|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 4 ΑΑΔ 809
30 Σεπτεμβρίου, 2004
[ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 505/2003)
Δήμοι ― Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Προφορικές συνεντεύξεις ― Επιτρέπονται μεν από το νόμο, αλλά το αποτέλεσμά τους επιβάλλεται όπως καταγράφεται στα πρακτικά ― Δεν υπήρξε καταγραφή στην κριθείσα περίπτωση ― Συνέπειες.
Διοικητικό Όργανο ― Συλλογικά όργανα ― Σύνθεση ― Περιστάσεις της διαπίστωσης κακής σύνθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λεμεσού στην κριθείσα περίπτωση.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους στη θέση Ανώτερου Λογιστικού Λειτουργού.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Η λήψη υπόψη από το Δημοτικό Συμβούλιο της εντύπωσης που «αποκόμισε για τους υποψηφίους κατά την προφορική εξέταση» επιτρέπεται από τον Καν. 22(1) των περί Δημοτικής Υπηρεσίας Κανονισμών του Δήμου Λευκωσίας του 2000 (Ν 71/2000). Ωστόσο σύμφωνα με την νομολογία η λήψη υπόψη των αποτελεσμάτων της προφορικής εξέτασης πρέπει να γίνεται με τρόπο που να καθιστά εφικτό τον δικαστικό έλεγχο. Για να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος πρέπει στο σχετικό πρακτικό να καταγράφεται το αποτέλεσμα της προφορικής εξέτασης.
Στην παρούσα υπόθεση το Δημοτικό Συμβούλιο δεν κατέγραψε τα ευρήματά του σε σχέση με την απόδοση του αιτητή στη συνέντευξη. Έχει επομένως παραβιάσει τη σχετική αρχή του διοικητικού δικαίου.
Περαιτέρω: Σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας ανάμεσα στα απαιτούμενα προσόντα είναι «η διοικητική και οργανωτική ικανότητα και ικανότητα στον έλεγχο προσωπικού».
Τα όσα έχουν καταγραφεί στα πρακτικά σε σχέση με την προφορική συνέντευξη του Ε.Μ. αποτελούν στην ουσία τις διαπιστώσεις του Δημοτικού Συμβουλίου σε σχέση με την κατοχή από το Ε.Μ. των προσόντων της παραγ. 2 του σχεδίου υπηρεσίας. Αυτό, έμμεσα, τείνει να καταδείξει ότι ο αιτητής υστερεί του Ε.Μ. στους σχετικού τομείς ή ότι δεν κατέχει το σχετικό προσόν. Χωρίς την καταγραφή των λόγων για τους οποίους κρίθηκε, έμμεσα έστω, ότι ο αιτητής υστερεί του Ε.Μ. ή ότι δεν κατέχει το σχετικό προσόν είναι αδύνατος ο δικαστικός έλεγχος.
2. Με αφορμή την παρουσία της Δημοτικού Γραμματέως στη συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου ο αιτητής υπέβαλε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω κακής σύνθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου. Η εισήγηση έχει σαν έρεισμα τη νομολογιακή αρχή, η οποία απαγορεύει ακόμη και την απλή παρουσία προσώπων ξένων προς τη νόμιμη του συλλογικού οργάνου σύνθεση. Η σχετική νομολογιακή αρχή έχει ενσωματωθεί στο αρ. 21(1) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99). Το άρθρο αυτό επιτρέπει την παρουσία προσώπου το οποίο είναι αρμόδιο για την τήρηση των πρακτικών. Ο δε ευπαίδευτος συνήγορος των καθ' ων η αίτηση υπέβαλε ότι η Δημοτικός Γραμματέας συμμετείχε στη συνεδρία ως πρακτικογράφος. Ωστόσο στα πρακτικά η παρουσία της περιγράφεται ως εξής: «Παρακαθ. Λεωνίδα Γιωργούλλα - Δημοτικός Γραμματέας». Δεν είναι, επομένως, βέβαιο ποιος ήταν ο ρόλος της. Η αγόρευση του δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση, δεν μπορεί να προσθέσει οτιδήποτε στα πρακτικά.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Karageorghis v. Republic (1982) 3 C.L.R. 435,
Georghiou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 17,
Vourkos a.o. v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1442,
Carayiannis v. Republic (1969) 3 C.L.R. 341,
Καρακόκκινου κ.ά. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υπόθ. Αρ. 956/2001 κ.ά., ημερ. 5.12.2002,
Metaloc v. Republic (1969) 3 C.L.R. 351.
