|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D23
(2014) 1 ΑΑΔ 154
14 Ιανουαρίου, 2014
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΥΠΕΡΟΥΝΤΑΣ ΛΙΜΙΤΕΔ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΔΙΑ ΚΛΗΣΕΩΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ MANDAMUS,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΚΑΙ/Η
ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΑ ΠΡΟΒΕΙ ΣΤΗΝ ΕΓΓΡΑΦΗ ΤΩΝ 6
ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ
ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΤΩΝ 1. ΣΠΕ ΗΜΙΟΡΕΙΝΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΛΤΔ,
2. ΣΠΕ ΟΡΕΙΝΗΣ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ ΛΤΔ, 3. ΣΠΕ ΟΡΕΙΝΩΝ
ΘΕΡΕΤΡΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ ΛΤΔ, 4. ΣΠΕ ΚΡΑΣΟΧΩΡΙΩΝ ΛΤΔ,
5. Σ.Τ. ΠΕΛΕΝΔΡΙΟΥ ΛΤΔ, 6. ΣΠΕ ΑΓΡΟΥ ΛΤΔ
ΠΡΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΧΟΜΕΝΗ ΑΙΤΗΤΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 3/10/2013, ΔΥΝΑΜΕΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΤΟΥ ΩΣ ΠΡΟΝΟΕΙΤΑΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΟΜΟΝ ΤΟΥ 1985 (22/85) ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΑΡΘΡΟ 49Δ(3),
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΚΑΙ/Η
ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ
ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΑ ΕΚΔΟΣΕΙ ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΟΥ ΝΑ
ΑΚΥΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΓΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΣΩΝ
ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ 1. ΣΠΕ ΗΜΙΟΡΕΙΝΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΛΤΔ,
2. ΣΠΕ ΟΡΕΙΝΗΣ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ ΛΤΔ, 3. ΣΠΕ ΟΡΕΙΝΩΝ
ΘΕΡΕΤΡΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ ΛΤΔ, 4. ΣΠΕ ΚΡΑΣΟΧΩΡΙΩΝ ΛΤΔ,
5. Σ.Τ. ΠΕΛΕΝΔΡΙΟΥ ΛΤΔ, 6. ΣΠΕ ΑΓΡΟΥ ΛΤΔ,
ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΘΑ ΔΙΑΛΥΘΟΥΝ ΚΑΙ
ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΙ Η ΑΙΤΗΤΡΙΑ ΩΣ ΑΠΟΔΕΧΟΜΕΝΗ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΔΥΝΑΜΕΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ
ΠΟΥ ΠΗΓΑΖΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 22/85, ΑΡΘΡΟ 49Δ(4).
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 222/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Mandamus ― Αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Mandamus με το οποίο θα εντελλόταν ο Έφορος Υπηρεσιών Συνεργατικών Εταιρειών να εγγράψει συμφωνίες μεταφοράς δυνάμει της σχετικής νομοθεσίας, και συμβάσεων συγχώνευσης της αιτήτριας ― Απορριπτική κατάληξη ― Εκρίθη ορθή η άρνηση του Εφόρου, λόγω της ύπαρξης προσωρινού απαγορευτικού διατάγματος που επηρέαζε την υλοποίηση συμφωνιών μεταφοράς και δημιουργούσε τον κίνδυνο παρακοής.
Προνομιακά εντάλματα ― Mandamus ― Εφαρμοστές αρχές ― Για την παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης, ισχύουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις όπως σε όλα τα προνομιακά εντάλματα.
Προνομιακά εντάλματα ― Mandamus ― Πρέπει το ζήτημα που ανακύπτει, να εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου ― Σε τέτοια περίπτωση, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πρέπει να αποδείξει ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εφαρμογή του Νόμου και ότι, πριν καταφύγει στο ένδικο μέσο mandamus, αξίωσε την εκτέλεση του νόμιμου καθήκοντος και το αίτημα του απερρίφθη.
Με την αίτηση, η αιτήτρια επιδίωξε την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Mandamus με το οποίο θα εντελλόταν ο Έφορος Υπηρεσιών Συνεργατικών Εταιρειών, να εγγράψει δυνάμει της σχετικής νομοθεσίας, συμφωνίες μεταφοράς οι οποίες προέκυψαν από συμβάσεις συγχώνευσης της αιτήτριας με άλλα συνεργατικά ιδρύματα.
