ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1990) 1 ΑΑΔ 203
15 Μαρτίου, 1990
[Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π., ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ/στές]
ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΑΤΖΗΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ,
Εναγόμενοι-Εφεσείοντες,
ν.
HEIDE WEINSTOCK,
Ενάγουσας-Εφεσίβλητης.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 7144).
Αξιοπιστία μαρτύρων — Έφεση — Άρνηση στην παρούσα υπόθεση επεμβάσεως του Εφετείου.
Δίκαιον Αποδείξεως — Ενισχυτική μαρτυρία — Αγωγές κατά περιουσίας θανόντος — Χρειάζεται ενισχυτική μαρτυρία — Ο περί αποδείξεως Νόμος, Κεφ. 9, άρθρον 7 — Στην προκειμένη περίπτωση ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε ότι υπήρχε ενισχυτική μαρτυρία.
Η έφεση αυτή, που τελικά απορρίφθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, στηριζόταν σε ισχυρισμούς ότι τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου σχετικά με αξιοπιστίαν μαρτύρων και σχετικά με ύπαρξη ενισχυτικής μαρτυρίας, ήσαν εσφαλμένα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Milliotis v. Emphietzis and Another (1974) 5 J.S.C. 645·
Iacovides v. Schiza (1967) 1 C.L.R. 323.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγομένους 2 κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου (Χρυσοστομής, Π.Ε.Δ. και Παπάς, Ε.Δ.) που δόθηκε στις 25 Φεβρουαρίου, 1986 (αρ. αγωγής 643/84) με την οποία επιδικάστηκε στην ενάγουσα το ποσό των £10,000.- ως χρήματα που πληρώθηκαν χωρίς αντάλλαγμα.
Ε. Κορακίδης, για τους εφεσείοντες.
Χρ. Γεωργιάδης, για την Εφεσίβλητη.
Cur. Adv. Vult.
Α. ΛΟΪΖΟΥ Π.: Την απόφαση του Δικαστηρίου, θα εκδώσει ο Δικαστής κ. Α. Κούρρης.
ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ.: Η έφεση στρέφεται εναντίον της απόφασης του πλήρους Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, με την οποία επιδίκασαν στην εφεσίβλητη το ποσό των C£ 10,000, εναντίον των εφεσειόντων 2, ως χρήματα που πληρώθηκαν χωρίς αντάλλαγμα (Money paid for a consideration that failed).
Η εφεσίβλητη-ενάγουσα, με την αγωγή της εναντίον και των δύο εφεσειόντων-εναγομένων, ζητούσε:
(α) Δήλωση ότι εδικαιούτο το 1/2 μερίδιο της ακινήτου ιδιοκτησίας, υπ' αριθμό εγγραφής 6037, Τεμάχιο Αρ. 304, φύλλον/σχέδιο XLV/58, στο χωριό Χλώρακας και/ή το ήμισυ των δικαιωμάτων, τα οποία δημιουργήθηκαν δυνάμει συμβολαίου πωλήσεως, ημερομηνίας 31/1/1983.
(β) Διάταγμα του Δικαστηρίου, με το οποίο να διατάσσονται οι Εφεσείοντες να αναγνωρίσουν την Εφεσίβλητη ως το πρόσωπο που δικαιούται το 1/2 των δικαιωμάτων ως αγοράστρια, τα οποία απορρέουν από το πιο πάνω συμβόλαιο πωλήσεως και/ή να μεταβιβάσουν στο όνομά της το ήμισυ μερίδιο της ιδιοκτησίας.
(γ) Διαζευκτικά και/ή επιπρόσθετα ειδικές και γενικές αποζημιώσεις για παράβαση συμβολαίου και/ή για παράβαση καταπιστεύματος.
(δ) Διαζευκτικά και/ή επιπρόσθετο διάταγμα για την επιστροφή του ποσού των C£ 10,000 στην Εφεσίβλητη ως χρήματα τα οποία πληρώθηκαν χωρίς αντάλλαγμα και/ή για αντάλλαγμα που απέτυχε και/ή ότι απορρέουν από οιονεί σύμβαση.
Ο εφεσείοντας 1 είναι ο εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης της επίδικης γης και οι εφεσείοντες 2, είναι οι διαχειριστές της περιουσίας του αποβιώσαντος Λουκά Ανδρέου, τέως εκ Πάφου.
