίτου προσώπου, πρέπει i. οι αιτίες αγωγής να είναι οι ίδιες και ii η ευθύνη των υπευθύνων να είναι αλληλέγγυη και όχι ξεχωριστή. Στην παρούσα περίπτωση οι αιτίες αγωγής ήσαν διαφορετικές (δάνειο - παράβαση σύμβασης, ιδιοποίηση) και η ευθύνη των υπευθύνων ήταν ξεχωριστή, και, γι'αυτό, δεν είχε συγχωνευθεί η αιτία αγωγής στην απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου.
(β) Ανεξάρτητα του αν οι Κανόνες της Χάγης είχαν εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, η ρητή πρόνοια στις φορτωτικές ότι ο μεταφορέας απαλλάσετο από "οποιαδήποτε ευθύνη" ("any liability"), εκτός αν η αγωγή κατεχωρείτο μέσα σε ένα έτος από την παράδοση ή την ημερομηνία που έπρεπε να είχε γίνει η παράδοση, σήμαινε ότι η αιτία αγωγής είχε παραγραφεί, και η αγωγή έπρεπε να απορριφθεί.
(γ) Η φράση "οποιαδήποτε ευθύνη" ("any liability") περιλάμβανε κάθε ευθύνη, ανεξάρτητα αν προερχόταν από παράβαση σύμβασης ή από αστικό αδίκημα.
(δ) Οι περί Αναστολής της Παραγραφής Νόμοι, 1964-1982 δεν εφαρμόζονται σε περιπτώσεις όπου η παραγραφή προβλέπεται σαν μέρος σύμβασης.
Η αγωγή απορρίφθηκε χωρίς διαταγή για έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Isaacs v. Salbstein [1916] 2 Κ.Β. 139·
Electromatic Construction Co. Ltd. v. Azov (1988) 1 C.L.R. 768·
Taito v. The Ship Armar (1985) 1 C.L.R. 142·
Port Jackson v. Salmond & Sbraggon [1980] 3 All E.R. 257·
Cia Portorafti v. Ultramar Panama Inc [1990] 3 All E.R. 967.
Αγωγή Ναυτοδικείου.
Αγωγή ναυτοδικείου για το ποσό των £20.886,05 για απώλεια ή ζημιά που υπέστη από τη μη παράδοση οκτώ εμπορευματοκιβωτίων ζωοτροφών - σόγια κατά παράβαση των υποχρεώσεων των εναγομένων με βάση δύο φορτωτικές και/ή οικειοποίηση των εμπορευμάτων.
Α. Πασχαλίδης, για τους ενάγοντες.
Μ. Μοντάνιος, για τους εναγομένους.
Cur. adv. vult.
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ. ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η ενάγουσα, εγγεγραμμένη δημόσια εταιρεία στην Κύπρο, που διεξάγει τραπεζικές εργασίες, με την αγωγή αυτή αξιώνει:-
£20.886,05 και τόκο 9% από 1η Ιανουαρίου, 1982, μέχρι τελικής πληρωμής, για απώλεια ή ζημία που υπέστη από τη μη παράδοση οκτώ εμπορευματοκιβωτίων ζωοτροφών - σόγια, και/ή κατά παράβαση των υποχρεώσεων των εναγομένων με βάση δύο Φορτωτικές, και/ή οικειοποίηση των ιδίων εμπορευμάτων.
Οι εναγόμενοι 1 είναι Ισραηλιτική εταιρεία, η οποία ασχολείται με θαλάσσιες μεταφορές και αντιπροσωπεύεται στην Κύπρο από τους εναγομένους 2.
Η εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., για εξασφάλιση οποιουδήποτε οφειλόμενου ποσού στην ενάγουσα, υποθήκευσε με Υποθήκη Αρ. Υ617/81, για εξασφάλιση ποσού £20.000.-, με τόκο προς 9% από 18 Φεβρουαρίου, 1981, οικόπεδο έκτασης 3 προστάθια και 3,400 τ.π., Τεμάχιο 631, Φύλλο/Σχέδιο ΧΧΙ/39.Ε.II, και με Σύμβαση Υποθήκης S Υ 5/81, για εξασφάλιση του ίδιου ποσού των £20.000.-, με τόκο 9% από 14 Απριλίου, 1981, οικόπεδο με κτίρια, έκτασης 1 προστάθι, 2,848 τ.π., Τεμάχιο 54, Φύλλο/Σχέδιο ΧΧΙ/39.4.ΙII/47/Ι.Ι.
