|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[Υπόθεση Αρ. 146/2009]
4 Μαΐου, 2011
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
C.M.A. HOLDINGS LTD
Αιτήτρια
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
2. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ
Καθ' ων η αίτηση
Γ. Αμπίζας για τους αιτητές.
Α. Ζερβού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Η προσβαλλόμενη απόφαση ημερομηνίας 27.11.2008 αφορούσε το ποσό των €17.391. Από αυτό το ποσό τα €1.006 αντιστοιχούσαν σε ό,τι ο Έφορος επέβαλε κατά την κρίση του ως ΦΠΑ ενόψει παραλείψεων ή σφαλμάτων. Αυτό το μέρος της απόφασης, ως διαχωρίσιμο ακυρώθηκε με τη δήλωση εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση πως προέκυψε κατά πλάνη ως προς τα πραγματικά δεδομένα. Απομένει ως το αντικείμενο της προσφυγής η απόφαση για το υπόλοιπο ποσό.
Δεν υπεισέρχονται εν προκειμένω οποιασδήποτε μορφής λογαριασμοί ή λογιστικές λεπτομέρειες. Η διαφορά αφορά στη φύση του ποσού που παραδεκτώς εισέπραξαν οι αιτητές. Οι αιτητές λέγουν πως εισέπραξαν το ποσό και πως δεν απέδωσαν ΦΠΑ γι' αυτό επειδή, όπως εκτίμησαν, επρόκειτο για αποζημίωση («room compensation») και όχι για αντιπαροχή συναρτημένη προς αγαθό ή υπηρεσίες που είχαν παράσχει. Επικαλέστηκαν ως απολύτως σχετική την απόφαση του ΔΕΚ Société thermale d´Eugénie-les-Bains v. Ministère de l´Économie, des Finances et de l´Industrie, C-277/05, European Court reports 2007 Page I-06415, και το Σύγγραμμα Tolleys Value Added Tax που τη συνόψισε. Εξηγείται εκεί πως τα τέλη ακύρωσης κράτησης («cancellation fees») δεν έχουν σχέση προς την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας για αντιπαροχή και πως, γι' αυτό, δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ. Επομένως, η κατακράτηση ποσού που δόθηκε ως προκαταβολή, «αρραβώνας», κατά τη μετάφραση του κειμένου της απόφασης του ΔΕΚ, ενόψει της ακύρωσης κράτησης, δεν μπορούσε να ταξινομηθεί ως είσπραξη αντιστοιχούσα σε παροχή υποκείμενη σε ΦΠΑ.
Δέχονται, βεβαίως, οι καθ' ων η αίτηση πως ποσά αποζημίωσης και κατά τα πιο πάνω αλλά και κατά τη δική μας νομολογία, (βλ. -Geo Pavlides & Araouzos Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4 ΑΑΔ 621, Uniplant Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1381/2005, ημερ. 4.4.2007, Cyprus Import Corporation Ltd v. Kυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1541/2005, ημερ. 31.10.2007) δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ. Αρνούνται, όμως, πως έχουμε εδώ τέτοια περίπτωση και παραπέμπουν στη ρητή αιτιολόγηση της προσβαλλόμενης απόφασης:
«Δεν αποδέχομαι τη θέση σας ότι η αμοιβή σας για τα δωμάτια που δεν χρησιμοποιήθηκαν αποτελεί αποζημίωση. Η εν λόγω αμοιβή αποτελεί την αντιπαροχή που εισπράττετε για το γεγονός ότι τα δωμάτια είναι στη διάθεση του πελάτη σας και η εν λόγω συναλλαγή αποτελεί φορολογητέα παροχή υπηρεσιών ανεξάρτητα από το αν τελικά τα δωμάτια χρησιμοποιήθηκαν ή όχι».
Αυτά στη βάση των πιο κάτω από την Έκθεση Ελέγχου:
«Τα συμβόλαια που είχαν με διάφορους ΤΟUR OPERATORS ήταν ON COMMITMENT δηλ. οι ΤΟUR OPERATORS έκαναν κράτηση κάποιου συγκεκριμένου αριθμού δωματίων για τους πελάτες τους για τα οποία θα πλήρωναν ανεξάρτητα αν τα χρησιμοποιούσαν όλα ή όχι. Αν σε κάποια περίπτωση ο TOUR OPERATOR δεν χρησιμοποιούσε όλα τα δωμάτια τότε το ποσό που εισέπραττε το υ.φ.π. για τα μη χρησιμοποιημένα δωμάτια το μετέφερε στον λογαριασμό ROOM COMPENSATION, ποσό για το οποίο το υ.φ.π. δεν απέδιδε τον ανάλογο φόρο εκροών παρά το γεγονός ότι εισέπραττε τα χρήματα αυτά.
