|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδ. Υποθ. Αρ. 738/2009 και 992/2009)
4 Απριλίου, 2012
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 738/2009)
1. ΓΛΑΥΚΟΣ ΚΑΡΙΟΛΟΥ,
2. ΜΑΡΙΝΟΣ ΜΕΝΕΛΑΟΥ,
3. ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 922/2009)
ΑΘΗΝΑ ΜΕΤΑΞΑ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Μ. Καλλιγέρου (κα), για τους Αιτητές στην 738/09.
Ξ. Ευγενίου (κα) για Α. Σ. Αγγελίδη, για την Αιτήτρια στην 922/09.
Α. Σολουκίδου (κα) για Χρ. Τριανταφυλλίδη, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Αριστείδου (κα) για Γ. Θωμά, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Με τις δύο προσφυγές, οι Αιτητές ζητούν ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, σύμφωνα με την οποία το Ενδιαφερόμενο Μέρος Γιάννης Κουής, στο εξής «το ΕΜ», διορίστηκε στη θέση του Διευθυντή Τουρισμού από 25.5.2009, αντί ένας από τους Αιτητές.
Ενώ η διαδικασία βρισκόταν στο στάδιο των γραπτών αγορεύσεων, τα διάδικα μέρη αποφάσισαν τη συνεκδίκαση των δύο προσφυγών, αφού και οι δύο προσφυγές στρέφονται εναντίον της ίδιας διοικητικής πράξης.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Στις 20.6.2008 προκηρύχθηκε, σύμφωνα με σχετικό σημείωμα του Τμήματος Διοίκησης των Καθ' ων η αίτηση, θέση Διευθυντή Τουρισμού (Κλίμακα Α15), η οποία είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Όπως ισχυρίζονται οι Αιτητές, η συγκεκριμένη θέση είχε προκηρυχθεί και προηγουμένως, αλλά ανακλήθηκε λίγες μέρες πριν την επίδικη προκήρυξη. Όπως προβάλλει η δικηγόρος τους, από την πρώτη προκήρυξη της θέσης είχε απαλειφθεί από τη Σημείωση 1 του Σχεδίου Υπηρεσίας το προσόν της Αρχιτεκτονικής-Πολεοδομίας. Προς διεκδίκηση της θέσης που επαναπροκηρύχθηκε, υποβλήθηκαν 41 εμπρόθεσμες αιτήσεις, μεταξύ των οποίων και αυτές των Αιτητών και του ΕΜ.
Μετά την αξιολόγηση και καταγραφή των υποψηφίων, ετοιμάστηκε από το Τμήμα Διοίκησης σημείωμα, σύμφωνα με το οποίο 21 από τους υποψηφίους, εκ πρώτης όψεως κατείχαν τα προσόντα του Σχεδίου Υπηρεσίας, 12 από αυτούς δεν τα κατείχαν, ενώ για 8 από αυτούς υπήρξαν ερωτηματικά και ζητήθηκαν διευκρινήσεις αναφορικά με τα προσόντα τους.
Στη συνέχεια το σημείωμα του Τμήματος Διοίκησης, με όλα τα στοιχεία των υποψηφίων, τέθηκε ενώπιον της Επιτροπής Προσωπικού στις συνεδρίες της, ημερ. 23.12.2008 κα 5.3.2009. Στην τελευταία συνεδρία της η Επιτροπή, αποφάσισε να κληθούν ενώπιον της, στις 13.4.2009, για προφορική εξέταση οι 21 από τους υποψηφίους, μεταξύ των οποίων οι Αιτητές και τα ΕΜ. Η Επιτροπή Προσωπικού, αφού έλαβε υπόψη όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιον της για κάθε υποψήφιο, αποφάσισε την επιλογή του υποψήφιου Γιάννη Κουή (ΕΜ) για την πλήρωση της κενής θέσης Διευθυντή Τουρισμού από 25.5.2009. Κρίθηκε κατά πλειοψηφία ως εξαίρετος, δηλαδή με το ψηλότερο επίπεδο βαθμολογίας συγκριτικά με όλους τους άλλους υποψήφιους.
