ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 52/2007)
30 Απριλίου, 2010
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28, 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΥΠΡΟΣ ΣΑΒΒΑ ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ,
Αιτητής,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Στ. Δρυμιώτης, για τον Αιτητή.
Δ. Καλλίγερος με Θ. Πιπερή (κα.), για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: O αιτητής με την προσφυγή του αυτή ζητά συγκεκριμένα:
«Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η άρνηση και/ή παράλειψη και/ή συνεχιζόμενη παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να ανακαλέσουν τήν απαλλοτρίωση και να επιστρέψουν στον αιτητή το κτήμα (μέρος) υπ' αρ. εγγραφής 146 τεμάχιο 219 Φ/Σχ. XXII46.3.XIl και XVI στον Αγιο Κασσιανό Λευκωσίας, το οποίο απαλλοτριώθη για σκοπούς μεταξύ άλλων και τη δημιουργία χώρων πρασίνου και αναψυχής και τη βελτίωση του περιβάλλοντος της περιοχής, πλην όμως τούτο δεν έχει χρησιμοποιηθεί μέσα στα καθοριζόμενα από το Σύνταγμα και το νόμο χρονικά περιθώρια και/ή ο σκοπός για τον οποίο απαλλοτριώθη κατέστη ανέφικτος, είναι άκυρη και/ή παράνομη και/ή ελήφθη καθ' υπέρβαση εξουσίας.
2. Οιανδήποτε άλλη διαταγή και/ή απόφαση το Δικαστήριο ήθελε διατάξει.
3. ΄Εξοδα, πλέον έξοδα επίδοσης, πλέον Φ.Π.Α.»
Το Υπουργικό Συμβούλιο με την Απόφασή του αρ. 29.311 και ημερομηνίας 9.11.1987 αποφάσισε όπως, για την υλοποίηση του Σχεδίου Αναβίωσης της περιοχής Xρυσαλινιώτισσας στον Άγιο Κασσιανό, γίνουν οι αναγκαίες απαλλοτριώσεις γης και κτιρίων από την Κυβέρνηση και όπως η γη και τα κτίρια που θα απαλλοτριώνονταν εκμισθωθούν στη συνέχεια στο Δήμο Λευκωσίας πάνω σε μακροχρόνια βάση.
Μεταξύ των απαλλοτριωθέντων κτημάτων ήταν και το τεμάχιο του Αιτητή με αριθμό 219 Φ/Σχ. XXII46.3.XIl και XVI.
Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την απαλλοτρίωση και επίταξη της αναγκαίας ιδιωτικής ακίνητης ιδιοκτησίας στην περιοχή και με τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης αρ. 1897 ημερομηνίας 18.12.87 και το Διάταγμα αρ. 1583 ημερομηνίας 14.10.88 απαλλοτριώθηκαν συνολικά 56 ιδιοκτησίες για σκοπούς υλοποίησης του πιο πάνω Σχεδίου και συγκεκριμένα για τους ακόλουθους σκοπούς δημόσιας ωφέλειας:
(α) την πολεοδομία και χωροταξία,
(β) την προμήθεια ή διατήρηση ή ανάπτυξη προμηθειών και υπηρεσιών που είναι αναγκαίες για τη ζωή ή προάγουν την ευημερία ή την αναψυχή του κοινού,
(γ) τη δημιουργία ή συντήρηση ή ανάπτυξη δημόσιων οικημάτων ή δημόσιων έργων,
(δ) τη δημιουργία ή συντήρηση ή ανάπτυξη τόπων αναψυχής,
(ε) τη δημιουργία ή συντήρηση ή ανάπτυξη των συγκοινωνιών, και
(στ) την καλύτερη για τη δημόσια ωφέλεια χρησιμοποίηση και ανάπτυξη ιδιοκτησίας.
Εναντίον της Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης υποβλήθηκαν 30 ενστάσεις, από τις οποίες είχαν γίνει αποδεχτές δύο και οι υπόλοιπες απορρίφθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Το ποσό αποζημίωσης που προσφέρθηκε αρχικά στον αιτητή δεν έγινε αποδεκτό και το ζήτημα είχε παραπεμφθεί στο επαρχιακό δικαστήριο με σκοπό τον καθορισμό της καταβλητέας αποζημίωσης. Εκδόθηκε απόφαση στις 17.3.1997. Αφού έγινε η πληρωμή, η διαδικασία εγγραφής του απαλλοτριωθέντος τεμαχίου του αιτητή στο όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας ολοκληρώθηκε στις 2.7.1999.
