|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 1 ΑΑΔ 619
15 Μαΐου, 2008
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ SERGEY Y. KONOVALOV,
Αιτητής,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ:
1. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
2. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
3. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
4. ΑΡΜΟΔΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Αίτηση Αρ. 28/2008)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Διατάγματα κράτησης και απέλασης ― Αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς απελευθέρωση του αιτητή - απαγορευμένου μετανάστη ο οποίος συνελήφθηκε και τέθηκε υπό αστυνομική κράτηση ― Γνωστοποίηση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης πριν την καταχώρηση της αίτησης ― Κατά πόσο το Ανώτατο Δικαστήριο είχε δικαιοδοσία να προβεί στην εξέταση της αίτησης.
Ο αιτητής, εναντίον του οποίου είχαν εκδοθεί διατάγματα κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 13/3/2008 επειδή είναι απαγορευμένος μετανάστης, δυνάμει της παραγράφου (κ), του εδαφίου 1 του Άρθρου 6 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105, συνελήφθηκε και τέθηκε υπό αστυνομική κράτηση στις 15.4.2008.
Ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus ad Subjiciendum με σκοπό την απελευθέρωσή του. Ισχυρίζεται ότι συνελήφθη για λόγους που αφορούν την αίτησή του για πολιτικό άσυλο.
Οι καθ' ων η αίτηση ήγειραν προδικαστικά ζήτημα δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου. Ο αιτητής υποστήριξε ότι η επιστολή γραμμένη στην αγγλική γλώσσα ημερομηνίας 13.3.2008 - Τεκμήριο 15 - με την οποία ειδοποιείτο ότι εκδόθηκαν εναντίον του τα διατάγματα κράτησης και απέλασης δεν του παραδόθηκε. Εκ διαμέτρου αντίθετη ήταν η θέση των καθ' ων η αίτηση.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Από το σύνολο της μαρτυρίας προκύπτει ότι ο αιτητής έλαβε γνώση μέσω του Τεκμηρίου 15, το οποίο του παραδόθηκε αλλά αρνήθηκε να υπογράψει ότι παρέλαβε, και ενημέρωσε σχετικά το συνήγορό του. Η θέση του ότι δε γνωρίζει Αγγλικά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ανεξάρτητα από τη μαρτυρία των αστυνομικών - ότι συνομίλησαν μαζί του στα Αγγλικά - η οποία γίνεται αποδεκτή ως αξιόπιστη, και ο ίδιος στη συμπληρωματική ένορκη δήλωσή του παραδέχεται ότι συνομίλησε με τους αστυνομικούς για διάφορα θέματα.
2. Κρίσιμος χρόνος εξέτασης της νομιμότητας της κράτησης είναι ο χρόνος καταχώρισης της αίτησης.
3. Η παρούσα αίτηση καταχωρήθηκε στις 17/4/2008, χρόνο, δηλαδή, που εξωτερικεύθηκαν τα διατάγματα, με συνακόλουθο την τελείωση της διοικητικής πράξης, στη βάση της οποίας κρατείται ο αιτητής.
4. Τα διατάγματα κράτησης και απέλασης - δεδομένης της εξωτερίκευσής τους πριν την καταχώρηση της παρούσας αίτησης - συνιστούν διοικητικές πράξεις, έτσι ώστε ο έλεγχος της νομιμότητάς τους εκφεύγει της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Rana (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 1791,
Bondar (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 2075,
Vickey (2004) 1 Α.Α.Δ. 1817.
Αίτηση.
Μ. Κυπριανού, με Γιώργο Τριανταφυλλίδη, Ελισάβετ Νικολάου και Νάταλη Παρτασίδου, για τον Αιτητή.
Λ. Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Ο Αιτητής είναι παρών.
