|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1991) 1 ΑΑΔ 620
4 Ιουλίου 1991
[ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ/στής]
DEMSTAR LIMITED,
Ενάγοντες,
ν.
ΖΙΜ ISRAEL NAVIGATION CO. LTD & ANOTHER,
Εναγομένων.
( Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 157/90).
Δικονομία Ναυτοδικείου — Επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας — Αίτηση για ακύρωση του εντάλματος και της επίδοσης εκτός δικαιοδοσίας, και για αναστολή της διαδικασίας, λόγω ρήτρας αλλοδαπής δικαιοδοσίας στη φορτωτική — Καν. 24 των Θεσμών Ναυτοδικείου.
Η ενάγουσα κίνησε αγωγή εναντίον των εναγομένων για £31.688 αποζημιώσεις για, μεταξύ άλλων, ισχυριζόμενη παράβαση σύμβασης μεταφοράς εμπορευμάτων, καθήκοντος θεματοφύλακος και αμέλεια, που είχε σαν αποτέλεσμα την μη παράδοση των εμπορευμάτων και/ή την απώλεια του φορτίου. Με μονομερή αίτησή της ζήτησε και πήρε διάταγμα υποκατάστατης επίδοσης ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος εκτός της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου. Με αίτησή τους οι εναγόμενοι ζήτησαν την ακύρωση του εν λόγω διατάγματος, και την αναστολή της διαδικασίας, διότι στη σχετική φορτωτική υπήρχε ρήτρα με την οποία εδίδετο δικαιοδοσία εκδίκασης οποιασδήποτε διαφοράς στα Δικαστήρια της Χάιφας, Ισραήλ. Επιπλέον, οι εναγόμενοι ισχυρίσθηκαν ότι η ενάγουσα δεν είχε παρουσιάσει τέτοια στοιχεία ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις του καν. 24 των Θεσμών Ναυτοδικείου (περί Δικαιοδοσίας του Κυπριακού Ναυτοδικείου Διάταγμα, 1893) για έκδοση του διατάγματος επίδοσης εκτός δικαιοδοσίας.
Αποφασίσθηκε ότι
(α) Η γενική αρχή είναι ότι, όταν οι διάδικοι συμφωνήσουν για παραπομπή της διαφοράς τους για επίλυση στην αποκλειστική δικαιοδοσία αλλοδαπού Δικαστηρίου, πρέπει να τηρήσουν την συμφωνία τους, εκτός αν παρουσιασθούν πειστικοί λόγοι που να δικαιολογούν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου να μη εφαρμόσει την ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας.
(β) Στην παρούσα όμως υπόθεση κρίθηκε ότι η εκδίκαση της αγωγής ήταν προτιμότερο να διεξαχθεί στην Κύπρο, δεν υπήρχε μαρτυρία ότι το Ισραηλινό δίκαιο διέφερε από το Κυπριακό ή ότι το Κυπριακό Δικαστήριο δεν μπορούσε να εφαρμόσει το Ισραηλινό δίκαιο, και υπήρχε σοβαρός κίνδυνος η ενάγουσα να μη μπορεί να προχωρήσει την αγωγή της στο Ισραήλ λόγω παραγραφής, που ήταν 12 μήνες από την εκφόρτωση. Κατά συνέπεια, δικαιολογόταν η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου υπέρ της ενάγουσας.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Jadranska Slobodna Plovidba v. Photiades and Co. (1965) 1 C.L.R. 58·
The Eleftheria [1970] P. 94·
Cyprus Phassouri Plantations Co. Ltd. v. Adriatica (1985) 1 C.L.R. 290·
The Adolf Warski and The Sniadecki [1976] 1 Lloyd's Rep. 107.
Αίτηση.
Αίτηση από τους εναγομένους 1 με την οποία καλείται το Δικαστήριο να ακυρώση το διάταγμα για υποκατάστατο επίδοση εκτός δικαιοδοσίας καθώς και το κλητήριο ένταλμα μαζί με την επίδοση που ακολούθησε.
