ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D204
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 456/2011
19 Mαρτίου, 2014
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΑΧΑΡΟΥΔΗ
Αιτητής
- ΚΑΙ -
1. ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΙΤΛΩΝ
ΣΠΟΥΔΩΝ (ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.)
2. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Καθ' ων η αίτηση
....................................
Α. Παπαχαραλάμπους με Π. Σιακαλλή, για τον αιτητή
Αρ. Ζερβού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση
.............................
A Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ: Η παρούσα προσφυγή στρέφεται εναντίον της απόφασης του Κυπριακού Συμβουλίου Αναγνώρισης Τίτλου Σπουδών (εφεξής ''ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.'') να μην εγκρίνει το αίτημα του αιτητή για αναγνώριση του τίτλου σπουδών του Bachelor of Science που απονεμήθηκε από το University of Manchester του Ηνωμένου Βασιλείου, ως τίτλου ισότιμου και αντίστοιχου προς Πτυχίο Πανεπιστημιακού επιπέδου στον κλάδο/ειδίκευση Financial Services. Η αιτιολογία που παρατέθηκε στην σχετική προς τον αιτητή επιστολή ημερ. 27/1/11 είναι η ακόλουθη:
«Αναφορικά με την αίτηση σας με Αρ.Πρωτ.Ε21/07, το Συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη τα επιπρόσθετα στοιχεία που υποβλήθηκαν με την αίτηση επανεξέτασης με Αρ. Πρωτ.Ε21/07, καθώς και την εισήγηση της αρμόδιας Επιτροπής Επανεξέτασης, αποφάσισε να μην εγκρίνει το αίτημα σας για αναγνώριση του τίτλου σπουδών σας «Bachelor of Science" που απνεμήθηκε από το University of Manchester του Ηνωμένου Βασιλείου, ως τίτλου ισότιμου και αντίστοιχου προς Πτυχίο πανεπιστημιακού επιπέδου στον κλάδο/ειδίκευση Financial Services διότι:
Η παρακολούθηση των μαθημάτων για την απόκτηση του παραπάνω τίτλου έγινε στο Intercollege της Κύπρου. Την περίοδο που παρακολουθήσατε το πρόγραμμα σπουδών, το γεγονός ότι τα μαθήματα γίνονταν στο Intercollege Κύπρου, παραβίαζε το άρθρο 14(3) των περί Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νόμων της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με το οποίο «Καμιά ιδιωτική σχολή δεν μπορούσε να απονέμει η ίδια τίτλους ξένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή να παρέχει με οποιοδήποτε τρόπο σε ξένα εκπαιδευτικά ιδρύματα τη δυνατότητα να απονέμου αυτά τους δικούς τους τίτλους στη Δημοκρατία».
Το ίδρυμα Institute of Financial Services, με το οποίο συνεργάστηκε το University of Manchester για την προσφορά του προγράμματος σπουδών που παρακολουθήσατε, δεν περιλαμβανόταν στους καταλόγους των αναγνωρισμένων ιδρυμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου που εκδίδει το Department for Business Innovation & Skills της εν λόγω χώρας, τη συγκεκριμένη περίοδο που σπουδάσατε.
Αν επιθυμείτε η αίτηση σας να επανεξεταστεί, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση επανεξέτασης στο σχετικό έντυπο, το αργότερο εντός ενός μηνός.»
Σύμφωνα με τα αναντίλεκτα γεγονότα όπως εκτίθενται στην ένσταση, η αίτηση που είχε υποβάλει ο αιτητής από 2.5.06 στάλθηκε αρχικά στην αρμόδια Επιτροπή Κρίσεως με γνωστικό αντικείμενο Δημόσια Διοίκηση και Διοίκηση Επιχειρήσεων, για μελέτη και υποβολή εισηγήσεων προς το Συμβούλιο. Τα μέλη της Επιτροπής Κρίσεως κατέγραψαν τις αρνητικές εισηγήσεις τους στο σχετικό έντυπο αξιολόγησης, σημειώνοντας ότι ''το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών δεν περιλαμβάνει τουλάχιστον τα δυο τρίτα των απαιτούμενων μαθημάτων (συμπεριλαμβανομένου του περιεχομένου των μαθημάτων κορμού) του κλάδου ειδίκευση του Πτυχίου Πανεπιστημιακού Επιπέδου ''.