Cur. adv. vult.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση, ο αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus ad Subjiciendum, με σκοπό την απελευθέρωσή του από την αστυνομική κράτηση.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, στο βαθμό που αυτά δεν αμφισβητούνται, ο αιτητής, ο οποίος κατάγεται από τη Ρωσία, ήλθε στην Κύπρο ως επισκέπτης στις 19/9/2003. Ακολούθησε η σύλληψή του, με σκοπό την έκδοσή του στη Ρωσία, και η καταχώριση εναντίον του της Αίτησης Έκδοσης με Αρ. 7/03, Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας. Η αίτηση αυτή αποσύρθηκε, για να καταχωρηθεί, στη συνέχεια, στις 22/4/2004, νέα Αίτηση Έκδοσής του, η υπ' Αρ. 3/04, Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, η οποία απορρίφθηκε από το Δικαστήριο στις 28/7/2004, «λόγω έλλειψης προώθησης» της. Ο αιτητής, στα πλαίσια των διαδικασιών έκδοσής του, ήταν ελεύθερος υπό όρους. Στο μεταξύ, στις 18/11/2003, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση σ' αυτόν του καθεστώτος του πολιτικού πρόσφυγα και, παράλληλα, ζήτησε και του παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής ως αιτητής ασύλου, με διάρκεια μέχρι την οριστική έκβαση της αίτησής του.
Στις 25/5/2004, η Υπηρεσία Ασύλου, με επιστολή της, στη διεύθυνση που ο αιτητής δήλωσε - (Ξενοδοχείο Meridien στη Λεμεσό) - τον κάλεσε να παρουσιαστεί, στις 30/6/2004, σε προσωπική συνέντευξη. Αυτός δεν ανταποκρίθηκε, η διαδικασία διακόπηκε και ο φάκελός του έκλεισε. Για τα πιο πάνω, ειδοποιήθηκε με επιστολή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, ημερομηνίας 7/10/2005, κλήθηκε δε να αναχωρήσει από την Κύπρο.
Ο αιτητής δε συμμορφώθηκε και το όνομά του τοποθετήθηκε στον Κατάλογο των Αναζητουμένων Προσώπων. Εντοπίστηκε από την Αστυνομία στις 11/2/2008 και οδηγήθηκε στο Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων, («Τ.Α.Ε.»), Λεμεσού. Επειδή προέκυψε ότι εναντίον του εκκρεμούσε αίτημα έκδοσής του στη Ρωσία, μέχρι να εξεταστεί περαιτέρω το ζήτημα, με οδηγίες του Γενικού Εισαγγελέα και υπό την προϋπόθεση να δηλώσει τη διεύθυνσή του, δε συνελήφθη για σκοπούς έκδοσης.
Στη συνέχεια και αφού εξετάστηκε από τη Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, (η «Διευθύντρια»), η περίπτωση του, με τη σύμφωνη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα, εκδόθηκαν εναντίον του, στις 13/3/2008, από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης, επειδή είναι απαγορευμένος μετανάστης, δυνάμει της παραγράφου (κ), του εδαφίου 1, του Άρθρου 6 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, ΚΕΦ. 105.
Στις 15/4/2008 και ενώ ο αιτητής βρισκόταν στα γραφεία του Τ.Α.Ε. Λεμεσού, μέλη του γραφείου της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, («Υ.Α.Μ.»), Λεμεσού μετέβηκαν εκεί και τον συνέλαβαν.
Ο αιτητής καταχώρισε την παρούσα αίτηση, ισχυριζόμενος ότι δε γνωρίζει τους λόγους της σύλληψής του. Υποψιάζεται, ισχυρίζεται, ότι συνελήφθη για λόγους που αφορούν την αίτησή του για πολιτικό άσυλο.