Τα γεγονότα σύμφωνα με το εύρημα του Δικαστηρίου σε συντομία, είναι τα εξής: Η εφεσίβλητη είναι Γερμανίδα και κατοικεί στην πόλη Ohringen της Δυτικής Γερμανίας και από το 1974 μέχρι το 1983, συνήθιζε να επισκέπτεται την Πάφο, μια φορά το χρόνο και κάποτε δύο φορές το χρόνο, σαν τουρίστρια. Σε μια από τις επισκέψεις της, εγνώρισε τον Λουκά Ανδρέου (ο οποίος θα αποκαλείται ως ο "αποβιώσας"), που είχε εστιατόριο και με την πάροδο του χρόνου, δημιούργησαν δεσμό, με σκοπό να παντρευτούν, μόλις η εφεσίβλητη θα έπαιρνε διαζύγιο από το σύζυγό της, με τον οποίο ήταν σε διάσταση από το 1981. Πράγματι, το 1983, η εφεσίβλητη πήρε διαζύγιο από το σύζυγό της.
Ο δεσμός του Ανδρέου με την εφεσίβλητη, συνεχίστηκε μέχρι τις 11/10/1983, που υπήρξε θύμα αυτοκινητιστικού δυστυχήματος, αποτέλεσμα του οποίου ήταν ο θάνατός του.
Προ του θανάτου του αποβιώσαντος και ενόψει του επικείμενου γάμου των, η εφεσίβλητη και ο αποβιώσας, απεφάσισαν να αγοράσουν γη, στην Επαρχία Πάφου, στην οποία να κτίσουν την οικία των. Για το σκοπό αυτό, η εφεσίβλητη άρχισε να αποστέλλει χρήματα από τη Γερμανία, στον αποβιώσαντα, από τις 1/2/79, μέχρι και τον Ιούλιο του 1983, καθώς επίσης και να του δίδει χρήματα όταν επισκέπτετο την Κύπρο. Το ολικό ποσό που έδωσε η εφεσίβλητη στον αποβιώσαντα για το σκοπό της αγοράς γης και της ανέγερσης οικίας, ήταν C£ 12,400. Αλλά, επειδή η εφεσίβλητη περιόρισε το ποσό στην αγωγή της σε C£10,000, το Δικαστήριο της επιδίκασε μόνο C£10,000, εναντίον των εφεσειόντων 2 και απέρριψε την αγωγή εναντίον του εφεσείοντα 1.
Ο αποβιώσας και η εφεσίβλητη, προ του 1982, άρχισαν να εκδηλώνουν ενδιαφέρον για διάφορα κτήματα και γι' αυτό το σκοπό, επισκέφθηκαν αρκετά τεμάχια γης. Κατά τη διάρκεια του 1982, επισκέφθηκαν την επίμαχη γη στη Χλώρακα, αλλά δεν την αγόρασαν παρόλο που τους άρεσε. Τελικά, ο αποβιώσας αγόρασε την πιο πάνω γη στις 31/1/83 για C£21,000, δυνάμει γραπτής συμφωνίας (Τεκμήριο 1). Το συμβόλαιο υπεγράφη μόνο από τον αποβιώσαντα.
Ο αποβιώσας πλήρωσε στον πωλητή (πρώην εφεσείοντα 1), σε διάφορες ημερομηνίες, διάφορα ποσά, ανερχόμενα σε C£9,700. Επίσης, οι διαχειριστές της περιουσίας του αποβιώσαντα, πλήρωσαν ακόμη ένα ποσό C£2,000. Το υπόλοιπο της αγοραστικής αξίας της γης οφείλεται ακόμη στον πωλητή.
Το Δικαστήριο, αφού έλαβε υπόψη του ότι σε αγωγές εναντίον περιουσίας αποβιώσαντος, είναι αναγκαίο να υπάρχει ενισχυτική μαρτυρία, σύμφωνα με το άρθρο 7 του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, αφού εξέτασε την ενώπιόν του μαρτυρία, κατέληξε στο συμπέρασμα πως υπήρχε ενισχυτική μαρτυρία σύμφωνα με τον πιο πάνω Νόμο και με τις νομικές αρχές όπως επεξηγήθηκαν στην υπόθεση Milliotis v. Emphietzis and Another (1974) 5 JSC 645. (Βλ. επίσης Iacovides v. Schiza (1967) 1 CLR 323 αν. 334).