Ο Έφορος είχε επισήμως αρνηθεί να παραχωρήσει την έγκριση του, λόγω προβλημάτων που δημιουργήθηκαν, στη διαδικασία υλοποίησης της συγχώνευσης και είχαν ως γενεσιουργό αιτία την επικύρωση από την Επιτροπεία της αιτήτριας Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Κυπερούντας Λτδ, απόφασης της Πειθαρχικής Επιτροπής για την παύση του γραμματέα της.
Ο παυθείς γραμματέας προχώρησε στη καταχώρηση αγωγής στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, στο πλαίσιο της οποίας εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα που απαγόρευε στην Συνεργατική και τους αξιωματούχους της να εμποδίζουν τον παυθέντα να εισέρχεται στα γραφεία της Συνεργατικής και να εκτελεί τα καθήκοντα του γραμματέα μέχρι την διεκπεραίωση της αγωγής.
Ο Έφορος δεν προχώρησε στην εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς, ούτε εξέδωσε διάταγμα ακύρωσης της εγγραφής των 6 Συνεργατικών σύμφωνα με το Άρθρο 49Δ(4) του Ν.22/85 ως έχει τροποποιηθεί, επικαλούμενος τον κίνδυνο να θεωρηθεί ότι παραβιάζει το προσωρινό διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου.
Σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του Ν.22/85 όπως τροποποιήθηκε, οι Συμφωνίες Μεταφοράς πρέπει να υπογράφονται από τον Γραμματέα, Πρόεδρο και Μέλη της Επιτροπείας εκάστης Εταιρείας και να κατατίθενται στον Έφορο, ο οποίος και τις εγγράφει.
Η δε απόφαση παύσης του γραμματέα δεν επικυρώθηκε από τον Έφορο Υπηρεσιών Συνεργατικών Εταιρειών όπως απαιτείται από το Άρθρο 48(4) των περί Συνεργατικών Εταιρειών Θεσμών.
Με την έκδοση του διατάγματος, η Επιτροπεία της Συνεργατικής αποφάσισε αυθημερόν την (εκ νέου) παύση του ρηθέντος γραμματέα, με αναδρομική ισχύ από 20.5.13.
Διάφορα ένδικα διαβήματα ελήφθησαν και από την πλευρά της αιτήτριας, τα πλείστα εκ των οποίων, ευρίσκονταν σε εκκρεμότητα. Παράλληλα, προωθήθηκε από τον παυθέντα, διαδικασία παρακοής διατάγματος.
Η αίτηση στηρίχθηκε στους κάτωθι λόγους:
α) Η συμφωνηθείσα συγχώνευση είναι απότοκη της υπογραφής από την Κυπριακή Δημοκρατία της μνημονιακής Σύμβασης και η Κεντρική Τράπεζα ενέκρινε την συγχώνευση και κοινοποίησε την έγκριση στον Έφορο, ο οποίος σύμφωνα με το Άρθρο 49Δ(3) του Νόμου Ν.22/85 όπως τροποποιήθηκε υποχρεούται να προβεί στην εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς, υπό την προϋπόθεση ότι τηρήθηκαν οι πρόνοιες του σχετικού Νόμου.
β) Η άρνηση του Εφόρου να εκτελέσει τις πιο πάνω νομικές του υποχρεώσεις, ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και ως εκ τούτου το Ανώτατο Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η θεραπεία που παρέχεται με το ένταλμα mandamus είναι εφικτή μόνο στις περιπτώσεις που ο Αιτητής έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση καθήκοντος που επιβάλλει ο νόμος, όχι μόνο σε σχέση με αποφάσεις κατώτερων δικαστηρίων αλλά και κατά παντός οργάνου, προσώπου ή αρχής που ασκεί δημόσια εξουσία και που οφείλει να εκτελέσει καθήκον εκ του Νόμου.
2. Πρέπει δε, το ζήτημα που ανακύπτει, να εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου.