Δύο άλλα πρόσωπα, ο Κυριάκος Ανδρέου και η Έλλη Κ. Ανδρέου, εγγυήθηκαν προσωπικώς τον πιο πάνω λογαριασμό της εταιρείας Κυριάκος Ανδρέου Λτδ.
Η εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., στις 22 Ιουλίου, 1981, και 9 Οκτωβρίου, 1981, ζήτησε από την ενάγουσα την έκδοση δύο πιστώσεων, αξίας $22.800.- με Αρ. 11/ 15415 και $20.700.- με Αρ. 11/15601, αντίστοιχα, με αυξομείωση 10%, προς όφελος της Israel Export and Trust Corporation Ltd. από το Τελ-Αβίβ, για την εισαγωγή 60 τόνων ζωοτροφών - σόγια στην κάθε περίπτωση.
Η ενάγουσα άνοιξε τις δυο πιο πάνω πιστώσεις. Τα έγγραφα παρουσιάστηκαν από την εταιρεία Israel Export and Trust Corporation Ltd. στην τράπεζά της.
Τα εμπορεύματα στάληκαν στην Κύπρο σε δυο αποστολές:
Τέσσερα εμπορευματοκιβώτια με το πλοίο NERLANDIA, από Χάιφα στη Λεμεσό, και τέσσερα εμπορευματοκιβώτια με το πλοίο NARCIS, από το Ashbod στη Λεμεσό, θαλάσσιος μεταφορέας ήταν οι εναγόμενοι, που εξέδωσαν δύο Φορτωτικές - Αρ. 5010/Α, ημερομηνίας 18 Αυγούστου, 1981, και 5005/Η, ημερομηνίας 9 Οκτωβρίου, 1981 - (Τεκμήρια 2 και 1). Οι Φορτωτικές αυτές οπισθογραφήθηκαν από τους αποστολείς Israel Export and Trust Corporation Ltd., στη διαταγή της ενάγουσας.
Τα πλοία με τα εμπορεύματα έφθασαν στη Λεμεσό στις 19 Αυγούστου, 1981, και 10 Οκτωβρίου, 1981, αντίστοιχα.
Με βάση τις πιστωτικές επιστολές - Getters of credit), πληρώθηκαν στους αποστολείς των εμπορευμάτων αυτών, μέσω της Bank of America International New York, στις 27 Αυγούστου, 1981, $24.289,60 - ισότιμο £11.075,97, και στις 26 Οκτωβρίου, 1981, $22.190,40 - ισότιμο £9.810,08.
Με έγγραφο ημερομηνίας 7 Σεπτεμβρίου, 1981, και 3 Νοεμβρίου, 1981, η ενάγουσα πληροφόρησε σχετικά την εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. για τις πιο πάνω πληρωμές.
Η ενάγουσα μετέφερε και/ή χρέωσε το λογαριασμό της εταιρείας Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. με τα ποσά που πλήρωσε και τους τόκους από 25 Αυγούστου, 1981, και 22 Οκτωβρίου, 1981, και άλλα πραγματικά έξοδα, όπως προμήθεια, ταχυδρομικά, χαρτόσημα, τηλέτυπα.
Στις 31 Δεκεμβρίου, 1981, ο τόκος πάνω στο κάθε ένα από τα πιο πάνω ποσά ήταν £354.43 και £171.68 και η προμήθεια, δικαιώματα και επιβαρύνσεις για τις πιο πάνω πληρωμές συμποσούνταν σε £221.54.
Τα εμπορευματοκιβώτια, με Διατακτικό που εκδόθηκε από τους εναγομένους 2, αντιπροσώπους του μεταφορέα -εναγομένων 1, παραδόθηκαν απ' ευθείας μετά την κατάθεση της Διασάφησης, μέσω των Τελωνειακών Αρχών, στην εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. στις 19 Αυγούστου,1981, και στις 10 Οκτωβρίου, 1981, στην εταιρεία Ζάκο Λτδ. για λογαριασμό του κ. Κυριάκου Ανδρέου - (βλ. επιστολή - Τεκμήριο 5 - ημερομηνίας 18 Μαΐου, 1982, και επιστολή - Τεκμήριο 12 - ημερομηνίας 20 Αυγούστου, 1982, προς την Ελληνική Τράπεζα Λτδ.).