Η έφεση στρέφεται εναντίον των ευρημάτων του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ότι παράλογα πίστεψε την εφεσίβλητη και κακώς εξετίμησε την όλη δοθείσα μαρτυρία. Επίσης, ότι δεν υπήρξε καμιά απολύτως ενισχυτική μαρτυρία, όπως προνοεί ο Νόμος.
Εξετάσαμε με μεγάλη προσοχή τη μαρτυρία που είχε ενώπιόν του το πρωτόδικο Δικαστήριο και βρίσκουμε ότι ήταν λογικά εφικτό για το Δικαστήριο να αποδεχθεί ως ορθή τη μαρτυρία της εφεσίβλητης διά των μαρτύρων της. Επίσης, είμαστε ικανοποιημένοι ότι υπάρχει ενισχυτική μαρτυρία σύμφωνα με το Νόμο. Η ενισχυτική μαρτυρία, προέρχεται από τη μαρτυρία του Γεώργιου Χατζηφυλακτού, στον οποίο ο αποβιώσας υπέδειξε τη γη που είχε αγοράσει και κατέθεσε ότι ο αποβιώσας του είπε ότι του στοίχισε C£22,000 και ότι η εφεσίβλητη του έδωσε περίπου C£6,000 και ότι θα του έδιδε περισσότερα χρήματα με σκοπό να κτίσουν σπίτι. Η μαρτυρία της εφεσίβλητης, ενισχύεται επίσης από τη μαρτυρία του Κώστα Σαββίδη, που είναι Πολιτικός Μηχανικός και που είπε στη μαρτυρία του, ότι ο μακαρίτης του έδωσε οδηγίες να του ετοιμάσει σχέδια για ένα σπίτι γερμανικού ή αυστριακού στυλ, γιατί θα ζούσε στο σπίτι εκείνο με μιαν Γερμανίδα και ότι τα χρήματα ανήκαν και σε αυτή. Επίσης, κατέθεσε ότι τις αρχικές οδηγίες για την ετοιμασία του σπιτιού, τις έδωσε ο αποβιώσας, αλλά και ότι η εφεσίβλητη τον επισκέφτηκε δύο φορές για να τους δώσει οδηγίες σχετικά με το σχέδιο του σπιτιού. Η μαρτυρία του Αρίστου Λουκαΐδη, δικηγόρου από την Πάφο, που επήρε οδηγίες από τον αποβιώσαντα να ετοιμάσει πληρεξούσιο έγγραφο, προς το σκοπό όπως ο αποβιώσας να είναι σε θέση να μεταβιβάσει το 1/2 μερίδιο της περιουσίας, στο όνομα της εφεσίβλητης. Άλλη, ενισχυτική μαρτυρία είναι η μαρτυρία του Γεώργιου Στενιώτη, υπαλλήλου της Τράπεζας Κύπρου, στο Κεντρικό Γραφείο της Πάφου, που κατέθεσε ότι έγινε αριθμός εμβασμάτων από τη Δυτική Γερμανία, από Γερμανική Τράπεζα, προς όφελος του αποβιώσαντα. Τα εμβάσματα ήταν του ολικού ποσού των C£5,580.
Αναφορικά με το λόγο 7 της έφεσης, ότι εσφαλμένα το Επαρχιακό Δικαστήριο αποδέχτηκε προφορική μαρτυρία από το περιεχόμενο εγγράφων χωρίς να κατατεθούν τα σχετικά έγγραφα ως τεκμήρια και ότι εσφαλμένα το Δικαστήριο απεφάσισε να μην επιτρέψει να κατατεθούν ως Τεκμήρια τα έγγραφα της Τράπεζας, είμεθα της γνώμης, ότι ορθά απεφάσισε το Επαρχιακό Δικαστήριο στην ενδιάμεση απόφασή του, ότι για να παρουσιαστούν τα έγγραφα σαν Τεκμήρια, έπρεπε να τεθούν οι προϋποθέσεις που προνοεί το εδάφιο 4 του Κεφ. 9, πράγμα το οποίο παρέλειψαν να κάμουν οι εφεσείοντες 2.
Για τους πιο πάνω λόγους, η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των εφεσειόντων.
Έφεση απορρίπτεται με έξοδα.