|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2020:D59
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Aίτηση Αρ. 4/2020)
12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020
[Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxxx MHAMMEDI ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ:-
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ xxxx MHAMMEDI ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 Της ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
--------------
Αίτηση ημερ.10.2.2020
Ν. Χαραλαμπίδου (κα) για τον Αιτητή.
Ι. Καραμούζης για τη Δημοκρατία
------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Ο Αιτητής έχει αιτηθεί την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus Αd Subjiciendum με το οποίο να κηρύσσεται η διάρκεια της κράτησης του υπό την ιδιότητα του ως αιτητή ασύλου από τις 10.1.2019 μέχρι σήμερα ως παράνομη. Είναι η δεύτερη φορά που ο Αιτητής επικαλείται την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για την έκδοση τέτοιου προνομιακού εντάλματος (βλ. άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(ii)). Η αίτηση υποστηρίζεται με δική του ένορκη δήλωση ημερ. 17.1.2020. Η Δημοκρατία καταχώρησε ειδοποίηση πρόθεσης ένστασης που υποστηρίζεται με ένορκη δήλωση ημερ. 5.2.2020, λειτουργού του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
Με την υπό κρίση δευτερογενή Αίτησης που ο Αιτητής καταχώρισε ζητά διάταγμα αποκάλυψης κατά της Δημοκρατίας. Εξυπηρετεί και διευκολύνει την κατανόηση των εγειρόμενων ζητημάτων η αναφορά στα γεγονότα της υπόθεσης.
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Μαρόκου, όπου και γεννήθηκε και κάτοχος διαβατηρίου του Μαρόκου και της Γαλλίας. Την 29.12.2018 Αφίχθηκε στην Κύπρο, στα κατεχόμενα, και στη συνέχεια πέρασε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.
Την 10.1.2019 παρουσιάστηκε στο Κλιμάκιο Αλλοδαπών Λευκωσίας και αιτήθηκε πολιτικό άσυλο. Διαπιστώθηκε ότι το όνομα του εντοπιζόταν στη βάση δεδομένων υπηρεσίας συνεργαζόμενης χώρας ως ύποπτος για θέματα τρομοκρατίας και συγκεκριμένα ως ύποπτος για επιχειρησιακή δράση σε θέματα τρομοκρατίας. Αυθημερόν εκδόθηκε εναντίον του διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου για λόγους εθνικής ασφάλειας. Έκτοτε ο Αιτητής κρατείται, από 11.1.2019 στα κρατητήρια Μεννόγειας. Έχουν πραγματοποιηθεί δύο συνεντεύξεις του Αιτητή την 18.1.2019 και την 20.3.2019, σχετικά με τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα του.
Την 21.3.2019 ο Αιτητής προσέφυγε, δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(6)(α) του Νόμου, στο Διοικητικό Δικαστήριο (Αρ.Υποθ.422/2019) επικαλούμενος ότι το διάταγμα ήταν παράνομο και άκυρο. H προσφυγή του απορρίφθηκε την 22.4.2019 και κατά της απορριπτικής απόφασης καταχώρησε την έφεση 78/2019, που εκκρεμεί.
Στο μεταξύ, με απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, που εμπεριέχεται σε επιστολή ημερ. 12.4.2019 προς τον Αιτητή, αυτός αναγνωρίστηκε ως πρόσφυγας. Ωστόσο το καθεστώς του πρόσφυγα ανακλήθηκε άμεσα, δυνάμει του άρθρου 6Α(1)(γ) του Νόμου, στη βάση ότι ο Αιτητής αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της Δημοκρατίας. Η διοικητική προσφυγή που ο Αιτητής καταχώρισε κατά της απόφασης ανάκλησης απορρίφθηκε από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Α.Α.Π., την 30.7.2019. Κατά της απόφασης αυτής, την 14.10.2019 ο Αιτητής καταχώρησε την έφεση 229/2019 στο Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, Δ.Δ.Π. Η έφεση εκκρεμεί και όπως αναφέρει ο Αιτητής, μέχρι και την 17.1.2020 που καταχωρίστηκε η αίτηση για Habeas Corpus, δεν είχε καταχωριστεί η ένσταση της Δημοκρατίας.