Η εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. και οι εγγυητές της κανένα ποσό δεν πλήρωσαν στην ενάγουσα.
Η Τράπεζα συνέχιζε να είναι ο κάτοχος και δικαιούχος των πιο πάνω αναφερομένων Φορτωτικών.
Στις 18 Φεβρουαρίου, 1982, η ενάγουσα με επιστολή της στους εναγομένους 2, με αναφορά στους εναγομένους 1, στα εμπορευματοκιβώτια και τις αντίστοιχες Φορτωτικές, ζητούσε πληροφορίες για τα εμπορεύματα που καλύπτονταν από τις Φορτωτικές, οι οποίες βρίσκονταν στην κατοχή της.
Στις 6 Μαρτίου, 1982, η ενάγουσα, με επιστολή, αναφέρθηκε στην προηγούμενη επιστολή και ζήτησε απάντηση μέχρι 15 Μαρτίου, 1982, διαφορετικά θα κατέφευγε στους δικηγόρους της.
Στις 10 Μαρτίου, 1982, οι εναγόμενοι 2 απάντησαν στις πιο πάνω επιστολές. Το ουσιαστικό μέρος της απάντησής τους - (Τεκμήριο 3) - έχει:-
"We confirm today's telephone conversation Mr. Vorkas/C. Papavassiliou that we are making investigations as to what actually has happened, and we will revert as soon as possible. In the meantime, we would kindly request you to avoid instigating any legal action pending the outcome of our investigations."
Στις 13 Απριλίου, 1982, η ενάγουσα, με επιστολή της στους εναγομένους 2, ανέφερε ότι, με βάση πληροφορίες που είχε, τα εμπορεύματα που καλύπτονταν από τις Φορτωτικές Αρ. 5010/Α - ημερομηνίας 18 Αυγούστου, 1981, με το πλοίο NARCIS από Ashbod στη Λεμεσό - Αρ. 5005/Η -ημερομηνίας 9 Οκτωβρίου, 1981, με το πλοίο NERLANDIA από Χάιφα στη Λεμεσό - παραδόθηκαν από τους εναγομένους στην εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., χωρίς τη γνώση ή συγκατάθεσή της, ενώ όλα τα σχετικά έγγραφα βρίσκονταν στην κατοχή της, και ζήτησε την πληρωμή του ποσού £21.645,40 με τόκο.
Οι εναγόμενοι 2 απάντησαν στις 23 Απριλίου, 1982, με την ακόλουθη επιστολή:-
"We still have to thank you for your letter dated the 18th inst. and really regret to hear that Messrs. Kyriacos Andreou Limited have not yet settled the sum of C£21.645,200 mils, plus interest, being value of documents in respect of above goods.
We have contacted Messrs. Kyriacos Andreou Limited who promised to settle this matter by the 28th April 1982.
We are in close touch with him and wish to assure you that we will exert all our pressure on him to see that this matter is settled by the above date."
Στις 11 Μαΐου, 1982, η ενάγουσα, με επιστολή στους εναγομένους 2, τους πληροφόρησε ότι η εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. δεν πλήρωσε το ποσό, αξία των εγγράφων σχετικά με τα πιο πάνω εμπορεύματα, και απαίτησε από τους εναγομένους να διευθετήσουν το ζήτημα σε τακτή προθεσμία.
Η απάντηση των εναγομένων 2, ημερομηνίας 18 Μαΐου, 1982 - (βλ. Τεκμήρια 5, 15) - εξέφρασε έκπληξη γιατί η εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. δεν πλήρωσε την αξία των εγγράφων για τα εμπορεύματα, παρά τις υποσχέσεις της προς τους εναγομένους, και ανέφερε ότι οι κ. Ανδρέου υποσχέθηκαν στους εναγομένους ότι θα διευθετούσαν το ζήτημα στις προσεχείς λίγες μέρες.