Επίσης όσο αφορά τις δηλωμένες πωλήσεις μηδενικού συντελεστή μετά από έλεγχο διαπιστώθηκε πως αυτές αφορούν εισπράξεις από τα ROOM COMPENSATION και FOREIGN EXCHANGE INCOME.»
Επομένως, όπως εισηγούνται, το ποσό δεν ήταν αποζημίωση προς κάλυψη ζημιάς που προκαλεί η μη τήρηση της συμφωνίας αλλά αντιπαροχή στο πλαίσιο της συμφωνίας, προς εκπλήρωσή της, για συγκεκριμένη υπηρεσία.
Η Société thermale εκμεταλλευόταν εγκαταστάσεις θερμών λουτρών και οι δραστηριότητές της περιλάμβαναν και παροχή ξενοδοχειακών υπηρεσιών και υπηρεσιών εστιάσεως. Οι υποβαλλόμενοι σε λουτροθεραπεία προέβαιναν σε κρατήσεις και η εταιρεία εισέπραττε προκαταβολή, ως αρραβώνα, όπως αποδίδεται ο όρος deposit. Εφόσον οι πελάτες προσέρχονταν, ο αρραβώνας αφαιρείτο από το τίμημα για την εν τέλει παροχή των υπηρεσιών. Εφόσον όμως ακύρωναν την κράτηση τους, ο αρραβώνας κατακρατείτο από την εταιρεία. Το προδικαστικό ερώτημα που τέθηκε ενώπιον του ΔΕΚ ήταν το ακόλουθο:
«Το ποσόν που προκαταβάλλεται ως αρραβώνας στο πλαίσιο συμβάσεων παροχής υπηρεσιών υποκείμενων στον φόρο προστιθέμενης αξίας πρέπει, οσάκις ο αποδέκτης των υπηρεσιών κάνει χρήση του δικαιώματος υπαναχωρήσεως και ο παρέχων τις υπηρεσίες παρακρατεί την προκαταβολή, να θεωρείται ως αμοιβή για την κράτηση και, επομένως, ως υποκείμενο στον φόρο προστιθέμενης αξίας ή πρέπει να θεωρείται ως αποζημίωση λόγω καταγγελίας της συμβάσεως καταβαλλόμενη προς αποκατάσταση της ζημίας που οφείλεται στην αδυναμμία του πελάτη να εκπληρώσει την παροχή του, η οποία δεν συνδέεται ευθέως με υπηρεσία παρεχόμενη εξ επαχθούς αιτίας και, ως εκ τούτου, δεν υπόκειται στον φόρο αυτον;»
Διευκρινίστηκε από το ΔΕΚ, αφού γίνεται αναφορά στην ποικιλία των ρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο αναφορικά με αρραβώνα, πως η υπόθεση αφορούσε αποκλειστικώς στον αρραβώνα που παρέχει στο συμβαλλόμενο το δικαίωμα να μην εκπληρώσει την παροχή του χάνοντας το σχετικό ποσό (βλ. σκέψη 18). Και επεξηγήθηκε πως, κατά τη νομολογία του, το ενδεχόμενο να εθεωρείτο ότι υπήρχε αμοιβή για κράτηση υποκείμενη σε ΦΠΑ «μπορεί να προκριθεί μόνο σε περίπτωση που υφίσταται άμεση σχέση μεταξύ της παρεχόμενης υπηρεσίας και του εισπραττόμενου αντιτίμου, οπότε το ποσό που καταβάλλεται συνιστά την πραγματική αντιπαροχή μιας δυνάμενης να διαχωρισθεί υπηρεσίας παρεχομένης στο πλαίσιο έννομης σχέσεως που συνίσταται στην ανταλλαγή παροχών» (βλ. σκέψη 19). Είχε προταθεί πως συνυπήρχαν αυτοί οι όροι αφού, όπως είχε αποφασιστεί σε εθνικό επίπεδο, ο αρραβώνας αποτελεί αμοιβή για την παροχή εκ μέρους της εταιρείας υπηρεσίας η οποία συνίσταται στην υποδοχή του πελάτη, στη δημιουργία φακέλου για την κράτησή του και στην ανάληψη υποχρέωσης να του διασφαλίσει διαμονή (βλ. σκέψη 12). Δεν δέχτηκε αυτή την εισήγηση το Δικαστήριο. Υπέδειξε πως αυτά ήταν υποχρεώσεις ενόψει της κράτησης και όχι ενόψει του αρραβώνα. Επομένως, ο αρραβώνας, στην περίπτωση εκείνη, «δεν αποτελεί αντιπαροχή για την παροχή αυτοτελούς και δυνάμενης να διαχωρισθεί υπηρεσίας» (βλ. σκέψη 27). Στην πραγματικότητα, όπως περαιτέρω αποφασίστηκε, η παρακράτηση του ποσού αποτελεί «συνέπεια της ασκήσεως εκ μέρους του πελάτη του δικαιώματός του υπαναχωρήσεως και αποκαθιστά τη ζημιά που υφίσταται ο εν λόγω επαγγελματίας λόγω της υπαναχωρήσεως του πελάτη». Επρόκειτο, λοιπόν, για αποζημίωση, «αυτή δεν συνιστά αμοιβή για την παροχή υπηρεσίας και δεν περιλαμβάνεται στη βάση επιβολής του ΦΠΑ» (βλ. σκέψη 32).
