|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2018:A559
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 265/2014)
21 Δεκεμβρίου, 2018
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/στές]
C.M.A. HOLDINGS LTD,
Εφεσείουσα/Εναγόμενη αρ. 2,
ν.
MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD,
Εφεσίβλητης/Ενάγουσας.
ΚΑΙ ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΔΥΝΑΜΕΙ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 25/9/2015
(Πολιτική Έφεση Αρ. 265/2014)
C.M.A. HOLDINGS LTD,
Εφεσείουσα/Εναγόμενη αρ. 2,
ν.
ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ. (ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΑΣΑ Ή/ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΑΣΑ ΤΗΝ
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD,
ΠΡΩΗΝ MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD),
Εφεσίβλητης/Ενάγουσας.
Αίτηση ημερ. 11/12/2015 για απόρριψη της αντέφεσης
Β. Καρακασίδου (κα) για Ε. Ευσταθίου, για την Εφεσείουσα.
Α. Αναγνώστου για Χ. Κυριακίδη ΔΕΠΕ, για την Εφεσίβλητη.
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη, θα απαγγελθεί από τη Δικαστή Πούγιουρου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση η εφεσείουσα - εναγόμενη 2 ζητά τα εξής διατάγματα από το Εφετείο, στα πλαίσια της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο έφεσης:
″1. Απόρριψη της «Ειδοποίησης της Τράπεζας Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ εκ Λευκωσίας (υποκαταστήσασα ή και αντικαταστήσασα την Cyprus Popular Bank Public Co Ltd, Πρώην Marfin Popular Bank Co Ltd) προς τους Εφεσείοντες δυνάμει της Δ.35 Θ. 10 των Περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, υπό των Εφεσιβλήτων ημερομηνίας 6.7.2015, λόγω μη εμπρόθεσμης καταχώρησης της και/ή ως απαράδεκτης.
2. Απόρριψη της Αντέφεσης (cross appeal) υπό των Εφεσιβλήτων ημερομηνίας 6.7.2015, λόγω μη εμπρόθεσμης καταχώρησης της και/ή ως απαράδεκτης.″
Η αίτηση βασίζεται στη Δ.5Β, Δ.35, θ.θ. 5-10, Δ.48, θ.θ. 1, 2, 4 και 8, Δ.9, Δ.50 και Δ.51 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, στη Δ.2, Δ.9 και Δ.10 του περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικού Κανονισμού του 1996, στην πρακτική και νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και στις εγγενείς και συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου.
Σ' όσον αφορά τα γεγονότα επί των οποίων στηρίζεται η αίτηση, εμφαίνονται στην ένορκη δήλωση της Κ.Σ, ημερ. 11/12/2015, υπαλλήλου στο δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί την εφεσείουσα - αιτήτρια. Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση, η έφεση καταχωρήθηκε στις 6/8/2014 νομότυπα και επιδόθηκε στις 7/8/2014 στο δικηγορικό γραφείο των Ν. Κ. Κλεάνθους & Σία ΔΕΠΕ, το οποίο εκπροσωπούσε την ενάγουσα Τράπεζα πρωτόδικα, χωρίς οι δικηγόροι να προβάλουν οποιαδήποτε διαμαρτυρία ή επιφύλαξη. Ακολούθησε στη συνέχεια η αποστολή από το δικηγορικό γραφείο Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ της επιστολής ημερ. 24/10/2014, προς τον Πρωτοκολλητή του Ανωτάτου Δικαστηρίου με κοινοποίηση της στο δικηγόρο Ευστάθιο Ευσταθίου, με το εξής λεκτικό:
″ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
Πολιτική Έφεση 265/14
Αρ. Αγ. 3382/09
Μεταξύ:
C.M.A. HOLDINGS LTD
Εφεσείουσας/Εναγόμενης 2
και
ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΑΣΑ Ή ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΑΣΑ ΤΗΝ CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD, ΠΡΩΗΝ MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD)
Εφεσίβλητων/Εναγόντων
____________________
Προς τον
Πρωτοκολλητή
Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου
Λευκωσία
Έντιμε Κύριε
Δια της παρούσης σας πληροφορώ ότι στην υπό τον ως άνω τίτλο και αριθμό Έφεση θα ενεργώ εκ μέρους των Εφεσιβλήτων/Εναγόντων.
Διεύθυνση επιδόσεως: ΧΑΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Δ.Ε.Π.Ε., Λεωφόρος Antouanettas Building, 6031 Λάρνακα, Φ/δι δικηγορικού γραφείου Κούσιου & Κορφιώτη, Κωστή Παλαμά 20, Λευκωσία.
ΧΑΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Δ.Ε.Π.Ε.
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ/ΕΝΑΓΟΝΤΩΝ
Καταχωρίστηκε στις 24.10.2014
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ
Προς
Ευστάθιο Κ. Ευσταθίου
Δικηγόρο Εφεσείουσας/Εναγόμενης 2
Λευκωσία
Θ.Δ. 36″
Η ειδοποίηση της Αρχιπρωτοκολλητού για προδικασία, ημερ. 28/11/2014, επιδόθηκε στους δικηγόρους Ευστάθιο Κ. Ευσταθίου και στους Ν. Κ. Κλεάνθους & Σία ΔΕΠΕ, αλλά οι τελευταίοι αρνήθηκαν να την παραλάβουν, οπότε ορίστηκε ξανά η έφεση για προδικασία, στις 23/6/2015. Οι δικηγόροι Ευστάθιος Κ. Ευσταθίου ΔΕΠΕ με επιστολή τους ημερ. 25/5/2015 ειδοποίησαν τους δικηγόρους Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ για τη νέα ημερομηνία προδικασίας και προχώρησαν στην εκ νέου επίδοση της έφεσης στις 9/6/2015, αυτή τη φορά στην Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, σύμφωνα με την παράκληση των δικηγόρων Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ, που περιέχετο στην επιστολή τους ημερ. 28/5/2015. Παραθέτουμε αυτούσιο το περιεχόμενο της τελευταίας επιστολής:
″ΧΑΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΔΕΠΕ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ - ΝΟΜΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ
Αναφορά μας: 24405
Ημερομηνία: 28 Μαίου 2015
Ευστάθιο Κ. Ευσταθίου
Λευκωσία
Με Φαξ: 22753450
Για την προσοχή κ. Ερμή Νεοκλέους
Αγαπητέ Συνάδελφε
Πολιτική Έφεση μεταξύ C.M.A. HOLDINGS LTD v. MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
Ως μας έχετε πληροφορήσει, η πιο πάνω Έφεση ορίστηκε από το Δικαστήριο στις 23/6/2015 με σκοπό να επιτευχθεί η επίδοσή της στους Εφεσιβλήτους.
Για σκοπούς τάξης, παρακαλώ όπως επιδώσετε είτε στο γραφείο μας είτε στους πελάτες μας, Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, την πιο πάνω Έφεση, ούτως ώστε να εμφανιστούμε κατά την ημερομηνία που αυτή είναι ορισμένη ενώπιον του Δικαστηρίου.
Συναδελφικά
ΧΑΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Δ.Ε.Π.Ε.″
Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση οι δικηγόροι Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ στη συνέχεια καταχώρισαν στις 9/6/2015 ειδοποίηση, δυνάμει της Δ.35, θ. 10 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, προς αμφισβήτηση της ορθότητας του ποσού των Καταστάσεων Λογαριασμού της Τράπεζας, την απόρριψη της οποίας ζητά η εφεσείουσα με την υπό κρίση αίτηση.
Είναι εισήγηση της Κ.Σ ότι η επίδοση της έφεσης δεν θεωρείται ότι έγινε στις 9/6/2015, αλλά στις 7/8/2014 στη διεύθυνση επίδοσης που είχε δοθεί από την εφεσίβλητη, ενάγουσα, κατά την πρωτόδικη διαδικασία, εξ' ου και οι δικηγόροι Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ καταχώρισαν γνωστοποίηση στις 24/10/2014 ότι θα εκπροσωπούν την εφεσίβλητη Τράπεζα στην έφεση. Καταλήγοντας, υποστηρίζει ότι ενόψει της επίτευξης της επίδοσης της έφεσης στις 7/8/2014, κατά την ημερομηνία καταχώρισης της ειδοποίησης είχε ήδη παρέλθει η προθεσμία των τεσσάρων εβδομάδων εντός της οποίας θα έπρεπε να καταχωρηθεί, σύμφωνα με τις πρόνοιες της Δ.35, θ. 10.
Η αίτηση προσέκρουσε στην ένσταση της άλλης πλευράς, η οποία προβάλλει τους εξής οκτώ λόγους ένστασης:
″1. Η Αίτηση είναι εκπρόθεσμη ή/και καταχωρήθηκε με καθυστέρηση ή/και κατά παράβαση των οδηγιών που δόθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο στις 19/11/2015.