Στις 31 Μαΐου, 1982, η ενάγουσα ζήτησε με επιστολή (Τεκμήριο 16) - από τους εναγομένους 2 την πληρωμή μέσα σε επτά μέρες £20.886,05, τόκους και άλλες επιβαρύνσεις. Οι εναγόμενοι 2 απάντησαν με επιστολή ημερομηνίας 5 Ιουνίου, 1982, ότι επικοινώνησαν πάλιν με την εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., η οποία υποσχέθηκε ότι θα διευθετούσε το ζήτημα στις 8 Ιουνίου, 1982.
Στις 7 Αυγούστου, 1982, η ενάγουσα απευθύνθηκε στο Τελωνείο Λεμεσού και ζήτησε πληροφορίες για την εκτελώνιση των εμπορευμάτων που καλύπτονταν από τις πιο πάνω Φορτωτικές. Λεπτομέρειες για την εκτελώνιση και παράδοση των εμπορευμάτων περιέχονται στην απαντητική επιστολή ημερομηνίας 20 Αυγούστου, 1982, που επιβεβαιώθηκε στο Δικαστήριο με τη μαρτυρία του Αναστάση Φιλίππου, Ανώτερου Τελωνειακού Λεμεσού, και του μάρτυρα Πέτρου Αυγουστή, Λειτουργού Χειρισμού και Διακανόνισης Φορτίων και Αποθηκών της Αρχής Λιμένων Κύπρου.
Στις 11 Νοεμβρίου, 1982, οι ενάγοντες καταχώρισαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας την Αγωγή Αρ. 5814/82 εναντίον της εταιρείας Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., των δύο πιο πάνω αναφερομένων εγγυητών και των εναγομένων στην παρούσα υπόθεση, με την οποία αξιούσαν εναντίον όλων των εναγομένων τα ποσά που αξιούν στην παρούσα αγωγή. Επιπρόσθετα αξιούσαν διάταγμα εκποίησης των ενυπόθηκων κτημάτων για μερική ή ολική ικανοποίηση του χρέους.
Στις 7 Απριλίου, 1984, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εξέδωσε Απόφαση εναντίον της εταιρείας Κυριάκος Ανδρέου Λτδ. και των εγγυητών της - (εναγομένων 1, 2 και 3) - προσωπικώς και αλληλεγγύως, υπέρ των εναγόντων, και Διάταγμα Εκποίησης με δημόσιο πλειστηριασμό των ενυπόθηκων κτημάτων για ικανοποίηση, μερική ή ολική, του ασφαλισμένου χρέους.
Στο ποσό της απόφασης περιλαμβάνονται και τα ποσά που οφείλονται για τις πληρωμές με βάση τις πιστώσεις για τα εμπορεύματα των δύο Φορτωτικών.
Επειδή το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας δεν είχε δικαιοδοσία σε ναυτικές υποθέσεις, η αγωγή εναντίον των παρόντων εναγομένων αποσύρθηκε στις 14 Ιουνίου, 1986, σχεδόν δυο χρόνια μετά την καταχώριση της παρούσας αγωγής.
Κατά την ακροαματική διαδικασία, ο μάρτυρας εναγομένων Χριστάκης Παπαβασιλείου, υπάλληλος των εναγόμενων 2, κατέθεσε ότι επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον αρμόδιο υπάλληλο της ενάγουσας - κ. Χριστοφόρου - ο οποίος ήταν άγνωστο του πρόσωπο, και ο κ. Χριστόφορου έδωσε εξουσιοδότηση παράδοσης των εμπορευμάτων χωρίς φορτωτική, όπως παραδόθηκαν.
Η εκδοχή αυτή βρίσκεται σε διάσταση και είναι αντίθετη με το περιεχόμενο των επιστολών που αναφέρθηκαν πιο πάνω-
(Τεκμήρια 3, 4,5 και 6). Αναμένεται, εύλογα, εάν υπήρχε πράγματι εξουσιοδότηση από τους ενάγοντες, η απάντηση να είναι ότι τα εμπορεύματα παραδόθηκαν με εξουσιοδότηση της Τράπεζας.
