ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2019:C67
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 19/13)
(Υπόθεση Αρ. 472/11)
1 Mαρτίου 2019
[Μ.M. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,
Α. ΛΙΑΤΣΟΣ, Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
xxx ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ
Εφεσείοντες
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
Εφεσίβλητοι
-----------------------------------
Π. Σιακαλλής για Α. Παπαχαραλάμπους, για τους εφεσείοντες.
Θ. Πιπερή (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους εφεσίβλητους.
-----------------------------------
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Στις 22.10.2002 εκδόθηκε γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης που επηρέαζε τα επίδικα τεμάχια των εφεσειόντων ως «... αναγκαία για σκοπούς άμυνας της Δημοκρατίας και η απαλλοτρίωση της επιβάλλεται για τους πιο κάτω λόγους, δηλαδή, για αντιμετώπιση των αμυντικών αναγκών της Δημοκρατίας.».
Οι εφεσείοντες δεν υπέβαλαν ένσταση και στις 27.11.2002 δημοσιεύθηκε Διάταγμα Απαλλοτρίωσης. Η περιουσία περιήλθε στην κυριότητα της Δημοκρατίας.
Χρόνια μετά, στις 3.2.2011, οι εφεσείοντες ζήτησαν επιστροφή των τεμαχίων προβάλλοντας ότι οι λόγοι για τους οποίους είχε γίνει η απαλλοτρίωση εξέλειπαν και ότι οι σκοποί της απαλλοτρίωσης δεν πραγματοποιήθηκαν.
Το Υπουργείο Άμυνας απέρριψε το αίτημα τους επικαλούμενο τις πρόνοιες του άρθρου 15(2)(γ) του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου του 1962, σύμφωνα με τις οποίες:
«(γ) εάv απαλλoτριωθείσα δυvάμει τoυ παρόvτoς Νόμoυ ακίvητoς ιδιoκτησία κριθή υπό της απαλλoτριoύσης αρχής καθ' oιovδήπoτε χρόvov μετά τηv επίτευξιv τoυ σκoπoύ δι' ov εγέvετo η απαλλoτρίωσις, εv όλω ή εv μέρει ως μη oύσα πλέov αvαγκαία διά τov τoιoύτov σκoπόv,
η απαλλoτριoύσα αρχή πωλεί, τηρoυμέvωv τωv διατάξεωv τωv θεσπισθέvτωv δυvάμει τoυ παρόvτoς Νόμoυ καvovισμώv, τηv τoιαύτηv περιoυσίαv διά δημoσίoυ πλειστηριασμoύ.»
Η απόφαση αυτή προσεβλήθη υπό των εφεσειόντων με προσφυγή ως προϊόν μη δέουσας έρευνας, ως αναιτιολόγητη και για άλλους λόγους.
Το καίριο ερώτημα που προέκυψε ως επίδικο ήταν κατά πόσο είχε εκπληρωθεί ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ή όχι.
Οι εφεσείοντες ισχυρίζονταν ότι ο σκοπός δεν επιτεύχθηκε διότι, όπως αρχικά προσδιορίστηκε, ήταν τόσο αόριστος, ώστε να μην μπορεί να γίνεται λόγος περί δυνατότητας εκπλήρωσης του σκοπού, εφόσον τέτοιος σκοπός δεν υπήρχε. Εφόσον δεν επιτεύχθηκε ο σκοπός, καταλήγουν, θα έπρεπε κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 15(1)(α)[1] η περιουσία να τους επιστραφεί.