Προσφυγή.
Σ. Φασουλιώτης για Χρ. Πουργουρίδη, για τον Αιτητή.
Κ. Τσιρίδης, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της προαγωγής του Χρίστου Κίνα (το Ε.Μ.) στη θέση Ανώτερου Λογιστικού Λειτουργού (η επίδικη θέση).
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή έχουν ως εξής:
Η επίδικη θέση είναι θέση προαγωγής. Υποψήφιοι για την πλήρωση της θέσης ήταν ο αιτητής, το Ε.Μ. και 4 άλλοι υποψήφιοι. Οι αιτήσεις των 6 υποψηφίων εξετάστηκαν από την Δημοτικό Γραμματέα. Η τελευταία διαπίστωσε ότι όλοι οι υποψήφιοι πληρούν τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα και θεωρήθηκαν κατάλληλοι για προαγωγή. Ακολούθως η Δημοτικός Γραμματέας ετοίμασε σχετικό σημείωμα προς το Δημοτικό Συμβούλιο με το οποίο σύστησε για προαγωγή το Ε.Μ.. Παραθέτω το σχετικό μέρος του σημειώματος:
«2. Όλοι οι υποψήφιοι πληρούν τα υπό του Σχεδίου Υπηρεσίας απαιτούμενα προσόντα και κρίνονται ως εκ τούτου κατάλληλοι για προαγωγή.
3. Όσον αφορά την αρχαιότητα στη θέση Λογιστικού Λειτουργού αναφέρεται ότι όλοι έχουν μετονομαστεί σε Λογιστικούς Λειτουργούς με την αναδιάρθρωση του 1988 και όλοι, πλην του Κώστα Καλλινίκου που επροήχθει στη θέση του Λογιστικού Λειτουργού Α την 1.2.2001, προήχθησαν στη θέση Λογιστικού Λειτουργού Λειτουργού Α την 1.7.2000.
4. Για όλους ετοιμάστηκαν αξιολογήσεις για το έτος 2001 από διμελή Επιτροπή η οποία απαρτίζεται σύμφωνα με τους Κανονισμούς από τον αρμόδιο Τμηματάρχη που είναι ο Οικονομικός Διευθυντής και τη Δημοτικό Γραμματέα, το περιεχόμενο της οποίας όλοι έλαβαν γνώση.
5. Οι υποψήφιοι αξιολογήθηκαν ως ακολούθως:
- Κυριάκος Χρυσοστόμου - 2 Εξαίρετα, 4 Πολύ Ικανοποιητικά, 2 Ικανοποιητικά.
- Κώστας Καλλινίκου - 4 Εξαίρετα, 4 Πολύ Ικανοποιητικά.
- Αντωνάκης Χαραλάμπους - 4 Εξαίρετα, 4 Πολύ Ικανοποιητικά.
- Ανδρέας Χρ. Γεωργίου - 4 Εξαίρετα, 4 Πολύ Ικανοποιητικά.
- Ανδρέας Σμυρίλλης - 5 Εξαίρετα, 3 Πολύ Ικανοποιητικά.
- Χριστάκης Κίνας - 7 Εξαίρετα, 1 Πολύ Ικανοποιητικά.
6. Μεταξύ των παραγόντων που πρέπει να λάβει υπόψη το Δημοτικό Συμβούλιο για την εκτίμηση της αξίας των υποψηφίων σύμφωνα με τον Κανονισμό 22 της Κ.Δ.Π. 71/2000 είναι οι αιτιολογημένες συστάσεις του Γραμματέα.
7. Με βάση την πιο πάνω πρόνοια και αφού έλαβα υπόψη το περιεχόμενο των υπηρεσιακών εκθέσεων εισηγούμαι την προαγωγή του κου. Χριστάκη Κίνα στη θέση Ανώτερου Λογιστικού Λειτουργού επειδή με βάση το περιεχόμενο των υπηρεσιακών εκθέσεων και από πληροφορίες που έχω λάβει από τον Προϊστάμενο των υποψηφίων, τον Οικονομικό Διευθυντή, υπερτερεί σε αξία από τους λοιπούς υποψηφίους και έχει τα εφόδια να αντεπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις της θέσης. Τα προσόντα και η αρχαιότητα των υπολοίπων δεν είναι τέτοια που να παραγνωριστεί το στοιχείo της αξίας.»
Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στη συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ. 27.3.2003. Στη σχετική συνεδρία ήταν παρούσα και η Δ. Γραμματέας. Παραθέτω το σχετικό μέρος των πρακτικών:
«Ενώπιον των μελών τέθηκε το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης, κατάλογος με τα προσόντα των υποψηφίων, οι υπηρεσιακές εκθέσεις ως και η σχετική σύσταση της Δημοτικού Γραμματέα.
Στη συνέχεια έγιναν προφορικές συνεντεύξεις όλων των υποψηφίων.
Ακολούθησε η τοποθέτηση των μελών ως προς τον καταλληλότερο υποψήφιο.
Ο κ. Α. Βότσης ανέφερε ότι λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των εκθέσεων αξιολόγησης, τις αιτιολογημένες συστάσεις της Δημοτικού Γραμματέα και την παρουσία των υποψηφίων κατά τις προφορικές συνεντεύξεις, θεωρεί ότι ο υποψήφιος Χρίστος Κίνας είναι ο καταλληλότερος έναντι των άλλων υποψηφίων για την προαγωγή, διότι υπερτερεί στα κριτήρια της αξίας και από την προφορική συνέντευξη διαφάνηκε ότι έχει ισχυρή προσωπικότητα, άνεση στην έκφραση απόψεων και διατύπωση θέσεων, χαρακτηριστικά τα οποία είναι απαραίτητα κατά τη γνώμη του για την εκτέλεση των καθηκόντων της πιο πάνω θέσης, στα οποία περιλαμβάνεται και η ακρόαση παραπονούμενων δημοτών για τους φόρους κλπ..
Με την άποψη του κ. Α. Βότση συμφώνησαν οι κ.κ. Δήμαρχος, Αντιδήμαρχος, Λ. Γιωργαλλέτος, Γ. Θωμά, Τ. Κολώτας, Ν. Κυπριανού, Α. Κυριακίδου, Π. Παπαϊωάννου. Π. Πισιάρας, Τ. Συκοπετρίτου, Τ. Τσαππαρέλας, Ε. Τσολάκη, Κ. Χρίστου και Γ. Ψαράς.
Ο κ. Μ. Καλογερόπουλος τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας του κ. Α. Γεωργίου, ο οποίος πληρεί τα προσόντα της θέσης και είναι άξιος και πολύ καλός υπάλληλος.
Με την άποψη του κ. Μ. Καλογερόπουλου τάχθηκαν οι κ.κ. Μ. Βασιλείου, Α. Γιορδαμλής, Α. Κυπριανού, Τ. Μιχαηλίδου, Ε. Μουστάκα, Σ. Στούππας, Ε. Χαμπουλλάς και Χ. Χωματά.
Το Δημοτικό Συμβούλιο με την πλειοψηφία που αναφέρεται πιο πάνω, υιοθετώντας την αιτιολογία που έθεσε ο κ. Α. Βότσης, αποφάσισε την προαγωγή του κ. Χρίστου Κίνα, στη θέση Ανώτερου Λογιστικού Λειτουργού από 1.4.2003.»
Οι λόγοι ακύρωσης.
Ο κ. Φασουλιώτης, εκ μέρους του αιτητή, υπέβαλε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν το αποτέλεσμα ανεπαρκούς έρευνας. Αναφέρθηκε ειδικώς στην προφορική εξέταση. Υποστήριξε, συναφώς, ότι «δεν υπάρχει πουθενά στο διοικητικό φάκελο οποιαδήποτε καταγραφή της αξιολόγησης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση».
Στην παρούσα υπόθεση (βλ. το πρακτικό της προσβαλλόμενης απόφασης πιο πάνω) το Δημοτικό Συμβούλιο έλαβε υπόψη τις εκθέσεις αξιολόγησης, τις αιτιολογημένες συστάσεις της Δ. Γραμματέα και την παρουσία των υποψηφίων κατά τις προφορικές συνεντεύξεις.
