ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2018:D105
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 28/2011)
12 Μαρτίου, 2018
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Προέδρος]
[ΠΑΝΑΓΗ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/στές]
PANICOS GENETHLIOU DEVELOPMENTS LTD,
Εφεσείοντες-Αιτητές,
ν.
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,
Εφεσιβλήτων-Καθ' ων η Αίτηση.
_________________________
Παύλος Παυλίδης, για Karapatakis Pavlides LLC, για τους Εφεσείοντες.
Αριάδνη Ζερβού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Εφεσίβλητους.
_________________________
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δώσει ο Δικαστής Γ.Ν. Γιασεμής.
_________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, υπό την Αναθεωρητική του Δικαιοδοσία, με την οποία κρίθηκε ορθή βεβαίωση της Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, (η ΄Εφορος), ημερομηνίας 17.11.2008, με βάση την οποία οι εφεσείοντες θεωρήθηκαν υπόλογοι για την καταβολή φόρου προστιθέμενης αξίας, Φ.Π.Α., στο ποσό των €48.453,23. Η πιο πάνω απόφαση της Εφόρου ήταν αποτέλεσμα εξέτασης, η οποία είχε διενεργηθεί, αρμοδίως, στα βιβλία και αρχεία των εφεσειόντων, σε σχέση με τις φορολογικές δηλώσεις της περιόδου από 1.2.2002 μέχρι 30.4.2008. Σκοπός της ήταν ο έλεγχος της ορθότητας του καταβληθέντος Φ.Π.Α. για τις φορολογητέες συναλλαγές της εν λόγω περιόδου.
΄Οπως προκύπτει από τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα, οι εφεσείοντες είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και ασχολούνται, μεταξύ άλλων, με την ανάπτυξη γης και με την κατασκευή και πώληση κατοικιών. Η οικονομική δραστηριότητά τους, όπως θα εξηγηθεί στη συνέχεια, αποτελεί φορολογητέα συναλλαγή, ώστε αυτοί να είναι πρόσωπο υποκείμενο σε Φ.Π.Α., στον εκάστοτε καθορισμένο συντελεστή. Δεδομένων των πιο πάνω, το θέμα που απασχόλησε πρωτοδίκως ήταν: Κατά πόσο συγκεκριμένη παράδοση αγαθών και, δη, μιας νεόδμητης κατοικίας, πριν από την πρώτη εγκατάσταση σε αυτή, (νέα κατοικία), που διενήργησαν οι εφεσείοντες κατά τον προαναφερθέντα ουσιώδη χρόνο, αποτελούσε εξαιρούμενη ή μη συναλλαγή, δυνάμει των σχετικών προνοιών του Ογδόου Παραρτήματος του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000, (Ν. 95(Ι)/2000), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί, (ο «Νόμος»). Στο πιο πάνω παράρτημα παραπέμπει το άρθρο 39(1) του Νόμου: «Αναφορικά με συναλλαγές που αφορούν ακίνητη ιδιοκτησία ...».
Το καθεστώς επιβολής Φ.Π.Α., το οποίο ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, σε σχέση με συναλλαγές που αφορούσαν στην πώληση νέων κατοικιών, επιβλήθηκε το 2004, με τον περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικό) Νόμο του 2004, (Ν. 95(Ι)/2004). Η εφαρμογή του συνέπεσε με την προσχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και ήταν αποτέλεσμα αυτής. Επέβαλε δε την υιοθέτηση κανονικού συντελεστή Φ.Π.Α. 15%. Ως έχουν, όμως, οι πρόνοιές του, ο συντελεστής αυτός δεν εφαρμόστηκε επί όλων ανεξαιρέτως των εν λόγω συναλλαγών από την ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ, την 1.5.2004. Η διάθεση νέων κατοικιών που ενέπιπτε στις πρόνοιες του Ογδόου Παραρτήματος του Νόμου, εφόσον συνέτρεχε συγκεκριμένη προϋπόθεση, εξαιρούντο από αυτό. Στο βαθμό που εδώ ενδιαφέρει, οι εν λόγω πρόνοιες προέβλεπαν τα εξής:-
«1. Οι ακόλουθες συναλλαγές είναι εξαιρούμενες συναλλαγές:
..................................................................................................
(β) παράδοση ακίνητης ιδιοκτησίας εξαιρουμένων των πιο κάτω συναλλαγών:
..................................................................................................
(ii) μεταβίβαση της κατοχής κτιρίων ή τμημάτων τους και του οικοπέδου που μεταβιβάζεται μαζί με αυτά ή εξ αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ' αυτών, δυνάμει σύμβασης πώλησης τους ή δυνάμει συμφωνίας που ρητά προβλέπει ότι θα μεταβιβαστούν και τα κτίρια μαζί με το οικόπεδο που μεταβιβάζεται μαζί με αυτά σε κάποιο χρόνο στο μέλλον ή δυνάμει μίσθωσης τους με δικαίωμα εξαγοράς, εφόσον πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ' αυτά.
..................................................................................................
4. (α) Οι διατάξεις των παραγράφων 1(β)(i) και (ii), 2 και 3 του παρόντος Παραρτήματος δεν εφαρμόζονται για τα κτίρια για τα οποία έχει κατατεθεί δεόντως συμπληρωμένη αίτηση έκδοσης πολεοδομικής άδειας πριν την 1 Μαΐου 2004.»