Όπως αναφέρεται στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την ένσταση της Δημοκρατίας, την 20.11.2019 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης απέστειλε επιστολή στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, Υ.Α.Μ., προκειμένου να ενημερωθεί κατά πόσο και σε ποιο βαθμό εξακολουθούσαν να υφίστανται οι λόγοι κράτησης του Αιτητή. Η Υ.Α.Μ. απάντησε με επιστολή ημερ. 19.12.2019 και την 16.1.2020 διενεργήθηκε επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή κατά την οποία αποφασίστηκε η συνέχιση της.
Με την υπό κρίση αίτηση ο Αιτητής ζητά από το Δικαστήριο να διατάξει την αποκάλυψη προς το Δικαστήριο και προς τον ίδιο διάφορα στοιχεία και πληροφορίες. Στο σύνολο τους χαρακτηρίζονται με αναφορά στο πως χρησιμοποιήθηκαν και το αποτέλεσμα τους. Περιγράφονται ως εκείνα που οδήγησαν στην έκδοση του διατάγματος κράτησης ημερ. 10.1.2019 και που, κατά τις αρχές, δικαιολογούν τη συνέχιση της κράτησης του Αιτητή, είτε αυτά αναφέρονται στην ένσταση είτε όχι. Γίνεται επιμέρους αναφορά στα πρακτικά της συνέντευξης του Αιτητή ημερ. 10.1.2019, στις επιστολές του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ημερ. 20.11.2019 και της Υ.Α.Μ. ημερ. 19.12.2019, σε έγγραφα σε σχέση με την επανεξέταση που έγινε την 16.1.2020, τυχών εντάλματα σύλληψης ή και έρευνας που εκδόθηκαν εναντίον του Αιτητή και καταθέσεις που τυχών έχουν ληφθεί από αυτόν, αλλά και σε έρευνες, ενέργειες, ενδείξεις, συμπεράσματα και αποτελέσματα.
O Αιτητή, ο οποίος αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη με τρομοκρατία ή τρομοκρατικές οργανώσεις και δεν αποδέχεται ότι συντρέχουν οποιοιδήποτε λόγοι προστασίας της ασφάλειας της Δημοκρατίας που να δικαιολογούν τη συνέχιση της κράτησης του, προβάλλει τη θέση ότι, για να μπορέσει να υποστηρίξει την αίτηση του για Habeas Corpus, θα πρέπει να του διατεθούν τα έγγραφα που εμπεριέχουν τις πληροφορίες που τον εμπλέκουν, τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε για το πρόσωπο του και τα πρακτικά της προσωπικής του συνέντευξης. Αιτείται ακόμα να του διατεθούν τα έγγραφα που αφορούν στην επανεξέταση της κράτησης του που πραγματοποιήθηκε την 16.1.2020 και συγκεκριμένα οι επιστολές που αντηλλάγησαν κατά τη διαδικασία επανεξέτασης και τα αποτελέσματα της. Ζητά ακόμα να του αποκαλυφθεί κατά πόσο τα τελευταία αυτά έγγραφα είναι διαβαθμισμένα σύμφωνα με το Νόμο και κατά πόσο πράγματι αφορούν τον ίδιο και είναι ορθά και επικαιροποιημένα και ανταποκρίνονται στις σημερινές περιστάσεις. Είναι η εν κατακλείδι θέση του ότι η μη αποκάλυψη προς τον ίδιο των σχετικών εγγράφων παραβιάζει την αρχή της ισότητας των όπλων μεταξύ των διαδίκων, περιορίζει το δικαίωμα του σε δίκαιη δίκη καθώς και την αποτελεσματικότητα της πρόσβασης του σε ένδικο μέσο.