Η λήψη υπόψη από το Δημοτικό Συμβούλιο της εντύπωσης που «αποκόμισε για τους υποψηφίους κατά την προφορική εξέταση» επιτρέπεται από τον Καν. 22(1) των περί Δημοτικής Υπηρεσίας Κανονισμών του Δήμου Λευκωσίας του 2000 (Ν. 71/2000). Ωστόσο σύμφωνα με την νομολογία η λήψη υπόψη των αποτελεσμάτων της προφορικής εξέτασης πρέπει να γίνεται με τρόπο που να καθιστά εφικτό τον δικαστικό έλεγχο. Για να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος πρέπει στο σχετικό πρακτικό να καταγράφεται το αποτέλεσμα της προφορικής εξέτασης. Αυτό έχει νομολογηθεί στην Karageorghis v. Republic (1982) 3 C.L.R. 435, 460, στην οποία λέχθηκαν τα εξής:
"In the absence of any record in the relevant minutes as to the result of the interview and in the absence of any indication as to whether a system of marking was adopted (see Bagdades v. Central Bank (1973) 3 C.L.R. 417, 428) so as to enable this Court to examine how and why it was reasonably open to the respondent to act upon the results of the personal interview, . such a general statement in the minutes of the respondent, as aforesaid, cannot have the effect of rendering the promotion of interested party Papaleontiou one which can be treated as having been properly decided upon ."
Σε μετάφραση:
«Στην απουσία οποιασδήποτε καταγραφής στα σχετικά πρακτικά ως προς το αποτέλεσμα της συνέντευξης και στην απουσία οποιασδήποτε ένδειξης ως προς το κατά πόσο υιοθετήθηκε οποιοδήποτε σύστημα βαθμολογίας (βλ. Bagdades v. Central Bank (1973) 3 C.L.R. 417, 428) έτσι ώστε το Δικαστήριο να μπορεί να εξετάσει πως και γιατί ήταν εύλογα επιτρεπτό στον καθ' ου η αίτηση να ενεργήσει επί των αποτελεσμάτων της συνέντευξης, ..... μια τέτοια γενική αναφορά στα πρακτικά του καθ' ου η αίτηση, ως ανωτέρω, δεν μπορεί να έχει το αποτέλεσμα που να καθιστά την προαγωγή του Ε.Μ. Παπαλεοντίου ως προαγωγή που μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει αποφασισθεί με τον ορθό τρόπο ...»
Οι αποφάσεις στην Bagdades και στην Karageorghis (πιο πάνω) υιοθετήθηκαν στην Georghiou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 17, 34.
Βλ. επίσης Vourkos and Another v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1442, 1459:
"The Departmental Committee was not bound to record the questions and answers given by the candidates but their duty was to record their findings as to the performance of each candidate at the interview and make their comments on the basis of such findings as they did in the present case."
Σε μετάφραση:
«Η Τμηματική Επιτροπή δεν είχε υποχρέωση να καταγράψει τις ερωτήσεις και απαντήσεις που έδωσαν οι υποψήφιοι αλλά είχε υποχρέωση να καταγράψει τα ευρήματα της για την απόδοση του κάθε υποψηφίου στη συνέντευξη και να προβεί στα σχόλια της με βάση αυτά τα ευρήματα όπως έπραξε στην παρούσα υπόθεση.»
Στην παρούσα υπόθεση το Δημοτικό Συμβούλιο δεν κατέγραψε τα ευρήματα του σε σχέση με την απόδοση του αιτητή στη συνέντευξη. Έχει επομένως παραβιάσει τη σχετική αρχή του διοικητικού δικαίου η οποία έχει διαμορφωθεί στις πιο πάνω αποφάσεις.
Απόφαση που λαμβάνεται κατά παράβαση των αρχών του διοικητικού δικαίου ισοδυναμεί με απόφαση αντίθετη προς το Νόμο εντός της έννοιας του αρ. 146.1 του Συντάγματος (Carayiannis v. Republic (1969) 3 C.L.R. 341). Κατά συνέπεια η προσβαλλόμενη απόφαση συνιστά απόφαση αντίθετη προς το Νόμο και για το λόγο αυτό ακυρώνεται.
Περαιτέρω: Σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας ανάμεσα στα απαιτούμενα προσόντα είναι «η διοικητική και οργανωτική ικανότητα και ικανότητα στον έλεγχο προσωπικού».