Εναντίον της προσβαλλόμενης απόφασης, οι Αιτητές προβάλλουν συνολικά 7 λόγους ακύρωσης:- (1) Κακή συγκρότηση του αποφασίζοντος οργάνου, λόγω του ότι αρχικά στη διαδικασία πλήρωσης της επίδικης θέσης, συμμετείχε το ΕΜ, (2) παραβίαση της αρχής της αμεροληψίας, λόγω της συμμετοχής του ΕΜ στη συγκρότηση των Καθ' ων η αίτηση, (3) μη δέουσα έρευνα από την Επιτροπή Προσωπικού ως προς την κατοχή των απαιτούμενων προσόντων και του πλεονεκτήματος, (4) μη δέουσα έρευνα και πλάνη ως προς την κατοχή από το ΕΜ του προσόντος της παραγράφου 4 του Σχεδίου Υπηρεσίας, (5) πλάνη περί τα πράγματα ως προς την αξιολόγηση των προσόντων του Αιτητή Καριόλου, (6) μη δέουσα αιτιολογία για τα αποτελέσματα της προφορικής συνέντευξης και (7) ελλιπής αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης. Ως προς την υπόθεση αρ. 922/09 προβάλλεται ως πρόσθετος λόγος ακύρωσης η μη δέουσα έρευνα ως προς την αξιολόγηση της βαρύτητας των προσόντων της Αιτήτριας Αθηνάς Μεταξά.
Κακή συγκρότηση λόγω διπλής ιδιότητας του ΕΜ και παραβίαση της αρχής της αμεροληψίας - Λόγοι ακύρωσης 1 και 2
Οι Αιτητές συγκεκριμένα προβάλλουν ότι, το ΕΜ κατά το χρόνο προκήρυξης της επίδικης θέσης, ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των Καθ' ων η αίτηση. Συνέχισε να είναι Μέλος και μετά που υπέβαλε την αίτησή του και όταν δόθηκε εντολή από την Επιτροπή Προσωπικού στις αρμόδιες υπηρεσίες του Οργανισμού να εξετάσουν τα προσόντα των υποψηφίων. Το ΕΜ παραιτήθηκε από μέλος του Συμβουλίου στις 11.11.2008 και η παραίτηση του έγινε δεχτή στις 20.11.2008. Τη θέση του κατέλαβε ο Άδωνης Βελάζης. Παρά την αλλαγή στη συγκρότηση του Διοικητικού Συμβουλίου και της Επιτροπής Προσωπικού, οι Καθ' ων η αίτηση δεν επαναπροκήρυξαν την επίδικη θέση ώστε να διασφαλιστεί το εχέγγυο της αμεροληψίας. Σύμφωνα με τους Αιτητές, η θέση θα έπρεπε να είχε επαναπροκηρυχθεί, επειδή το Σχέδιο Υπηρεσίας περιείχε πρόνοια (Σημ. 1) ότι τα προσόντα των υποψηφίων «θα καθορίζονταν κατά τη δημοσίευση της θέσης ανάλογα με τις ανάγκες της Υπηρεσίας». Επομένως, εισηγούνται οι δικηγόροι των Αιτητών, κατά τη δημοσίευση της θέσης και ενώ το ΕΜ ήταν Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού, αποφασίστηκε ποια θα έπρεπε να ήταν τα απαιτούμενα προσόντα για τη θέση. Όπως περαιτέρω εισηγείται η δικηγόρος των Αιτητών, με την ανάκληση της πρώτης προκήρυξης και την επαναπροκήρυξη της θέσης αναφορικά με τα προσόντα, φαίνεται από τον προβληματισμό και τη συζήτηση για τα προσόντα, ότι το θέμα δεν ήταν τυπικό και όφειλε το Συμβούλιο μετά την υποβολή αίτησης εκ μέρους ενός των μελών του και την ακόλουθη παραίτησή του, να επαναπροκηρύξει τη θέση, ώστε η όλη διαδικασία να ξεκινήσει από την αρχή, χωρίς τη συμμετοχή του ΕΜ.