Η Δημοκρατία ενίσταται στην αίτηση. Η ουσία της ένστασης της επικεντρώνεται στο ότι τα έγγραφα των οποίων ζητείται η αποκάλυψη είναι απόρρητα ή εμπιστευτικά και δεν μπορούν να αποκαλυφθούν για λόγους δημοσίας ασφάλειας. Προβάλλεται ότι το υλικό που ζητείται να αποκαλυφθεί δεν σχετίζεται άμεσα με το αντικείμενο της κύριας αίτησης και δεν θα βοηθήσει στον έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας της κράτησης του Αιτητή. Υποστηρίζεται ότι αυτό που αποσκοπείται είναι ο εκ νέου έλεγχος του διατάγματος κράτησης.
Την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την ένσταση ορκίζεται δικηγόρος στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, η οποία αναφέρει ότι όλα τα έγγραφα εκτός από την επιστολή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ημερ. 20.11.2019, την επιστολή της Υ.Α.Μ. ημερ. 19.12.2019 και τα έγγραφα που αφορούν την επανεξέταση που έγινε την 16.1.2020, έχουν ήδη διατεθεί στο Διοικητικό Δικαστήριο στη προσφυγή 422/2019, όπου και αποφασίστηκε να μην επιτραπεί στον Αιτητή να έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο τους. Τα έγγραφα αυτά, που έπονται χρονικά των διαδικασιών ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, διαβαθμίζονται ως απόρρητα. Σε σχέση με την συνέντευξη του Αιτητή ημερ. 10.1.2019, αναφέρεται πως μέρος της ανάκρισης και τα αποτελέσματα της εμπεριέχονται στο Παράρτημα 2 στην ένσταση στη κύρια αίτηση και έχουν, με τον τρόπο αυτό, αποκαλυφθεί στον Αιτητή. Όμως, συνεχίζει, η αποκάλυψη των πρακτικών και αναφορών σε σχέση με τη συνέντευξη που διενεργήθηκε από άλλα τμήματα της Αστυνομίας, όπως η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών και το Γραφείο Καταπολέμησης Τρομοκρατίας, ενδέχεται να επηρεάσει τυχών ποινικές διαδικασίες. Τέλος, το ένταλμα έρευνας και τα αποτελέσματά του είναι, υποστηρίζει, άσχετα με τα επίδικα θέματα και αφορούν την ποινική διερεύνηση της υπόθεσης.
Κατά την ακρόαση της Αίτησης η Δημοκρατία παρέδωσε στο Δικαστήριο φάκελο με έγγραφα (Τεκμ.Α) ώστε, αφού επιθεωρηθούν, το Δικαστήριο να αποφανθεί κατά πόσο είναι τέτοιας φύσης ώστε να μην πρέπει να αποκαλυφθούν στην πλευρά του Αιτητή. Στα έγγραφα που ο φάκελος εμπεριέχει δεν περιλαμβάνονται εκείνα που είχαν δοθεί στο Διοικητικό Δικαστήριο. Ο δικηγόρος που εμφανίζεται για τη Δημοκρατία ανάφερε ότι δεν ανακτήθηκαν και δεν είναι διαθέσιμα.
Η αποκάλυψη είναι εργαλείο υποβοήθησης του διαδίκου στην προβολή των ουσιαστικών του θέσεων στην υπόθεση του. Εξυπηρετεί ώστε να του δοθεί δίκαιη δυνατότητα να τις προωθήσει και αναπτύξει ενώπιον του Δικαστηρίου. Προέχει, επομένως, ο προσδιορισμός του αντικειμένου της ουσίας της υπόθεσης.
Η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης θα αποφασιστεί τελεσίδικα στην έφεση 422/2019 και δεν αποτελεί αντικείμενο της αίτησης για Habeas Corpus, που αφορά στον έλεγχο της νομιμότητας της διάρκεια της κράτησης του Αιτητή (άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(i)). Η διάρκεια της κράτησης μπορεί, παρά τη νομιμότητα του αρχικού διατάγματος κράτησης, να κριθεί παράνομη εφόσον διαπιστωθεί αδικαιολόγητα παρατεταμένη ή όταν οι λόγοι κράτησης έχουν εκλείψει.