3. Στην προκείμενη περίπτωση, από το υλικό που ετέθη υπόψη του Δικαστηρίου, η Αιτήτρια προδήλως ικανοποιούσε κάποιες από τις προϋποθέσεις που αναγνωρίζονται για την παροχή άδειας. Όπως (α) ότι οι Συμφωνίες Μεταφοράς ενέπιπταν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, (β) ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εγγραφή τους από τον Έφορο και (γ) ότι αξίωσε από τον Έφορο την εγγραφή και εκτέλεση των πιο πάνω, αλλά το αίτημα της δεν απέδωσε το ζητούμενο.
4. Η αιτήτρια παραγνώριζε όμως το ουσιώδες. Ότι δηλαδή ο Έφορος έχει καθήκον σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του σχετικού Νόμου να εγγράψει τις Συμφωνίες εφόσον τηρήθηκαν οι διατάξεις του Νόμου, μεταξύ των οποίων και η υπογραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς και από τον Γραμματέα της Αιτήτριας.
5. Καθήκοντα όμως Γραμματέα της Αιτήτριας μέχρι διεκπεραίωσης της αγωγής 3046/13 θα ασκεί σύμφωνα με το εκδοθέν απαγορευτικό διάταγμα ο παυθείς γραμματέας, ο οποίος δεν υπόγραψε τις Συμφωνίες. Το ότι η Επιτροπεία της Αιτήτριας έσπευσε να παύσει εκ νέου τον παυθέντα μόλις πληροφορήθηκε την έκδοση του Διατάγματος, δεν μπορούσε να έχει επιπτώσεις στο διάταγμα, το οποίο διατηρεί την ισχύ του μέχρι την διεκπεραίωση της αγωγής ή μέχρι ανατροπής της ενδιάμεσης απόφασης από το Εφετείο, εκτός κι αν στο μεταξύ πετύχει η αίτηση της Αιτήτριας για παραμερισμό της ενδιάμεσης απόφασης.
6. Νόμιμα ο Έφορος δεν ικανοποίησε το αίτημα της Αιτήτριας για εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς καθότι, αν το έπραττε, θα υπήρχε κίνδυνος να θεωρηθεί ένοχος παρακοής του διατάγματος και ενόψει τούτου, δεν κατεδείχθη εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση ώστε να εξεταζόταν κατά πόσο θα ασκείτο η διακριτική ευχέρεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου για χορήγηση της αιτούμενης άδειας.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Re Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Re Μεστάνα (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1469,
Base Metal Trading Ltd v. Fastact Development Ltd κ.α. (2004) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1535,
In Re Moschatos (1985) 1 C.L.R. 381 και Re Κυριακίδου (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1459,
Re BNK East Med Ltd (1997) 1 A.A.Δ. 1302.
Αίτηση.
Ν. Νεοκλέους μαζί με κ. Γ. Παγιάση, για Αιτητές.
Cur. adv. vult
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Στις 20.5.13, η επιτροπεία της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Κυπερούντας Λτδ (στο εξής η Συνεργατική) επεκύρωσε απόφαση Πειθαρχικής Επιτροπής για την παύση του γραμματέα της Α. Ιωάννου, πλην όμως η απόφαση της δεν επικυρώθηκε από τον Έφορο Υπηρεσιών Συνεργατικών Εταιρειών (στο εξής ο Έφορος) όπως απαιτείται από το Άρθρο 48(4) των περί Συνεργατικών Εταιρειών Θεσμών.
Ο Ιωάννου αντέδρασε στην παύση του με καταχώρηση αγωγής στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, στο πλαίσιο της οποίας εκδόθηκε στις 26.9.13 προσωρινό διάταγμα (στο εξής το Διάταγμα) που απαγόρευε στην Συνεργατική και τους αξιωματούχους της να εμποδίζουν τον Ιωάννου να εισέρχεται στα γραφεία της Συνεργατικής και να εκτελεί τα καθήκοντα του γραμματέα μέχρι την διεκπεραίωση της αγωγής.
