CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(2000) 1 ΑΑΔ 1469

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ 9906

Aναφορικά με την αίτηση του Σταύρoυ Μεστάνα εξ Αθηαίνου, Ενάγοντα και αιτητή στην αίτηση ημερομηνίας 28.1.97 της αγωγής 336/92 Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας

Εν αγόντων

και

Για ΄Αδεια καταχωρήσεως Αιτήσεως για ένταλμα ακυρωτικό (CERTIORARI) και/ή ένταλμα απαγόρευσης (WRIT OF PROHIBITION)

και

Αναφορικά με την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας ημερομηνίας 11.2.97 με βάση την οποία απέρριψε την αγωγή χωρίς πρώτα να ακούσει τον αιτητή αναφορικά με την αίτηση του ημερομηνίας 28.1.97 και/ή παράλειψε να επιληφθεί της αίτησης έστω και να του ζητήθηκε από τον αιτητή

και

Αναφορικά με το ΄Αρθρο 155.4 του Συντάγματος

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Διαπιστώθηκε πως ο εφεσείων - ενάγων στην Αγωγή 3336/92 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας - δεν ήταν έτοιμος να προχωρήσει με την προγραμματισθείσα ακρόαση και η αγωγή του απορρίφθηκε. Προηγουμένως είχε απορριφθεί ό,τι εκλήφθηκε ως αίτημα για αναβολή. ΄Εγινε επ' αυτού αναφορά στο συνταγματικό δικαίωμα για εκδίκαση μέσα σε εύλογο χρόνο και τονίστηκε, μεταξύ άλλων, πως η υπόθεση εκκρεμούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα (τέσσερα χρόνια περίπου) και πως αναβλήθηκε επανειλημμένα, πάντα με αίτηση του εφεσείοντα. Περαιτέρω, δεν είχε συγκεκριμενοποιηθεί οτιδήποτε που θα μπορούσε να αντιπαραβληθεί ως λογικό αντίβαρο στην ένσταση της υπερηλίκου εναγομένης, που ήθελε, επί τέλους, την εκδίκαση της υπόθεσης.

Το ερώτημα, πλέον, αφορούσε στη ταξινόμηση του λάθους. Με αναφορά στην Τζεννάρο Περρέλλα (αρ. 2) (1995) 1 ΑΑΔ 692 σε σχέση με την εμβέλεια του προνομιακού εντάλματος certiorari και την In Re Kakos (1985) 1 CLR 250 σε σχέση με την ανάγκη θεμελίωσης εκ πρώτης όψεως υπόθεσης, κρίθηκε πρωτοδίκως πως δεν στοιχειοθετήθηκε συζητήσιμο θέμα για την προταθείσα, ως αιτία για χορήγηση της άδειας, ύπαρξη στην όψη του πρακτικού προφανούς λάθους. Υπήρχε μόνο "λάθος πραγματικό", συνεπώς υπό συζήτηση ετίθετο ζήτημα ορθότητας, όχι νομιμότητας, και δεν παρεχόταν δυνατότητα ελέγχου με certiorari. Θα υπήρχε όμως, όπως κρίθηκε, λόγος απόρριψης και αν είχε ενταχθεί το ζήτημα στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου, με βάση την Ανθίμου (1991) 1 ΑΑΔ 41. Η απόρριψη της αγωγής ήταν εφέσιμη και δεν στοιχειοθετήθηκαν εξαιρετικές περιστάσεις που θα δικαιολογούσαν τη μή χρήση εκείνης της δυνατότητας. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση.

Ο εφεσείων υποστηρίζει πως το λάθος ήταν νομικό. Στην πρωτόδικη απόφαση εξηγήθηκε ποιά ήταν η ορθή δικονομική σειρά, το πρακτικό αποκαλύπτει έκδοση απόφασης κατά παρέκκλιση από αυτή και ό,τι ανέκυπτε ως στόχευση και ως αντικείμενο ήταν ζήτημα νομιμότητας της και όχι ορθότητάς της. Δεν είμαστε έτοιμοι να απορρίψουμε ως εκτός συζήτησης αυτή την προσέγγιση. Είναι ορθό πως το σκεπτικό που οδήγησε στην απόρριψη της αγωγής δεν έφερε στην επιφάνεια οποιοδήποτε νομικό λάθος και συμφωνούμε με την επισήμανση, ως προς αυτό, στην πρωτόδικη απόφαση. Η διαδικασία όμως αφορά στο γεγονός της απόρριψης της αγωγής και με αναγνωρισμένη στην πρωτόδικη απόφαση την επέλευσή της κατά παρέκκλιση από τη δικονομική σειρά, επιδέχεται συζήτησης η άποψη ότι από το πρακτικό, ως περιλαμβάνον και το γεγονός της ύπαρξης της αίτησης για αναστολή, αναδεικνύεται ζήτημα ως προς την εξ αντικειμένου νομιμότητα της απόρριψης της αγωγής.