Ο δικηγόρος του αιτητή, με επιστολή του ημερομηνίας 26.1.2006, υπέβαλε αίτημα για επιστροφή μέρους του τεμαχίου 219 γιατί, όπως ισχυρίστηκε, το εν λόγω τμήμα του τεμαχίου δεν χρησιμοποιήθηκε για το σκοπό της απαλλοτρίωσης.
Ο Δήμος Λευκωσίας με επιστολή του προς το δικηγόρο του αιτητή, η οποία κοινοποιήθηκε και στο Υπουργείο Εσωτερικών, τον πληροφόρησε ότι το τεμάχιο του πελάτη του, απαλλοτριώθηκε για σκοπούς εφαρμογής του Σχεδίου Αναβίωσης του Αγίου Κασσιανού και Χρυσαλινιώτισσας και ότι η υλοποίηση του έργου είχε προχωρήσει κατά φάσεις, με χρηματοδότηση από τα Ηνωμένα Έθνη. Ειδικότερα τον πληροφόρησε, ότι το υπ' αναφορά τεμάχιο διαμορφώθηκε σε πάρκο με χρηματοδότηση ύψους ΛΚ20.000 και ότι ο Δήμος δεν μπορεί να συστήσει την επιστροφή του.
Σε επιστολή και πάλι του Δήμου Λευκωσίας ημερομηνίας 23.6.2006 προς το δικηγόρο του αιτητή σημειώθηκαν μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα σχετικά με το ζήτημα:
«8. Στα πλαίσια του έργου που περιγράφηκε πιο πάνω απαλλοτριώθηκαν τμήματα των τεμαχίων που περιβάλλονται από τις οδούς Μίνωος και Χρυσαλινιώτισσας μεταξύ των οποίων και το τμήμα του τεμαχίου 219.
Ο στόχος ήταν η δημιουργία εσωτερικού χώρου πρασίνου που λόγω της περίκλειστης προστατευμένης θέσης του είναι κατάλληλος να χρησιμοποιηθεί από το παρακείμενο νηπιαγωγείο και την παιδική λέσχη. Παράλληλα ο χώρος αυτός μπορεί να είναι προσβάσιμος από τον ξενώνα του Πανεπιστημίου Κύπρου αλλά και από τους κατοίκους των οικοδομών που το περιβάλλουν.
9. Η διαμόρφωση του χώρου αυτού σχεδιάστηκε αρχικά το 1989 άλλα λόγω των ενστάσεων εναντίον των απαλλοτριώσεων και της χρονοβόρας διαδικασίας μέχρι την εξασφάλιση ελεύθερης χρήσης όλων των τεμαχίων, έγινε κατορθωτό να υλοποιηθεί το 1999 μέρος του σχεδίου με χρηματοδότηση που εξασφαλίσθηκε μέσω του προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) με αριθμό συμβολαίου C-99-2446.
10. Στη φάση αυτή έγιναν πλακόστρωτα βοηθητικοί χώροι και τοποθετήθηκαν οι παροχές σε τμήματα των τεμαχίων 243, 245, 219, 218, 214, 215. Το σχέδιο όμως δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί γιατί το κεντρικό τεμάχιο του κήπου με αριθμό 220 το οποίο στεγάζει τώρα το νηπιαγωγείο δεν μπορούσε να εξασφαλισθεί έγκαιρα λόγω προβλημάτων διαχείρισης και έξωσης των ενοικιαστών. Τα πλακόστρωτα σταμάτησαν μέχρι τους τοίχους περίφραξης του κτιρίου και τα υλικά επίστρωσης φυλάχτηκαν σε παρακείμενη οικοδομή μέχρι να μας επιτραπεί η χρήση του χώρου.
11. Τώρα που η ιδιοκτησία στο κέντρο του κήπου έχει περιέλθει στη δικαιοδοσία του Δήμου και έχει συντηρηθεί υπάρχει η δυνατότητα ολοκλήρωσης του χώρου πρασίνου και σύνδεση μεταξύ όλων των ανοικτών χώρων για τη δημιουργία αυτού του μικρού πάρκου.
