ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1991) 1 ΑΑΔ 75
30 Ιανουαρίου 1991
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στές]
ΛΕΝΙΑΝΑ ΤΟΥΡΙΣΤ ΣΕΡΒΙΣΕΣ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες-Ενάγοντες,
ν.
ΑΝΔΡΕΑ Χ. ΚΑΡΠΑΣΠΉ & ΥΙΟΙ, (ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ) ΛΤΔ.,
Εφεσίβλητοι-Εναγόμενοι.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 7743).
Διαιτησία — Ρήτρα διαιτησίας σε συμβόλαιο για ενοικίαση ξενοδοχείου — Έκφραση πρόθεσης από τον ιδιοκτήτη να μή προχωρήσει στην εκτέλεση της συμφωνίας — Αγωγή για ειδική εκτέλεση, ή αποζημιώσεις — Κατά πόσο η διαφορά καλύπτεται από την ρήτρα διατησίας —Άρθρο 8 τον περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4.
Συμβόλαιο — Προκαταβολική παράβαση (anticipatory breach) — Δικαίωμα επιλογής στο αθώο μέρος: να αποδεχθεί την παράβαση και να ζητήσει αποζημιώσεις, ή να μη την αποδεχθεί, να περιμένει να έλθει ο χρόνος εκτέλεσης και να ζητήσει ειδική εκτέλεση — Καταχώρηση αγωγής πριν από τον χρόνο εκτέλεσης ισοδυναμεί με άσκηση της πρώτης πιο πάνω επιλογής.
Στις 31.3.87 η εφεσίβλητη συμφώνησε με την εφεσείουσα να της ενοικιάσει το ξενοδοχείο της Karpasiana Beach Hotel στη Λάρνακα για πενταετή περίοδο που άρχιζε την 1.1.89. Με δεύτερη συμφωνία της ίδιας ημερομηνίας ενοικιάσθηκε, για την ίδια περίοδο, το υπό ανέγερση ξενοδοχείο Karpasiana Twin Hotel. Και οι δύο συμφωνίες περιείχαν ρήτρα διαιτησίας, που προέβλεπε ότι κάθε διαφορά μεταξύ των συμβαλλομένων "σε ότι αφορά την εφαρμογήν και ερμηνείαν των όρων του παρόντος, πλην της καθυστερήσεως πληρωμής ενοικίου" θα παραπεμπόταν σε διαιτησία.
Στις 22.12.87 η εφεσίβλητη με επιστολή της κοινοποίησε προς την εφεσείουσα την "αμετάκλητη απόφαση της" να ακυρώσει την συμφωνία αναφορικά με το Karpasiana Beach Hotel, και έδωσε στην εφεσείουσα την επιλογή να ακυρώσει και την συμφωνία για το Karpasiana Twin Hotel. Στις 31.12.87 η εφεσείουσα ενήγαγε την εφεσίβλητη, ζητώντας ειδική εκτέλεση των δύο συμφωνιών, αποζημιώσεις για αθέτηση συμφωνίας και άλλες θεραπείες. Η εφεσίβλητη, πριν πάρει οποιοδήποτε άλλο μέτρο στην αγωγή, καταχώρησε αίτηση για αναστολή της δικαστικής διαδικασίας, λόγω της ρήτρας διαιτησίας. Στις 26.1.88 η εφεσείουσα καταχώρησε την έκθεση απαιτήσεως της όπου διευκρινιζόταν η αξίωση για αποζημιώσεις και ειδική εκτέλεση των συμφωνιών.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού βρήκε ότι η υπόθεση καλυπτόταν από την ρήτρα διαιτησίας, έκρινε ότι συνέτρεχαν και οι λοιπές πρόνοιες του άρθρου 8 του περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4, και εξέδοσε διάταγμα αναστολής της διαδικασίας. Η εφεσείουσα προσέβαλε τα ευρήματα αυτά του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ως επίσης και το εύρημα ότι το αίτημα για ειδική εκτέλεση των συμφωνιών ήταν πρόωρο.
Αποφασίσθηκε ότι
(α) Με την γραμματική ερμηνεία της λέξης "εφαρμογή", που είναι "εκτέλεση" ή "πραγματοποίηση" γινόταν φανερό ότι η ρήτρα διαιτησίας περιλάμβανε την υπό κρίση υπόθεση με την φράση "εφαρμογή ... των όρων..." της συμφωνίας, δηλαδή εκτέλεσή τους.