Εν τούτοις, θεωρούμε ότι ορθά απορρίφθηκε η αίτηση με αναφορά στο διαθέσιμο του ενδίκου μέσου της έφεσης. Στην Ανθίμου (ανωτέρω) με παραπομπή στην R. v. Epping and Harlow General Comrs (1983) 3 All E.R. 257, τονίστηκε από την Ολομέλεια πως δεν αρκεί να καταδεικνύεται συζητήσιμο ζήτημα. Εφόσον προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο, η επίκληση της εξαιρετικής δικαιοδοσίας για έκδοση του προνομιακού εντάλματος, που χαρακτηρίστηκε ως το κατάλοιπο της εξουσίας του Δικαστηρίου, πρέπει να δικαιολογείται από την ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων. ΄Οπως εξηγήθηκε στην R. v. Secretary of State (1986) 1 All ER 717, που υιοθετήθηκε στην Ανθίμου, η ανάγκη να δείξει ο αιτητής συζητήσιμη υπόθεση αν πρόκειται να εξασφαλίσει άδεια, δεν περιο-ρίζεται σε όσα αφορούν στην ουσία του θέματος. Περιλαμβάνει και την ανάγκη να δείξει πως υπάρχουν επαρκώς ειδικές περιστάσεις που να καθιστούν συζητήσιμο το ότι πρέπει να γίνει παρέκκλιση από το συνήθη κανόνα και εκτός αν ικανοποιούν και τα δυο σκέλη, δεν υπάρχει συζητήσιμη υπόθεση για θεραπεία.

Αυτή η θεώρηση του ζητήματος είχε στη βάση της τις υποθέσεις R. v. Hillingdon (London Borough) (1974) 2 All ER 643, και R.v. Chief Constable of Merseyside (1986) 1 All E.R. 257. Eκεί, πράγματι, χορηγήθηκε θεραπεία με αναφορά στο ίδιο το λάθος ή, ακόμα, στο μέγεθός του. Δεν ήταν όμως το νόημα τους πως διαφοροποιούνται οι αρχές και πως δεν απαιτείται να καταδεικνύονται εξαιρετικές περιστάσεις στις περιπτώσεις που τίθεται ζήτημα νομικού λάθους εμφανούς στο πρακτικό. Αντίθετα, τονίστηκε και στις δυο η βασική αρχή και σημειώνουμε πως, ακριβώς, ως προς αυτή, στην Ανθίμου υιοθετήθηκε και η Merseyside. Στην Hillingdon τονίστηκε πως ανέκαθεν, ως θέμα αρχής, εκδίδεται certiorari μόνο όταν δεν υπάρχει άλλη, εξ ίσου αποτελεσματική και βολική θεραπεία και ήταν κατά τη σύγκριση των θεραπειών που προσφέρονταν που έγινε δεκτό ότι εδικαιολογείτο η υποβολή αίτησης για certiorari. Aναγνωρίστηκε πως συγκριτικά ήταν πιο γρήγορη και λιγότερο δαπανηρή και πως, σε κατάλληλες περιπτώσεις, θα ήταν ορθό να προτιμάται. Κάτω από αυτό το πρίσμα, ό,τι ακολουθεί στην απόφαση ως προσδιορισμός του τί είναι "κατάλληλες περιπτώσεις", που θεωρήθηκε ότι περιλαμβάνει και την ύπαρξη καθαρού νομικού λάθους, δεν θα ήταν λογικό να εκληφθεί ως διαφοροποιητικό της γενικής αρχής. Το ίδιο και σε σχέση με την Merseyside στην οποία χορηγήθηκε θεραπεία με αναφορά στη φύση και το μέγεθος του λάθους.

Οι υποθέσεις Hillingdon και Μerseyside αφορούσαν σε διοικητικούς χειρισμούς και η έφεση που προβλεπόταν ήταν "ιεραρχική", και στις δυο περιπτώσεις σε Υπουργό. Οι συγκριτικές αναφορές που έγιναν είναι συναρτημένες προς τις ιδιατερότητες του εκεί συστήματος (βλ. και R. v. Birmingham City Council Ex. p. Ferrero Ltd (1993) 1 All E.R. 530) και είναι νομίζουμε σαφές πως ο προβληματισμός ο δικός μας αναφορικά με το θέμα πρέπει να διέρχεται μέσα από τις δικές μας θεσμικές ρυθμίσεις. Παράδειγμα παρέχει η Αρχιεπί-σκοπος Κύπρου (αρ. 4) (1993) 1 ΑΑΔ 961. Το γεγονός ότι, στο πλαίσιο των θεσμών μας, δεν υπάρχει εναλλακτική θεραπεία ανάλογη προς την prohibition, που εγκύρως είχαν διεκδικήσει οι αιτητές, κρίθηκε ως εξαιρετική περίσταση που δικαιολογούσε ανάληψη δικαιοδοσίας σε σχέση με το αίτημα για certiorari, αφού τα δυο ήταν συναφή.

Θέλουμε να πούμε πως αν καθ΄υπόθεση η παρούσα διαδικασία ήταν πιό γρήγορη (ο Καλλής Δ. στην Γενικός Εισαγγελίας - Αίτηση αρ. 88/97 ημερομηνίας 30.7.97 έδωσε στοιχεία για το αντίθετο), αυτό θα ίσχυε για κάθε περίπτωση. Αν πρόκειται ο χρόνος εκδίκασης να έχει σημασία αυτός θα πρέπει να συσχετίζεται προς τις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε περίπτωσης, στο πλαίσιο των κριτηρίων που διέπουν το θέμα. ΄Οπως έχει τονιστεί επανηλειμμένα, δεν είναι δυνατός ο προκαθορισμός του τί συνιστά εξαιρετική περίσταση. Αυτό κρίνεται με βάση τα περιστατικά της κάθε περίπτωσης.

Δ.