2. Η Αίτηση είναι απαράδεκτη ή/και ανεδαφική ή/και αβάσιμη.
3. Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την έκδοση των εξαιτούμενων διαταγμάτων.
4. Στην ένορκη δήλωση περιέχονται αβάσιμοι ισχυρισμοί ή/και οι ισχυρισμοί που προβάλλονται στην ένορκη δήλωση δεν μπορούν να υποστηρίξουν τις εξαιτούμενες θεραπείες.
5. Δεν είναι εύλογο ή/και δίκαιο να εκδοθούν τα αιτούμενα Διατάγματα και σε κάθε περίπτωση οι εξαιτούμενες θεραπείες είναι νόμω και ουσία αβάσιμες.
6. Η Ειδοποίηση Εφεσιβλήτου καταχωρήθηκε δεόντως και νομοτύπως και εντός της προθεσμίας που καθορίζουν διαδικαστικοί κανονισμοί.
7. Οι Αιτητές κωλύονται ή/και εμποδίζονται (estopped) από του να προωθούν σχετικούς ισχυρισμούς, θέσεις και θεραπείες οι οποίες βαίνουν ενάντια σε προηγούμενες πράξεις ή/και συμπεριφορά τους.
8. Η Αίτηση ασκείται κακόπιστα ή/και καταχρηστικά ή/και για σκοπούς καθυστέρησης της διαδικασίας ή/και επιδιώκει αλλότριους σκοπούς.
9. Η απόρριψη της Ειδοποίησης Εφεσιβλήτου θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στους Καθ'ων η αίτηση αφού θα τους αποστερήσει το δικαίωμα τους να ακουστούν στη διαδικασία και να προβάλουν τις θέσεις τους.″
Η νομική βάση της ένστασης είναι περίπου η ίδια με εκείνη της αίτησης, με την προσθήκη του άρθρου 30 του Συντάγματος, του Νόμου Εξυγίανσης και του Διατάγματος του 2013 που εκδόθηκε δυνάμει του Νόμου Εξυγίανσης.
Η ένσταση συνοδεύεται από την ένορκη δήλωση της Γ.Κ., ημερ. 18/1/2016, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ. Ουσιαστικά η Γ.Κ. δεν αμφισβητεί το ιστορικό της έφεσης, όπως περιγράφηκε από τη Κ.Σ. Προσθέτει ότι στις 17/10/2014 η Τράπεζα Κύπρου έδωσε οδηγίες στους Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ να αναλάβουν την εκπροσώπηση της στην υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο έφεση, οι οποίοι και απέστειλαν την ειδοποίηση ημερ. 24/10/2014. Δίνει έμφαση στην ένορκη της δήλωση στην εκπρόθεσμη, κατά την εισήγηση της, καταχώριση της υπό κρίση αίτησης εφόσον, σύμφωνα με τις οδηγίες του Εφετείου, η αίτηση για απόρριψη της ειδοποίησης έπρεπε να καταχωρηθεί εντός 20 ημερών από τις 19/11/2015, ενώ καταχωρήθηκε στις 11/12/2015. Προτάσσει περαιτέρω ότι η έφεση δεν καταχωρήθηκε νομότυπα, εφόσον στρέφεται εναντίον ανύπαρκτου προσώπου, δηλ. της Marfin Popular Bank Public Co Ltd, η οποία είχε αντικατασταθεί από την Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ από τις 29/3/2013 κατά την πρωτόδικη διαδικασία. Ως αποτέλεσμα, στα πλαίσια της έφεσης καταχωρήθηκε από μέρους της εφεσείουσας αίτηση τροποποίησης του τίτλου και αφού εκδόθηκε σχετικό διάταγμα στις 25/9/2015, καταχωρήθηκε η τροποποιημένη ειδοποίηση έφεσης στις 6/10/2015. Καταλήγοντας, εισηγείται ότι η επίδοση της έφεσης έγινε για πρώτη φορά νομότυπα στις 9/6/2015 στην Τράπεζα Κύπρου, οπότε δεν τίθεται θέμα εκπρόθεσμης καταχώρισης της ειδοποίησης, αντέφεσης.
Κατά την ακρόαση οι δικηγόροι απλά υιοθέτησαν τα περιγράμματα αγόρευσης τους και παρέπεμψαν σε νομολογία, προς υποστήριξη των εκατέρωθεν θέσεων τους.
Προτού προχωρήσουμε με την εξέταση της ουσίας της αίτησης, κρίνουμε σκόπιμο να ασχοληθούμε κατά πρώτο με το λόγο ένστασης, που αναφέρεται στο ότι η αίτηση είναι εκπρόθεσμη, που πιθανό να κρίνει και την τύχη της αίτησης.