(β) Η παράβαση της εφεσίβλητης, όταν διαπράχθηκε, ήταν αναμφισβήτητα προκαταβολική (anticipatory breach). Κατά συνέπεια, η εφεσείουσα είχε δικαίωμα επιλογής είτε να δεχθεί τον τερματισμό και να ζητήσει αποζημιώσεις είτε να μη τον δεχθεί, να αναμένει την έλευση του χρόνου εκτέλεσης των συμφωνιών και τότε να κινήσει αγωγή. Με την καταχώρηση της αγωγής η εφεσείουσα ουσιαστικά άσκησε την πρώτη επιλογή και έτσι δεν μπορούσε να ζητήσει ειδική εκτέλεση των συμφωνιών.
(γ) Ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι συνέτρεχαν και οι άλλες προϋποθέσεις του άρθρου 8 του περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4, και άσκησε την διακριτική του εξουσία εκδίδοντας το Διάταγμα αναστολής της διαδικασίας κατά τρόπο που δεν χωρούσε επέμβαση του Εφετείου.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Heyman and Another v. Darwins [1942] 1 All E.R.337·
Skaliotou v. Pelekanou (1976) 1 C.L.R. 251.
Έφεση.
Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακος (Κρονίδης, Π.Ε.Δ. και Γ. Νικολάου, Α.Ε.Δ.) που δόθηκε στις 15 Οκτωβρίου, 1988 (Αρ. Αγωγής 3206/87) με την οποία διέταξε την αναστολή της δικαστικής διαδικασίας της αγωγής με βάση τις πρόνοιες του περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4.
Αιμ. Λεμονάρης, για τους εφεσείοντες.
Α. Ανδρέου, για τους εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ. Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ. Γ. Χρυσοστομής.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ. Η παρούσα έφεση στρέφεται εναντίον της ενδιάμεσης απόφασης ημερομ. 15.10.88, του Πλήρους Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας στην αγωγή 3205/87, σύμφωνα με την οποία διατάχθηκε αναστολή της δικαστικής διαδικασίας της αγωγής, με βάση τις πρόνοιες του περί Διαιτησίας Νόμου Κεφ. 4, άρθρο 8.
Γεγονότα:
Στις 31.3.87 οι εφεσίβλητοι συμφώνησαν γραπτώς με τους εφεσείοντες, να ενοικιάσουν σ' αυτούς αντί της πληρωμής συμφωνηθέντος ενοικίου, το ξενοδοχείο Karpasiana Beach Hotel και της γης επί της οποίας τούτο βρίσκεται στην Ορόκλινη, καθώς επίσης και όλα τα κτίρια και εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε αυτή.
Η περίοδος της ενοικιάσεως συμφωνήθηκε να είναι πενταετής από την 1.1.89-31.12.93. Η παράδοση του ξενοδοχείου με όλους τους συναφείς χώρους συμφωνήθηκε να γίνει την 1.1.89.
Με δεύτερη συμφωνία της ίδιας ημερομηνίας, οι εφεσίβλητοι συμφώνησαν γραπτώς με τους εφεσείοντες να ενοικιάσουν σε αυτούς αντί της πληρωμής του συμφωνηθέντος ενοικίου το υπό ανέγερση ξενοδοχείο Karpasiana Twin Hotel και τη γη επί της οποίας τούτο βρίσκεται στην Ορόκλινη, καθώς επίσης και όλα τα κτίρια και εγκαταστάσεις που βρίσκονται σ' αυτή. Η περίοδος της ενοικιάσεως συμφωνήθηκε και πάλι να είναι πενταετής από την 1.1.89 -31.12.93. Η παράδοση του ξενοδοχείου με όλους τους συναφείς χώρους συμφωνήθηκε να γίνει την 1.1.89. Επίσης συμφωνήθηκε πως αν για οποιοδήποτε λόγο η παράδοση του ξενοδοχείου Karpasiana Beach Hotel αποδεικνυόταν αδύνατη, τότε θα θεωρείτο ότι δεν έλαβε χώρα ούτε η παράδοση του ξενοδοχείου Karpasiana Twin Hotel.
Και στις δυο περιπτώσεις, με τους όρους 17 και 18 των δυο συμβολαίων αντίστοιχα, συμφωνήθηκαν τα ακόλουθα:
"Πάσα διαφορά μεταξύ των Συμβαλλομένων Μερών σε ότι αφορά την εφαρμογήν και ερμηνείαν των όρων του παρόντος, πλην της καθυστερήσεως πληρωμής ενοικίου ως και δι' όσων άλλων δεν προνοείται ρητώς διά του παρόντος εγγράφου διαφορετική επίλυσις, θα παραπέμπεται προς επίλυσιν εις διαιτησίαν εις δυο διαιτητάς οριζομένους ανά ένα υφ' εκάστου συμβαλλομένου. Η ομόφωνη απόφασις των Διαιτητών θα δεσμεύη τους Συμβαλλομένους. Εις περίπτωσιν διαφωνίας των Διαιτητών αυτοί θα διορίζουν τρίτον Διαιτητήν από κοινού η απόφασις του οποίου θα δεσμεύη τους Συμβαλλομένους."
