|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 212/2008)
29 Σεπτεμβρίου, 2010
[K. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Αιτήτρια,
- ν -
ΑΡΧΗΣ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ΄ης η αίτηση.
- - - - - -
Γ. Βαλιαντής, για την Αιτήτρια.
Θ. Ραφτοπούλου, για την Καθ΄ης η Αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Σύμφωνα με το άρθρο 43(1) του περί Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών Σταθμών Νόμου αρ. 7(Ι)/1998:
"Πρόσωπο που θεωρεί ότι έχει θιγεί από την εκπομπή αδειούχου σταθμού δικαιούται, μετά την καταβολή του καθοριζόμενου τέλους, να ζητήσει εγγράφως μέσα σε ένα μήνα από την εκπομπή και να λάβει μέσα σε επτά ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του, αντίγραφο της εκπομπής."
Σύμφωνα με αδιαμφισβήτητα γεγονότα, η κα Ελένη Ρούσου, Λειτουργός Ευημερίας στο Επαρχιακό Γραφείο Ευημερίας Λευκωσίας, παρέδωσε επιστολή της ημερομηνίας 2.9.2004 προς την καθ΄ης η αίτηση με την οποία την πληροφορούσε ότι κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής εκπομπής "Επ΄ Αυτοφόρω" κατά την 31.8.2004, θέμα της οποίας ήταν περιπτώσεις που εξέταζε το Γραφείο Ευημερίας, αναφέρθηκε το όνομά της εν αγνοία της, με αποτέλεσμα λόγω τούτου και λόγω συζήτησης στο στούντιο που επακολούθησε, να θεωρήσει ότι είχε εκτεθεί. Υπέβαλε δε αίτημα όπως της δοθεί οπτικογραφημένο αντίγραφο της εκπομπής, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Η κα Ρούσου απευθύνθηκε τότε προς την καθ΄ης η αίτηση πληροφορώντας την για το θέμα, οπότε η καθ΄ης η αίτηση απέστειλε επιστολή προς τους αιτητές, επισημαίνοντας τις πρόνοιες της νομοθεσίας και ζητώντας τις εξηγήσεις των αιτητών. Ο Πρόεδρος των αιτητών απάντησε αναφέροντας ότι το αίτημα της κας Ρούσου δεν έγινε σύμφωνα με το Νόμο 7(Ι)/1998 και την ΚΔΠ10/2000 και, ως εκ τούτου, δεν ήταν δυνατόν να ικανοποιηθεί. Η καθ΄ης η αίτηση στη συνέχεια προχώρησε στην αυτεπάγγελτη εξέταση πιθανής παράβασης του προαναφερθέντος άρθρου 43(Ι) του Νόμου και ζήτησε από τους αιτητές όπως υποβάλουν τις εξηγήσεις ή παραστάσεις τους γραπτώς. Ο Πρόεδρος των αιτητών, με επιστολή του προς την καθ΄ης η αίτηση, υποστήριξε ότι η κα Ρούσου, όπως και αρκετά άλλα άτομα τα οποία καθημερινά ζητούν αντίγραφα εκπομπών για διάφορους λόγους, δεν τήρησε τις πρόνοιες του Άρθρου 43(1) του Νόμου. Όπως πρόσθεσε, η κα Ρούσου με την επιστολή της δεν ανέφερε ότι πλήρωσε το νενομισμένο τέλος όπως απαιτείται. Σε συνεδρία της ημερομηνίας 5.4.2006 η καθ΄ης η αίτηση, αφού επιλήφθηκε του θέματος και μελέτησε τα ενώπιόν της τεθέντα στοιχεία, έκρινε ότι υπήρχε παράβαση από τους αιτητές των προνοιών του άρθρου 43(1) του Νόμου και με επιστολή της ενημέρωσε τους αιτητές περί της απόφασής της και τους κάλεσε να υποβάλουν γραπτώς τις παραστάσεις τους για σκοπούς επιβολής κυρώσεων, μέσα σε 14 ημέρες. Ακολούθησε η ανταλλαγή επιστολών μεταξύ αιτητών και καθ΄ης η αίτηση, επί διαφόρων διαδικαστικής φύσεως θεμάτων, που κατέληξαν σε απόφαση των αιτητών όπως μη συμμετάσχουν στη διαδικασία, επιφυλάσσοντας τα δικαιώματά τους. Η καθ΄ης η αίτηση τότε, σε συνεδρία της ημερομηνίας 12.12.2007, αφού μελέτησε τα υπάρχοντα δεδομένα, αποφάσισε την επιβολή στους αιτητές διοικητικού προστίμου £1.500 και τους κάλεσε όπως καταβάλουν ισόποσο στην καθ΄ης η αίτηση. Τη νομιμότητα της απόφασης της καθ΄ης η αίτηση προσβάλλουν με την παρούσα προσφυγή τους οι αιτητές.