Το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. στη συνεδρία του ημερ. 2.7.07-3.7.07 αφού έλαβε υπόψη τις πιο πάνω εισηγήσεις απέρριψε το αίτημα για τους λόγους που προαναφέρθηκαν και η απόφαση του κοινοποιήθηκε στις 8.08.07. Ο αιτητής υπέβαλε στις 6.9.07 αίτημα επανεξέτασης του αιτήματος του προσκομίζοντας πρόσθετα στοιχεία (αναφορικά με την εφαρμογή της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΉ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΌΝΤΩΝ), τα οποία αξιολογήθηκαν αρχικά από τα μέλη της Επιτροπής Κρίσεως με γνωστικό αντικείμενο «Δημόσια Διοίκηση και Διοίκηση Επιχειρήσεων´´. Στα έντυπα επαναξιολόγησης (παράρτημα Χ της ένστασης) καταγράφονται αναλυτικότερα οι παρατηρήσεις των μελών της Επιτροπής αναφορικά με τα επιμέρους στοιχεία αξιολόγησης και η εισήγηση τους να αναγνωρισθεί ο κρινόμενος τίτλος ως ισότιμος και αντίστοιχος προς Δίπλωμα Ανώτερης εκπαίδευσης.
Σε συμμόρφωση με αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι τα μέλη της επιτροπής Κρίσεως και Επανεξέτασης , κατά την αξιολόγηση θα πρέπει να τηρούν ενιαίο πρακτικό το οποίο να υπογράφεται από όλα τα μέλη, ο φάκελος της αίτησης του αιτητή παραπέμφθηκε τελικά και επαναξιολογήθηκε σε νέο έντυπο αξιολόγησης από την Επιτροπή Επανεξέτασης με γνωστικό αντικείμενο «Οικονομικών επιστημών και Διοίκησης». Η Επιτροπή εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος για τους ίδιους λόγους που αναφέρθηκαν στην επιστολή ημερ. 8.08.07.
Ακολούθησε η 106η συνεδρία του Συμβουλίου ημερ. 22.11.10, στην οποία αφού λήφθηκαν υπόψη τα επιπρόσθετα στοιχεία της αίτησης επανεξέτασης και η εισήγηση της αρμόδια Επιτροπής Επανεξέτασης, κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Ο αιτητής προβάλλει ως πρώτο λόγο ακύρωσης την νομική πλάνη και την λανθασμένη αντίληψη για το εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο. Υποστηρίζει ότι ο πρώτος λόγος που επικαλέστηκαν οι καθ΄ων η αίτηση, ότι δηλαδή η παρακολούθηση μαθημάτων στο Intercollege στην Κύπρο παραβίαζε το άρθρο 14(3) των περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης Νόμων (Ν.68(Ι)/96, στο εξής ο 'Νόμος'), είναι εσφαλμένος, παραπέμποντας στο περιεχόμενο του άρθρου ως ίσχυε κατά τον χρόνο λήψης της επίδικης απόφασης.
Οι καθ' ών η αίτηση από την άλλη, στήριξαν την αιτιολογία της επίδικης απόφασης και την επιχειρηματολογία τους στο άρθρο 14(3) του Νόμου (όπως είχε τροποποιηθεί μέχρι το Ν.193(Ι)/2002)[1], ως ίσχυε δηλαδή τόσο κατά τον χρόνο απόκτησης του υπό αξιολόγηση τίτλου σπουδών όσο και κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης για αναγνώριση.
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης προηγείται πιστεύω, η εξέταση του θέματος της σύνθεσης του διοικητικού οργάνου, στην προκείμενη περίπτωση του ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ., που έλαβε την προσβαλλόμενη απόφαση στις 22/11/10. Σύμφωνα με τη νομολογία, το Διοικητικό Δικαστήριο δύναται να εξετάσει αυτεπάγγελτα ζητήματα που δεν εγείρονται στο δικόγραφο, αν κρίνει ότι αυτά είναι δημόσιας τάξης. (βλ. Νίκολας ν. Δημοκρατίας (2011) 3 Α.Α.Δ. 583).