Επειδή, με την ένστασή τους, οι καθ' ων η αίτηση έθεσαν προδικαστικά ζήτημα δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, ενόψει των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης, ημερομηνίας 13/3/2008, και παράδοσης στον αιτητή της επιστολής ημερομηνίας 13/3/2008 - Τεκμήριο 15 - ειδοποιείτο ότι εκδόθηκαν εναντίον του Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης - την οποία ο ίδιος αμφισβητούσε ότι του παραδόθηκε, με άδεια του Δικαστηρίου, καταχωρήθηκαν από μέρους του και των καθ' ων η αίτηση, συμπληρωματικές ένορκες δηλώσεις. Αντεξετάστηκαν τόσο ο ίδιος όσο και οι αστυνομικοί που τον συνέλαβαν.
Είναι η θέση του αιτητή, όπως αυτή προκύπτει μέσα από τη μαρτυρία, ότι δε μιλά Αγγλικά και ότι την επιστολή - Τεκμήριο 15 την είδε, για πρώτη φορά, μετά την καταχώριση της ένστασης των καθ' ων η αίτηση. Του την υπέδειξαν οι συνήγοροί του στα αστυνομικά κρατητήρια, όταν τον επισκέφθηκαν. Την ημέρα της σύλληψής του στον Αστυνομικό Σταθμό Λεμεσού, αντιλήφθηκε ότι οι δύο άνδρες που τον συνέλαβαν ήταν του Τμήματος Μετανάστευσης, από μερικές λέξεις που του ανέφερε η Αστυνομικός του Τ.Α.Ε. Λεμεσού, κ. Μιχαήλ. Οι αστυνομικοί δεν του ανέφεραν οτιδήποτε, απλά ανοιγόκλεισαν κάποιο φάκελο, μέσα στον οποίο πρόσεξε ότι υπήρχε ένα έγγραφο γραμμένο στα Ελληνικά. Με σπασμένα Αγγλικά, έλεγε στους αστυνομικούς ότι δε γνώριζε Ελληνικά. Μετά που συνελήφθη, η μόνη επικοινωνία που είχε με αυτούς ήταν αναφορικά με τον τόπο διαμονής του, τα ονόματα της συζύγου και του δικηγόρου του και το κινητό τηλέφωνο της γυναίκας του. Τηλεφώνησε ο ίδιος, παρουσία των αστυνομικών, στο δικηγόρο του, Μ. Κυπριανού, και τον ενημέρωσε, με σπασμένα Αγγλικά, ότι συνελήφθη. Στη συνέχεια, έδωσε το κινητό του τηλέφωνο στον αστυνομικό Πολυκάρπου και μίλησε και αυτός με το συνήγορό του.
Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η θέση των καθ' ων η αίτηση. Ο Αστυνομικός Κ. Πολυκάρπου της Υ.Α.Μ., σε ένορκη δήλωσή του, αλλά και αντεξεταζόμενος, επανέλαβε ότι στις 15/4/2008, η ώρα 13:50, στο Τ.Α.Ε. Λεμεσού, όπου μετέβη με το συνάδελφό του Γ. Δημοσθένους, με σκοπό να παραδώσει την επιστολή - Τεκμήριο 15 στον αιτητή, του την παρέδωσε, αυτός την διάβασε, έδειξε ότι την κατανόησε, αλλά αρνήθηκε να την υπογράψει, γεγονός που κατέγραψε στο κάτω μέρος του Τεκμηρίου 15. Συνομίλησε, ανέφερε, μαζί του στα Αγγλικά και μετά που του παρέδωσε το Τεκμήριο 15, ο αιτητής, από το κινητό του τηλέφωνο, μίλησε στο συνήγορό του, Μ. Κυπριανού, τον οποίο ενημέρωσε για την έκδοση των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης. Στη συνέχεια, μίλησε και ο ίδιος με το συνήγορό του και του επιβεβαίωσε την έκδοση των διαταγμάτων. Στην ίδια γραμμή ήταν και τα όσα ο Αστυνομικός Γ. Δημοσθένους κατέθεσε.
