ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                                (Υπόθεση Αρ. 620/2008)

 

 9 Δεκεμβρίου, 2010

 

[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΥΠΡΙΩΝ ΚΟΓΚΟ, ΡΟΥΑΝΤΑΣ, ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ,

Αιτητές,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,

Καθ΄ων  η Αίτηση.

 

Α. Αγρότη (κα), για τους Αιτητές.

Β. Χριστοφόρου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.:  Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτητές ζητούν ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στους Αιτητές με επιστολή ημερ. 13.2.2008[1], με την οποία απέρριψαν το αίτημα των Αιτητών για επιχορήγηση επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης στα μέλη τους που είναι άνω των 65 ετών και με εισοδήματα κάτω των ΛΚ500 για τα έτη 2004-2005 και μετά.

 

Τα γεγονότα της υπόθεσης

Οι Αιτητές μέσω του Πρόεδρου και Γραμματέα τους υπέβαλαν στις 2.3.2004 αίτηση στο Υπουργείο Οικονομικών, στο εξής «το Υπουργείο», για παραχώρηση έκτακτου επιδόματος θέρμανσης σε συνταξιούχα μέλη του Συνδέσμου τους άνω των 65 ετών,  με μηνιαίο εισόδημα κάτω των £500 για τα έτη 2003-2004, επικαλούμενο την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 58.725 και ημερομηνία 8.10.2003.

 

Η αίτηση τους όμως απορρίφθηκε από το Υπουργείο, το οποίο με επιστολή του ημερομηνίας 23.9.2004 τους ανάφερε ότι η παραχώρηση του έκτακτου επιδόματος θέρμανσης αφορούσε τους συνταξιούχους που λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη κάτω των £500 από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

 

Μετά από αυτή την εξέλιξη οι Αιτητές προχώρησαν στην υποβολή παράπονου προς την Επίτροπο Διοικήσεως, στο εξής «η Επίτροπος», η οποία στα πλαίσια εξέτασής της, ζήτησε τα σχόλια και τις απόψεις του Υπουργείου Οικονομικών σχετικά με το θέμα.

 

Το Υπουργείο σε απάντηση του προς την Επίτροπο, επανέλαβε τη θέση του ότι δικαιούχοι του σχεδίου είναι όλοι οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη κάτω των £500 από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.  Ακόμη την πληροφόρησε ότι το σχέδιο επίσης προέβλεπε την παραχώρηση επιδόματος θέρμανσης και σε άτομα που παίρνουν δημόσιο βοήθημα καθώς και σε άτομα που η κατοικία τους βρίσκεται σε υψόμετρο πέραν των 600 μέτρων.  Τέλος, σημείωσε ότι όσα από τα μέλη του Συνδέσμου ανήκαν στις δύο τελευταίες κατηγορίες, έλαβαν κανονικά το έκτακτο επίδομα θέρμανσης.

 

Στις 14.4.2006 η Επίτροπος με έκθεσή της, έκρινε ότι το παράπονο του Συνδέσμου ήταν βάσιμο και εισηγήθηκε προς το Υπουργείο να επανεξετάσει το θέμα και να καταβάλει το έκτακτο επίδομα θέρμανσης προς τα δικαιούχα μέλη του Συνδέσμου των Αιτητών.

 

Ενόψει της έκθεσης της Επιτρόπου, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών, με σχετικό Σημείωμα ημερομηνίας 15.2.2007 προς την Υπηρεσία Χορηγιών και Επιδομάτων, την κάλεσε να συμμορφωθεί προς την εισήγηση της Επιτρόπου.

Έτσι η Υπηρεσία υλοποίησε την εισήγηση της Επιτρόπου για τα έτη 2003-2004.

 

Ο Αιτητές όμως, με νέα επιστολή τους ημερ. 22.4.2007 προς την Υπηρεσία,  ζήτησαν την καταβολή του έκτακτου επιδόματος θέρμανσης προς τους δικαιούχους του Συνδέσμου και για τα έτη 2004-2005, 2005-2006 και 2006-2007.