Το πρακτικό της 106ης συνεδρίας του ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. ημερ. 22/11/10 αποκαλύπτει ότι κατά τη συνεδρία απουσίαζαν οι κ.κ. Μάριος Μαυρονικόλας (Αντιπρόεδρος) και Νικόλαος Ζάμπογλου. Για μεν τον πρώτο ουδεμία αναφορά υπάρχει για την απουσία του ενώ για το δεύτερο αναφέρονται τ' ακόλουθα:
«2.2 Το Συμβούλιο ενημερώθηκε ότι ο κ. Νικόλαος Ζαμπόγλου δεν θα μπορέσει να παρευρεθεί στην παρούσα συνεδρία. Το Συμβούλιο παρατήρησε ότι ο κ. Ζαμπόγλου απουσίαζε και κατά τις τέσσερις προηγούμενες συνεδρίες. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε όπως ζητηθεί γνωμάτευση από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κατά πόσο ο κ. Ζαμπόγλου έχει δικαίωμα συμμετοχής στις επόμενες συνεδρίες του Συμβουλίου ή έπαψε να είναι μέλος του Συμβουλίου. Σε περίπτωση που έπαψε να είναι μέλος του Συμβουλίου, να ζητηθεί η νομική άποψη του Γενικού Εισαγγελέα κατά πόσο θεωρείται νόμιμη η συγκρότηση του σώματος ή θα πρέπει το Συμβούλιο να αναμένει το διορισμό νέου μέλους πριν συνεδριάσει ξανά.»
Η Πλήρης Ολομέλεια (απόφαση πλειοψηφίας) στην Αντέννα Λτδ. ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Α.Ε. 167/09 ημερ. 12/4/13, αποφάσισε τα ακόλουθα:
«.Η αρχή δικαίου παραμένει αναλλοίωτη ότι τα μέλη που συγκροτούν το συλλογικό όργανο υπέχουν υποχρέωση συμμετοχής στη σύνθεση του οργάνου εκτός όπου η απουσία τους εξ αντικειμένου κρίνεται δικαιολογημένη. Σε κάθε άλλη περίπτωση η αδικαιολόγητη απουσία μέλους συνεπάγεται παρανομία στη σύνθεση η οποία στοιχειοθετεί λόγο ακυρότητας που ανατρέχει στη ρίζα της διοικητικής διαδικασίας και συνεπώς δεν δικαιολογείται η εξέταση άλλου θέματος. Σχετική και επί παρόμοιου θέματος είναι η απόφαση του Κωνσταντινίδη, Δ στην Αντέννα Λτδ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, υπόθ. αρ. 437/2008, ημερ. 4.10.2010 με την οποία συμφωνούμε.»
Στην τελευταία πιο πάνω πρωτόδικη απόφαση (υπόθ. 437/2008), με την οποία συμφώνησε η Ολομέλεια λέχθηκαν τ' ακόλουθα:
«Οφείλεται εξέταση από το συλλογικό όργανο όπως αυτό είναι συγκροτημένο. Η μη συμμετοχή Μέλους κατά πλάνη ως προς τη δυνατότητα συμμετοχής, επάγεται παράνομη σύνθεση. Το ίδιος και η καταχρηστική μη συμμετοχή, προς εξυπηρέτηση αλλότριου σκοπού. (Βλ. Κyprianou (ανωτέρω), Mytides (ανωτέρω), Paschalis (ανωτέρω), Καρακόκκινος κ.α. (ανωτέρω) Κόρτας (ανωτέρω). Σημειώνω, συναφώς, την ορθή, με όλο το σεβασμό παρατήρηση του Χατζηχαμπή Δ., στη Σολωμού (ανωτέρω) πως το άρθρο 22 του ν. 158(Ι)/99 δεν απομακρύνει από τη σταθερή αυτή αρχή της πάγιας νομολογίας μας. Η παρούσα δεν αφορά σε καταχρηστική μη συμμετοχή αλλά σε πλάνη αναφορικά με τη δυνατότητα συμμετοχής.»
Στην Μάριος Καρακόκκινος κ.α ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2004) 4 Α.Α.Δ. 956 αναφέρθηκαν επίσης περίπου τα ίδια.