Και οι δυο συμφωνίες είναι περιεκτικές. Δεν βρίσκουμε όμως αναγκαίο για τους σκοπούς της απόφασης μας να αναφερθούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες.
Μετά την υπογραφή των συμφωνιών αυτών και συγκεκριμένα στις 22.12.87, οι δικηγόροι των εφεσιβλήτων απέστειλαν προς τους εφεσείοντες την ακόλουθη επιστολή:
"Έχουμεν εντολήν από τους πελάτες μας Andreas J. Karpasitis & Sons (Manufacturing) Ltd, εκ Λάρνακος να αναφερθούμεν στις συμφωνίες του Μαρτίου και Απριλίου 1987 που υπεγράφησαν μεταξύ σας και των πελατών μας αναφορικά με τα ξενοδοχεία KARPASIANA BEACH HOTEL και KARPASIANA TWIN HOTEL και να σας πληροφορήσουμε τα ακόλουθα.
Όπως αναφέρεται και σε σχετικό όρο των ρηθέντων συμφωνιών η κατοχή σχετικά με το Ξενοδοχείο KARPASIANA θα άρχιζε ουσιαστικά εφόσον τούτο θα το εγκατέλειπεν ο νυν ενοικιαστής LOUIS TOURIST AGENCY LTD. Εξ ου η ανάληψη της υποχρεώσεως των πελατών μας να λάβουν δικαστικά μέτρα για την έξωσην του ενοικιαστή στην περίπτωσην που δεν θα το εγκατέλειπε. Το θέμα τούτο όπως μας αναφέρουν οι πελάτες μας είχε συζητηθεί διεξοδικά μεταξύ σας και των πελατών μας και αποτελούσε το σοβαρώτερο πρόβλημα στην υλοποίηση οποιασδήποτε μεταξύ σας συμφωνίας για το ξενοδοχείο KARPASIANA BEACH HOTEL εν όψει των δυσκολιών στην ανάκτηση κατοχής που ήταν ήδη γνωστές.
Με επιστολήν του ο ενοικιαστής ημερ. 11.11.87 κατέστησε γνωστό στους πελάτες μας ότι όχι μόνο δεν προτίθεται να εγκαταλείψει το Ξενοδοχείο αλλά ισχυρίζεται προφορική συμφωνία παράτασης της ενοικιάσεως και αξίωση για δαπάνες που έκανε του ύψους των £215.000.-. Οι πελάτες μας δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες το αποτέλεσμα των οποίων είναι εντελώς αβέβαιον. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα υποστούν σοβαρή οικονομική ζημιά και τεράστια ταλαιπωρία.
Ζυγίζοντας όλα τα δεδομένα έχουν καταλήξει μετά λύπης τους στην αμετάκλητη απόφασή τους να ακυρώσουν την μεταξύ σας συμφωνία σε ότι αφορά το ξενοδοχείον KARPASIANA BEACH HOTEL. Εσωκλείστως σας επιστρέφουν το καταβληθέν ποσόν αναφορικά με το ξενοδοχείον KARPASIANA BEACH HOTEL και θεωρούν την συμφωνία αναφορικά με το ξενοδοχείον KARPASIANA BEACH HOTEL ως τερματισθείσα από την πιο πάνω ημερομηνία.
Πέραν των πιο πάνω όμως οι πελάτες μας δεν θα είχαν καμμίαν ένσταση ή απαίτηση από εσάς εάν λόγω του τερματισμού της συμφωνίας για το KARPASIANA BEACH HOTEL και λόγω της σύνδεσης της μιας συμφωνίας με την άλλη θα αποφασίζατε και τον τερματισμόν της συμφωνίας του TWIN HOTEL. Την απάντηση σας για το θέμα αυτό την αναμένουμε το συντομώτερο δυνατό και εν πάση περιπτώσει εντός 7 ημερών από την πιο πάνω ημερομηνία. Εάν δεν πάρουμε καμμίαν απάντηση σας θα θεωρήσουμε ότι δεν επιθυμείτε την συνέχιση της ισχύος της συμφωνίας για το TWIN HOTEL οπότε και οι πελάτες μας θα είναι ελεύθεροι να προχωρήσουν με άλλες διευθετήσεις.