 

H απάντηση της Υπηρεσίας ημερ. 15.6.2007 προς τους Αιτητές, ήταν ότι η διαδικασία και τα κριτήρια της διεκδίκησης του έκτακτου επιδόματος θέρμανσης  για το 2006-2007, έχουν αλλάξει και θα πρέπει να υποβληθεί στο καθορισμένο έντυπο από τους δικαιούχους.  

 

Οι Αιτητές με επιστολή τους ημερ. 8.7.2007 επέμειναν στο περιεχόμενο της αρχικής τους επιστολής ημερ. 22.4.2007 για τα υπόλοιπα έτη 2004-2005 και 2005-2006.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση με την επίδικη επιστολή ημερ. 13.2.2008 προς τον Πρόεδρο των Αιτητών, απέρριψαν το αίτημα τους επικαλούμενοι τις πρόνοιες των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 62.739 ημερ. 1.11.2005 και 21.10.2006 αντίστοιχα, ότι «η καταβολή οικονομικής βοήθειας αφορά αποκλειστικά μερίδα συνταξιούχων του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.».

 

Οι Αιτητές, εναντίον της πιο πάνω απόφασης, προβάλλουν 3 λόγους για ακύρωση της: (1) Ανύπαρκτη διοικητική απόφαση, (2) η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης και (3) η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει τις αρχές της καλής πίστης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων.

 

Η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση απορρίπτει τους πιο πάνω λόγους και προβάλλει προδικαστική ένσταση ότι προσβαλλόμενη απόφαση θα έπρεπε να ήταν η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία τέθηκαν τα κριτήρια για τους εκάστοτε δικαιούχους των πακέτων μέτρων κοινωνικής συνοχής.  Η προσβαλλόμενη απόφαση, εισηγήθηκε, δεν είναι εκτελεστή πράξη, αλλά πληροφοριακού χαρακτήρα.

 

Η προδικαστική ένσταση δεν ευσταθεί.

 

Οι Αιτητές προσβάλλουν την απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 13.2.2008 με την οποία απορρίπτεται το αρχικό αίτημα για καταβολή επιδόματος θερμάνσεως για τα έτη 2003-2004, 2004-2005, 2005-2006 και 2006-2007.  Για τα έτη 2003-2004 το αίτημα ικανοποιήθηκε.  Για τα υπόλοιπα, σχετική είναι η επιστολή ημερ. 15.6.2007 η οποία προηγήθηκε της επίδικης και η οποία αναφέρει τα εξής:-

«Έχω οδηγίες ν' αναφερθώ στην αλληλογραφία που λήγει με την επιστολή σας με ημερ. 22.4.2007 και να σας πληροφορήσω ότι το Υπουργείο Οικονομικών ικανοποίησε το αίτημα σας για την καταβολή του έκτακτου βοηθήματος θέρμανσης που παραχωρήθηκε κατά την περίοδο 2003/2004, δηλαδή το εφάπαξ ποσό των £75 για κάθε συνταξιούχο μέλος του Συνδέσμου σας.

 

2. Όσον αφορά το βοήθημα θέρμανσης για την περίοδο 2006/2007 σας ενημερώνω ότι η διαδικασία παραχώρησης του έχει διαφοροποιηθεί. Συνοπτικά, δικαιούχος της ειδικής χορηγίας ήταν κάθε νοικοκυριό με έναν τουλάχιστο συνταξιούχο, το οποίο πληρούσε καθορισμένα εισοδηματικά κριτήρια. Για τη διεκδίκηση της ειδικής χορηγίας απαιτήθηκε η υποβολή αίτησης σε καθορισμένο έντυπο από τους δικαιούχους.

 

3. Επισυνάπτεται σχετική ανακοίνωση που είχε δημοσιευτεί περί τα τέλη Νοεμβρίου του 2006 και η οποία περιέχει πληροφορίες αναφορικά με την ειδική χορηγία ύψους £200 για κάθε νοικοκυριό συνταξιούχων.