Οι συνήγοροι του αιτητή, την ίδια ημέρα της σύλληψής του, στις 15/4/2008, απηύθυναν στη Διευθύντρια επιστολή, διαμαρτυρόμενοι για τη σύλληψή του. Ανέφεραν, μεταξύ άλλων, τα εξής:-
«Ενεργούμε εκ μέρους του πελάτη μας SERGEY KONOVALOV από τη Ρωσία και τώρα κάτοικου Λεμεσού και επιθυμούμε να διαμαρτυρηθούμε έντονα για την από μέρους σας έκδοση εντάλματος κράτησης και απέλασης του.
Όπως έχουμε πληροφορηθεί το πιο πάνω ένταλμα χρονολογείται από τις 13/03/2008 και για άγνωστους για εμάς λόγους κρίθηκε σκόπιμα να εκτελεσθεί σήμερα.»
Δεν αμφισβητείται από την πλευρά του αιτητή η έκδοση των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης, όπως δεν αμφισβητείται ότι εάν, μετά την έκδοσή τους, ακολούθησε εξωτερίκευσή τους, με την παράδοση του Τεκμηρίου 15, το οποίο, σημειωτέον, είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα, η διοικητική πράξη τελειώθηκε και, συνεπώς το Δικαστήριο, στα πλαίσια της παρούσας, στερείται δικαιοδοσίας ελέγχου της νομιμότητας της κράτησης - (βλ. Rana (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 1791 και Bondar (Αρ. 2) (2004) 1 Α.Α.Δ. 2075).
Έχω εξετάσει τις ένορκες δηλώσεις των μερών και παρακολούθησα τους μάρτυρες που αντεξετάστηκαν. Δε διατηρώ αμφιβολία ότι τα όσα οι αστυνομικοί ανέφεραν είναι η αλήθεια. Αυτά, άλλωστε, υποστηρίζονται και από τις μετά τη σύλληψη ενέργειες του αιτητή και τα μέτρα που λήφθηκαν από τους συνηγόρους του. Ο αιτητής, με τη σύλληψή του, ενημερώθηκε με το Τεκμήριο 15, το οποίο του παρέδωσε ο Κ. Πολυκάρπου, για την ύπαρξη των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης, έτσι ώστε η διοικητική πράξη τελειώθηκε. Όπως ο ίδιος ανέφερε, επικοινώνησε με το συνήγορό του Μ. Κυπριανού και τον ενημέρωσε για τη σύλληψή του. Την ίδια στιγμή έδωσε το τηλέφωνο στον Κ. Πολυκάρπου, ο οποίος συνομίλησε με το συνήγορό του και, όπως ο ίδιος ο Κ. Πολυκάρπου είπε, του επιβεβαίωσε την ύπαρξη των διαταγμάτων. Ο αιτητής δεν είπε, βέβαια, ότι ενημέρωσε το συνήγορό του για την ύπαρξη των Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης, αυτό, όμως, ανεξάρτητα από την αξιόπιστη μαρτυρία των αστυνομικών, συνάγεται και από την επιστολή των συνηγόρων του, η οποία είναι της ίδιας ημερομηνίας. Η μαρτυρία του Κ. Πολυκάρπου ότι επιβεβαίωσε το συνήγορο του αιτητή για την ύπαρξη των διαταγμάτων δεν έχει, καθ' οιονδήποτε τρόπο, αντικρουστεί. Εάν ο αιτητής δεν επληροφορείτο για την ύπαρξη των διαταγμάτων και δεν ενημέρωνε τον εκ των συνηγόρων του Μ. Κυπριανού, πώς οι συνήγοροί του την ίδια ημέρα θα διαμαρτύρονταν στη Διευθύντρια για την έκδοσή τους; Είναι χωρίς νόημα ο Κ. Πολυκάρπου να επιβεβαιώνει το συνήγορο του αιτητή τηλεφωνικά για την ύπαρξη των διαταγμάτων και να μη δίδει στον αιτητή το Τεκμήριο 15. Οι συνήγοροι ενεργούσαν, αναφέρεται στην επιστολή τους, με οδηγίες του αιτητή, ο οποίος, εάν δε γνώριζε για τα διατάγματα, πώς τις έδωσε; Από το σύνολο της μαρτυρίας, έστω και αν ο αιτητής, αντεξεταζόμενος, προσπάθησε να ρίξει σκιά στα όσα διαδραματίστηκαν στον αστυνομικό σταθμό όπου συνελήφθη, έχω ικανοποιηθεί ότι αυτός έλαβε γνώση, μέσω του Τεκμηρίου 15, το οποίο του παραδόθηκε αλλά αρνήθηκε να υπογράψει ότι παρέλαβε, και ενημέρωσε σχετικά το συνήγορό του. Η θέση του ότι δε γνωρίζει Αγγλικά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ανεξάρτητα από τη μαρτυρία των αστυνομικών - ότι συνομίλησαν μαζί του στα Αγγλικά - την οποία αποδέχομαι ως αξιόπιστη, και ο ίδιος στη συμπληρωματική ένορκη δήλωσή του παραδέχεται ότι συνομίλησε με τους αστυνομικούς για διάφορα θέματα.