Ο Γ. Χριστοφόρου, υπεύθυνος του Τμήματος Πιστώσεων της ενάγουσας Τράπεζας στον ουσιώδη χρόνο, κατέθεσε ότι η παράδοση του φορτίου σε άλλα πρόσωπα έγινε χωρίς τη γνώση και συγκατάθεση της Τράπεζας.
Στην αντεξέταση υποβλήθηκε στο μάρτυρα αυτό ότι δόθηκε από την Τράπεζα εντολή στον Χριστάκη Παπαβασιλείου, υπάλληλο των εναγομένων 2, να διευκολύνει τους Κυριάκο Ανδρέου Λτδ., πελάτη της Τράπεζας, με παράδοση των εμπορευμάτων μόλις αφιχθούν χωρίς φορτωτική. Η απάντηση ήταν: "Εγώ δεν γνωρίζω." Είπε ότι δεν θυμάται να μίλησε καθόλου στο τηλέφωνο με τον Παπαβασιλείου - μάρτυρα των εναγομένων - τον οποίο δεν γνώριζε.
Η εκδοχή ότι τα εμπορεύματα παραδόθηκαν με εξουσιοδότηση της Τράπεζας - κατόχου των Φορτωτικών και, ως εκ τούτου, ιδιοκτήτη του φορτίου - δεν τέθηκε στην Έκθεση Υπερασπίσεως, η οποία περιορίστηκε σε γενική άρνηση και δεν συνάδει με το περιεχόμενο των επιστολών - Τεκμηρίων ενώπιον του Δικαστηρίου.
Είναι γεγονός ότι η ενάγουσα Τράπεζα καθυστέρησε να απευθυνθεί προς τους εναγομένους 2 σχετικά με τα πιο πάνω εμπορεύματα.
Αφού έλαβα υπόψη μου όλα τα ενώπιόν μου στοιχεία, δεν αποδέχομαι την εκδοχή του κ. Παπαβασιλείου ότι έλαβε εξουσιοδότηση για την παράδοση του φορτίου. Τα εμπορεύματα παραδόθηκαν στην εταιρεία Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., και στη Ζάκο Λτδ., χωρίς τη γνώση, ή εξουσιοδότηση της ενάγουσας Τράπεζας.
Οι εναγόμενοι 2, τόσο από τα δικόγραφα, όσο και από τη μαρτυρία που παρουσιάστηκε, είναι φανερό ότι ενεργούσαν ως αντιπρόσωποι γνωστών αντιπροσωπευομένων - των εναγομένων 1.
Η αγωγή εναντίον τους δεν ευσταθεί και θα απορριφθεί.
Ο δικηγόρος των εναγομένων εισηγήθηκε ότι η απαίτηση των εναγόντων συγχωνεύθηκε στις χρεώσεις της Τράπεζας στο λογαριασμό της εταιρείας Κυριάκος Ανδρέου Λτδ., όπως φαίνεται από τα Τεκμήρια 7, 7Α και την όλη μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου και, περαιτέρω ή διαζευτικά, ότι συγχωνεύθηκε στην Απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου που εκδόθηκε εναντίον της πρωτοοφειλέτιδας εταιρείας και των δύο εγγυητών της - (Τεκμήριο 20).
Συμβατική οφειλή συγχωνεύεται όταν εξαλείφεται με σύμβαση ή πράξη ανώτερης φύσης. Ο γενικός κανόνας είναι ότι, όπου ασφάλεια ανώτερης φύσης λαμβάνεται για την ίδια οφειλή, η χαμηλότερη ασφάλεια συγχωνεύεται σ' αυτή.
Μια οφειλή, είτε με απλή σύμβαση, είτε με γραμμάτιο συνήθους τύπου, συγχωνεύεται σε δικαστική απόφαση για το ίδιο ποσό.
Η χαμηλότερη και αρχική οφειλή εξαλείφεται, γιατί η βάση της αγωγής συγχωνεύεται στην απόφαση και δημιουργείται οφειλή ψηλότερης φύσης. Εάν η αιτία αγωγής εναντίον τρίτου προσώπου, η οποία δημιουργείται από τα ίδια γεγονότα, είναι διαφορετική, τότε η έκδοση απόφασης δεν την εξαλείφει. Για να υπάρξει η συγχώνευση οι οφειλέτες πρέπει να είναι αλληλέγγυοι, σε τρόπο ώστε μια δικαστική απόφαση εναντίον ενός να αποτελεί κώλυμα έγερσης αγωγής εναντίον άλλου· πρέπει η οφειλή των δύο ή περισσοτέρων προσώπων να είναι αλληλέγγυη και όχι ξεχωριστή.