«Καταλήγω, όμως, πως πάσχει και η σύνθεση των καθ' ων η αίτηση. Η ύπαρξη απαρτίας δεν σώζει την κατάσταση. Στην Μytides (ανωτέρω) υπήρχε απαρτία και κατά το βαθύτερο νόημά της, όπως το κατανοώ, κατά την εξέταση της νομιμότητας της σύνθεσης, συνυπολογίζονται οι λόγοι για τους οποίους μέλη του συλλογικού οργάνου δεν συμμετέχουν. Εκεί, όπως και στην Αντέννα Λτδ. (ανωτέρω), η μη συμμετοχή οφειλόταν σε πλάνη αναφορικά με τη δυνατότητα συμμετοχής. Στην παρούσα περίπτωση δεν λέχθηκε οτιδήποτε αλλά τα δεδομένα είναι εύγλωττα και ανατρέπουν το τεκμήριο της κανονικότητας. Όπως ήδη σημείωσα τα δυο μέλη ήταν παρόντα κατά την εξέταση των προηγούμενων θεμάτων. Αποχώρησαν όταν έφθασε η ώρα για την επανεξέταση και οι καθ' ων η αίτηση κατέγραψαν πως έλαβαν υπόψη τους τις εντυπώσεις από την προφορική εξέταση ακριβώς επειδή παρέμειναν εκείνοι που την είχαν διεξαγάγει. Είναι προφανές, συνεπώς, πως η αποχώρηση ήταν σκόπιμη. Για ποιο λόγο; Επειδή θεωρούσαν πως δεν εδικαιούντο να συμμετάσχουν ή επειδή ενώ θεωρούσαν ότι μπορούσαν να συμμετάσχουν το απέφυγαν για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για χρήση των εντυπώσεων; Στην πρώτη περίπτωση η σύνθεση θα πάσχει ευθέως κατά την Mytides (ανωτέρω). Στη δεύτερη περίπτωση θα πάσχει ως διαμορφωθείσα κατά τρόπο καταχρηστικό. Οι υποψήφιοι δικαιούνται κρίσης υπό το πρίσμα όλων των δεδομένων και για όλα τα εγειρόμενα ζητήματα, από το συλλογικό όργανο όπως αυτό είναι συγκροτημένο κατά τον ουσιώδη χρόνο της επανεξέτασης. Δεν έτυχαν τέτοιας κρίσης αφού, σκόπιμα όπως κρίνω, δύο μέλη δεν συμμετέσχαν. Εφόσον αυτή η μη συμμετοχή δεν οφειλόταν σε λόγους συναρτημένους προς ό,τι θα μπορούσε να ενταχθεί στις δυνατότητας που παρέχονταν λαμβανομένων υπόψη και των αρχών σε σχέση με εν γένει κώλυμα συμμετοχής, αλλά στην προσπάθεια διάσωσης των εντυπώσεων από την προφορική εξέταση είχε αλλότριο σκοπό. Οπότε ήταν εξ ίσου μεμπτή με αποτέλεσμα το μη νομιμο, πλέον, της σύνθεσης, όπως στην υπόθεση Mytides. Δεν μπορώ να δω το λόγο για τον οποίο η κατά πλάνη ορισμένη σύνθεση είναι παράνομη ενώ η στοχευθείσα καταχρηστικών, για σκοπό αλλότριο όπως προσπάθησα να εξηγήσω, είναι νόμιμη.»
(βλ. Suphire Securities and Financial Services Ltd (Πρώην) Suphire Stockholders Ltd) v. Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (2005) 4 Α.Α.Δ. 481)
Απασχόλησε, όπως φαίνεται από τις άνω αποφάσεις, το ζήτημα της νομιμότητας της σύνθεσης με αφορμή την μη συμμετοχή μέλους του συλλογικού οργάνου. Εξ' όσων αντιλαμβάνομαι η πλειοψηφία της Πλήρους Ολομέλειας στην Α.Ε. αρ. 167/09, Αντέννα Λτδ. (άνω) ξεκαθάρισε την αρχή δικαίου που εφαρμόζεται και που είναι αρκετά πλατιά ώστε να καλύπτει τις περιπτώσεις, όπου η απουσία μέλους συλλογικού οργάνου κρινόμενη εξ' ανικειμένου αδικαιολόγητη να επιφέρει παρανομία στη σύνθεση του. Όλα τα μέλη που συγκροτούν το συλλογικό όργανο έχουν υποχρέωση συμμετοχής στη σύνθεση του εκτός και αν η απουσία μέλους, εξ' αντικειμένου κρίνεται δικαιολογημένη.
Ως αποτέλεσμα των άνω είναι η κατάληξη μου ότι η σύνθεση του ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. της 106ης συνεδρίας του ημερ. 22/11/10 ήταν παράνομη.
Με δεδομένη την άνω κρίση δεν δικαιολογείται η εξέταση άλλου θέματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.200 έξοδα πλέον Φ.Π.Α. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.
/ΚΑΣ
[1] 3) Καμιά ιδιωτική σχολή δεν μπορεί να απονέμει η ίδια τίτλους ξένων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή να παρέχει με οποιοδήποτε τρόπο σε ξένα
εκπαιδευτικά ιδρύματα τη δυνατότητα να απονέμουν αυτά τους δικούς τους
τίτλους στη Δημοκρατία.