Τα όσα έχουν καταγραφεί στα πρακτικά (βλ. πιο πάνω) σε σχέση με την προφορική συνέντευξη του Ε.Μ. αποτελούν στην ουσία τις διαπιστώσεις του Δημοτικού Συμβουλίου σε σχέση με την κατοχή από το Ε.Μ. των πιο πάνω προσόντων της παραγ. 2 του σχεδίου υπηρεσίας. Αυτό, έμμεσα, τείνει να καταδείξει ότι ο αιτητής υστερεί του Ε.Μ. στους σχετικού τομείς ή ότι δεν κατέχει το σχετικό προσόν. Χωρίς την καταγραφή των λόγων για τους οποίους κρίθηκε, έμμεσα έστω, ότι ο αιτητής υστερεί του Ε.Μ. ή ότι δεν κατέχει το σχετικό προσόν είναι αδύνατος ο δικαστικός έλεγχος. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται και γι' αυτό το λόγο. Βλ. Καρακόκκινου κ.ά. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υποθ. Αρ. 956/2001 και 969/2001, ημερ. 5.12.2002 (απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.): «Έχω την άποψη πως αφού αναφερόμαστε όχι στις υποκειμενικές εκτιμήσεις των μελών του συλλογικού οργάνου σε σχέση με την απόδοση κάποιου υποψηφίου στην προφορική συνέντευξη αλλά σε συγκεκριμένες ουσιώδεις διαπιστώσεις στο πλαίσιο του σχεδίου υπηρεσίας, αυτές πρέπει να συνοδεύονται απαραίτητα με εξήγηση που να επιτρέπει δικαστικό έλεγχο.»
Με αφορμή την παρουσία της Δημοτικού Γραμματέως στη συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου ο κ. Φασουλιώτης υπέβαλε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω κακής σύνθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου. Η εισήγηση έχει σαν έρεισμα τη νομολογιακή αρχή η οποία απαγορεύει ακόμη και την απλή παρουσία προσώπων ξένων προς τη νόμιμη του συλλογικού οργάνου σύνθεση. Η σχετική νομολογιακή αρχή έχει ενσωματωθεί στο αρ. 21(1)* του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99). Το άρθρο αυτό επιτρέπει την παρουσία προσώπου το οποίο είναι αρμόδιο για την τήρηση των πρακτικών. Ο δε ευπαίδευτος συνήγορος των καθ' ων η αίτηση υπέβαλε ότι η Δημοτικός Γραμματέας συμμετείχε στη συνεδρία ως πρακτικογράφος. Ωστόσο στα πρακτικά η παρουσία της περιγράφεται ως εξής: «Παρακαθ. Λεωνίδα Γιωργούλλα - Δημοτικός Γραμματέας». Δεν είναι, επομένως, βέβαιο ποιος ήταν ο ρόλος της. Η αγόρευση του δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση δεν μπορεί να προσθέσει οτιδήποτε στα πρακτικά (Metaloc v. Republic (1969) 3 C.L.R. 351). Η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ήδη ακυρωθεί για τους πιο πάνω λόγους. Ακυρώνεται και λόγω κακής σύνθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο κ. Φασουλιώτης, υπέβαλε, επίσης, ότι κατά παράβαση του Καν. 27(3) της πιο πάνω Κ.Δ.Π. 71/2000 δεν έχουν κοινοποιηθεί στον αιτητή οι υπηρεσιακές του εκθέσεις. Οι καθ' ων η αίτηση υποστήριξαν ότι οι υπηρεσιακές εκθέσεις είχαν κοινοποιηθεί. Το βάρος απόδειξης του σχετικού ισχυρισμού βαρύνει τον αιτητή, ο δε τελευταίος δεν έχει αποσείσει το σχετικό βάρος. Έπεται πως δεν μπορεί να οικοδομήσει επί του ισχυρισμού του.
Τέλος ο κ. Φασουλιώτης υπέβαλε ότι κατά παράβαση του Καν. 27(4) δεν έχουν ετοιμασθεί υπηρεσιακές εκθέσεις για το έτος 2002. Σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό οι υπηρεσιακές εκθέσεις ετοιμάζονται «κατά το πρώτο τρίμηνο κάθε χρόνου». Στην παρούσα υπόθεση η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε προ της παρέλευσης του πρώτου τριμήνου - στις 27.3.2003. Επομένως η μη ετοιμασία των εκθέσεων του έτους 2002 δεν συνιστά παραβίαση του σχετικού κανονισμού. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.
Για τους λόγους που έχουν υποδειχθεί πιο πάνω η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
* Το Άρθρο 21(1) προβλέπει:
«21.-(1) Το συλλογικό διοικητικό όργανο πρέπει να συνεδριάζει με νόμιμη σύνθεση. Δεν είναι νόμιμα συντεθειμένο, αν στη συνεδρίασή του παρίσταται πρόσωπο που δεν είναι εξουσιοδοτημένο από το νόμο, έστω και αν δεν έλαβε μέρος στην ψηφοφορία, εκτός αν πρόκειται για υπάλληλο που είναι αρμόδιος για την τήρηση των πρακτικών.»