Είναι φανερό ότι η υπό κρίση αίτηση καταχωρήθηκε στις 11/12/2015, μετά δύο ημέρες δηλαδή από τις 9/12/2015 που έληγε η προθεσμία που έδωσε το Εφετείο για καταχώριση της. Σημειώνεται ότι οι οδηγίες του Εφετείου ήταν όπως η αίτηση καταχωρηθεί σε 20 ημέρες από τις 19/11/2015 και σε άλλες 20 ημέρες η ένσταση από πλευράς της καθ'ης η αίτηση.
Το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι κατά πόσο η καταχώριση της αίτησης, μετά από δύο ημέρες από την παρέλευση της προθεσμίας που καθόρισε το Εφετείο, οδηγεί αναπόφευκτα σε απόρριψη της αίτησης ως εκπρόθεσμης.
Θα πρέπει να λεχθεί ότι η παρούσα περίπτωση δεν αφορά σε καταχώριση αίτησης εκτός του χρόνου που προνοείται από τους περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμούς, αλλά εκτός του χρόνου που δόθηκε από το Εφετείο για λήψη νομικού διαβήματος, με την έκδοση σχετικών οδηγιών στο στάδιο της προδικασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 10 του Διαδικαστικού Κανονισμού 4/96. Πρόκειται ουσιαστικά για παράτυπο μέτρο στο πλαίσιο έκδοσης οδηγιών από το Εφετείο, οδηγιών και εν πάση περιπτώσει δεν ήταν διάταγμα του τύπου «εκτός εάν» («Unless Order").
Η νομολογία έθεσε με σαφήνεια τα τελευταία χρόνια το πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου να διασώσει ή να θεραπεύσει δικονομικό μέτρο που παρεκκλίνει από τους θεσμούς, στη βάση της Δ.64. (Βλ. Ανδρέας Γεωργιάδης Λτδ ν. Alpha Bank Cyprus Ltd, Πολ. Έφ. Αρ. 177/2011, ημερ. 15/5/2017, ECLI:CY:AD:2017:A176). Στην εν λόγω απόφαση, με αναφορά σε νομολογία (Σκάρου ν. Χριστοδούλου κ.ά. (1996) 1 Α.Α.Δ. 1333, Landbroke Group Plc v. Παπακόκκινου κ.ά. (1999) 1 Α.Α.Δ. 1535, Μιχαήλ Ττούνια (2004) 1 Α.Α.Δ. 113, κ.ά.), τονίστηκε ότι το Δικαστήριο ασκεί τη διακριτική του ευχέρεια πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον της δικαιοσύνης, όπως αποτιμάται υπό το πρίσμα των εκατέρωθεν υποχρεώσεων των διαδίκων, καθώς και των ευρύτερων συμφερόντων της δικαιοσύνης. Ό,τι λαμβάνεται ιδιαιτέρως υπόψη, ανάμεσα στα άλλα, κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, είναι και ο δυσμενής επηρεασμός του αντιδίκου, ως το αποτέλεσμα που επιφέρει η επικαλούμενη παρατυπία. Στην υπόθεση Ans Secretaries Ltd v. Orianda Management FZ LLC κ.ά. (2014) 2(B) A.A.Δ. 1348, στη σελ. 1359 αναφέρθηκε ότι ″Με τη νέα Διάταξη 64, όπως αυτή τροποποιήθηκε με το Διαδικαστικό Κανονισμό 2/95, η προσπάθεια του Δικαστηρίου θα πρέπει πάντοτε να κλίνει υπέρ της διάσωσης οποιουδήποτε δικονομικού μέτρου που παρεκκλίνει από τους θεσμούς, ενώ προηγουμένως αυτό θα εθεωρείτο άκυρο. Ωστόσο, στη νομολογία τονίζεται ότι η Δ.64 δεν είναι πανάκεια και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για να θεραπεύει θεμελιώδεις παραλείψεις και ελαττώματα ασύνδετα προς αυτούς″.
Στη βάση της νέας Δ.64, που κατήργησε τη διάκριση μεταξύ άκυρης και αντικανονικής διαδικασίας, το Δικαστήριο μπορεί είτε να θεωρήσει τη μη συμμόρφωση θεραπεύσιμη και να εκδώσει διάταγμα για διόρθωση και άρση της παρατυπίας, είτε να παραμερίσει τη διαδικασία. Προεξάρχον κριτήριο για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας υπέρ της άρσης της παρατυπίας είναι να μην οδηγεί σε πασιφανή αδικία την άλλη πλευρά. (Βλ. Φαλέκκος ν. Χριστοφίδη (2013) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2534 και Ans Secretaries Ltd (ανωτέρω)).