Οι πελάτες μας εκφράζουν την λύπη τους για αυτή την εξέλιξη των πραγμάτων αλλά αφού μελέτησαν όλες τις πτυχές του θέματος κατάληξαν στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή σε δικαστικούς αγώνες θα ζημιώσει περισσότερον τους ιδίους παρά οιονδήποτε άλλον.
Τερματίζοντας έγκαιρα την συμφωνία αναφορικά προς το KARPASIANA BEACH HOTEL πιστεύουν επίσης ότι προλαμβάνουν και οιανδήποτε ζημίαν που πιθανόν να δημιουργείτο σε εσάς εάν το θέμα καθυστερούσε ακόμα περισσότερο."
Ακολούθησε αλληλογραφία και σαν αποτέλεσμα της εμμονής των εφεσιβλήτων στο περιεχόμενο της πιο πάνω επιστολής τους, καταχωρήθηκε στις 31.12.87 αγωγή, η οπισθογράφηση της οποίας έχει ως ακολούθως:
"Ο Ενάγων αξιοί εναντίον των εναγομένων.
(Α) Ειδικήν εκτέλεσιν συμφωνίας γενομένης εγγράφως μεταξύ των διαδίκων την 31ην Μαρτίου 1987 και τροποποιηθείσης διά συμπληρωματικών συμφωνιών ημερομηνίας 1.4.1987 και 2.4.1987 γενομένων εγγράφως μεταξύ των διαδίκων διά την ενοικίασιν υπό των εναγομένων εις τους ενάγοντας του ξενοδοχείου των εναγομένων γνωστού ως KARPASIANA BEACH HOTEL εις Ορόκλινην διά την περίοδον από 1.1.1989 μέχρι 31.12.1993, και
(Β) Ειδικήν εκτέλεσιν συμφωνίας γενομένης εγγράφως μεταξύ των διαδίκων την 31 ην Μαρτίου, 1987 και τροποποιηθείσης διά συμπληρωματικής εγγράφου συμφωνίας μεταξύ των διαδίκων ημερομηνίας 2.4.1987 δια την ενοικίασιν υπό των εναγομένων εις τους ενάγοντας του ξενοδοχείου των εναγομένων γνωστού ως KARPASIANA TWIN HOTEL εις Ορόκλινη δια την περίοδον από 1.1.1989 μέχρι 31.12.1993 και/ή
(Γ) Απαγορευτικόν διάταγμα εμποδίζον τους εναγομένους και/ή τους υπαλλήλους και/ή τους αντιπροσώπους των εναγομένων να υπογράψουν συμφωνία μετά οιωνδήποτε τρίτων διά την ενοικίασιν και/ή μίσθωσιν των ως άνω ξενοδοχείων τους διά την περίοδον από 1.1.1989 μέχρι 31.12.1993 και/ή
(Δ) Γενικάς και ειδικάς αποζημιώσεις διά παράβασιν και/ή διάρρηξη και/ή αθέτησιν και/ή προβλεπόμενην παράβασιν ANTICIPATORY BREACH των προειρημένων εγγράφων συμφωνιών διά την ενοικίασιν εις τους ενάγοντας των ως άνω ξενοδοχείων των εναγομένων εις Ορόκλινη γνωστών ως KARPASIANA BEACH HOTEL και KARPASIANA TWIN HOTEL διά την περίοδον από 1.1.1989 μέχρι 31.12.1993, και
(Ε) Νόμιμον τόκον και τα έξοδα της αγωγής."
Με την καταχώρηση της αγωγής οι εφεσείοντες καταχώρησαν και αίτηση για έκδοση απαγορευτικού διατάγματος και οι εφεσίβλητοι πριν πάρουν οποιαδήποτε άλλα μέτρα στην υπόθεση, καταχώρησαν στις 23.1.88 την υπό κρίση αίτηση, σαν αποτέλεσμα της οποίας εκδόθηκε το διάταγμα αναστολής της δικαστικής διαδικασίας.
Στις 26.1.88 οι εφεσείοντες καταχώρησαν και την έκθεση απαιτήσεως τους στην οποία εκτός των άλλων διευκρινίζεται η αξίωση τους για αποζημιώσεις και αξιώνεται και ειδική εκτέλεση των αναφερθέντων συμφωνιών.
Λόγοι Εφέσεως.
Ο πρώτος λόγος έφεσης αφορά την εισήγηση ότι το Δικαστήριο λανθασμένα κατάληξε στο συμπέρασμα ότι η παράβαση από μέρους των εφεσιβλήτων εμπίπτει στη ρήτρα περί διαιτησίας.