Προς υποστήριξη του αιτήματός τους για ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης της καθ΄ης η αίτηση, οι αιτητές προβάλλουν ευάριθμους λόγους ακύρωσης τους οποίους και εντάσσουν κάτω από γενικότερα θέματα διοικητικού δικαίου, όπως την κατ΄ ισχυρισμό ύπαρξη πλάνης περί τα πράγματα και νομικής πλάνης, τη μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας, τη μη απόδοση επαρκούς αιτιολογίας κλπ. Ο κεντρικός άξονας όμως της επιχειρηματολογίας και των θέσεων που από την αρχή πρόβαλλε η πλευρά των αιτητών συνίσταται από δύο σημεία:
α. Ότι ο φορέας του δικαιώματος που αποδίδεται με τις πρόνοιες του άρθρου 43(1) θα πρέπει να αναφέρει τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι έχει θιγεί από εκπομπή σταθμού, αντίγραφο της οποίας ζητεί να λάβει, και
β. Ο ίδιος θα πρέπει πρώτα να καταβάλει το καθοριζόμενο τέλος και μετά να ζητήσει εγγράφως αντίγραφο της εκπομπής.
Θα εξετάσω τα πιο πάνω σημεία με τη σειρά:
α. Η θέση των αιτητών σύμφωνα με την οποία ο φορέας του δικαιώματος θα πρέπει να δίδει λόγους ως προς το ότι εθίγη από εκπομπή.
Στην επιστολή της ημερομηνίας 2.9.2004 προς τους αιτητές, η κα Ε. Ρούσου ζητούσε όπως την εφοδιάσουν με αντίγραφο της εκπομπής "Επ΄ Αυτοφόρω" που μεταδόθηκε στις 31.8.2004 και ώραν 10.45μ.μ. επειδή όπως ανέφερε: ". στη συγκεκριμένη εκπομπή η οποία είχε ως θέμα περιπτώσεις του Γραφείου Ευημερίας, σε οπτικογραφημένο ρεπορτάζ αναφέρθηκε το όνομα μου εν αγνοία μου, με αποτέλεσμα να εκτεθώ.".
Σύμφωνα με τους αιτητές, η κα Ρούσου όφειλε να δώσει προς το Σταθμό των αιτητών τους λόγους για τους οποίους θεωρούσε ότι η εκπομπή την είχε εκθέσει, πράγμα που δεν έπραξε. Αυτό απαιτούσε η ορθή ερμηνεία του Νόμου και η κατ΄ αναλογία εφαρμογή στα γεγονότα της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Υπόθεση Αρ. 298/2005, ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, ημερομηνίας 16.5.2006.
Αναφορικά με αυτή τη θέση, η καθ΄ης η αίτηση Αρχή στην απόφασή της δεν φαίνεται να ανέφερε οτιδήποτε. Συγκεκριμένα, στην απόφαση παρατίθεται αυτολεξεί η θέση των αιτητών, η οποία είχε περιληφθεί στις γραπτές τους παραστάσεις, σύμφωνα με την οποία, "1. Η κα Ρούσου δεν είχε αναφέρει στο σταθμό τους λόγους για τους οποίους κατά τη δική της πάντα άποψη, θεωρούσε ότι είχε θιχτεί από την εκπομπή του σταθμού." Παρά ταύτα όμως, δεν γίνεται στην απόφαση καμιά ιδιαίτερη ενασχόληση με το θέμα τούτο, πάρα μόνο γίνεται αναφορά σε συνδυασμό με την άλλη θέση των αιτητών περί της μη καταβολής του νενομισμένου τέλους από την αιτήτρια. Όπως η καθ΄ης η αίτηση περιορίστηκε να αναφέρει:
"Επισημαίνεται ότι η κα Ρούσου στη δεύτερη επιστολή της προς το σταθμό ημερομ. 17.9.2004 η οποία στάληκε εντός του χρονικού πλαισίου που ορίζει το άρθρο 43(1) του προαναφερθέντος νόμου, εξηγούσε το λόγο για τον οποίο ζητούσε το αντίγραφο και δήλωνε πρόθυμη να καταβάλει το τέλος που προνοεί ο Νόμος."