Ε. Ιακωβίδου (Δνίς) για Μοντάνιο, για τους εναγομένους.
Π. Κακόπιερος, για τους ενάγοντες.
ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ. ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την αίτηση αυτή οι εναγόμενοι 1 ζητούν από το Δικαστήριο να ακυρώσει το κλητήριο ένταλμα και την επίδοση του που τους έγινε εκτός δικαιοδοσίας. Υποβάλλεται επίσης, ως επικουρική θεραπεία, αίτημα για αναστολή της περαιτέρω διαδικασίας της αγωγής.
Η αξίωση που εγείρουν οι ενάγοντες εναντίον των εναγομένων είναι η ακόλουθη:
"Α. Κ£31,688.- αποζημιώσεις διά παράβασιν συμβάσεως και/ή συμβάσεως μεταφοράς εμπορευμάτων και/ή παράβασιν νομίμου καθήκοντος και/ή καθήκοντος ως θεματοφύλακος και/ή δι' αμέλειαν των εναγομένων, των υπηρετών και/ή αντιπροσώπων αυτών, συνεπεία της μη παραδόσεως των ρηθέντων εμπορευμάτων και/ή λόγω απωλείας φορτίου και/ή μέρους αυτού καθ'ον χρόνον τούτο ευρίσκετο υπό την φύλαξιν και/ή έλεγχον των Εναγομένων υπό την ιδιότητα των ως μεταφορέων εμπορευμάτων και/ή θεματοφυλάκων και/ή μεταφορέων επί αμοιβή κατά την μεταφοράν των από τον λιμένα της Γιοκοχάμα εις τον λιμένα Λεμεσού επί του πλοίου "NORDBAY" .πρώην "ΖΙΜ SINGAPORE" συμφώνως των όρων της ρηθείσης φορτωτικής και/ή
Β. Το αυτό ως άνω ποσόν, ως αποζημιώσεις διά ζημίαν την οποίαν υπέστησαν οι ενάγοντες λόγω της υπό των Εναγομένων, των υπηρετών και/ή αντιπροσώπων αυτών, οικειοποιήσεως των ρηθέντων εμπορευμάτων."
Σε συντομία τα γεγονότα είναι τα εξής: Οι ενάγοντες αγόρασαν από την Ιαπωνία 68 βιντεοκάμερες HITACHI και συμφώνησαν με τους εναγόμενους 1, μέσω των αντιπροσώπων τους στην Κύπρο, τη μεταφορά των εμπορευμάτων αυτών στη Λεμεσό. Η συμφωνία των εναγόντων και εναγομένων, μαρτυρείται από τη φορτωτική η οποία επισυνάφθηκε στην ένορκη δήλωση όταν οι ενάγοντες ζήτησαν άδεια για υποκατάστατο επίδοση εκτός δικαιοδοσίας, ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους εναγόμενους 1. Οι ενάγοντες είναι οι κομιστές της φορτωτικής αυτής και στη φορτωτική αναφέρεται ως προορισμός το λιμάνι Λεμεσού. Στη Λεμεσό διαπιστώθηκε ότι τα εμπορεύματα δεν μπορούσαν να παραδοθούν στους ενάγοντες όπως συμφωνήθηκε.
Στις 18/9/1990, ύστερα από μονομερή αίτηση των εναγόντων με ημερομηνία 13/9/1990, το Δικαστήριο χορήγησε άδεια για υποκατάστατο επίδοση εκτός δικαιοδοσίας, ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους εναγόμενους 1. Στις 19/12/1990, οι εναγόμενοι 1 καταχώρησαν την υπό κρίση αίτηση με την οποία καλείται το Δικαστήριο να ακυρώσει το πιο πάνω διάταγμα καθώς επίσης και το κλητήριο ένταλμα μαζί με την επίδοση που ακολούθησε στους εναγόμενους 1.