Οι αιτητές στην παρούσα υπόθεση δεν αμφισβήτησαν το πραγματικό υπόβαθρο σε σχέση με το περιεχόμενο της συμφωνίας που διείπε τη σχέση τους με τους οργανωτές ταξιδίων, όπως το κατέγραψε η διοίκηση. [βλ. την Norwegian Cruise Liner Ltd v. Thomson Holiday Ltd [2000] All ER (D) 2035 ως προς τον όρο «οn commitment». Αντίθετα, θα έλεγα, στην απαντητική αγόρευση αναφέρουν:
«Όντως οι αιτητές κράτησαν για τον Τour Operator, αριθμό δωματίων, τα οποία με τη σειρά του ο Τour Operator θα εκμεταλλευόταν για διάθεση σε δικούς του πελάτες».
Θεωρώντας, όμως, πως αφού στο τέλος δεν χρησιμοποιήθηκαν τα δωμάτια, δεν είχε δοθεί η υπηρεσία χρήσης για τα οποία δόθηκε το ποσό το οποίο, επομένως, ήταν αποζημίωση.
Δεν μπορώ να συμφωνήσω με την άποψη των αιτητών. Υπάρχει πράγματι ουσιώδης διαφορά μεταξύ της παρούσας και της περίπτωσης της Société thermale. Εδώ, στην πραγματικότητα, δεν έχουμε καν αρραβώνα που θα κατακρατείτο σε περίπτωση υπαναχωρήσεως. Ούτε έχουμε υπαναχώρηση. Δεν έγιναν ορισμένες κρατήσεις οι οποίες, στην πραγματικότητα ακυρώθηκαν για να τερματιστεί η σχετική συμφωνία και να προκύψει ζήτημα ζημιάς και αποζημίωσης. Η μη χρησιμοποίηση των δωματίων ήταν, στο πλαίσιο της συμφωνίας, όπως αυτή έχει περιγραφεί, εσωτερικό θέμα των οργανωτών των ταξιδίων και δεν ενδιαφέρει τους αιτητές. Με τη σύναψη των συμφωνιών, που σημαίνει διατήρηση των δωματίων στη διάθεση των οργανωτών ταξιδίων μέχρι το τέλος, οι αιτητές θα εισέπρατταν ως αντίτιμο είτε ολόκληρο το αναλογούν ποσό αν τα δωμάτια χρησιμοποιούνταν ή μειωμένο αν δεν χρησιμοποιούνταν. Αυτό το ποσό σαφώς ήταν αντιπαροχή για τη διάθεση των δωματίων στους οργανωτές ταξιδίων προς εκμετάλλευση από τους ίδιους. Οι αιτητές παραχώρησαν τα δωμάτια στους οργανωτές ταξιδίων έναντι αμοιβής που θα ήταν μειωμένη αν τα δωμάτια δεν χρησιμοποιούνταν στο τέλος.
Δεν έχει στοιχειοθετηθεί λόγος ακυρότητας και η προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος της που αφορά στο συζητούμενο θέμα, επικυρώνεται. Ενόψει της προηγούμενης ακύρωσης μέρους της απόφασης είχε συμφωνηθεί, σε περίπτωση τέτοιας κατάληξης, να μην επιδικαστούν έξοδα. Το προσβαλλόμενο, ως ανωτέρω, μέρος της διοικητικής απόφασης επικυρώνεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/μσιαμπαρτά