|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2003) 4 ΑΑΔ 1134
10 Δεκεμβρίου, 2003
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΟΔΥΣΣΕΩΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1133/2002)
Διοικητικό Όργανο ― Συλλογικά όργανα ― Συγκρότηση ― Λήψη προαφυπηρετικής άδειας από μέλος Συμβουλευτικής Επιτροπής κατά τη διάρκεια ενέργειας της Επιτροπής στα πλαίσια διαδικασίας πλήρωσης θέσης δημόσιας υπηρεσίας ― Συνεπάγεται κακή συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί ― Διορισμός Συμβουλευτικής Επιτροπής δυνάμει του Άρθρου 32 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου 1/90 ― Τα διοριζόμενα μέλη της Επιτροπής οφείλουν να είναι λειτουργοί εν ενεργεία καθ' όσον η Επιτροπή ενεργεί ― Η περίπτωση λήψης από μέλος προαφυπηρετικής άδειας.
Ο αιτητής προσέβαλε το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Υπολογιστή Ποσοτήτων (Τμήμα Δημοσίων Έργων).
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Το Άρθρο 32 του Ν. 1/90, ορθά ερμηνευόμενο, αναφέρεται σε λειτουργούς εν ενεργεία, δυνάμενους δηλαδή να υπηρετούν. Με υποχρεωτική τη λήψη άδειας πριν από την αφυπηρέτηση, συνέπεια της οποίας είναι η οριστική απαγόρευση άσκησης των καθηκόντων της θέσης και με δεδομένο το ότι ο ορισμός των μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής γίνεται ακριβώς ενόψει της θέσης που κατέχουν, επέρχεται κένωση που καθιστά ελλιπή τη συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Διαφορετικά θα ήταν δυνατός και ο εξ αρχής ορισμός ως μέλους Συμβουλευτικής Επιτροπής λειτουργού που βρίσκεται σε άδεια πριν από την αφυπηρέτησή του, εν γνώσει δηλαδή του απαγορευμένου της άσκησης των καθηκόντων του. Το Άρθρο 13 δε του Ν. 158(Ι)/99 δεν μπορεί να συσχετισθεί προς την περίπτωση. Τελικά η διαπίστωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής εδώ πως ο Φ. Αβρααμίδης "αφυπηρέτησε" και πως αυτή απαρτιζόταν πλέον από τους υπόλοιπους, αποδίδει την ουσία του πράγματος. Επομένως η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν ήταν πλέον νομίμως συγκροτημένη και στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Στεφανίδης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 367.
Προσφυγή.
Α. Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή.
Μ. Σπηλιωτοπούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τα Ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
�
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Προσβάλλεται η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) ημερομηνίας 27.8.02 με την οποία οι Χρ. Διονυσιάδου και Ε. Ιωαννίδου διορίστηκαν στη μόνιμη θέση Υπολογιστή Ποσοτήτων [πρώην θέση Υπολογιστή Ποσοτήτων 2ης Τάξης], στο Τμήμα Δημοσίων Έργων.
Εγείρεται ως πρώτο το θεμελιακό ζήτημα της νομιμότητας της συγκρότησης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Οι καθ' ων η αίτηση εισηγήθηκαν πως δεν νομιμοποιείται ο αιτητής να εγείρει τέτοιο θέμα επειδή συστήθηκε και ο ίδιος από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, αλλά δεν έχουν δίκαιο. Είναι γεγονός πως συστήθηκε και ο αιτητής αλλά στην έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής περιλήφθηκαν και αξιολογικές κρίσεις συγκριτικά δυσμενείς γι΄αυτόν. Αναφέρομαι στις εντυπώσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής από την προφορική εξέταση που διεξήγαγε αλλά και το χειρισμό της σε σχέση με το ζήτημα του πλεονεκτήματος της πείρας που μόνο ο αιτητής κατείχε, για τον οποίο ο αιτητής διατυπώνει έντονα παράπονα. Αναπτύσσουν αντίλογο, βέβαια, οι καθ' ων η αίτηση και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα σε σχέση με το ζήτημα της κατοχής και της αποδοθείσας βαρύτητας του πλεονεκτήματος της πείρας, αλλά αυτά δεν είναι του παρόντος. Η ΕΔΥ, κατά την τελική αξιολόγηση, ρητά προσέδωσε βαρύτητα στις εντυπώσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής από την προφορική εξέταση αλλά, όπως κατανοώ το πρακτικό της, και για τα άλλα και σαφώς νομιμοποιείται ο αιτητής να συζητήσει τη νομιμότητα αυτών των κρίσεων.