Στην προκειμένη περίπτωση η εκπρόθεσμη κατά δύο ημέρες υποβολή της υπό κρίση αίτησης δεν φαίνεται να προκάλεσε οποιοδήποτε δυσμενή επηρεασμό στα δικαιώματα του αντιδίκου. Δεν υπήρξε εξάλλου τέτοια εισήγηση από πλευράς του. Μετά την καταχώριση της υπό εξέταση αίτησης και επίδοση της στις 29/12/2015, η άλλη πλευρά σε άλλες είκοσι ημέρες και συγκεκριμένα στις 18/1/2016, καταχώρισε την ένσταση της, εντός του χρόνου δηλ. που έθεσε το Δικαστήριο και πριν τις 22/1/2016 που ήταν ορισμένη η έφεση. Κρίνουμε την περίπτωση κατάλληλη για άρση της παρατυπίας προς εξοικονόμηση και δικαστικού χρόνου, ώστε να μη χρειαστεί η αναβολή της αίτησης, για να δοθεί χρόνος να καταχωρηθεί αίτηση για παράταση του χρόνου που δόθηκε από το Εφετείο για καταχώριση της αίτησης, για να θεραπεύσει την παρατυπία. Συνεπώς, θεωρούμε την παρατυπία που έχει διαπιστωθεί ως θεραπευθείσα.
Ενόψει της πιο πάνω απόφασης μας, θα προχωρήσουμε να εξετάσουμε την ουσία της αίτησης, που αναφέρεται σε απόρριψη της ειδοποίησης αντέφεσης, ενόψει της κατ' ισχυρισμό εκπρόθεσμης καταχώρισής της. Σημειώνεται ότι από έλεγχο μας στο φάκελο της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλον έφεσης διαπιστώθηκε ότι η ειδοποίηση αντέφεσης καταχωρήθηκε στις 6/7/2015 και όχι στις 9/6/2015, όπως λανθασμένα αναφέρει η Κ.Σ στην ένορκη δήλωση της που συνοδεύει την αίτηση.
Ουσιώδους σημασίας είναι ο καθορισμός του χρόνου επίδοσης της ειδοποίησης έφεσης προς την άλλη πλευρά, εφόσον από το χρόνο αυτό ξεκινά να μετρά η προθεσμία για καταχώριση της ειδοποίησης αντέφεσης, σύμφωνα με τη Δ.35, θ. 10 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών και του Κανονισμού 9 του Διαδικαστικού Κανονισμού 4/96. Σημειώνεται η πρόνοια στον Κανονισμό 2 ότι: ″Αντέφεση περιλαμβάνει και ειδοποίηση βάσει της Δ.35, θ. 10 των Θεσμών″. Ως προς την ημερομηνία επίδοσης της έφεσης οι δικηγόροι πρόβαλαν εκ διαμέτρου αντίθετες εκδοχές. Η μεν δικηγόρος της εφεσείουσας/αιτήτριας εισηγήθηκε ότι η επίδοση της έφεσης επιτεύχθηκε στις 7/8/2014, οπότε η ειδοποίηση αντέφεσης σαφώς και ήταν εκπρόθεσμη, εφόσον είχε παρέλθει ο χρόνος των τεσσάρων εβδομάδων που προνοεί ο Κανονισμός 9 του Διαδικαστικού Κανονισμού 4/96, ο δε δικηγόρος της εφεσίβλητης/καθ'ης η αίτηση ότι έγινε στις 9/6/2015 με την επίδοση της έφεσης στην Τράπεζα Κύπρου, οπότε η καταχώριση της ειδοποίησης αντέφεσης στις 6/7/2015 ήταν καθόλα νομότυπη.
Εξετάσαμε με προσοχή τις εισηγήσεις των δύο πλευρών για το θέμα της επίδοσης της έφεσης, σε συνάρτηση με τα τεκμήρια που κατατέθηκαν, μέσω των ενόρκων δηλώσεων που συνοδεύουν την αίτηση και ένσταση.