Στην υπόθεση Isaacs & Sons v. Salbstein [1916] 2 Κ.Β. 139, στις σελ. 151-152 διαβάζουμε:-
"If there be a breach of contract, or wrong done, or any other cause of action by one against another, and judgment be recovered in a Court of record, the judgment is a bar to the original cause of action, because it is thereby reduced to a certainty, and the object of the suit attained, so far as it can be at that stage; and it would be useless and vexatious to subject the defendant to another suit for the purpose of obtaining the same result. Hence the legal maxim, "transit in rem judicatam,' - the cause of action is changed into matter of record, which is of a higher nature, and the inferior remedy is merged in the higher'. This case was approved and adopted by the House of Lords in Kendall v. Hamilton 4 App. Cas. 504.
It was there pointed out that the result did not depend upon any doctrine of election, which would imply that the party electing was aware when he made his election of two courses being open to him. The principle on which the rule is founded is the right of persons jointly liable to pay a debt to insist on being sued together: per Lord Cairns 4 App. Cas. 515. This was the principle contended for by counsel when arguing King v. Hoare 13 M. & W. 501. 'The principle is, that a person who enters into a joint contract has a right to say he will not be sued but with his co- contractor, and the plaintiff by his act cannot deprive him of that right.' Where, however, the obligation binds two or more persons severally, a judgment against one is no bar to an action against another.
In Lechmere v. Fletcher 1 Cr. & M. 623, 635 the law is thus stated by Bayley B: 'There are many cases in the books as to joint and several bonds, from which it appears, that, though you have entered judgment on a joint and several bond against one obligor, you are still at liberty to sue the other; unless indeed the judgment has been satisfied: but so long as any part of the demand remains due, you are at liberty to sue the other, notwithstanding you have obtained judgment against one. This, I think, establishes the principle, that where there is a joint obligation, and a separate one also, you do not, by recovering judgment against one, preclude yourself from suing the other'; and that statement of the law was recognized by Parke B, in King v. Hoare 13 M. & W. 494."
Στη σελ. 153 ο Δικαστής Pickford είπε:-
"If they are jointly liable, there is no question that a judgment against one is a bar to an action against the other; if they are severally liable, it is equally clear that it is not a bar, for the two actions do not arise out of the same cause of action. If the liability is joint, there is only one cause of action, and that becomes merged in the judgment; if the liability is several, there are two causes of action, and there is no merger by reason of the judgment."
Η βάση της αγωγής περιλαμβάνει το σύνολο των γεγονότων που θεμελιώνουν το αγώγιμο δικαίωμα. Η βάση της Αγωγής Αρ. 5814/82, για την οποία εκδόθηκε η Απόφαση, είναι χρέος δυνάμει χρεωστικού λογαριασμού, σύμβασης, ενώ η βάση της παρούσας αγωγής είναι παράβαση σύμβασης για παράδοση εμπορευμάτων και ιδιοποίηση.
Η χρέωση του λογαριασμού του προσώπου στο οποίο παραδόθηκαν τα εμπορεύματα με βάση τις πιστωτικές διευκολύνσεις, εκτός εάν εξοφληθεί, δεν εξαλείφει, ή επηρεάζει την ευθύνη των εναγομένων 1.
Ο κ. Μοντάνιος εισηγήθηκε ότι η απαίτηση των αιτητών έχει παραγραφεί. Βάσισε την εισήγησή του στο περιεχόμενο των όρων 3 και 15 των Φορτωτικών.