Στην Αναφορικά με την Αίτηση του Moatasem για Habeas Corpus, Πολ. Αίτηση αρ. 182/2019, ημερ. 6.12.2019, ECLI:CY:AD:2019:D510, στα πλαίσια δευτερογενούς αίτησης για αποκάλυψη, αναφέρθηκε ότι:
«Το δικαίωμα του αιτητή σε αποτελεσματική δικαστική προστασία δεν μπορεί παρά να εξεταστεί σε συνάρτηση με την προστασία της εθνικής ασφάλειας του κράτους. H νομολογία του ΔΕΕ επί του θέματος καθορίζει ότι η προστασία της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας τάξης αποτελεί το σκοπό του άρθρου 8 της Οδηγίας 2013/33. Όταν διακυβεύεται η εθνική ασφάλεια ή η δημόσια τάξη, η κράτηση ενός προσώπου είναι πρόσφορο μέτρο που στοχεύει στην προστασία του κοινού από ενδεχόμενο κίνδυνο που η συμπεριφορά του συγκεκριμένου ατόμου επιβάλλει. (J.N v. Staatssecretaris van Veilingheid en Justice 15.2.2016).
Στην υπόθεση C-584/10, Ευρωπαϊκή Επιτροπή ν. Kadi, 18.7.2013, τονίστηκε ότι η ύπαρξη προσβολής των δικαιωμάτων άμυνας και του δικαιώματος επί αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, πρέπει να εκτιμάται σε συνάρτηση με την επιταγή που αφορά τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Λόγοι αναγόμενοι στην ασφάλεια της Ένωσης ή των Κρατών Μελών της μπορούν να αντιτίθενται στην κοινοποίηση ορισμένων πληροφοριών ή αποδεικτικών στοιχείων στο οικείο πρόσωπο. Σε μια τέτοια περίπτωση, εναπόκειται ωστόσο στο Δικαστή της Ένωσης, στον οποίο δεν μπορεί να αντιταχθεί το απόρρητο ή η εμπιστευτικότητα των πληροφοριών ή στοιχείων αυτών, να εφαρμόσει, στο πλαίσιο του δικαιοδοτικού ελέγχου που ασκεί, τεχνικές που παρέχουν τη δυνατότητα να συμβιβαστούν, αφενός, οι θεμιτοί λόγοι ασφάλειας που αφορούν τη φύση και τις πηγές πληροφοριών που ελήφθησαν υπόψη για την έκδοση της οικείας πράξεως και, αφετέρου, η ανάγκη επαρκούς διασφαλίσεως στον πολίτη του σεβασμού των διαδικαστικών δικαιωμάτων του, όπως είναι το δικαίωμα ακροάσεως και η αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως (παράγραφος 125).
Το ΕΔΑΔ στην απόφαση του στην αίτηση αρ. 35289/11 Regner v. Czech Republic, 19.9.17, έκρινε ότι η μη κοινοποίηση εγγράφων δεν παραβιάζει το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ για δίκαιη δίκη εφόσον αυτή αντισταθμίζεται με άλλες εγγυήσεις από το δικαστήριο.»