Οι εναγόμενοι 1 ισχυρίστηκαν ότι η συνημμένη ένορκη δήλωση προς υποστήριξη της αίτησης των εναγόντων, δεν ικανοποιούσε τις νομικές προϋποθέσεις για την έκδοση του εν λόγω διατάγματος, καθότι δεν παρέθεσαν επαρκή στοιχεία ότι η αγωγή είναι κατάλληλη να εκδικαστεί στην Κύπρο ούτε και παρέθεσαν μαρτυρία αναφορικά με την ιθαγένεια του εναγόμενου. Επίσης, επικαλέστηκαν ότι στη φορτωτική υπάρχει ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας με την οποία δίνεται δικαιοδοσία στα Δικαστήρια της Χάϊφας, Ισραήλ.
Η έκδοση άδειας για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας της Κύπρου, διέπεται από τον Κανονισμό 24 του περί Δικαιοδοσίας του Κυπριακού Ναυτοδικείου Διατάγματος του 1893, ο οποίος απαιτεί την ικανοποίηση των πιο κάτω προϋποθέσεων:
(α) Μαρτυρία που να ικανοποιεί το Δικαστήριο ότι ο ενάγων έχει καλό αγώγιμο δικαίωμα.
(β) Στοιχεία ότι η αγωγή είναι κατάλληλη να εκδικαστεί στην Κύπρο.
(γ) Μαρτυρία αναφορικά με τον τόπο ή χώρα όπου βρίσκεται ή είναι πιθανό να βρεθεί ο εναγόμενος.
(δ) Μαρτυρία αναφορικά με την ιθαγένεια του εναγομένου.
(Βλέπε Jadranska Slobodna Plovidba v. Photos Photiades & Co. (1965) 1 C.L.R. 58).
Η θέση των εναγομένων 1-αιτητών, είναι ότι οι προϋποθέσεις (β) και (δ) (ανωτέρω), δεν ικανοποιούνται με την εν λόγω αίτηση των εναγόντων και περαιτέρω ισχυρίζονται ότι οι ενάγοντες παρέλειψαν να αποκαλύψουν στο Δικαστήριο στην EX- PARTE αίτησή τους όλα τα σημαντικά γεγονότα που αφορούν την υπόθεση και ως εκ τούτου το εκδοθέν διάταγμα του Δικαστηρίου πρέπει να ακυρωθεί, η επίδοση στους εναγόμενους να παραμεριστεί και η όλη διαδικασία να ανασταλεί. Η δικηγόρος των εναγομένων 1-αιτητών ισχυρίστηκε ότι όσον αφορά τη δεύτερη προϋπόθεση του Κανονισμού 24, η αγωγή αυτή δεν μπορεί να εκδικαστεί στην Κύπρο, ούτε είναι κατάλληλη να εκδικαστεί στην Κύπρο, καθότι οι ενάγοντες παρέλειψαν να παραθέσουν τα στοιχεία εκείνα που να ικανοποιούν την προϋπόθεση αυτή. Η δικηγόρος ισχυρίστηκε ότι στη φορτωτική αρ. 391079, ημερομηνίας 17/7/89, η οποία αποτελεί τη σύμβαση μεταφοράς ή εξαιρετική απόδειξη της σύμβασης μεταφοράς στην οποία οι ενάγοντες βασίζουν την απαίτηση τους, υπάρχει η ρήτρα περί αλλοδαπής δικαιοδοσίας. Η εν λόγω ρήτρα της φορτωτικής (όρος 27), προνοεί την αποκλειστική δικαιοδοσία των Δικαστηρίων του Ισραήλ και εφαρμογή του δικαίου του Ισραήλ.
Είναι η γενική αρχή πως όταν οι διάδικοι συμφωνήσουν για παραπομπή της διαφοράς τους για επίλυση στην αποκλειστική δικαιοδοσία αλλοδαπού Δικαστηρίου, πρέπει να τηρήσουν τη συμφωνία τους, εκτός εάν το μέρος που επικαλείται τη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου να μην εφαρμοστεί η ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας, παρουσιάσει πειστικούς λόγους (Βλέπε Jadranska Slobodna Plovidba v. Photos Photiades & Co. (όπως πιο πάνω), την αγγλική υπόθεση The Eleftheria [1970] Ρ.94 και Cyprus Phassouri Plantations Co. Ltd. v. Adriatica (1985) 1 C.L.R. 290).