Δεν αμφισβητείται ότι η έφεση επιδόθηκε κατ' αρχάς στους δικηγόρους Ν. Κ. Κλεάνθους & Σία ΔΕΠΕ στις 7/8/2014, στη διεύθυνση επίδοσης που είχε δοθεί πρωτόδικα, οι οποίοι και εκπροσώπησαν την εφεσίβλητη/καθ'ης η αίτηση στην Αγωγή. Οι δικηγόροι αυτοί παρέλαβαν την ειδοποίηση έφεσης χωρίς να προβάλουν οποιαδήποτε επιφύλαξη. Ακολούθησε στη συνέχεια, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η αποστολή από τους δικηγόρους Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ της ειδοποίησης (Τεκμήριο Β στην Ε/Δ της Στυλιανού) στην Αρχιπρωτοκολλητή, με την οποία την πληροφορούσαν ότι για σκοπούς της έφεσης θα ενεργούν για την εφεσίβλητη, καθορίζοντας επιπρόσθετα ως διεύθυνση επίδοσης το γραφείο τους στη Λάρνακα, με την προσθήκη ″φ/δι δικηγορικού γραφείου Κούσιου & Κορφιώτη, Κωστή Παλαμά 20, Λευκωσία″.
Από το φάκελο της έφεσης διαπιστώνεται ότι οι δικηγόροι Ν. Κ. Κλεάνθους & Σία ΔΕΠΕ είχαν καταχωρίσει την Αγωγή υπ' αρ. 3382/2009 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας για λογαριασμό της Marfin Popular Bank Public Co Ltd εναντίον της εφεσείουσας/εναγόμενης 2, αξιώνοντας διάφορα ποσά. Σε κάποιο στάδιο, κατόπιν τροποποίησης του τίτλου της Αγωγής, το όνομα της εφεσίβλητης/ενάγουσας αντικαταστάθηκε με την Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (πρώην Cyprus Popular Bank Public Co Ltd), αλλά οι ίδιοι δικηγόροι συνέχισαν να ενεργούν για λογαριασμό της ενάγουσας μέχρι και την έκδοση της τελικής απόφασης.
Η Δ.50 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών πραγματεύεται περί της διεύθυνσης επίδοσης των διαδίκων. Η Δ.50, θ. 2 προνοεί ότι στην περίπτωση αλλαγής του γραφείου επίδοσης, εκκρεμούσης της Αγωγής, ο διάδικος θα πρέπει να δώσει ειδοποίηση της αλλαγής στον Πρωτοκολλητή και στον αντίδικο, διαφορετικά θα ισχύει η παλιά διεύθυνση επίδοσης. Στην παρούσα περίπτωση δεν υπήρξε καμιά αλλαγή διεύθυνσης επίδοσης πρωτόδικα και το γραφείο των Ν. Κ. Κλεάνθους & Σία ΔΕΠΕ εξακολούθησε μέχρι την έκδοση της τελικής απόφασης να είναι η διεύθυνση επίδοσης της εφεσίβλητης. Μέχρι την επίδοση της έφεσης στις 7/8/2014 δεν δόθηκε άλλη διεύθυνση επίδοσης. Σημειώνεται ότι η Δ.35, θ. 5 δεν επιβάλλει προσωπική επίδοση, αρκεί να επιδοθεί μαζί με ″αντίγραφο της απόφασης ή διατάγματος που εφεσιβάλλεται σε όλους τους διαδίκους που επηρεάζονται άμεσα ..″. Οι δικηγόροι που εκπροσώπησαν κάποιο διάδικο πρωτόδικα θεωρούνται ως οι δικηγόροι του μέχρι την τελική διεκπεραίωση της υπόθεσης, ακόμη και στο Εφετείο, εκτός αν υπάρξει αλλαγή δικηγόρου. Σχετικό είναι το εξής απόσπασμα από το Annual Practice του 1958, Τόμος ΙΙ, όπου στη σελ. 1974 αναφέρονται τα εξής:
″Service on solicitor on the record.- The solicitor on the record "shall be considered the solicitor of the party till the final conclusion of the cause or matter whether in the High Court or the Court of Appeal" (O. 7, r. 2 (1); and Re a Solicitor (1880), 14 Ch. D. 152 per Jessel, M.R.). Accordingly even if the party has changed his solicitor, but has failed to give notice of change, and even if the solicitor has obtained an order to the effect that he has ceased to be the solicitor for the party, but has not served on the other party a copy of the order as required by O. 7, r. 4 (Re Mora v. Concha, [1887] W. N. 194), service of process on the solicitor on the record is service on the party until judgment, and after judgment until the judgment has been worked out, e.g., by execution, (Lawrence v. Harrison, Sty, 426; Lady de la Pole v. Dick (1885), 29 Ch. D. 351, C. A.; Callow v. Young (1886), 55 L. T. 543; Bagley v. Maple & Co. Ltd., 27 T. L. R. 284). This applies, for example, to service of a notice of appeal;″