Στην Αναφορικά με την Αίτηση του Yazen για Habeas Corpus, Πολ. Αίτηση αρ. 202/2019, ημερ. 30.1.2020, επίσης στα πλαίσια αίτησης αποκάλυψης, αναφέρθηκε ότι, κατά την εξέταση του ζητήματος της διάρκειας κράτησης που διατάχθηκε ως απαιτούμενη για την προστασία της δημόσιας ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης:
« . είναι αναγκαίο να εξισορροπείται το δικαίωμα του κράτους να προστατεύει την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, με τα δικαιώματα και
ελευθερίες που αναγνωρίζονται κατά το άρθρο 52 παράγραφος (1) του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφαρμόζοντας, κατά την αρχή της αναλογικότητας, περιορισμούς επιτρεπόμενους μόνο εφόσον είναι αναγκαίοι και ανταποκρίνονται πραγματικά στους σκοπούς γενικού συμφέροντος που αναγνωρίζει η Ένωση και στην ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων, (J.N. v. Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, C-601/15/PPU του ΔΕΕ, σκέψεις 49-50). Παρόμοια, στη νομολογία του ΕΔΑΔ στην υπόθεση A and Others v. The United Kingdom, Application no. 3455/05, ημερ. 19.2.2009, η σχετική πρόνοια στη Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης του άρθρου 5 παράγραφος (1), έχει επίσης ερμηνευθεί αναλόγως ούτως ώστε να διασφαλίζεται αφενός στον κρατούμενο το δικαίωμα πρόσβασης στο Δικαστήριο και το δικαίωμα δίκαιης δίκης, σε συνάρτηση πάντοτε με την ανάγκη προστασίας του εθνικού συμφέροντος, οπότε και είναι δυνατόν να τεθούν, παρά το αντιπαραθετικό σύστημα, περιορισμοί στη διεξαγωγή της δίκης.
Στο σύγγραμμα των Jacobs, White & Ovey: The European Convention of Human Rights, 5η έκδ., σελ. 236 κ.ε., σε σχέση με το δικαίωμα ελέγχου της κράτησης κάτω από το Άρθρο 5(4), αναφέρεται ότι δεν διασφαλίζεται δικαίωμα σε «judicial review» τέτοιας έκτασης που να δίδει στο Δικαστήριο την ευχέρεια να υποκαταστήσει τη δική του ευχέρεια γι΄ αυτή της διοίκησης. Πρέπει όμως να είναι ευρεία ώστε να εξετάζονται εκείνες οι συνθήκες που καθιστούν την κράτηση νόμιμη («lawful») σύμφωνα με το Άρθρο 5(1), (E. v. Norway (1990) 17 EHRR 30, παρ. 50). Η δυνατότητα ελέγχου κάτω από το Άρθρο 5(4) έχει χαρακτηρισθεί από τους Harris, O'Boyle & Warbrick: Law of the European Convention of Human Rights, 2η έκδ., σελ. 182, ως το «habeas corpus» της Σύμβασης. Το υλικό το οποίο κατά το κράτος δικαιολογεί την κράτηση πρέπει να παρέχεται στο Δικαστήριο ώστε να αξιολογείται και πρέπει να υπάρχει μια ορθή ισορροπία μεταξύ των διαφόρων δικαιωμάτων. Αν και αναγνωρίζεται ότι στο πλαίσιο της εξέτασης, η αποκάλυψη διαβαθμισμένου ή εμπιστευτικού υλικού πρέπει να γίνεται με προσοχή, αυτό δεν σημαίνει ότι οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να παραμένουν χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο από τα εθνικά Δικαστήρια, (Chahal v. U.K. (1996) 23 EHRR 413).»
Αναφέρθηκε ακόμα πως:
«Η αρχή της αναλογικότητας και η εξισορρόπηση των δικαιωμάτων του αιτητή που περιλαμβάνει το δικαίωμα στην ελευθερία του από τη μια και από την άλλη το δικαίωμα του κράτους να προστατεύει εαυτόν και τους πολίτες του, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζεται με τη μη αποκάλυψη των εγγράφων την οποία ο αιτητής επιδιώκει σε αυτό το στάδιο.».
Στη Stoyanov v. Δημοκρατίας, υπόθ. υπ΄ αρ. 718/12, ημερ. 26.2.2014, όπου εξετάστηκε η ευχέρεια των αρχών να επιβάλουν περιορισμούς στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας, αναφέρθηκε σε σχέση με το ζήτημα της αποκάλυψης ότι:
«Η αποκάλυψη δημοσίως των πληροφοριών αυτών και η δυνατότητα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο να εξετάζει και να ελέγχει αυτές τις πληροφορίες, θα παραβίαζε ζητήματα ασφάλειας της Δημοκρατίας που είναι ένας από τους λόγους που το άρθρο 29(1) δίδει την εξουσία στη διοίκηση να περιορίσει το δικαίωμα διαμονής κοινοτικού ατόμου.