Η θέση ήταν πρώτου διορισμού και, κατά το άρθρο 32(1)(β) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν1/90 όπως τροποποιήθηκε) (ο Νόμος), συστήθηκε Συμβουλευτική Επιτροπή απαρτιζόμενη από τον Πρόεδρο και τέσσερις άλλους λειτουργούς που ακολουθούσαν ιεραρχικά. Αυτή η νομίμως όπως δέχονται όλοι συγκροτημένη Συμβουλευτική Επιτροπή τροχιοδρόμησε τη διαδικασία αλλά πριν τη διεξαγωγή της προφορικής εξέτασης, όπως καταγράφεται στην έκθεση που ετοιμάστηκε, ένα από τα μέλη της αφυπηρέτησε. Μεταφέρω το σχετικό απόσπασμα:
"Σημειώνεται ότι ο κ. Φίλιος Αβρααμίδης, μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής, αφυπηρέτησε και ως εκ τούτου η Συμβουλευτική Επιτροπή απαρτίζετο:
Πρόεδρος
Ευστάθιος Χαμπουλλάς Διευθυντής Τμήματος Δημοσίων Έργων
Μέλη
Γεώργιος Μούντης Πρώτος Υπολογιστής Ποσοτήτων
Δρ. Ανδρέας Παπασωζόμενος Πρώτος Εκτελεστικός Μηχανικός
Λίλια Ζαμπάρτα Πρώτος Αρχιτέκτονας".
Ακολούθησε η προφορική εξέταση και οι κρίσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής και είναι η εισήγηση του αιτητή πως ήταν παρανόμως συγκροτημένη αφού, αντίθετα προς τη ρητή πρόνοια του άρθρου 32(1)(β) του Νόμου, δεν απαρτιζόταν πλέον από τον Πρόεδρο και τέσσερα μέλη.
Η πρώτη αντίδραση των καθ' ων η αίτηση και των ενδιαφερομένων προσώπων ενέπλεκε το άρθρο 32(4) του Νόμου, σύμφωνα με το οποίο "τρία από τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής συνιστούν απαρτία". Αυτή η άποψη, όπως ορθά υποδεικνύει ο αιτητής, παραγνωρίζει πως τα περί την απαρτία αφορούν στη λειτουργία και όχι στη συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Τίθεται ζήτημα απαρτίας, ως όρου για νόμιμη λειτουργία, με δοσμένη τη νόμιμη συγκρότηση του συλλογικού οργάνου. Η υπόθεση Στεφανίδης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 367 που επικαλέστηκε ο αιτητής είναι σχετική. Δεν αφορά βεβαίως σε όμοιο θέμα αλλά κατά τη διαδρομή του σκεπτικού της απόφασης της πλήρους Ολομέλειας, που εξέδωσε ο Α. Ν. Λοΐζου Π., εξηγούνται γενικότερες αρχές σε σχέση με τη συγκρότηση των συλλογικών οργάνων. Ως ακολούθως:
"Είναι καθιερωμένη αρχή του Διοικητικού Δικαίου ότι αναγκαία προϋπόθεση του νόμιμου και έγκυρου των αποφάσεων ενός συλλογικού διοικητικού οργάνου αποτελεί κατά πρώτο λόγο η συγκρότηση αυτού από όλα τα πρόσωπα που καθορίζονται από το νόμο για να αποκτήσει αυτό μορφή συλλογικού διοικητικού οργάνου. (Βλέπε Απόφαση Συμβουλίου Επικρατείας 624/31 Ολομέλεια, σελ. 172 στη σελ. 174 και την απόφαση στην Αναθεωρητική Έφεση 706, Μytides v. The Republic (1988) 3 A.A.Δ. 737, Paschalis v. The Republic (1988) 3 A.A.Δ. 1897).
Ένα νόμιμα συγκροτημένο συλλογικό όργανο παύει να έχει νόμιμη συγκρότηση σε περίπτωση ελλείψεως ενός ή περισσοτέρων των μελών του, έστω και αν υπάρχει απαρτία, εκτός εάν ο νόμος προβλέπει διαφορετικά. Η λέξη έλλειψη στην προκειμένη περίπτωση είναι όρος του Συμβουλίου Επικρατείας και σημαίνει την παραίτηση, το θάνατο, κλπ."