Ο όρος 3.1 έχει:-
"3 RESPONSIBILITY 1. The Carrier shall be responsible for the goods, from the time when the goods are received by the Carrier at the sea terminal at the port of loading until they are delivered or despatched by the Carrier from the sea terminal at the port of discharge and also during any previous or subsequent period of carriage by water under this Bill of Lading subject to the Hague Rules contained in the International Convention for Unification of certain Rules relating to Bills of Lading dated 25th August 1924 (hereinafter referred to as 'the Hague Rules') and any legislation making those Rules compulsorily applicable to this Bill of Lading, including the Carriage of Goods by Sea Act of the United States of America, approved 16th April, 1936 and the Israel Carriage of Goods by Sea Ordinance, 1926. It is agreed that such Rules, Act and Ordinance shall also apply while cargo is on the dock and in carriers custody, as well as to deck cargo save for containers containing dangerous goods as defined in clause 16(f) hereunder and/or other commodities which under the shipping practice and/or custom the Carrier has the right and/or is obliged to carry on deck, in which case the Hague Rules shall not apply to such dangerous goods and other commodities which shall be carried at Merchant's Risk."
Ο όρος 15 έχει:-
"15. NOTICE OF LOSS OR DAMAGE - TIME FOR SUIT Unless notice of loss or damage to the goods and the general nature of it be given in writing to the Carrier at the place of delivery before or at the time of the removal of the goods into the custody of the person entitled to delivery thereof under this Bill of Lading, or if the loss or damage be not apparent within three (3) consecutive days thereafter, such removal shall be prima facie evidence of the delivery by the Carrier of the goods as described in this Bill of Lading. In any event the Carrier shall be discharged from any liability unless suit is brought within one year after delivery of or the date on which the goods should have been delivered."
Ο δικηγόρος της ενάγουσας ισχυρίστηκε ότι οι Κανόνες της Χάγης δεν εφαρμόζονται, γιατί η εφαρμογή τους, με νομοθετική πρόνοια, περιορίστηκε στη μεταφορά εμπορευμάτων διά θαλάσσης, σε πλοία που μεταφέρουν από ένα λιμάνι της Κύπρου σε άλλο, ή εκτός της Κύπρου - (βλ. περί Μεταφοράς Αγαθών διά Θαλάσσης Νόμο, Κεφ. 263).
Στην παρούσα υπόθεση η μεταφορά ήταν από λιμάνι εκτός της Δημοκρατίας σε λιμάνι της Δημοκρατίας.
Συμφωνώ ότι οι πρόνοιες του Κεφ. 263 δεν εφαρμόζονται στην παρούσα υπόθεση.
Η εισήγηση των εναγομένων δεν έχει έρεισμα στο Κεφ. 263, αλλά στους όρους των δύο Φορτωτικών. Οι Φορτωτικές στην παρούσα περίπτωση περιέχουν τη σύμβαση μεταξύ των πλοιοκτητών - μεταφορέων, εναγομένων 1, και των δικαιούχων της Φορτωτικής από οπισθογράφηση, εναγόντων -
(βλ. Electromatic Constructions Co. Ltd v. Azov (1988) 1 C.L.R. 768).
Οι Κανόνες της Χάγης, οι οποίοι περιλαμβάνονται στη Διεθνή Σύμβαση για την Ενοποίηση Ορισμένων Κανόνων, που αναφέρονται στις φορτωτικές, ημερομηνίας 25 Αυγούστου, 1924, και ο περί Μεταφοράς Αγαθών διά Θαλάσσης Νόμος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, που εγκρίθηκε στις 16 Απριλίου, 1936, είναι μέρος της Σύμβασης - της Φορτωτικής - και διέπουν αυτή. Είναι συμβατικός όρος έγκυρος, ο οποίος πρέπει να εφαρμόζεται, γιατί δεν είναι αντίθετος με οποιαδήποτε διάταξη Κυπριακού Νόμου - (βλ. Taito v. Ship "Armar" (1985) 1 C.L.R. 142).
Οι περί Αναστολής της Παραγραφής Νόμοι του 1964 και 1982, (Αρ. 57/64, 36/82), και Διατάγματα που εκδόθηκαν με βάση αυτούς, δεν επηρεάζουν το χρόνο παραγραφής που αποτελεί μέρος Σύμβασης, γιατί δεν καθορίζεται με διάταξη νομοθετικής φύσης, όπως ορίζει το Άρθρο 2 της πιο πάνω Νομοθεσίας.
Ο όρος 3.1 της Φορτωτικής ενσωματώνει, ως μέρος της Σύμβασης, τους Κανόνες της Χάγης ημερομηνίας 25 Αυγούστου, 1924. Το Πρωτόκολλο που εγκρίθηκε στις Βρυξέλλες στις 23 Φεβρουαρίου, 1968, και είναι γνωστό ως Hague Visby Rules, δεν είναι μέρος της Σύμβασης.