Και ότι:
«Οτιδήποτε αποκαλυπτόταν πέραν αυτών των ζητημάτων που παρουσιαζόταν από το διοικητικό φάκελο, Τεκμήριο «Α», να βρίσκονται καταχωρημένα σε άλλους φακέλους, θα παραβίαζε την εμπιστευτικότητα των πληροφοριών και θα ερχόταν ευθέως σε σύγκρουση με το δικαίωμα της Δημοκρατίας να ελέγχει κατά κυριαρχικό τρόπο τα άτομα τα οποία εισέρχονται ή παραμένουν στη Δημοκρατία, άλλα βέβαια από πολίτες της.».
Στα πλαίσια της προσφυγής 422/2019 το Διοικητικό Δικαστήριο είχε επανανοίξει την υπόθεση καλώντας τη Δημοκρατία να προσκομίσει στο Δικαστήριο τα διαβαθμισμένα ως απόρρητα έγγραφα πάνω στα οποία βασίστηκε η κατάληξη ότι ο Αιτητής ήταν ύποπτος για θέματα τρομοκρατίας και ότι η κράτηση του απαιτείτο για την προστασία της εθνικής ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης. Παρουσιάστηκαν τρία έγγραφα που αξιολογήθηκαν από το Δικαστήριο. Κατατέθηκαν ως τεκμήρια με διαταγή να μην αποκαλυφθούν στην πλευρά του Αιτητή.
Για εκείνα τα έγγραφα υπάρχει τελεσίδικη απόφαση παρά το γεγονός της εκκρεμοδικίας της έφεσης 78/2019. Το γεγονός ότι τα έγγραφα ζητείται να αποκαλυφθούν στα πλαίσια διαδικασίας κατά την οποία ελέγχεται η νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης, ενώ στην προσφυγή αυτό που ελεγχόταν ήταν η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης, δεν διαφοροποιεί την ουσία του ζητήματος, ότι δηλαδή κρίθηκε πως τα εν λόγω έγγραφα ήταν τέτοιου περιεχομένου ώστε να αντενδεικνυόταν η αποκάλυψη τους στη πλευρά του Αιτητή. Η καταχώριση και προώθηση της αίτησης σε σχέση με αυτά είναι και καταχρηστική (Αναφορικά με την Αίτηση του Moatasem και Αναφορικά με την Αίτηση του Yazen). Επομένως εφόσον δεν θα εξεταστεί ζήτημα αποκάλυψης τους στην πλευρά του Αιτητή, η αδυναμία επιθεώρησης τους δεν δημιουργεί εμπόδιο στην αποπεράτωση της Αίτησης. Η μη γνωστοποίηση τους προς το Δικαστήριο και οι τυχόν επιπτώσεις που αυτό μπορεί να έχει σε σχέση με την κύρια αίτηση είναι ζήτημα που θα κριθεί στην τελευταία.
Το Δικαστήριο εξέτασε το ζήτημα σε σχέση με τα υπόλοιπα έγγραφα που εμπεριέχονται στο Τεκμ.Α, διερχόμενο τα έγγραφα με κάθε προσοχή, με διερευνητική προσέγγιση στην προσπάθεια να εντοπίσει κατά πόσο εμπεριέχουν οιαδήποτε πληροφορία, στοιχείο ή ένδειξη που θα μπορούσε να κριθεί ως απόρρητη ή άλλως διαβαθμισμένη και της οποίας η αποκάλυψη στον Αιτητή θα μπορούσε να επιφέρει, προκαλέσει, δημιουργήσει ή συνδράμει, έστω και δυνητικά, σε κατάσταση κινδύνου σε σχέση με την ασφάλεια της Δημοκρατίας ή τη δημόσια τάξη ή παράμετρο που σχετίζεται με αυτή.
