|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2017:A371
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Έφεση Αρ. 442/2011
25 Οκτωβρίου, 2017
[ΠΑΝΑΓΗ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΜΕΤΑΞΥ:
THE UNITED AUTOMOTIVE DEALERS LTD
Εφεσειόντων/Καθ΄ ων η αίτηση
Και
ΠΕΤΡΟΥ ΠΕΤΡΟΥ
Εφεσίβλητου/Αιτητή
-----------------
Κ. Αποκίδης για Μ. Κυπριανού, για Εφεσείοντες/Καθ΄ ων η αίτηση
Ζ. Νικολάου για κ. Κ. Χατζηκωστή, για Εφεσίβλητο/Αιτητή
.....
ΠΑΝΑΓΗ Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Χριστοδούλου, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Η εφεσείουσα εταιρεία λειτουργεί εργοστάσιο κατασκευής κυψελών για ραδιατέρ αυτοκινήτων στη Λεμεσό και ο εφεσίβλητος υπήρξε εργοδοτούμενός της από το 1991 μέχρι την 30.9.07, οπόταν η εργοδότηση του - από τη θέση του υπεύθυνου παραγωγής - τερματίστηκε άμεσα με σχετική επιστολή στη βάση σειράς παραπτωμάτων που του καταλογίστηκαν. Μεταξύ αυτών, ότι στις 24.9.07 έσπασε επί σκοπώ τα καπάκια δέκα (10) κυψελών τα οποία του δόθηκαν για να τα συναρμολογήσει στα ραδιατέρ, παράπτωμα που στοιχειοθετεί λόγο απόλυσης δυνάμει του άρθρου 5(στ)(ii) του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου του 1967(Ν.24/1967 όπως τροποποιήθηκε, στο εξής ο Νόμος).
Με την απόλυσή του ο εφεσίβλητος προσέφυγε στο Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών, το οποίο με απόφαση του ημερ. 18.10.11 αποφάνθηκε ότι η εφεσείουσα απέτυχε να αποσείσει το βάρος απόδειξης[1] ότι νόμιμα και δικαιολογημένα τερμάτισε την απασχόληση του εφεσείοντα στον οποίο και επεδίκασε αποζημιώσεις συνολικού ποσού €17.014,95 πλέον νόμιμο τόκο και έξοδα.
Η εφεσείουσα θεωρεί εσφαλμένη την πρωτόδικη απόφαση για τέσσερις λόγους έφεσης, οι οποίοι εγείρουν ως κοινό νομικό λόγο[2] ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο «εσφαλμένα και αντινομικά απέρριψε τη μαρτυρία που προσκομίστηκε από τους εφεσείοντες στο δικαστήριο για να υποστηρίξουν τον ισχυρισμό ότι ο εφεσίβλητος, εσκεμμένα και κακόβουλα και κατά τρόπο που συνιστούσε λόγο άμεσης απόλυσης έσπασε τα καπάκια 10 ραδιατέρ κατά το χρόνο εργασίας του στην υπηρεσία των εφεσειόντων, στη σελ. 26 της τελικής του απόφασης ημερ. 18.10.11, ενώ στην προηγούμενη σελίδα 25 της εν λόγω απόφασης έκανε εύρημα ότι η σχετική επί του θέματος αυτού μαρτυρία ήταν λογική και συναφής και χωρίς αντιφάσεις».