Από την άλλη, οι Καθ' ων η αίτηση προβάλλουν ότι επειδή ακριβώς το ΕΜ είχε τη διπλή ιδιότητα, η αρχική προκήρυξη (27.5.2008) ακυρώθηκε. Έτσι μετά την παραίτηση του στις 11.11.2008 από μέλος και την αποδοχή της στις 20.11.2008 από το Διοικητικό Συμβούλιο, η θέση επαναπροκυρήχθηκε και το ΕΜ δεν είχε πλέον καμιά σχέση με τη διαδικασία. Περαιτέρω για να υποστηρίξουν τη θέση τους ότι η αρχική συμμετοχή του ΕΜ στο Συμβούλιο δεν επηρεάζει τη διαδικασία, επικαλούνται το άρθρο 22 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/1999).
Οι λόγοι ακύρωσης ευσταθούν.
Το άρθρο 22 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99), προβλέπει τα εξής:-
«22. Η διαδικασία συζήτησης και λήψης απόφασης για ορισμένο θέμα πρέπει να διεξάγεται από την αρχή μέχρι το τέλος από τα ίδια μέλη του συλλογικού οργάνου. Αν η διαδικασία παρατείνεται σε περισσότερες συνεδρίες και η σύνθεση του οργάνου μετά την πρώτη συνεδρία αλλάξει με τη συμμετοχή μελών που ήταν απόντα στις προηγούμενες συνεδρίες, το συλλογικό όργανο δεν μπορεί να λάβει έγκυρη απόφαση στην τελευταία συνεδρία, εκτός αν στη συνεδρία αυτή επαναληφθεί από την αρχή η διαδικασία και η συζήτηση που προηγήθηκε. Αυτό δεν απαιτείται, όταν πρόκειται για απουσία από συνεδρία που ασχολήθηκε με προκαταρκτικά θέματα ή όταν τα μέλη τα οποία λαμβάνουν την τελική απόφαση είναι πλήρως ενημερωμένα σχετικά με όλα τα στοιχεία που είναι αναγκαία για τη λήψη απόφασης.»
Επίσης, το άρθρο 42 του πιο πάνω Νόμου, το οποίο θεμελιώνει την αρχή της αμεροληψίας κάθε διοικητικού οργάνου, προβλέπει ότι:-
«42.-(1) Κάθε διοικητικό όργανο που μετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρέπει να παρέχει τα εχέγγυα της αμερόληπτης κρίσης.
(2) Δε μετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρόσωπο που έχει ιδιάζουσα σχέση ή συγγενικό δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και του τέταρτου βαθμού ή βρίσκεται σε οξεία έχθρα με το άτομο που αφορά η εξεταζόμενη υπόθεση ή που έχει συμφέρον για την έκβασή της.
(3) Η κατά το εδάφιο (2) πιο πάνω, συμμετοχή σε διοικητικό όργανο επιτρέπεται, όταν η διοικητική πράξη δεν μπορεί να εκδοθεί από άλλο, κατά νόμο αρμόδιο όργανο ή όταν το αρμόδιο συλλογικό όργανο δεν μπορεί να συνέλθει επειδή δε θα υπάρχει απαρτία.»