Με την έκδοση του Διατάγματος η επιτροπεία της Συνεργατικής αποφάσισε αυθημερόν την (εκ νέου) παύση του Ιωάννου με αναδρομική ισχύ από 20.5.13. Επιπρόσθετα, στις 10.10.13, εφεσίβαλε την ενδιάμεση απόφαση με την οποία εκδόθηκε το Διάταγμα και, περαιτέρω, κατέθεσε και αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού για παραμερισμό της εν λόγω απόφασης η οποία εκδικάστηκε και επιφυλάχθηκε απόφαση. Στο μεταξύ όμως, στις 2.10.13, ο Ιωάννου κατέθεσε εναντίον της Συνεργατικής και των αξιωματούχων της αίτηση παρακοής, η ακρόαση της οποίας έχει αρχίσει αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί.
Παρά την προσβολή της ενδιάμεσης απόφασης με έφεση και παρά την καταχώρηση αίτησης για παραμερισμό της, οι Αιτητές κατέθεσαν στο Ανώτατο Δικαστήριο και την Πολ. Αίτηση 221/13 για άδεια καταχώρισης αίτησης για έκδοση εντάλματος Certiorari και Prohibition, με στόχο την ακύρωση τόσο του Διατάγματος όσο και της διαδικασίας παρακοής. Χωρίς όμως επιτυχία, αφού με απόφαση που απαγγέλθηκε πριν από λίγο η εν λόγω αίτηση απορρίφθηκε. Στο μεταξύ, στις 23.10.13, συνήφθησαν 6 Συμφωνίες για μεταφορά του ενεργητικού και παθητικού 6 Συνεργατικών Εταιρειών της περιφέρειας Τροόδους - των ΣΠΕ Ημιορεινής Λεμεσού Λτδ, Ορεινής Πιτσιλιάς Λτδ, Ορεινών Θερέτρων Λεμεσού Λτδ, Κρασοχωρίων Λτδ, Πελεντρίου Λτδ και Αγριού Λτδ - στην Αιτήτρια, οι οποίες κοινοποιήθηκαν στον Έφορο για εγγραφή. Ο Έφορος, όμως, θεωρεί ότι το Διάταγμα τον εμποδίζει να εγγράψει τις εν λόγω Συμφωνίες (στο εξής οι Συμφωνίες Μεταφοράς) για λόγους που σχετίζονται με το πρόσωπο του γραμματέα της Αιτήτριας, ο οποίος σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του Ν.22/85 όπως τροποποιήθηκε (στο εξής ο Νόμος) είναι ένα από τα πρόσωπα που θα πρέπει να υπογράψουν τις Συμφωνίες.
Όπως γίνεται αντιληπτό από τα ανωτέρω, δημιουργήθηκε πρόβλημα στη διαδικασία υλοποίησης της συγχώνευσης και με την παρούσα αίτηση ζητείται από την Αιτήτρια άδεια να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση εντάλματος Μandamus, με το οποίο θα εντέλλεται ο Έφορος να:-
Α. Εγγράψει τις Συμφωνίες Μεταφοράς σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 49Δ(4) του Νόμου
Β. Εκδώσει, δυνάμει του Άρθρου 49Δ(4) του Νόμου, διαταγή για ακύρωση της εγγραφής των 6 Συνεργατικών, οι οποίες θα διαλυθούν για να παραμείνει μόνο η Αιτήτρια ως αποδεχόμενη εταιρεία.
Στην έκθεση γεγονότων που συνοδεύει την αίτηση, επιπρόσθετα με όσα στην αρχή της παρούσας καταγράφονται, προβάλλονται (σε συντομία) και τα ακόλουθα:
Η συμφωνηθείσα συγχώνευση είναι απότοκη της υπογραφής από την Κυπριακή Δημοκρατία της μνημονιακής Σύμβασης με την Τρόϊκα και, ως αποτέλεσμα αυτής, η Αιτήτρια θα μετονομασθεί σε ΣΠΕ ΤΡΟΟΔΟΥΣ ΛΤΔ.
Σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του Νόμου, οι Συμφωνίες Μεταφοράς πρέπει να υπογράφονται από το Γραμματέα, Πρόεδρο και Μέλη της Επιτροπείας εκάστης Εταιρείας και να κατατίθενται στον Έφορο, ο οποίος και τις εγγράφει.
Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου ενέκρινε την συγχώνευση και κοινοποίησε την έγκριση στον Έφορο, ο οποίος σύμφωνα με το Άρθρο 49Δ(3) του Νόμου υποχρεούται να προβεί στην εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς, υπό την προϋπόθεση ότι τηρήθηκαν οι πρόνοιες του Νόμου.