 

4.         Παραμένω στη διάθεση σας για οποιεσδήποτε πληροφορίες χρειαστείτε.»

     

Ενώ η πιο πάνω επιστολή απαντά για τα έτη 2003-2004 και 2006-2007, σιωπά για τα έτη 2004-2005 και 2005-2006.  Για την περίοδο 2006-2007 οι Αιτητές με την απαντητική αγόρευση της δικηγόρου τους, δέχονται ότι υπήρξε αλλαγή πολιτικής και κριτηρίων παροχής των επιδομάτων.  Όμως για τις άλλες δύο περιόδους (2004-2005 και 2005-2006), η επιστολή ημερ. 13.2.2008 φαίνεται να απορρίπτει το αίτημα, χωρίς οποιαδήποτε επεξήγηση ή αιτιολογία.

 

Ενόψει της μονολεκτικής απόρριψης του αιτήματος για τις δύο αυτές περιόδους, δεν βλέπω πώς η πράξη μπορεί να είναι πληροφοριακού χαρακτήρα.  Η απόρριψη του αιτήματος για τις συγκεκριμένες δύο περιόδους, δημιουργεί έννομα αποτελέσματα.

 

Θα προχωρήσω στη συνέχεια να εξετάσω τους λόγους ακύρωσης.

 

Ανύπαρκτη διοικητική απόφαση - Λόγος ακύρωσης 1

Οι Αιτητές προβάλλουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ανύπαρκτη αφού έπρεπε να φέρει την υπογραφή του αρμόδιου οργάνου, που στην προκείμενη περίπτωση, είναι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών.

 

Οι Kαθ' ων η αίτηση στην ουσία δεν απαντούν στον λόγο ακύρωσης, αλλά εμμένουν στο περιεχόμενο της προδικαστικής ένστασης τους ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πληροφοριακού χαρακτήρα.

 

Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί, αφού από τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 16.10.2003 και 5.5.2004, αρμόδιο όργανο για να δέχεται αιτήσεις, όπως αυτή των Αιτητών, είναι το Υπουργείο Οικονομικών.  Από τη στιγμή που η προσβαλλόμενη απόφαση υπογράφεται από Λειτουργό του Υπουργείου για λογαριασμό του Γενικού Διευθυντή, δεν τίθεται θέμα νομιμότητάς της.  Οι Αιτητές, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας θεώρησαν το Υπουργείο Οικονομικών ως το αρμόδιο όργανο, γι' αυτό εξάλλου και αιτήθηκαν από αυτό την έγκριση της αίτησής τους για παραχώρηση επιδόματος θέρμανσης.  Περαιτέρω, σύμφωνα με την αρχή που απαγορεύει την ταυτόχρονη επιδοκιμασία και αποδοκιμασία, οι Αιτητές δεν μπορούν από τη μια να μην αμφισβητούν τη νομιμότητα της απόφασης ημερ. 15.6.2007, με την οποία έγινε αποδεκτό το αίτημα τους για επιδότηση για την περίοδο 2003-2004 και η οποία υπογράφεται πάλι από Λειτουργό του Υπουργείου για λογαριασμό του Γενικού του Διευθυντή και ταυτόχρονα να αποδοκιμάζουν τη νομιμότητά της για τον λόγο αυτό.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης - Λόγος ακύρωσης 2

Οι Αιτητές προβάλλουν ότι παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης αφού τα μέλη τους αποκλείονται, γιατί δεν είναι συνταξιούχοι του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενώ αυτά βρίσκονται σε χειρότερη οικονομική κατάσταση από τους συνταξιούχους του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

 

Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.