Επομένως, το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο το Δικαστήριο, εξετάζοντας τα ειδικά περιστατικά της υπόθεσης αυτής, θα ασκήσει τη διακριτική του ευχέρεια προς όφελος των εναγομένων 1-αιτητών, αναστέλλοντας την παρούσα διαδικασία ή κατά πόσο οι ενάγοντες-καθ'ων η αίτηση έχουν λόγους που να ανατρέπουν το τεκμήριο όσον αφορά την αναστολή της διαδικασίας.
Η εισήγηση των εναγομένων 1-αιτητών, είναι ότι καμιά απολύτως μαρτυρία σχετική με την απαίτηση των εναγόντων δε βρίσκεται στην Κύπρο για το λόγο ότι τα επίδικα εμπορεύματα ουδέποτε παραλήφθηκαν ή ξεφορτώθηκαν στην Κύπρο. Εάν τα εμπορεύματα είχαν έλθει στην Κύπρο με ζημιές ή με ελλιπές περιεχόμενο ή με ελλιπή παράδοση, τότε η επισκόπηση και πιστοποίηση των ζημιών ή απωλειών, θα αποτελούσε κατά μεγάλη πιθανότητα ικανοποιητική για το Δικαστήριο μαρτυρία. Από τη στιγμή, όμως, που είναι γεγονός παραδεκτό ότι τα εμπορεύματα δεν ήρθαν στην Κύπρο, δεν υπάρχει ούτε μαρτυρία στην Κύπρο. Καμιά άλλη συγκεκριμένη μαρτυρία, υποστήριξε η δικηγόρος των εναγομένων 1-αιτητών, δεν αναφέρουν οι ενάγοντες στις ενόρκους δηλώσεις τους ότι υπάρχει στην Κύπρο σχετικά με την αγωγή και υπέβαλε ότι οποιαδήποτε μαρτυρία σχετικά με τα εμπορεύματα θα είναι περισσότερο διαθέσιμη στο Ισραήλ παρά στην Κύπρο, εκεί όπου πάντοτε σταθμεύουν τα πλοία της "Zim Container Service", είτε για ανεφοδιασμό, είτε για μεταφορά με άλλο πλοίο.
Περαιτέρω, η θέση των αιτητών είναι ότι το δίκαιο που διέπει τη σύμβαση μεταφοράς είναι το δίκαιο του Ισραήλ. Οι εναγόμενοι 1-αιτητές, είναι εταιρεία που ιδρύθηκε και λειτουργεί στο Ισραήλ, το δε εναγόμενο πλοίο είναι υπό Ισραηλινή σημαία. Υποβλήθηκε ότι οι εναγόμενοι 1-αιτητές ειλικρινά επιθυμούν εκδίκαση στο Ισραήλ και ότι δεν επιζητούν ή θα κερδίσουν διαδικαστικά οφελήματα από την εκδίκαση στο Ισραήλ, ούτε και οι ενάγοντες θα επηρεαστούν δυσμενώς από την εκδίκαση στο Ισραήλ.
Η θέση των εναγόντων-καθ'ων η αίτηση, είναι ότι η σύμβαση είχε ως τόπο εκτελέσεως και προορισμό τη Λεμεσό και ότι η παράβαση της σύμβασης έγινε και διαπιστώθηκε στη Λεμεσό. Η υποχρέωση των εναγομένων 1-αιτητών, ήταν η παράδοση των συμφωνηθέντων εμπορευμάτων στο συμφωνηθέντα τόπο προορισμού τους που ήταν η Λεμεσός, Ο δικηγόρος των εναγόντων-καθ'ων η αίτηση επισήμανε ότι δεν υπάρχει στην ένορκη δήλωση προς υποστήριξη της αιτήσεως των εναγομένων 1-αιτητών ουσιαστική μαρτυρία που να αμφισβητά την ουσία της υποθέσεως των εναγόντων, πράγμα που ίσως να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικοί μάρτυρες της υποθέσεως προς υποστήριξη της υποθέσεως των εναγομένων.