Το Δικαστήριο στην απόφαση του παρατηρεί ότι με την αγωγή επιζητείται ακριβώς η εφαρμογή και ειδική εκτέλεση της συμφωνίας και αποζημιώσεις για διάρρηξη και/ή προκαταβολική διάρρηξη (anticipatory breach) και κατάληξε ότι η επίδικη διαφορά έχει σαν επίκεντρο την εφαρμογή της συμφωνίας και σαν τέτοια εμπίπτει στις πρόνοιες του όρου περί διαιτησίας.
Το Δικαστήριο αναφέρθηκε επίσης στην υπόθεση Heyman and Another v. Darwins, Ltd [1942] 1 All E.R. 337 και στην υπόθεση Γιόλα Σκαλιώτου ν. Χριστόφορου Πελεκάνου (1916) 1 Α.Α.Δ. 251.
Ο δικηγόρος των εφεσειόντων, προς υποστήριξη της εισήγησης του, υπόβαλε πως παραπέμπεται σε διαιτησία μόνο διαφορά που αφορά την εφαρμογή και ερμηνεία των όρων του συμβολαίου. Η μη πληρωμή ενοικίων και οτιδήποτε άλλο δεν αναφέρεται ρητώς ότι παραπέμπεται σε διαιτησία, παραμένει για επίλυση στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου. Η μεταξύ των μερών διαφορά είπε, δεν αφορά την εφαρμογή των όρων του συμβολαίου.
Η δική μας ερμηνεία της ρήτρας περί διαιτησίας είναι πως όλες οι διαφορές μεταξύ των συμβαλλομένων, σε ότι αφορά την εφαρμογή και ερμηνεία των όρων του συμβολαίου, εκτός του θέματος καθυστέρησης πληρωμής ενοικίου, παραπέμπεται σε διαιτησία. Στο Λεξικό της Δημοτικής, της Εταιρείας Ελληνικών Εκδόσεων, 3η έκδοση, που είναι ορθογραφικό - ερμηνευτικό - αιτιολογικό, σαν ερμηνεία της λέξης 'εφαρμογή' δίδεται η λέξη "εκτέλεση' ή 'πραγματοποίηση'. Συνεπώς η εφαρμογή των όρων της συμβάσεως σημαίνει την εκτέλεση των όρων της συμβάσεως, οποιαδήποτε δε διαφορά που αφορά την εκτέλεση των όρων αυτών και την ερμηνεία τους, εμπίπτει στις διαφορές που συμφωνήθηκε να παραπέμπονται σε διαιτησία.
Με βάση την πιο πάνω ερμηνεία γίνεται φανερό από την αξίωση των εφεσειόντων, πως τα επίδικα θέματα της αγωγής αφορούν την εκτέλεση ή την εφαρμογή των όρων της συμβάσεως και σαν τέτοια, εμπίπτουν καθαρά στις πρόνοιες του όρου περί διαιτησίας. Συνεπώς το συμπέρασμα του Δικαστηρίου είναι απόλυτα ορθό.
Ο δεύτερος λόγος της έφεσης αφορά τον ισχυρισμό ότι το Δικαστήριο παρερμήνευσε τις σχετικές πρόνοιες του άρθρου 8 του περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4, με το να αποφασίσει ότι οι πρόνοιες αυτές τηρήθηκαν και ότι η μεταξύ των μερών διαφορά ήταν κατάλληλη υπόθεση να παραπεμφθεί σε διαιτησία.
Το Δικαστήριο όσον αφορά το θέμα τούτο, αναφέρθηκε στις πρόνοιες του άρθρου 8, που είναι οι ακόλουθες:
"8. If any party to an arbitration agreement, or any person claiming through or under him, commences any legal proceedings in any Court against any other party to the arbitration agreement or any person claiming through or under him, in respect of any matter agreed to be referred, any party to such legal proceedings, may at any time after appearance, and before delivering any pleadings or taking any other steps in the proceedings, apply to that Court to stay the proceedings, and that Court, if satisfied that there is no sufficient reason why the matter should not be referred in accordance with the arbitration agreement and that the applicant was, at the time when the proceedings were commenced, and still remains, ready and willing to do all things necessary to the proper conduct of the arbitration, may make an order staying the proceedings."