Με αυτό, τον έμμεσο τρόπο, η καθ΄ης η αίτηση απέρριψε τη θέση των αιτητών, με το δικαιολογητικό ότι η κα Ρούσου είχε εξηγήσει το λόγο για τον οποίο ζητούσε το αντίγραφο της εκπομπής. Από το πιο πάνω απόσπασμα από την προσβαλλόμενη απόφαση, συνάγεται ότι η καθ΄ης η αίτηση αναγνωρίζει την ορθότητα της θέσης ότι με την ορθή ερμηνεία του άρθρου 43(1) του Νόμου θα πρέπει να δίδονται κάποιοι λόγοι που στηρίζουν το αίτημα, αλλά διαφωνεί ότι στην προκείμενη περίπτωση δεν δόθηκαν ικανοποιητικοί λόγοι. Παρόμοια ήταν και η θέση που προώθησε η συνήγορος της καθ΄ης η αίτηση στην αγόρευσή της.
Θα πρέπει να διαφωνήσω με τη θέση της καθ΄ης η αίτηση Αρχής. Θεωρώ κατ΄ αρχήν δεδομένο ότι πράγματι ένα πρόσωπο το οποίο επιθυμεί να ασκήσει το δικαίωμα το οποίο του παρέχεται από το άρθρο 43(1) και συνακόλουθα να ενεργοποιήσει την αντίστοιχη υποχρέωση του Σταθμού να τον εφοδιάσει με αντίγραφο εκπομπής, θα πρέπει να δείξει επαρκείς λόγους. Οι δε λόγοι αυτοί, δεν μπορεί να εξικνούνται σε εκείνο που αναφέρει η νομοθετική πρόνοια, δηλαδή ότι το πρόσωπο εκείνο "έχει θιγεί από την εκπομπή". Αυτό δεν είναι το απαιτούμενο, αλλά είναι δεδομένο. Για να μπορεί δηλαδή πρόσωπο νόμιμα να απευθυνθεί ζητώντας αντίγραφο, θα πρέπει να καταδείξει ότι έχει θιγεί από εκπομπή. Οι λόγοι τους οποίους όμως οφείλει να παράσχει για στοιχειοθέτηση του αιτήματός του ανάγονται στο θέμα του πώς και με ποιο τρόπο θεωρεί ότι έχει θιγεί. Για παράδειγμα, μπορεί με απλή γλώσσα να ισχυρισθεί ότι δυσφημίστηκε κατά την άσκηση του επαγγέλματός του, ή ότι του επιρρίφθηκε ευθύνη για αμέλεια καθήκοντος, για ολιγωρία κλπ. Δεν μπορεί όμως χωρίς να δίδει κανένα ή επαρκή λόγο να απαιτεί όπως ο Σταθμός διερευνήσει το θέμα, εντοπίσει την εκπομπή και ετοιμάσει αντίγραφό τους χωρίς κάποιο βάσιμο λόγο. Στην υπό εξέταση περίπτωση, η επιστολογράφος ανάφερε ότι έγινε αναφορά στο όνομά της εν αγνοία της κατά τη διάρκεια της εκπομπής. Γιατί όμως η απλή αναφορά στο όνομα κάποιου, έστω εν αγνοία του πρέπει να εκληφθεί ότι τον θίγει ή τον εκθέτει; Το ότι αναφορά έγινε και σε συζήτηση στο στούντιο που επακολούθησε και πάλι δεν συνιστά ικανοποιητικό λόγο. Η παραπομπή στην προαναφερθείσα απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση ΑNTENNA ΛΙΜΙΤΕΔ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (ανωτέρω) είναι υποβοηθητική με την έννοια ότι επιβεβαιώνει πως μια νομοθετική πρόνοια, η οποία δίδει σε κάποια αρχή ή πρόσωπο το δικαίωμα να ζητά όπως της δοθεί αντίγραφο εκπομπής, αν και δεν αναφέρει οτιδήποτε περί υποχρέωσης παροχής εξηγήσεων γιατί ζητά το αντίγραφο, εν τούτοις, σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, θα πρέπει να παρέχονται κάποιοι λόγοι.
Κατά την άποψή μου στην υπό εξέταση περίπτωση, η επιστολογράφος κα Ρούσου δεν έδωσε καλή εξήγηση γιατί θα έπρεπε να ενεργοποιηθεί η υποχρέωση των αιτητών να της παράσχουν αντίγραφο της εκπομπής. Ανεξάρτητα από το ότι οι αιτητές θα μπορούσαν ή θα αναμενόταν να απαντήσουν στο αίτημά της ζητώντας περαιτέρω εξηγήσεις, το γεγονός παραμένει ότι το δικαίωμα της φερομένης ως θιγείσας επιστολογράφου δεν παρείχε τη βάση για ενεργοποίηση του δικαιώματός της δυνάμει του Άρθρου 43(1) του Νόμου.