Η απαίτηση εναντίον του θαλάσσιου μεταφορέα, σύμφωνα με τους Κανόνες της Χάγης, παραγράφεται με την πάροδο ενός χρόνου. Υπήρχε διάσταση απόψεων αν οι Κανόνες της Χάγης του 1924 κάλυπταν τη μη παράδοση, ή κακή παράδοση των εμπορευμάτων. Η υπερισχύουσα άποψη ήταν ότι δεν εκαλύπτοντο.
Τα πρακτικά της Διάσκεψης της Στοκχόλμης, τα οποία δημοσιεύτηκαν από τη Διεθνή Ναυτική Επιτροπή (International Maritime Committee), στις σελ. 77-78 αναφέρουν:-
"3. Time limit in respect of claims for wrong delivery (Art. 111(6) third para). Article 111(6) third paragraph of the 1924 Convention provides that in any event the carrier and the ship shall be discharged from all liability in respect of loss or damage unless suit is brought within one year after delivery of the goods or the date when the goods should have been delivered'. The Sub-Committee discussed at some length whether and to what extent the expression sthe liability in respect of loss or damage' also covers the carrier's liability for wrong delivery. Whereas it was felt that in some countries wrong delivery caused by mere negligence on the part of the carrier's servant falls within the terms of the Convention it was generally agreed that intentional delivery of the goods to a person who is not a bearer of the B/L is not covered by the Convention. Therefore, it is held in most countries that neither the limitation amount nor the time limit for action provided for in the Convention applies when the carrier has delivered the goods to a person not entitled to them."
Ο όρος 15 της Φορτωτικής προνοεί ότι, εν πάση περιπτώσει, ο μεταφορέας απαλλάττεται από οποιαδήποτε ευθύνη - (from any liability) - εκτός εάν η αγωγή καταχωρηθεί μέσα σε ένα χρόνο μετά την παράδοση, ή από την ημερομηνία που τα αγαθά έπρεπε να παραδίδονταν.
"Any liability" περιλαμβάνει κάθε ευθύνη, ανεξάρτητα αν προέρχεται από παράβαση σύμβασης, ή από αστικό αδίκημα - (βλ. Port Jackson v. Salmond & Sbraggon [1980] 3 All E.R. 257· Cia Portorafti SA v. Ultramar Panama Inc [1990] 3 All E.R. 967).
Η ενάγουσα ήταν δικαιούχος του φορτίου με βάση δύο Φορτωτικές. Γνώριζε το χρόνο παράδοσης, ή/και το χρόνο που έπρεπε να παραδοθούν τα εμπορεύματα. Πλήρωσε την αξία των εμπορευμάτων στους αποστολείς μέσω ξένης τράπεζας. Χρέωσε το λογαριασμό του πελάτη της Κυριάκου Ανδρέου Λτδ. Καταχώρισε την αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο το 1982. Η παρούσα αγωγή καταχωρίστηκε στις 20 Ιουλίου, 1984, πολύ αργότερα από την πάροδο τους ενός χρόνου που προνοεί ο όρος 15 της Σύμβασης.
Μετά την πάροδο ενός χρόνου οι μεταφορείς - εναγόμενοι 1, απαλλάγησαν από οποιαδήποτε ευθύνη, επειδή δεν καταχωρίστηκε αγωγή. "Suit" - "αγωγή" - σημαίνει αγωγή ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου. Η αγωγή στο αναρμόδιο Επαρχιακό Δικαστήριο δεν ικανοποιεί την πρόνοια του όρου 15 της Φορτωτικής.
Η καταχώριση αγωγής σε αναρμόδιο Δικαστήριο και η απόσυρσή της δεν ασκούν καμιά επιρροή, ούτε αναστέλλουν το χρόνο της παραγραφής.
Η αγωγή, ως εκ τούτου, δεν ευσταθεί και θα απορριφθεί.
Η αγωγή απορρίπτεται.
Κάτω από τα περιστατικά της υπόθεσης, το Δικαστήριο δεν κάμνει καμιά διαταγή για έξοδα.
Η αγωγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.