Ακολούθως αναφέρθηκε στις προϋποθέσεις για την εγκυρότητα της αίτησης για λήψη διατάγματος αναστολής της δικαστικής διαδικασίας, δηλαδή στην ύπαρξη συμφωνίας για διαιτησία, στην έγερση αγωγής για θέματα που συμφωνήθηκε να παραπεμφθούν σε διαιτησία και στην καταχώρηση αίτησης μετά την καταχώρηση σημειώματος εμφανίσεως και πριν παραδοθεί οιονδήποτε δικόγραφο ή ληφθούν οιαδήποτε άλλα διαβήματα στη διαδικασία.
Όσον αφορά την ετοιμότητα των εφεσιβλήτων να δεχθούν τη διαιτησία, το εύρημα του Δικαστηρίου ήταν ότι οι εφεσίβλητοι με την αίτηση τους εξέφρασαν την ετοιμότητα τους να τη δεχθούν.
Η εισήγηση του δικηγόρου των εφεσειόντων, είναι πως δεν υπήρξε μαρτυρία ότι η διαφορά που εγέρθηκε είναι μέσα στα πλαίσια της ρήτρας για διαιτησία. Ειδικώτερα παραπονέθηκε πως στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση για αναστολή, έπρεπε να γίνεται περιγραφή της διαφοράς, για να διαφανεί αν εμπίπτει μέσα στα πλαίσια της ρήτρας αυτής.
Ο δικηγόρος των εφεσιβλήτων υποστήριξε την άποψη πως η διαφορά τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου και παρουσιάστηκε με πολύ συγκεκριμένο και καθαρό τρόπο. Όλα τα σχετικά έγγραφα ήταν ενώπιον του Δικαστηρίου, το οποίο εντόπισε ποια είναι η διαφορά και κατά πόσον εμπίπτει μέσα στις πρόνοιες του όρου για διαιτησία και προχώρησε να εξετάσει κατά πόσον θα έπρεπε η διαφορά να παραπεμφθεί σε διαιτησία ή όχι.
Ο δικηγόρος των εφεσιβλήτων αναφέρθηκε επίσης στην υπόθεση Heyman v Darwins, Ltd (ανωτέρω), για να υποστηρίξει τη θέση πως το Δικαστήριο ενέργησε ορθά. Στην υπόθεση αυτή ο Δικαστής Macmillan στη σελ. 345 αναφέρει τα ακόλουθα:
"Where proceedings at law are instituted by one of the parties to a contract containing an arbitration clause and the other party, founding on the clause, applies for a stay, the first thing to be ascertained is the precise nature of the dispute which has arisen. The next question is whether the dispute is one which falls within the terms of the arbitration clause. Then sometimes the question is raised whether the arbitration clause is still effective or whether something has happened to render it no longer operative. Finally, the nature of the dispute being ascertained, it having been held to fall within the terms of the arbitration clause and the clause having been found to be still effective, there remains for the court the question whether there is any sufficient reason why the matter in dispute should not be referred to arbitration."
Στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση για αναστολή, ο ενόρκως δηλών Γιαννάκης Καρπασίτης, ένας από τους διευθυντές των εφεσιβλήτων, αναφέρθηκε στις μεταξύ των μερών συμφωνίες και ειδικότερα στους όρους περί διαιτησίας και υποστήριξε τη θέση, πως στους όρους αυτούς υπάρχει ρητή πρόνοια για παραπομπή σε διαιτησία, οποιασδήποτε διαφοράς μεταξύ των συμβαλλομένων σε ότι αφορά την εφαρμογή των συμφωνιών. Επίσης δήλωσε τα ακόλουθα:
"3. Όπως με πληροφορούν οι δικηγόροι μας οι θεραπείες που ζητά η ενάγουσα εταιρεία αφορούν την εφαρμογήν της συμφωνίας και μπορούν να δοθούν από διαιτητή εάν επιτύχει στην αίτησή της η ενάγουσα.
4. Για τους πιο πάνω λόγους και σύμφωνα με την γνώμην των δικηγόρων μας η δικαστική διαδικασία στην παρούσαν αγωγή θα πρέπει να ανασταλεί και να προσφύγει εάν επιθυμεί η ενάγουσα σε διαιτησία όπως προβλέπουν και οι σχετικές συμφωνίες που επισύναψε η ενάγουσα εταιρεία."
Έχουμε ήδη αποφανθεί, πως οι διάδικοι συμφώνησαν να παραπεμφθεί σε διαιτησία οποιαδήποτε διαφορά αφορά την εφαρμογή των όρων των συμφωνιών, εκτός από το θέμα μη πληρωμής ενοικίου. Το Δικαστήριο με το υλικό που τέθηκε ενώπιον του, ήταν σε θέση να εντοπίσει και εντόπισε τις διαφορές των διαδίκων, όπως απορρέουν από τα επίδικα θέματα που εγείρονται με την αγωγή των εφεσειόντων και δεν ήταν αναγκαίο υπό τις περιστάσεις να αναφερθούν στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση για αναστολή, μια και πάσα διαφορά που αφορά την εφαρμογή των συμφωνιών, παραπέμπεται σε διαιτησία.