 

Με βάση την αρχή της ίσης μεταχείρισης, δεν πρέπει να υπάρχει διάκριση μεταξύ όμοιων περιπτώσεων.  Στην παρούσα περίπτωση δεν πρόκειται για όμοιες περιπτώσεις.  Αφενός η κυβέρνηση στο πλαίσιο της δημοσιονομικής της πολιτικής δεν θα μπορούσε να παραχωρήσει το επίδικο επίδομα σε όλους τους συνταξιούχους, ανεξάρτητα αν κάποιος από αυτούς κατά τη διάρκεια που εργαζόταν, κατέβαλε μέρος του μισθού του ως εισφορά στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενώ άλλοι, όχι. Πρόκειται για δύο ανόμοιες περιπτώσεις και είναι η εξίσωση των δύο που θα δημιουργούσε ανισότητα.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει τις αρχές της καλής πίστης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων - Λόγος ακύρωσης 3

Οι Αιτητές προβάλλουν ότι ενώ το επίδικο επίδομα παραχωρήθηκε στα μέλη τους για την περίοδο 2002-2003, έστω και αν δόθηκε μετά από παρέμβαση της Επιτρόπου Διοικήσεως, οι Καθ' ων η αίτηση αναιτιολόγητα και κακόπιστα αρνήθηκαν την παραχώρηση του για τα επόμενα χρόνια.  Επίσης, επαναλαμβάνουν τα όσα ανέφεραν σε σχέση με την άνιση μεταχείριση.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση προβάλλουν ότι δεν υπήρξε αλλαγή στάσης από τη διοίκηση, αφού το επίδομα παραχωρήθηκε ουσιαστικά «κατά χάριν» και μόνο μια φορά.  Έτσι δεν ήταν μια πάγια κατάσταση η οποία μεταβλήθηκε ώστε να παραβιαστεί η δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των πολιτών.

 

Ούτε αυτός ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί.

 

Αναφορικά με τα περί άνισης μεταχείρισης και πολίτες δύο κατηγοριών, τα έχω ήδη απαντήσει κατά την εξέταση του λόγου ακύρωσης που αφορά την αρχή της ισότητας.  Όσον αφορά την παραβίαση της αρχής της καλής πίστης, οι ισχυρισμοί των Αιτητών δεν ευσταθούν αφού, με βάση τα στοιχεία του φακέλου δεν υπήρξε μια πάγια πολιτική της διοίκησης η οποία ξαφνικά και αναιτιολόγητα να διαφοροποιήθηκε.  Η παραχώρηση του επιδόματος για την περίοδο 2002-2003 ουσιαστικά παραχωρήθηκε «κατά χάριν», ενώ αυτό προκύπτει και από την ίδια την απόφαση ημερ. 15.6.2007, όπου για τα επόμενα έτη οι Αιτητές παραπέμπονται στη διαδικασία και τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν για να δικαιούνται το επίδομα.  Κατά την άποψή μου, σε καμία περίπτωση η διοίκηση δεν έδωσε την εντύπωση στους Αιτητές ότι τους προεξοφλείται, για το μέλλον, η παραχώρηση του επίδικου επιδόματος.  Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει και υποχρέωση αιτιολόγησης, πόσο μάλλον ειδικής αιτιολόγησης, για την προσβαλλόμενη απόφαση.  Δεν διαπιστώνω οποιαδήποτε ασυνέπεια ή κακοπιστία εκ μέρους της διοίκησης που να σκοπούσε στο να εξαπατήσει ή να ταλαιπωρήσει τους Αιτητές.  Ούτε οι Αιτητές μπορούν να επικαλούνται το άρθρο 51(2) του Νόμου 158(Ι)/99, αφού δεν αποδείχθηκε ότι η όποια ευνοϊκή γι' αυτούς κατάσταση, είχε διαρκέσει για αρκετό χρόνο ώστε να τίθεται θέμα καλής πίστης.

 

Ενόψει της αποτυχίας όλων των λόγων ακύρωσης, η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε νομότυπα και θα πρέπει να επικυρωθεί.

 

Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με €1000 έξοδα, υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.    

 

 

 

 

 (Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.

 

 

 

 

 

/ΕΠς