Κρίσιμος χρόνος εξέτασης της νομιμότητας της κράτησης είναι ο χρόνος καταχώρισης της αίτησης. Όπως αναφέρεται στη Vickey (2004) 1 Α.Α.Δ. 1817:- (σελ. 1819-1820)
«Αυτό υπαγορεύει η φύση του εντάλματος Habeas Corpus. Το τελευταίο αποτελεί 'προσταγή του Ανωτάτου Δικαστηρίου για την προσαγωγή ενός προσώπου που κρατείται και να γνωστοποιηθεί ο λόγος της κράτησης του' (βλ. Halsbury's Laws of England, 3η έκδοση, Τόμος 11, παραγ. 72(m): 'The writ is a demand by the King's Supreme Court of Justice to produce a person under confinement, and to signify the reason of his confinement'). Ο χρόνος καταχώρισης της αίτησης είναι ο κρίσιμος χρόνος και για ένα άλλο λόγο. Σύμφωνα με τη νομολογία τα εν λόγω διατάγματα αποτελούν διοικητικές πράξεις που υπόκεινται σε προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Εφόσον αποτελούν διοικητικές πράξεις οι οποίες για να είναι έγκυρες πρέπει να εξωτερικευθούν ή να τελειοποιηθούν μέσα από την επίδοση τους στον αιτητή, θεωρώ ότι η εξωτερίκευση ή τελειοποίηση τους μετά την καταχώριση της αίτησης - εδώ με την επίδοση στις 14.10.2004 - θα ισοδυναμούσε με παροχή ευκαιρίας στους καθ' ων η αίτηση να καταστήσουν έγκυρες τις πράξεις ex post facto πορεία που απαγορεύεται από τις αρχές του διοικητικού δικαίου (Hadjiyiorki v. Republic (1977) 3 C.L.R. 144, 151, 152).»
Η παρούσα αίτηση καταχωρήθηκε στις 17/4/2008, χρόνο, δηλαδή, που είχαν ήδη εξωτερικευθεί τα διατάγματα, με συνακόλουθο την τελείωση της διοικητικής πράξης, στη βάση της οποίας κρατείται ο αιτητής. Και αν ακόμη ήθελε γίνει δεκτό, που δεν είναι αυτή η κατάληξή μου αλλά και ούτε ο κρίσιμος χρόνος, ότι ο αιτητής, κατά τη σύλληψή του, δεν ενημερώθηκε για την ύπαρξη των διαταγμάτων, όταν έδιδε οδηγίες στο συνήγορό του για την αποστολή στη Διευθύντρια της επιστολής - Τεκμήριο 5 στην αίτηση - και για την καταχώριση της παρούσας, γνώριζε για τα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης, έτσι ώστε ο έλεγχος της νομιμότητάς τους εκφεύγει της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.