Όσον αφορά την ετοιμότητα των εφεσιβλήτων να δεχθούν τη διαιτησία, τούτο γίνεται πρόδηλο με την καταχώρηση της υπό κρίση αίτησης και ακόμα από την ένορκη δήλωση που την υποστηρίζει. Συνεπώς ούτε και αυτός ο λόγος ευσταθεί.
Τον τρίτο και τέταρτο λόγο έφεσης θα τον εξετάσουμε μαζί.
Με τον τρίτο λόγο υποστηρίζεται ότι το Δικαστήριο λανθασμένα αποφάνθηκε πως τα επίδικα θέματα της αγωγής δεν αφορούν ακίνητη περιουσία ή συμφέρο σε ακίνητη περιουσία.
Με τον τέταρτο λόγο αναφέρεται ότι το Δικαστήριο λανθασμένα κατάληξε στο συμπέρασμα πως η υπό των εφεσιβλήτων παράβαση ήταν προκαταβολική (anticipatory breach) και πως σαν αποτέλεσμα, η θεραπεία της ειδικής εκτέλεσης που οι εφεσείοντες ζητούν με την αγωγή τους, είναι πρόωρη.
Ο δικηγόρος των επισειόντων κατά την αγόρευση του, συμφώνησε ότι οι εφεσίβλητοι διάπραξαν προκαταβολική παράβαση, αλλά ισχυρίστηκε ότι σε τέτοια περίπτωση, δικαιούνται να διεκδικήσουν και τις δυο θεραπείες που αναφέρονται στην αγωγή, δηλαδή τη θεραπεία της ειδικής εκτέλεσης και των αποζημιώσεων, γιατί το Δικαστήριο, είτε πριν την εκτέλεση της συμφωνίας είτε μετά, έχει δικαίωμα να διατάξει ειδική εκτέλεση. Ακόμα ανάφερε ότι η επιλογή των εφεσειόντων είναι η ειδική εκτέλεση και διαζευτικά οι αποζημιώσεις.
Ο τρίτος λόγος της έφεσης, δεν αποτέλεσε κριτήριο που επηρέασε το Δικαστήριο στην άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας και τούτο αναφέρθηκε στην ενδιάμεση απόφαση.
Είναι ξεκάθαρο και τούτο δεν αμφισβητείται,, ότι οι εφεσίβλητοι διάπραξαν προκαταβολική παράβαση του συμβολαίου. Συνεπώς, οι εφεσείοντες είχαν δικαίωμα επιλογής. Ή να αποδεχθούν την προκαταβολική παράβαση και να αξιώσουν αποζημιώσεις ή να μην την αποδεχθούν, να θεωρήσουν ότι η σύμβαση εξακολουθεί να υφίσταται και είναι έγκυρη και να αναμένουν την εκπλήρωση της από πλευράς εφεσιβλήτων. Σε τέτοια περίπτωση, αν οι εφεσίβλητοι δεν εκπλήρωναν τις υποχρεώσεις τους κατά το χρόνο που συμφωνήθηκε η εκπλήρωση τους, τότε οι εφεσείοντες θα μπορούσαν να αξιώσουν ειδική εκτέλεση.
Η θέση αυτή αποτελεί πάγια νομική θέση. Στον Chitty on Contracts, 25η έκδοση, σελ. 885, παρ. 1604, αναφέρονται τα ακόλουθα:
"Anticipatory breach. If, before the time arrives at which a party is bound to perform a contract, he expresses an intention to break it, or acts in such a way as to lead a reasonable person to the conclusion that he does not intend to fulfil his part, this constitutes an "anticipatory breach' of the contract and entitles the other party to take one of two courses. He may "accept' the renunciation, treat it as discharging him from further performance, and sue for damages forthwith, or he may wait till the time for performance arrives and then sue."
Επίσης στην παράγραφο 1607 αναφέρονται τα εξής:
"... In other words, if the second alternative is chosen, the contract subsists at the risk of both parties, and the anticipatory renunciation is ineffective. This is well expressed by Cotton L.J. in Johnstone v. Milling where he says: The promisee, if he pleases, may treat the notice of intention as inoperative, and await the time when the contract is to be executed, and then hold the other party responsible for all the consequences of non-performance; but in that case he keeps the contract alive for the benefit of the other party as well as his own; he remains subject to all the obligations and liabilities under it, and enables the other party not only to complete the contract, if so advised, notwithstanding his previous repudiation of it, but also to take advantage of any supervening circumstance which would justify him in declining to complete it..."