Η θέση επομένως των αιτητών στο επί μέρους τούτο θέμα ευσταθεί.
β. Η θέση των αιτητών σύμφωνα με την οποία ο φορέας του δικαιώματος οφείλει να καταβάλει πρώτα το νενομισμένο τέλος.
Αναφορικά με αυτή τη δεύτερη θέση των αιτητών, η καθ΄ης η αίτηση Αρχή την απέρριψε με το εξής σκεπτικό:
"Όσον αφορά στον ισχυρισμό του σταθμού ότι η κα Ρούσου δεν είχε καταβάλει στο σταθμό το προβλεπόμενο νόμιμο τέλος, η Αρχή έχει να παρατηρήσει ότι ο σταθμός όφειλε είτε να καλέσει την κα Ρούσου να παραλάβει το αντίγραφο, πληρώνοντας ταυτόχρονα το τέλος, είτε να την καλέσει να πληρώσει πρώτα το απαιτούμενο τέλος και σε διάστημα επτά ημερών να της παραχωρηθεί το εν λόγω αντίγραφο."
Σε σχέση με την πιο πάνω παρατήρηση, εύλογα προκύπτει το ερώτημα πού είναι που προβλέπεται στο Νόμο, η μια ή η άλλη υποχρέωση ενός σταθμού να ενεργήσει κατ΄ αυτό τον τρόπο, ανεξάρτητα και πάλιν από οποιαδήποτε ηθική υποχρέωση ή αβρότητα. Το ίδιο το κείμενο του άρθρου 43(1) αναφέρει ότι το πρόσωπο το οποίο έχει θιγεί από εκπομπή:
". δικαιούται, μετά την καταβολή του καθοριζόμενου τέλους, να ζητήσει εγγράφως μέσα σε ένα μήνα από την εκπομπή και να λάβει μέσα σε επτά ημέρες ...... αντίγραφο της εκπομπής."
Η νομοθετική πρόνοια που διέπει το θέμα τούτο είναι ξεκάθαρη. Προβλέπει κατ΄ αρχήν ότι ένα πρόσωπο θα πρέπει να ισχυριστεί ότι για κάποιους λόγους έχει θιγεί από κάποια εκπομπή. Θα πρέπει να καταβάλει το νενομισμένο τέλος προς τον εμπλεκόμενο Σταθμό και τότε να ζητήσει εγγράφως αντίγραφο της εκπομπής. Ούτε για πληρωμή ταυτόχρονα με την παράδοση αναφέρει το άρθρο, ούτε μετέπειτα. Το λεκτικό του είναι τόσο σαφές, ώστε σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να ερμηνευθεί κατά τρόπο ώστε να ενεργοποιεί την υποχρέωση ενός σταθμού να προβαίνει σε έρευνα, κόπο και διοικητικά έξοδα ετοιμάζοντας αντίγραφο εκπομπής το οποίο τελικά το πρόσωπο που το ζήτησε μπορεί να μην το παραλάβει καν. Η πρόνοια προκαταβολής του τιμήματος προφανώς δεν είναι τυχαία και αποσκοπεί στην εκδήλωση της σοβαρότητας του σκοπού για τον οποίο ζητείται η λήψη αντιγράφου.
Η ερμηνεία την οποία έδωσε η καθ΄ης η αίτηση Αρχή, και οι εισηγήσεις στις οποίες προέβηκε ως προς τον τρόπο αντίκρυσης του θέματος, μπορεί κάποτε να διευκολύνουν τη διαδικασία ή να την καθιστούν πλέον ευχερή, πλην όμως δεν μπορούν ν΄ αποτελέσουν υποχρέωση Σταθμού με βάση το λεκτικό του Νόμου.
Επομένως, και αυτή η θέση των αιτητών κρίνεται ορθή.
Ενόψει των πιο πάνω διαπιστώσεων, οι κύριοι λόγοι ακύρωσης ευσταθούν και δεν κρίνεται σκόπιμη η ενασχόληση με άλλα παρεμφερή θέματα που ηγέρθηκαν κατά τη διαδικασία.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρούται και επιδικάζονται υπέρ των αιτητών €1.500 πλέον ΦΠΑ έξοδα.
/ΧΤΘ Κ. Kληρίδης, Δ.