Ο Έφορος - διατείνεται η Αιτήτρια - δεν προχωρεί στην εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς, ούτε εκδίδει διάταγμα ακύρωσης της εγγραφής των 6 Συνεργατικών σύμφωνα με το Άρθρο 49Δ(4) του Νόμου, επικαλούμενος τον κίνδυνο να θεωρηθεί ότι παραβιάζει το Διάταγμα ημερ. 26.9.13. Κι αυτό καθότι σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του Νόμου οι Συμφωνίες θα πρέπει να υπογράφονται και από τον Γραμματέα της Αιτήτριας και στο θέμα αυτό υπάρχει πρόβλημα κι' αυτό καθότι η μεν Αιτήτρια δεν αναγνωρίζει τον Ιωάννου ως Γραμματέα της, ενώ ο Έφορος θεωρεί ότι το Διάταγμα δεν συνηγορεί υπέρ της θέσης αυτής.
Το πρόβλημα, αναφέρεται στην έκθεση γεγονότων, συζητήθηκε σε διάφορες συναντήσεις με τον Έφορο προκειμένου να εξευρεθεί λύση και για τον σκοπό αυτό ανταλλάγησαν εκατέρωθεν και επιστολές, μεταξύ των οποίων και η επιστολή του Εφόρου ημερ. 19.12.13, όπου αναφέρει και τα εξής:
«. για σκοπούς διασφάλισης της πλήρους νομικής κατοχύρωσης της εγγραφής των συμφωνιών, είμαι αναγκασμένος να ζητήσω άμεσα οδηγίες από το Δικαστήριο κατά πόσο νομιμοποιούμαι να εγγράψω τη συμφωνία με βάση τα δεδομένα, όπως εξελίχθηκαν, με προσπάθεια έκδοσης των οδηγιών το συντομότερο».
Σε ερώτηση του Δικαστηρίου κατά πόσο ο Έφορος απευθύνθηκε στο Δικαστήριο για έκδοση τέτοιων οδηγιών, η απάντηση ήταν ότι το έπραξε αλλά το αίτημα του απερρίφθη για λόγους που οι συνήγοροι της Αιτήτριας δεν ήταν σε θέση να διαφωτίσουν το Δικαστήριο.
Η άρνηση του Εφόρου να εκτελέσει τις πιο πάνω νομικές του υποχρεώσεις, καταλήγει η Αιτήτρια, ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και ως εκ τούτου το Ανώτατο Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας να επιληφθεί της παρούσας αίτησης, τα γεγονότα της οποίας αποκαλύπτουν εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και υπό τις περιστάσεις δικαιολογείται η χορήγηση της αιτούμενης άδειας.
Κατ' αρχάς, να υπενθυμίσω ότι για να παραχωρηθεί άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση εντάλματος mandamus - όπως συμβαίνει για όλα τα προνομιακά εντάλματα - θα πρέπει να καταδειχθεί από τον αιτητή ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμο ζήτημα και ότι δεν υπάρχει άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, εκτός κι αν αποδείξει ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που καθιστούν αναγκαία την χρήση του εξαιρετικού αυτού μέτρου (Re Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Re Μεστάνα (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1469, Βase Metal Trading Ltd v. Fastact Development Ltd κ.ά. (2004) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1535).
Η θεραπεία που παρέχεται με το ένταλμα mandamus είναι εφικτή μόνο στις περιπτώσεις που ο Αιτητής έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση καθήκοντος που επιβάλλει ο νόμος, όχι μόνο σε σχέση με αποφάσεις κατώτερων δικαστηρίων αλλά και κατά παντός οργάνου, προσώπου ή αρχής που ασκεί δημόσια εξουσία και που οφείλει να εκτελέσει καθήκον εκ του Νόμου. Παραθέτω σχετικά αυτούσιο το πιο κάτω απόσπασμα από το Σύγγραμμα Halsbury' s Laws of England, 3η έκδοση, Τόμος 11, παρ. 159 όπου στις σελ. 84 και 85 αναφέρονται τα εξής:-
"The order of mandamus is an order of a most extensive remedial nature, and is, in form, a command issuing from the High Court of Justice, directed to any person, corporation, or inferior tribunal, requiring him or them to do some particular thing therein specified which appertains to his or their office and is in the nature of a public duty. Its purpose is to supply defects of justice; and accordingly it will issue, to the end that justice may be done, in all cases where there is a specific legal right and no specific legal remedy for enforcing that right; and it may issue in cases where, although there is an alternative legal remedy, yet that mode 0 redress is less convenient, beneficial and effectual."