Το πρώτο έγγραφο είναι επιστολή ημερ. 11.2.2020 από τον δικηγόρο της Δημοκρατίας που χειρίζεται την υπόθεση προς τον Αναπληρωτή Διευθυντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης για να παρουσιαστεί στο δικαστήριο σήμερα και να προσκομίσει σχετικά έγγραφα. Επισυνάπτεται έκθεση γεγονότων στην οποία δεν αναφέρεται οτιδήποτε που να μην έχει αναφερθεί στην ένορκη δήλωση στην ένσταση στην κύρια αίτηση. Ακολουθεί σημείωμα ημερ. 17.1.2020 που αφορά τον Αιτητή και κάποιο άλλο πρόσωπο, περιπτώσεις που δεν φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους. Σε σχέση με τον Αιτητή δεν εμπεριέχεται οτιδήποτε που δεν υπάρχει στην ένσταση στην κύρια αίτηση. Επισυνάπτεται δισέλιδο έγγραφο που αφορά τον Αιτητή το οποίο ουσιαστικά συνιστά ημερολόγιο των γεγονότων που αφορούν την υπόθεση. Ούτε το έγγραφο αυτό εμπεριέχει οποιοδήποτε άλλο στοιχείο. Τρίτη σελίδα που επισυνάπτεται αφορά το άλλο πρόσωπο. Ακολουθεί η επιστολή ημερ. 19.12.2019, για την οποία έγινε ειδική αναφορά. Είναι λακωνική και απλά αναφέρει ότι κατόπιν επαναξιολόγησης διαπιστώθηκε ότι ο βαθμός επικινδυνότητας για την εθνική ασφάλεια της Δημοκρατίας εξακολουθεί να υφίσταται, χωρίς οτιδήποτε το επιμέρους. Η επιστολή ημερ. 30.11.2019, για την οποία επίσης έγινε ειδική αναφορά, είναι επιστολή με την οποία ζητείται πληροφόρηση και δεν εμπεριέχει η ίδια οτιδήποτε το συγκεκριμένο. Και οι δύο πιο πάνω επιστολές αναφέρουν ότι είναι απόρρητες. Το τελευταίο έγγραφο είναι επιστολή ημερ. 29.8.2019 που χαρακτηρίζεται ως εμπιστευτική. Γίνεται αναφορά σε διαδικασίες που καταχώρισε ο Αιτητής και επισυνάπτονται δύο έγγραφα που αφορούν στο γεγονός ότι την 26.8.2019 ο Αιτητής εξέφρασε την επιθυμία να επιστρέψει στην χώρα του.
Είναι πρόδηλο ότι στα έγγραφα που εμπεριέχονται στο Τεκμ.Α δεν υπάρχει οτιδήποτε που μπορεί να θεωρηθεί ως απόρρητο ή που η αποκάλυψη του στον Αιτητή θα μπορούσε δικαιολογημένα να περιοριστεί, εκτός από τις σελίδες που αναφέρονται σε άλλο πρόσωπο
Σε αυτή την έκταση η Αίτηση επιτυγχάνει και εκδίδεται διάταγμα με το οποίο διατάσσεται η Δημοκρατία να αποκαλύψει στον Αιτητή, με ένορκη δήλωση που θα καταχωριστεί μέσα σε 5 (πέντε) ημέρες, τα έγγραφα που εμπεριέχονται στο Τεκμ.Α, εκτός τις σελίδες που αναφέρονται στο άλλο πρόσωπο. Περαιτέρω θα πρέπει να διαγραφεί από το σημείωμα ημερ. 17.1.2020 η αναφορά στο άλλο πρόσωπο έτσι ώστε το όνομα και στοιχεία που το αφορούν να μην είναι αναγνώσιμα.
Χ. Μαλαχτός, Δ.