Διαπιστώθηκε όμως στην πορεία πως η σημείωση ότι ο Φ. Αβρααμίδης αφυπηρέτησε, δεν ήταν ακριβής. Όπως είναι δεκτό και από τον αιτητή, βρισκόταν κατά τον ουσιώδη χρόνο σε "προαφυπηρετική άδεια", και πλέον τα επιχειρήματα αναμορφώθηκαν. Κατά τους καθ' ων η αίτηση και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα ο Φ. Αβρααμίδης εξακολουθούσε να είναι δημόσιος υπάλληλος μέχρι και τη συμπλήρωση του έργου της Συμβουλευτικής Επιτροπής και, επομένως, στην ουσία είχαμε απλή αδυναμία του να συμμετέχει στο έργο της. Οπότε, αντίθετα προς τη διαφορετική θέση του αιτητή, δεν ήταν αναγκαίο και να ειδοποιηθεί για τις συνεδρίες που θα ακολουθούσαν αφού δεν θα ήταν δυνατό να συμμετάσχει σ΄αυτές. Η συνέχιση δε των εργασιών της Συμβουλευτικής Επιτροπής με τη συμμετοχή των άλλων μελών της, ήταν το πλησιέστερο δυνατό. Επικαλέστηκαν τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, 110, ιδίως την παραπομπή σε νομολογία υπό την επικεφαλίδα "πρόσκλησις των μελών" σύμφωνα με την οποία, "δεν απαιτείται πρόσκλησις των διατελούντων εν αδεία μελών". Επίσης το άρθρο 13(3) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) σύμφωνα με το οποίο,
"αν υπάρχει αντικειμενική αδυναμία τήρησης της διαδικασίας που προβλέπει ο νόμος, η διοίκηση μπορεί να ακολουθήσει μια παραπλήσια διαδικασία που παρέχει τα ίδια εχέγγυα με την προβλεπόμενη από το νόμο."
Είναι ορθό ότι, όπως προβλέπει ο Κανονισμός 28 των περί Δημόσιας Υπηρεσίας Γενικών Κανονισμών του 1991 (ΚΔΠ 98/91), η αφυπηρέτηση συντελείται από την ημερομηνία συμπλήρωσης της ηλικίας αναγκαστικής αφυπηρέτησης, όπως δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και εδώ αυτά ήταν μεταγενέστερα της συμπλήρωσης του έργου της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Εν τούτοις, όπως ορθά δέχονται όλα τα μέρη, με την υποχρεωτική λήψη της άδειας ανάπαυσης πριν από την ημερομηνία αφυπηρέτησης [βλ. τον Κανονισμό 7(1) των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Χορήγηση Αδειών) Κανονισμών του 1995 (ΚΔΠ 101/95] δεν ήταν επιτρεπτό στο Φ. Αβρααμίδη να υπηρετεί. Αυτό οριστικώς, χωρίς προοπτική επανόδου και δεν εγείρεται επομένως εδώ το θέμα της συνήθους άδειας. Σημειώνω συναφώς και το άρθρο 21 του περί Ερμηνείας Νόμου Κεφ. 1 αναφορικά με τη δυνατότητα πλήρωσης της θέσης. Και συναφώς τα άρθρα 34(13) και 35(2)(α) του Νόμου.
Το άρθρο 32 του Ν. 1/90, ορθά ερμηνευόμενο, αναφέρεται σε λειτουργούς εν ενεργεία, δυνάμενους δηλαδή να υπηρετούν. Θεωρώ ότι με υποχρεωτική τη λήψη άδειας πριν από την αφυπηρέτηση, συνέπεια της οποίας είναι η οριστική απαγόρευση άσκησης των καθηκόντων της θέσης και με δεδομένο το ότι ο ορισμός των μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής γίνεται ακριβώς ενόψει της θέσης που κατέχουν, επέρχεται κένωση που καθιστά ελλιπή τη συγκρότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Διαφορετικά θα ήταν δυνατός και ο εξ αρχής ορισμός ως μέλους Συμβουλευτικής Επιτροπής λειτουργού που βρίσκεται σε άδεια πριν από την αφυπηρέτησή του, εν γνώσει δηλαδή του απαγορευμένου της άσκησης των καθηκόντων του. Το άρθρο 13 δε του Ν. 158(Ι)/99 δεν μπορεί να συσχετισθεί προς την περίπτωση. Τελικά η διαπίστωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής πως ο Φ. Αβρααμίδης "αφυπηρέτησε" και πως αυτή απαρτιζόταν πλέον από τους υπόλοιπους, αποδίδει την ουσία του πράγματος. Επομένως η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν ήταν πλέον νομίμως συγκροτημένη και στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας. Επειδή οι κρίσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής διατρέχουν την αιτιολογία της τελικής επιλογής, δεν δικαιολογείται να εξεταστεί άλλο θέμα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.