(δέστε και την απόφαση της Ολομέλειας στην Αναφορικά με την Αίτηση της Fotiou Bros Shipping Ltd, Πολ. Εφ. Αρ. 273/2017 ημερ. 18.1.2018)
Στην υπόθεση VOTARCO LTD v. BITECH KOMI HOLDINGS LTD (2014) 1(A) A.A.Δ. 235, αντικείμενο εξέτασης ήταν, μεταξύ άλλων, κατά πόσο ορθά επιδόθηκε η έφεση στους δικηγόρους της εφεσίβλητης 2. Αποφασίστηκαν τα εξής στη σελ. 241:
″. ενεργώντας μέσα στα πλαίσια της εγγενούς εξουσίας του Δικαστηρίου να ελέγξει την επίδοση της ειδοποίησης έφεσης στους διαδίκους, κρίνουμε ότι η επίδοση έγινε νομότυπα στο γραφείο επιδόσεως που η εφεσίβλητη 2 όρισε με το σημείωμα εμφάνισης που καταχωρίστηκε στην αγωγή χωρίς διαμαρτυρία ή επιφύλαξη από μέρους του δικηγορικού γραφείου των αιτητών ως γραφείο επιδόσεως στη Λευκωσία.″
Στην παρούσα περίπτωση η εφεσίβλητη δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι με την επίδοση στους δικηγόρους Ν. Κ. Κλεάνθους δεν έλαβε γνώση της καταχώρισης της έφεσης, που σ' αυτό ακριβώς αποσκοπεί η επίδοση, εφόσον έδωσε οδηγίες στις 17/10/2014, σύμφωνα με την ένορκη δήλωση της Γ.Κ, στους δικηγόρους Χάρης Κυριακίδης ΔΕΠΕ να ενεργούν για λογαριασμό της στην έφεση, οι οποίοι στη συνέχεια απέστειλαν σχετική επιστολή, ημερ. 24/10/2014, στην Αρχιπρωτοκολλητή.
Το γεγονός ότι τελικά η εφεσίβλητη αποφάσισε να διορίσει άλλο δικηγόρο να την εκπροσωπήσει, απ' εκείνον που την εκπροσώπησε πρωτόδικα, δεν ενέχει καμιά σημασία για το υπό εξέταση θέμα. Ο χρόνος των τεσσάρων εβδομάδων άρχισε να μετρά από την ημερομηνία επίδοσης της έφεσης στους δικηγόρους Ν. Κ. Κλεάνθους, που ήταν το γραφείο επίδοσης των δικαστικών εγγράφων, που δηλώθηκε πρωτόδικα και δεν υπήρξε οποιαδήποτε αλλαγή, οι οποίοι παρέλαβαν την έφεση ανεπιφύλακτα.
Εξετάσαμε επίσης και την εισήγηση του δικηγόρου της εφεσίβλητης περί ανύπαρκτης έφεσης κατά την επίδοση της στους δικηγόρους Ν. Κ. Κλεάνθους, η οποία δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Ο τίτλος της Αγωγής είχεν ήδη τροποποιηθεί κατά την πρωτόδικη διαδικασία, αλλά προφανώς λόγω αβλεψίας η έφεση καταχωρήθηκε με τον παλιό τίτλο. Ίσως να συνέτεινε και ότι η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου φέρει τον παλιό τίτλο. Σημειώνεται ότι η έφεση παραλήφθηκε άνευ οποιασδήποτε επιφύλαξης και ότι η εφεσίβλητη συγκατατέθηκε στην τροποποίηση του τίτλου της έφεσης με την αντικατάσταση της Marfin Popular Bank Public Co Ltd με την Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ. Είναι νομολογιακά γνωστό ότι αντικατάσταση διαδίκου μετά από τροποποίηση του τίτλου ανατρέχει πίσω στο χρόνο καταχώρισης της. (βλ. Νεοφύτου ν. Malak κ.ά., Πολ. Έφ. Αρ. 118/2012, ημερ. 21/6/2018, ECLI:CY:AD:2018:A297). Ούτε επίσης το γεγονός της επίδοσης της έφεσης εκ νέου στην Τράπεζα Κύπρου ενέχει σημασία, εφόσον είχε προηγηθεί κανονική επίδοση της στους δικηγόρους που ενεργούσαν μέχρι τότε για την εφεσίβλητη, στη διεύθυνση που είχε δοθεί πρωτόδικα. Σημειώνεται ότι η νέα επίδοση έγινε κατόπιν παράκλησης του δικηγόρου της εφεσίβλητης και μόνο ″για σκοπούς τάξης″, όπως αναφέρει ο ίδιος στην επιστολή του ημερ. 28/5/2015, για να εμφανιστούν στο Δικαστήριο.