Όπως προκύπτει από τη νομολογία, για έκδοση εντάλματος mandamus το ζήτημα π ου ανακύπτει πρέπει να εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου (Ιn Re Moschatos (1985) 1 C.L.R. 381 και Re Κυριακίδου (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1459). Σε τέτοια περίπτωση το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πρέπει να αποδείξει ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εφαρμογή του Νόμου (Re BNK East Med Ltd (1997) 1 A.A.Δ. 1302) και ότι, πριν καταφύγει στο ένδικο μέσο mandamus, αξίωσε την εκτέλεση του νόμιμου καθήκοντος και το αίτημα του απερρίφθη. Παραθέτω επί τούτου το πιο κάτω απόσπασμα από το Σύγγραμμα του Basu «Commentary of the Constitution of India», 5η έκδοση, τόμος 3, σελ. 479 που αναφέρεται στην ΒΝΚ East Met Ltd (ανωτέρω).
"The application must be preceded by a distinct demand for performance of the duty, in order to give the party an opportunity to consider whether he should comply or not, and such demand must be shown to have been met by a refusal either by words or conduct, so that the Court may be satisfied that the party complained of is determined not to do what is demanded "
Στην προκείμενη περίπτωση, το υλικό που έθεσε υπόψη μου η Αιτήτρια πρόδηλα ικανοποιεί κάποιες από τις προϋποθέσεις που αναγνωρίζονται για την παροχή άδειας. Συγκεκριμένα, η Αιτήτρια έχει ικανοποιήσει (α) ότι οι Συμφωνίες Μεταφοράς εμπίπτουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, (β) ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εγγραφή τους από τον Έφορο και στην έκδοση απ' αυτόν διαταγής ακύρωσης της εγγραφής των 6 μεταφερουσών εταιρειών και (γ) ότι αξίωσε από τον Έφορο την εγγραφή και εκτέλεση των πιο πάνω, αλλά το αίτημα της δεν απέδωσε το ζητούμενο. Παραγνωρίζει όμως το ουσιώδες. Ότι δηλαδή ο Έφορος έχει καθήκον σύμφωνα με το Άρθρο 49Ε του Νόμου να εγγράψει τις Συμφωνίες εφόσον τηρήθηκαν οι διατάξεις του Νόμου, μεταξύ των οποίων και η υπογραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς και από τον Γραμματέα της Αιτήτριας. Καθήκοντα όμως Γραμματέα της Αιτήτριας μέχρι διεκπεραίωσης της αγωγής 3046/13 θα ασκεί σύμφωνα με το Διάταγμα ο Ιωάννοιυ, ο οποίος δεν υπόγραψε τις Συμφωνίες. Το ότι η Επιτροπεία της Αιτήτριας έσπευσε να παύσει εκ νέου τον Ιωάννου μόλις πληροφορήθηκε την έκδοση του Διατάγματος δεν μπορεί να έχει επιπτώσεις στο Διάταγμα, το οποίο διατηρεί την ισχύ του μέχρι την διεκπεραίωση της αγωγής ή μέχρι ανατροπής της ενδιάμεσης απόφασης από το Εφετείο, εκτός κι αν στο μεταξύ πετύχει η αίτηση της Αιτήτριας για παραμερισμό της ενδιάμεσης απόφασης.
Κατά συνέπεια προς τα ανωτέρω νόμιμα ο Έφορος δεν ικανοποίησε το αίτημα της Αιτήτριας για εγγραφή των Συμφωνιών Μεταφοράς καθότι, αν το έπραττε, θα υπήρχε κίνδυνος να θεωρηθεί ένοχος παρακοής του Διατάγματος και ενόψει τούτου κρίνω ότι δεν κατεδείχθη εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση ώστε να εξετάσω κατά πόσο θα ασκήσω τη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου για χορήγηση της αιτούμενης άδειας.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.