Έχω εξετάσει προσεκτικά τις αγορεύσεις και των δύο δικηγόρων. Η σχέση των εναγόντων και των εναγομένων με τις χώρες τους είναι και αυτή μια προϋπόθεση για εξάσκηση της διακριτικής ευχέρειας και σε αυτό το σημείο η διακριτική ευχέρεια δεν μπορεί να εξασκηθεί υπέρ των εναγομένων 1 (Βλ. The "Adolf Warski" and The "Sniadecki" [1976] 1 Lloyd's Rep. 107).
Επίσης, δεν υπάρχει καμιά μαρτυρία ότι το Ισραηλινό δίκαιο διαφέρει ουσιαστικά ή καθόλου σε αυτό το σημείο και ούτε υπάρχει μαρτυρία ότι το Δικαστήριο στην Κύπρο δεν μπορεί να εφαρμόσει το Ισραηλινό δίκαιο.
Η ουσιαστική μαρτυρία προς υποστήριξη της απαιτήσεως των εναγόντων και προς τη δίκαιη εκδίκαση της υποθέσεως είναι από πλευράς ευκολίας, χρόνου και εξόδων, προτιμότερο να δοθεί στην Κύπρο παρά στο Ισραήλ, καθότι η ταλαιπωρία των εναγόντων θα είναι μεγαλύτερη, αν υποχρεωθούν να μεταβούν μαζί με τους μάρτυρες τους στο Ισραήλ, διότι υπάρχουν και τελωνειακοί υπάλληλοι για απόδειξη της υποθέσεως των εναγόντων.
Ακόμη μια προϋπόθεση που πρέπει να ληφθεί υπόψη για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, είναι ότι σε περίπτωση που κρίνει το Δικαστήριο ότι δεν έχει δικαιοδοσία γι' αυτή την υπόθεση, οι ενάγοντες θα πληγούν ανεπανόρθωτα, διότι θα αναγκαστούν να καταφύγουν στο Ισραηλινό Δικαστήριο όπου ίσως να μην μπορέσουν για διαδικαστικούς και δικονομικούς λόγους να προωθήσουν την υπόθεσή τους, για το λόγο ότι μετά τη λήξη της προθεσμίας των 12 μηνών από την εκφόρτωση ή τη διαπίστωση της παραδόσεως που είναι αποκλειστική προθεσμία, δεν μπορούν να εγερθούν δικαστικά μέτρα για αποζημιώσεις εναντίον των εναγομένων.
Ενόψει των πιο πάνω, είμαι της γνώμης, ότι οι ενάγοντες- καθ' ων η αίτηση έχουν αποσείσει το βάρος της απόδειξης που έχουν, για το λόγο ότι έχουν δείξει σοβαρούς λόγους για τη μη τήρηση της συμφωνίας για ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας.
Επιπρόσθετα, οι εναγόμενοι 1-αιτητές ισχυρίστηκαν ότι όσον αφορά την προϋπόθεση του Κανονισμού 24 ότι ο ενάγων πρέπει να παραθέσει μαρτυρία για την ιθαγένεια του εναγομένου, καμιά τέτοια μαρτυρία δεν έχει προσαχθεί.
Ο ισχυρισμός αυτός δεν ευσταθεί, καθότι τόσο η έδρα των εναγομένων 1-αιτητών, όσο και η εθνικότητα τους, αναφέρεται στην παράγραφο 9 της ενόρκου δηλώσεως των εναγόντων-καθ'ων η αίτηση με ημερομηνία 13/9/90 όπως επίσης και στην παράγραφο 5(α) της ενόρκου δηλώσεως του Χριστάκη Παπαβασιλείου.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος των εναγομένων 1-αιτητών.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.