Ενόψει όλων των πιο πάνω είναι κατάληξη μας ότι η ειδοποίηση αντέφεσης στη βάση της Δ.35, θ. 10 καταχωρήθηκε εκτός του χρόνου που προβλέπεται από τον Κανονισμό 9 του Διαδικαστικού Κανονισμού 4/96 και συνεπώς είναι εκπρόθεσμη.
Στην υπόθεση Μαρούλλα Ανδρέου κ.ά. ν. Βασιλικής Βασιλείου Κουκουνίδη κ.ά., Πολ. Έφ. Αρ. 324/2011, ημερ. 5/12/2017, τονίστηκαν τα εξής, ως προς τις προθεσμίες που πρέπει να τηρούνται:
″Οι τασσόμενες προθεσμίες συναρτώνται άμεσα και καθοριστικά με το δημόσιο συμφέρον για την τελεσιδικία των αποφάσεων και συνακόλουθα με τα εκατέρωθεν δικαιώματα των διαδίκων. Μόνο με την αυστηρή τήρηση των προθεσμιών διασφαλίζεται η απρόσκοπτη και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των συμφερόντων της δικαιοσύνης και αποφεύγονται οι κίνδυνοι δημιουργίας επικίνδυνων ρηγμάτων στην απονομή της. Παρέκκλιση από τις πιο πάνω αρχές επιτρέπεται εκεί όπου το επιβάλλει το συμφέρον της δικαιοσύνης. (Βλ. Κωμοδρόμου ν. Αλεξάνδρου, Πολ. Αίτηση (2012) 1 Α.Α.Δ. 125).″
Εξετάσαμε κατά πόσο η εκπρόθεσμη καταχώριση της ειδοποίησης αντέφεσης μπορεί να θεωρηθεί ως παρατυπία που μπορεί να διορθωθεί σύμφωνα με τη Δ.64 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, όπως πράξαμε και με την εκπρόθεσμη καταχώριση της υπό κρίση αίτησης. Πρόκειται όμως για δύο διαφορετικά νομικά διαβήματα παρόλο που δεν είναι απαραίτητη η καταχώρηση αντέφεσης, αλλά είναι αρκετό να καταχωρηθεί ειδοποίηση για διαφοροποίηση της πρωτόδικης απόφασης (Δέστε Antenna Production Ltd v. Paris Aristides Cine - Tv Productions Ltd κ.ά. [2011] 1 Α.Α.Δ. 1769). Στην περίπτωση αυτή η ειδοποίηση έφεσης δεν μπορεί να διασωθεί, αλλά ορθό δικονομικό μέτρο είναι αίτηση για παράταση της προθεσμίας και μάλιστα στο Επαρχιακό Δικαστήριο κατά πρώτον. Σχετική είναι η υπόθεση Σοφοκλέους ν. Τσεσμένογλου (2005) 1(Β) Α.Α.Δ. 937, στην οποίαν αντικείμενο εξέτασης ήταν αίτηση για παράταση της προθεσμίας καταχώρισης ειδοποίησης αντέφεσης και αποφασίστηκε ότι σύμφωνα με τις πρόνοιες της Δ.35, θ. 19 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών η αίτηση θα έπρεπε να καταχωρηθεί πρώτα στο πρωτόδικο δικαστήριο και αν απορρίπτετο τότε να ακολουθήσει παρόμοια αίτηση στο Εφετείο.
Για τους πιο πάνω λόγους καταλήγουμε ότι η εκπρόθεσμη καταχώριση της ειδοποίησης αντέφεσης δεν μπορεί να θεωρηθεί απλή παρατυπία που να μπορεί να διασωθεί από το Εφετείο με διορθωτικό μέτρο.
Συνεπώς, η αίτηση επιτυγχάνει και η ειδοποίηση αντέφεσης απορρίπτεται. Τα έξοδα της αίτησης επιδικάζονται υπέρ της εφεσείουσας/αιτήτριας και σε βάρος της εφεσίβλητης/καθ'ης η αίτηση, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, στο τέλος της έφεσης.
Στ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/ΔΓ