Όπως γίνεται αντιληπτό από το «νομικό» λόγο που εγείρεται, το κατ΄ ισχυρισμό σφάλμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου εντοπίζεται στο κατά πόσο αυτό ενώ αποδέχτηκε επί του θέματος τη μαρτυρία που προσκομίστηκε από την εφεσείουσα εντούτοις, εν τέλει, κατέληξε σε εύρημα ότι η εφεσείουσα απέτυχε να αποδείξει ότι ο εφεσίβλητος έσπασε εσκεμμένα και κακόβουλα τα 10 ραδιατέρ. Επί του προκειμένου το πρωτόδικο Δικαστήριο προσέγγισε το θέμα ως ακολούθως:-
«Η μαρτυρία που προσκομίστηκε από τους Καθ' ων η αίτηση αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι τα καπάκια των 10 ραδιατέρ που δόθηκαν στον Αιτητή για να τα εφαρμόσει στα ραδιατέρ βρέθηκαν σπασμένα ήταν φυσιολογική και συναφής. Οι μάρτυρες των Καθ' ων η αίτηση που έδωσαν μαρτυρία σχετικά με το εν λόγω ζήτημα ήταν θετικοί στις θέσεις τους ότι μόνο ο Αιτητής ασχολήθηκε με την εν λόγω_εργασία. Επεξήγησαν για το πώς διαπιστώθηκε το πρόβλημα και για την ενημέρωση που έγινε στον κ. Αντρέα Χριστοδούλου. Η μαρτυρία τους επί των εν λόγω γεγονότων ήταν επί της ίδιας βάσης χωρίς αντιφάσεις. Οι εξηγήσεις τους αναφορικά με το πώς μπορούσε να προκληθεί η ζημιά που περιέγραψαν ότι έγινε στα ραδιατέρ ήταν λογικοφανείς. Όμως προέκυψαν ερωτηματικά μέσα από τη μαρτυρία των Καθ' ων η αίτηση αναφορικά με το κατά πόσον (α) ενημερώθηκε ο Αιτητής ότι διαπιστώθηκε ζημιά στα ραδιατέρ που κατασκεύασε και (β) ρωτήθηκε ο Αιτητής για το πώς προκλήθηκαν οι ζημιές στα ραδιατέρ. Ενώ ο κ. Ανδ. Χριστοδούλου ανέφερε ότι ρώτησε τον Αιτητή για αυτό το θέμα και αυτός του απάντησε ότι έκανε ό,τι μπορούσε και από κει και πέρα να κάνει ότι νομίζει, ο κ. Μιχαηλίδης και ο κ. Karami οι οποίοι ήταν παρόντες όταν διαπιστώθηκε η ζημιά στα ραδιατέρ δεν ανέφεραν κατά τη μαρτυρία τους ότι ο κ. Χριστοδούλου συνομίλησε με τον Αιτητή . Ο κ. Μιχαηλίδης σε διάσταση με τον κ. Ανδ. Χριστοδούλου είπε ότι όταν ο κ. Ανδ. Χριστοδούλου είδε τα σπασμένα ραδιατέρ έφυγε από το εργοστάσιο και πήγε στο γραφείο του. Ο κ. Χρ. Χριστοδούλου (Μ.ΚΑ 6) ο οποίος ανέφερε ότι έγινε η συνομιλία που ανέφερε ο κ. Ανδ. Χριστοδούλου , κατά την αντεξέταση του είπε ότι δεν θυμάται τι απάντησε ο κ. Χριστοδούλου στον Αιτητή όταν του απάντησε ο Αιτητής με τον τρόπο που περιέγραψε ο κ. Χριστοδούλου και ότι μπορεί αυτά που είπαν μεταξύ τους ο Αιτητής και ο κ. Χριστοδούλου «να μην είναι ακριβώς» όπως τα είπε προηγουμένως στη μαρτυρία του η οποία σημειώνουμε ήταν ταυτόσημη με αυτή του κ. Ανδ. Χριστοδούλου. Δεν μας ανέφερε όμως τι εννοούσε με αυτήν τη θέση του. Διερωτόμαστε πως γίνεται ο κ. Χριστοδούλου να θυμάται μόνο τι είπε ο Αιτητής στον κ. Χριστοδούλου αλλά να μην θυμάται τι απάντησε ο κ. Χριστοδούλου. Τα πιο πάνω μας δημιουργούν αμφιβολίες για το αξιόπιστο των θέσεων των Καθ' ων η αίτηση. Συνακόλουθα με τα πιο πάνω η μαρτυρία αναφορικά με τη διαπίστωση ζημιάς στα ραδιατέρ δεν γίνεται αποδεκτή.
Με βάση την πιο πάνω αξιολόγηση οι Καθ' ων η αίτηση απέτυχαν να αποδείξουν ότι ο Αιτητής κακόβουλα και εσκεμμένα έσπασε 10 ραδιατέρ των Καθ΄ ων η αίτηση κατά την άσκηση των καθηκόντων του.»
Κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης, ο ευπαίδευτος συνήγορος της εφεσείουσας περιορίστηκε απλώς να υιοθετήσει την επιχειρηματολογία που αναπτύσσει στο περίγραμμα αγόρευσης του ως αποτέλεσμα της απόρριψης αιτήματος του για αναβολή. Η πεμπτουσία και το πνεύμα και των τεσσάρων λόγων έφεσης, προβάλλεται, αποκαλύπτουν ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο υπέπεσε στο νομικό σφάλμα να κρίνει τι το ίδιο θα έπραττε εάν βρισκόταν στη θέση της εφεσείουσας και όχι τι θα μπορούσε να πράξει ένας λογικός εργοδότης υπό τα περιστατικά της υπόθεσης. Παραβίασε δηλαδή το κριτήριο (test) που εφαρμόζεται σε περιπτώσεις απόλυσης εργοδοτουμένου και παρέπεμψε επί του θέματος στην Κακοφεγγίτου ν. Κυπριακές Αερογραμμές Λτδ (2005) 1(Β) Α.Α.Δ. 1478, όπου λέχθηκε πως «Το κριτήριο είναι αυτό: Ήταν λογικά αναμενόμενο από τον εργοδότη να τον απολύσει (τον εργοδοτούμενο); Εάν κανένας λογικός εργοδότης δεν θα τον απέλυε τότε η απόλυση είναι αδικαιολόγητη. Αλλά εάν ένας λογικός εργοδότης μπορούσε να τον απολύσει τότε η απόλυση ήταν δικαιολογημένη. Θα πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη μας ότι σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει μια γραμμή λογικής κάτω από την οποία ένας εργοδότης μπορεί δικαιολογημένα να πάρει μια θέση και ένας άλλος εντελώς διαφορετική» (βλέπε Steven D. Anderman, The Law of Unfair Dismissal, δεύτερη έκδοση, σελ. 113)». Επιπροσθέτως γίνεται επίκληση και άλλων σχετικών επί του ιδίου θέματος αποφάσεων (ΚΕΜ (Τaxi) Ltd v. Anastasios Tryphonos (1968) 1 CLR 52, Avghi Constantinidou v. F.W. Woolworth & Co Ltd (1980) 1 CLR 302, Αναστασία Κασάπη ν. Technoplastics Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 919, Galatariotis Telecommunication v. Σωτήρη Βασιλείου (2003) 1 Α.Α.Δ. 318, Κanika Developments Ltd v. Λούκα (2004) 1 Α.Α.Δ. 603, Kynigos Hotels Limited v. Γιωργούλλας Χρίστου (2004) 1 Α.Α.Δ. 665 και Εκδοτικός Οίκος Δίας Λτδ ν. Γιώργου Κόγια (2006) 1(Β) Α.Α.Δ. 1227). Και αυτό προς διαμόρφωση εισήγησης ότι, ενώ το πρωτόδικο Δικαστήριο δέχτηκε τη μαρτυρία της εφεσείουσας για τη ζημιά στα δέκα (10) καπάκια, εντούτοις δεν την έλαβε καθόλου και/ή επαρκώς υπόψη κατά την εφαρμογή της προαναφερθείσας νομολογιακής αρχής που αφορά το εφαρμοζόμενο κριτήριο απόλυσης.
Διαμετρικά αντίθετη είναι η θέση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσίβλητου, ο οποίος επίσης περιορίστηκε στην υιοθέτηση του περιγράμματος αγόρευσης του. Το γεγονός, τονίζεται στο περίγραμμα, ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δέχτηκε τη μαρτυρία της εφεσείουσας για τη ζημιά στα 10 καπάκια «σαν φυσιολογική και συναφή» δεν σημαίνει πως θα έπρεπε αβίαστα να καταλήξει και σε συμπέρασμα ότι ο εφεσίβλητος τα έσπασε εσκεμμένα και κακόβουλα. Επισύρεται δε επί του προκειμένου η προσοχή του Εφετείου στο ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο, για το σοβαρό ζήτημα του σπασίματος των δέκα (10) καπακιών, αφιέρωσε 5 σελίδες στις οποίες επισημαίνει το αναντίλεκτο γεγονός ότι η απόφαση τερματισμού λήφθηκε χωρίς να δοθεί η δυνατότητα στον εφεσίβλητο να ακουστεί, ενώ ήταν ουσιαστικής σημασίας να του δοθεί τέτοια δυνατότητα.