Αντιθέτως οι εφεσίβλητοι προέβαλαν ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν η αντιμετώπιση των αμυντικών αναγκών της Δημοκρατίας και αυτός ο σκοπός επιτεύχθηκε. Ισχυρίστηκαν περαιτέρω ότι κατ΄ ουσίαν οι εφεσείοντες ζητούσαν παρεμπίπτοντα έλεγχο της διοικητικής πράξης της απαλλοτρίωσης, την οποία δεν είχαν προσβάλει και την οποία οι ίδιοι είχαν ζητήσει.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε τις θέσεις των εφεσιβλήτων. Ειδικότερα σημείωσε ότι τα επίδικα τεμάχια ήταν ήδη επιταγμένα μαζί με άλλα από το 1999, με το μεγαλύτερο μέρος τους να καταβάλλεται από το δίαυλο στρατιωτικού αεροδρομίου, αποτελώντας δύο ζώνες ασφαλείας εκατέρωθεν του διαύλου. Έχοντας τέτοιο προορισμό, έκρινε το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης τους επιτεύχθηκε και ολοκληρώθηκε όταν από τον Ιούλιο του 2010 τα επίδικα τεμάχια δεν χρειάζονταν πλέον και έπαυσαν να χρησιμοποιούνται με τον παραπάνω τρόπο για σκοπούς άμυνας.
Με την παρούσα έφεση προβάλλεται ότι λανθασμένα αποφασίστηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι κατ΄ ουσίαν οι εφεσείοντες επιδιώκουν παρεμπίπτοντα έλεγχο της διοικητικής πράξης της απαλλοτρίωσης την οποία δεν είχαν προσβάλει. Επαναλαμβάνουν δε, ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν τόσο γενικός και αόριστος ώστε να ήταν αδύνατη η επίτευξη του και να μην υπήρχε σκοπός για επίτευξη. Συνεπώς δεν βρίσκει εφαρμογή το άρθρο 15(2)(γ), αλλά το άρθρο 15(1)(α).
Σε συμφωνία με το πρωτόδικο Δικαστήριο κρίνουμε ότι δεν μπορεί να τίθεται εκ των υστέρων ότι η απαλλοτρίωση έγινε χωρίς να καθορίζεται ο σκοπός. Ο σκοπός ορίστηκε και η απαλλοτρίωση τότε δεν προσβλήθηκε με αναφορά στο γενικόλογο του σκοπού ή άλλως πως. Στη συνέχεια δε, ο σκοπός αυτός επιτεύχθηκε. Ορθά κρίθηκε ότι εφαρμοστέες ήταν οι πρόνοιες του άρθρου 15(2)(γ).
Η έφεση απορρίπτεται. Έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων €2.500.
Μ.Μ. Νικολάτος, Π.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.
Μ. Χριστοδούλου, Δ.
Α. Λιάτσος, Δ.
Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
[1] (1) Οσάκις ακίvητoς ιδιoκτησία απηλλoτριώθη μετά τηv έvαρξιv της ισχύoς τoυ Συvτάγματoς, και εvτός τριώv ετώv, από της ημερoμηvίας καθ' ηv η ιδιoκτησία περιήλθεv εις τηv απαλλoτριoύσαv αρχήv, δεv επετεύχθη o σκoπός δι' ov εγέvετo η απαλλoτρίωσις ή η επίτευξις τoυ τoιoύτoυ σκoπoύ εγκατελείφθη υπό της απαλλoτριoύσης αρχής, ή τo όλov ή μέρoς της τoιαύτης ιδιoκτησίας απεδείχθη ότι υπερβαίvει τας πραγματικάς αvάγκας της απαλλoτριoύσης αρχής, θα εφαρμόζωvται αι ακόλoυθoι διατάξεις, ήτoι-
(α) η απαλλoτριoύσα αρχή δι' εγγράφoυ αυτής γvωστoπoιήσεως πρoσφέρει τηv ιδιoκτησίαv εις ηv τιμήv απέκτησεv ταύτηv, εις τo πρόσωπov εις o αύτη αvήκε πρo της απαλλoτριώσεως ή, εάv τoύτo απέθαvεv, εις τoυς πρoσωπικoύς αvτιπρoσώπoυς ή τoυς κληρovόμoυς αυτoύ, oίτιvες υπoχρεoύvται όπως εvτός τριώv μηvώv από της τoιαύτης γvωστoπoιήσεως απoστείλωσιv εις τηv απαλλoτριoύσαv αρχήv έγγραφov απoδoχής ή μη απoδoχής της γεvoμέvης πρoσφoράς˙ εάv εvτός της πρoμvησθείσης περιόδoυ δεv δoθή απάvτησις εις τηv γεvoμέvηv πρoσφoράv αύτη λoγίζεται ως μη γεvoμέvη απoδεκτή: .»