Οι εφεσείοντες, δεδομένης της προαναφερθείσας οικονομικής δραστηριότητάς τους, δε θα υπόκειντο στην καταβολή Φ.Π.Α., σε σχέση με συναλλαγή στην οποία θα προέβαιναν, εφόσον αυτή ενέπιπτε στις πρόνοιες της παραγράφου 4(α), ανωτέρω.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως έχουν τα σχετικά γεγονότα, οι εφεσείοντες, στις 7.4.2004, υπέβαλαν στην αρμόδια Πολεοδομική Αρχή, μεταξύ άλλων, την αίτηση ΛΕΜ/00721/2004, για έκδοση πολεοδομικής άδειας σε σχέση με την κατασκευή μιας διώροφης κατοικίας, εμβαδού 200 τ.μ. Η πιο πάνω αίτηση δεν εγκρίθηκε ως είχε. Στο πλαίσιο εξέτασής της, οι εφεσείοντες υπέβαλαν, στις 10.1.2006, νέο χωροταξικό σχέδιο για την κατασκευή, αντί της διώροφης κατοικίας, μιας μονώροφης κατοικίας, εμβαδού 110 τ.μ. Αυτή ήταν, τελικώς, η κατοικία που κατασκευάστηκε και αποτέλεσε αντικείμενο της υπό εξέταση συναλλαγής, με δεδομένο ότι είχε, στο μεταξύ, πωληθεί σε συγκεκριμένο αγοραστή.
Στο σημείο αυτό, σημειώνεται, επίσης, πως η αρχική βεβαίωση της Εφόρου, με την επιστολή ημερομηνίας 23.6.2008, ποσού ύψους €51.016,00, αφορούσε και σε άλλες συναλλαγές παρομοίας φύσεως, διενεργηθείσες από τους εφεσείοντες κατά τον προαναφερθέντα ουσιώδη χρόνο. Αυτοί, όμως, υπέβαλαν ένσταση μόνο σε σχέση με τη φορολόγηση της υπό αναφορά συναλλαγής, που αφορούσε τη συγκεκριμένη μονώροφη κατοικία, η οποία έγινε μερικώς δεκτή. Συνακόλουθα, ο βεβαιωθείς φόρος μειώθηκε στο ποσό των €48.453,23∙ είναι η απόφαση που προσβλήθηκε ανεπιτυχώς με την προσφυγή, στην οποία αφορά η παρούσα έφεση.
Εκείνο που απασχόλησε πρωτόδικα και, τελικώς, κατ' έφεση, είναι η ερμηνεία της φράσης στην παράγραφο 4(α) του Ογδόου Παραρτήματος «δεόντως συμπληρωμένη αίτηση έκδοσης πολεοδομικής άδειας». Ο λόγος που η φράση αυτή είναι σημαντική είναι διότι κτήριο, που κατασκευάστηκε στη βάση αίτησης η οποία είχε κατατεθεί στην αρμόδια Πολεοδομική Αρχή πριν από την 1.5.2004, δεν υπόκειτο σε φορολόγηση με το νεοεισαχθέντα κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α. 15%. Κατά τον ευπαίδευτο Δικαστή του Δικαστηρίου τούτου που εκδίκασε πρωτοδίκως την υπόθεση: «Η ορθή ερμηνεία της φράσης 'δεόντως συμπληρωμένη αίτηση' σημαίνει τη διαφοροποίηση μεταξύ της αίτησης και της τελικής ανάπτυξης ιδωμένης μέσα από τη φορολογική και όχι την πολεοδομική νομοθεσία». ΄Εκαμε, έτσι, δεκτή τη θέση, σχετικά, των εφεσιβλήτων. Καταλήγοντας δε ως ανωτέρω, πασιφανώς, προσέγγισε το επίμαχο θέμα σε σχέση με την ερμηνεία της πιο πάνω φράσης τελεολογικά, προς διαπίστωση, όπως συμβαίνει σε τέτοια περίπτωση, της πρόθεσης του νομοθέτη, μέσα και από το κείμενο του νόμου, εν προκειμένω, των προνοιών της παραγράφου 4(α) του Ογδόου Παραρτήματος.
Ως αποτέλεσμα της προσέγγισης, ανωτέρω, η υπό αναφορά φράση είχε την έννοια ότι η συμπλήρωση κατατεθείσας αίτησης έπρεπε να είχε γίνει εξαρχής, με τρόπο ώστε, από αυτή, να προέκυπτε, χωρίς άλλο, η αιτηθείσα πολεοδομική άδεια για το κτήριο για το οποίο είχε υποβληθεί, (βλ. D.N.P. Property Developers Ltd v. Εφόρου Φ.Π.Α., Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 77/2011, 20.2.2017, ECLI:CY:AD:2017:C53 και Κυπριακή Δημοκρατία ν. Chaps Property Developers Ltd, Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 196/2010, 23.3.2017, ECLI:CY:AD:2017:C98). Εν προκειμένω, το κτήριο που, τελικώς, ανεγέρθηκε, δηλαδή μια μονώροφη κατοικία, και αποτέλεσε το αντικείμενο της υπό αναφορά συναλλαγής δεν ήταν το κτήριο, δηλαδή η διώροφη κατοικία, για το οποίο είχε κατατεθεί αίτηση πριν την 1.5.2004, ώστε να δικαιολογείτο η εφαρμογή των προνοιών της παραγράφου 4(α).
Για τους πιο πάνω λόγους, η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με €2.000,00 έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων και εναντίον των εφεσειόντων.
Μ.Μ. Νικολάτος, Π.
Π. Παναγή, Δ.
Μ. Χριστοδούλου, Δ.
Γ.Ν. Γιασεμής, Δ.
Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
/ΜΠ