Τέλος στην υπόθεση Heyman v. Darwins Ltd (ανωτέρω), ο Λόρδος Δικαστής Viscount Simon L.C. στις σελ. 340-341, αναφέρει τα ακόλουθα:
"The first head of claim in the writ appears to be advanced on the view that an agreement is automatically terminated if one party "repudiates' it. That is not so. As SCRUTTON, L.J., said in Golding ν London & Edinburgh Insurance Co., Ltd, at p. 488:
I have never been able to understand what effect repudiation by one party has unless the other accepts it.
If one party so acts or so expresses himself, as to show that he does not mean to accept and discharge the obligations of a contract any further; the other party has an option as to the attitude he may take up. He may, notwithstanding the so-called repudiation, insist on holding his co-contractor to the bargain and continue to tender due performance on his part. In that event, the co-contractor has the opportunity of withdrawing from his false position, and, even if he does not, may escape ultimate liability because of some supervening event not due to his own fault which excuses or puts an end to further performance. (A classic example of this is to be found in Avery ν Bowden). Alternatively, the other party may rescind the contract, or (as it is sometimes expressed) "accept the repudiation," by so acting as to make plain that, in view of the wrongful action of the party who has repudiated, he claims to treat the contract as at an end, in which case he can sue at once for damages. In the Hirji Mulji case, LORD SUMNER said, at pp. 509,510:
Recission (except by mutual consent or by a competent court) is the right of one party, arising upon conduct by the other, by which he intimates his intention to abide by the contract no longer. It is a right to treat the contract as at an end if he chooses, and to claim damages for its total breach, but it is a right in his option .
However, repudiation by one party standing alone does not terminate the contract. It takes two to end it, by repudiation, on the one side, and acceptance of the repudiation, on the other."
Συνεπώς στην υπό κρίση υπόθεση, οι εφεσείοντες δεν νομιμοποιούνται να αξιώσουν ειδική εκτέλεση της συμφωνίας, γιατί με την καταχώρηση της αγωγής και την αξίωση τους για αποζημιώσεις, είναι φανερό ότι επέλεξαν να αποδεχθούν την προκαταβολική παράβαση από μέρους των εφεσιβλήτων και έτσι απόκλεισαν τον εαυτό τους από την αξίωση της ειδικής εκτέλεσης, η οποία τότε μόνο θα μπορούσε να ζητηθεί, αν οι εφεσείοντες δεν αποδέχοντο την προκαταβολική παράβαση, επέμεναν στην εκπλήρωση της σύμβασης κατά τον συμφωνηθέντα χρόνο και οι εφεσίβλητοι παρέλειπαν κατά παράβαση να το πράξουν.
Εν όψει της κατάληξης αυτής, δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε με την ερμηνεία της φράσεως "relating to land or any interest in land" που αναφέρεται στην παράγραφο 8 του Πρώτου Πίνακος του Περί Διαιτησίας Νόμου, Κεφ. 4.
Όσον αφορά τον τελευταίο λόγο έφεσης, πως το Δικαστήριο άσκησε λανθασμένα τη διακριτική του ευχέρεια, αναφέρουμε πως το καθήκον του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε τέτοια περίπτωση αναλύθηκε, μεταξύ άλλων και στην υπόθεση Σκαλιώτου ν Πελεκάνος (ανωτέρω). Με βάση τις αρχές αυτές και την πιο πάνω κατάληξη μας στους λόγους εφέσεως, ευρίσκουμε πως το Δικαστήριο ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια, κινήθηκε μέσα στα ορθά νομικά πλαίσια και άφησε να εφαρμοσθεί η συμφωνία των διαδίκων για διαιτησία, όπως αυτοί επέλεξαν. Οι εφεσίβλητοι ικανοποίησαν το Δικαστήριο ότι τα επίδικα θέματα της αγωγής ήταν διαφορές που συμφωνήθηκε να παραπεμφθούν σε διαιτησία και οι εφεσείοντες απέτυχαν να αποδείξουν ότι η αναστολή δεν θα έπρεπε να δοθεί.
Για τους πιο πάνω λόγους δεν έχουμε πεισθεί, ότι το Δικαστήριο άσκησε λανθασμένα τη διακριτική του ευχέρεια και συνεπώς η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος των εφεσειόντων. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.