Σύμφωνα με το άρθρο 42(1) του Νόμου 158(Ι)/1999, ένα διοικητικό όργανο πρέπει, κατά την έκδοση μιας απόφασης, να παρέχει εχέγγυα αμερόληπτης κρίσης. Το άρθρο αυτό κωδικοποιεί τη γενική αρχή του διοικητικού δικαίου και της φυσικής δικαιοσύνης ότι τα διοικητικά όργανα που μετέχουν σε διοικητική διαδικασία θα πρέπει όχι μόνο να είναι αμερόληπτα, αλλά να εμφανίζονται ότι ενεργούν αμερόληπτα. Σύμφωνα με το εδάφιο (2) του πιο πάνω άρθρου, στη διαδικασία παραγωγής διοικητικής απόφασης, δεν πρέπει να συμμετέχει πρόσωπο που έχει συγγενική ή ιδιάζουσα σχέση ή βρίσκεται σε οξεία έχθρα με άτομο που σχετίζεται με την υπόθεση ή άτομο «.. που έχει συμφέρον για την έκβαση της», όπως στην παρούσα περίπτωση. Οι Καθ' ων η αίτηση, μετά την παραίτηση του ΕΜ στις 20.11.2008, όφειλαν να προχωρήσουν στην επανάληψη της διαδικασίας από την αρχή με την επαναπροκήρυξη της επίδικης θέσης και όχι, μεσούσης της διαδικασίας, να συγκροτήσουν νέο Διοικητικό Συμβούλιο, χωρίς να επαναληφθεί η διαδικασία.
Οι Καθ' ων η αίτηση στη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου τους (σελ. 4), προβάλλουν ότι η επίδικη θέση επαναπροκηρύχθηκε μετά την παραίτηση του ΕΜ. Όμως κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από τα στοιχεία των φακέλων. Στο φάκελο της υπόθεσης δεν επισυνάπτεται κάποιο έγγραφο που να αποδεικνύει ότι, ένεκα τούτου η αρχική προκήρυξη ακυρώθηκε, ή ότι επαναπροκηρύχθηκε η επίδικη θέση. Το Δικαστήριο, στο στάδιο των διευκρινήσεων, ζήτησε από τη συνήγορο των Καθ' ων η αίτηση αν μπορεί να προσκομίσει σχετικό έγγραφο, που να δείχνει ότι ως αποτέλεσμα της συμμετοχής του ΕΜ στο Διοικητικό Συμβούλιο των Καθ' ων η αίτηση, η αρχική προκήρυξη ακυρώθηκε. Κανένα έγγραφο δεν προσκομίστηκε. Ενόψει τούτου και της παραδοχής της συνηγόρου των Καθ' ων η αίτηση στο στάδιο των διευκρινήσεων, ότι δεν υπήρξε επαναπροκήρυξη της επίδικης θέση, η όλη διαδικασία καθίσταται τρωτή.
Στην προκειμένη περίπτωση, είναι προφανές ότι όταν λήφθηκε (α) η αρχική απόφαση για προκήρυξη της θέσης, (β) η απόφαση για ακύρωση της αρχικής προκήρυξης και (γ) η απόφαση ημερ. 20.6.2008 για επαναπροκήρυξη της θέσης, το ΕΜ ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Αυτό κατά την κρίση μου καθιστά τη σύνθεση του οργάνου όχι μόνο προβληματική, αλλά και το όργανο μεροληπτικό, εφόσον με τη συμμετοχή στα αρχικά στάδια της διαδικασίας, του ΕΜ, το οποίο είχε συμφέρον στην έκβαση της υπόθεσης, το διοικητικό όργανο στερείται το εχέγγυο της αμερόληπτης κρίσης.
Ενόψει της αποδοχής των δύο πρώτων λόγων ακύρωσης, ότι η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν κακή, εφόσον δεν παρείχε το εχέγγυο της αμερόληπτης κρίσης, η εξέταση των υπόλοιπων λόγων ακύρωσης καθίσταται άνευ σημασίας. Πέραν τούτου, η εξέταση τους δεν ενδείκνυται, ενόψει του ενδεχομένου επαναπροκήρυξης της θέσης και επανάληψης της διαδικασίας.
Οι δύο προσφυγές επιτυγχάνουν, με €1.400 έξοδα στην κάθε μια, πλέον ΦΠΑ, υπέρ των Αιτητών. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.