Εξετάσαμε την πρωτόδικη απόφαση υπό το πρίσμα της επιχειρηματολογίας που αναπτύσσεται στα περιγράμματα αγόρευσης των ευπαιδεύτων συνηγόρων των διαδίκων. Να παρατηρήσουμε κατ΄ αρχάς ότι το κριτήριο που κατά πάγια νομολογία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις απόλυσης εργοδοτουμένου (ανωτέρω) προϋποθέτει την αποκρυστάλλωση των πραγματικών περιστατικών που περιβάλλουν τον επικαλεσθέντα από τον εργοδότη λόγο απόλυσης, χωρίς την οποία η αξία του κριτηρίου θα ήταν μόνο θεωρητική. Υπό τα περιστατικά της υπόθεσης ό,τι αποδέκτηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο από τη μαρτυρία που προσκόμισε η εφεσείουσα ήταν ότι τα 10 καπάκια που δόθηκαν στον εφεσίβλητο να τα εφαρμόσει στα ραδιατέρ βρέθηκαν σπασμένα. Το κρίσιμο όμως ερώτημα που απασχόλησε - και ορθώς - το πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν κατά πόσο τα καπάκια τα έσπασε εσκεμμένα και κακόβουλα ο εφεσίβλητος, που ήταν και ο λόγος απόλυσης χωρίς προειδοποίηση και, περαιτέρω, κατά πόσο προτού ληφθεί η απόφαση τερματισμού της απασχόλησης τού δόθηκε η δυνατότητα να ακουστεί σε ένα τόσο σοβαρό παράπτωμα που συνιστούσε πράξη δολιοφθοράς στην επιχείρηση της εφεσείουσας. Μόνο εάν η απάντηση στο ερώτημα αυτό ήταν καταφατική, ετίθετο θέμα εφαρμογής του προαναφερθέντος κριτηρίου. Το πρωτόδικο Δικαστήριο όμως, για τους λόγους που εκτενώς παραθέτει στην απόφαση του δεν απάντησε θετικά το τεθέν ερώτημα. Και αυτό καθότι αφενός έκρινε πως από την αξιολόγηση της προσκομισθείσας μαρτυρίας, που ανάγεται στο πλαίσιο της αποκλειστικής του αρμοδιότητας, η εφεσείουσα απέτυχε «. να αποδείξει ότι ο Αιτητής κακόβουλα και εσκεμμένα έσπασε 10 ραδιατέρ των καθ΄ ων η αίτηση κατά την άσκηση των καθηκόντων του» και αφετέρου καθότι, για ό,τι του καταλόγισε η εφεσείουσα, δεν του δόθηκε η δυνατότητα να ακουστεί που ως εύρημα επί πραγματικού γεγονότος δεν είναι εφέσιμο.
Κατ΄ ακολουθία των πιο πάνω κρίνουμε ότι δεν παρέχεται δυνατότητα επέμβασης στην απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και η έφεση απορρίπτεται με €2.000 έξοδα συν ΦΠΑ προς όφελος του εφεσίβλητου και εναντίον της εφεσείουσας.
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ.
/κβπ
[1] Σύμφωνα με το άρθρο 6(1) του Νόμου ο τερματισμός απασχολήσεως τεκμαίρεται, μέχρι αποδείξεως του εναντίον, ότι δεν έγινε στη βάση κάποιου από τους λόγους που εκτίθενται στο άρθρο 5.
[2] Σύμφωνα με το άρθρο 12(11Α) του περί Ετήσιων Αδειών μετ΄ Απολαβών Νόμου του 1967 (Ν.8/1967, όπως τροποποιήθηκε) δυνάμει του οποίου καθιδρύθηκε το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών, εφέσιμες είναι οι αποφάσεις του για νομικό σημείο μόνο.