12. Αντιλαμβάνεστε, ότι για τη δημιουργία του πάρκου αυτού βασική προϋπόθεση ήταν η διαθεσιμότητα όλων των τεμαχίων που το απαρτίζουν. Από τη στιγμή που αντιμετωπίζεται πρόβλημα ενστάσεων, διαχείρισης ή εξώσεων σε κάποια από τα τεμάχια η διαμόρφωση του κήπου καθυστερούσε στο σύνολό της.
13. Η απαλλοτρίωση του τεμαχίου 219 έγινε στα πλαίσια της συνολικής απαλλοτρίωσης όλων των ιδιοκτησιών για το οικιστικό πρόγραμμα που αφορούσε το σύνολο του Προγράμματος Αναβίωσης Χρυσαλινιώτισσας. Το έργο αυτό λόγω μεγέθους και της σταδιακής χρηματοδότησης ούτως ή άλλως κατασκευαζόταν κατά φάσεις.
14. Ο σκοπός του όλου Σχεδίου Αναζωογόνησης έχει επιτευχθεί σε σημαντικό βαθμό, δεδομένου ότι αναβαθμίστηκε το οικιστικό περιβάλλον, προσέλκυσε νεαρά ζευγάρια με παιδιά και κινητοποίησε του ιδιώτες ιδιοκτήτες να συντηρήσουν και εκείνοι τα δικά του σπίτια.
15. Η επιλεκτική ανάκληση της απαλλοτρίωσης ιδιοκτησιών είναι εκτός του πνεύματος του έργου αναβίωσης της περιοχής και κάτι τέτοιο θα ανέτρεπε τις βασικές επιδιώξεις του. Εξάλλου ο χώρος πρασίνου θα χρησιμοποιείται στην πράξη από τους κατοίκους των οικοδομών που γειτνιάζουν άμεσα και από τα παιδιά του νηπιαγωγείου.»
Αποτελεί ισχυρισμό του αιτητή ότι η απόφαση για μη επιστροφή τμήματος του απαλλοτριωθέντος τεμαχίου του λήφθηκε κατά παράβαση του Άρθρου 23.5 του Συντάγματος και του Άρθρου 15(1) του Νόμου, στα οποία προνοείται επιστροφή της απαλλοτριωθείσας περιουσίας στον ιδιοκτήτη, εάν, μετά παρέλευση τριών ετών από την ημερομηνία από την οποία η ιδιοκτησία περιήλθε στην Απαλλοτριούσα Αρχή, ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν κατέστη εφικτός.
Στην προκείμενη περίπτωση, υποστηρίζει ο αιτητής ο σκοπός της απαλλοτρίωσης, παρά την παρέλευση σχεδόν 20 χρόνων από τη δημοσίευσή της, δεν κατέστη εφικτός και, ως εκ τούτου, δυνάμει των πιο πάνω συνταγματικών και νομοθετικών προνοιών, η Απαλλοτριούσα Αρχή όφειλε να του επιστρέψει το απαλλοτριωθέν τεμάχιο του. Λέγει συναφώς ότι, σε αντίθεση με τα όσα αναφέρονται στις δύο επιστολές του Δήμου Λευκωσίας, στο επίδικο τεμάχιο «ουδέν έργον έγινε αλλά αντιθέτως τούτο, ευρίσκετο εις άθλιαν κατάσταση, εγκαταλελειμμένο και γεμάτο αγριόχορτα και ακαθαρσίες, ακριβώς δίπλα από την οικία του αιτητή αποτελούντος τούτο εστίαν μολύνσεως». Ο αιτητής επισυνάπτει με τη γραπτή αγόρευση του φωτογραφίες του επίδικου τεμαχίου τις οποίες, αναφέρει, πήρε ο ίδιος στις 27/4/2006 και οι οποίες δεικνύουν, κατά τον ισχυρισμόν του, ότι το απαλλοτριωθέν τεμάχιο βρίσκεται σε «άθλια κατάσταση, εγκαταλελειμμένο και γεμάτο αγριόχορτα». Προς ενίσχυση επίσης του ισχυρισμού του επισυνάπτει την «Όπου Δει» επιστολή του Αρχιτέκτονα κ. Ιωάννη Ιωάννου στην οποία αναφέρεται ότι:
«. έχει απομονωθεί και περικλεισθεί ένα σημαντικό μέρος της εσωτερικής αυλής της οικίας του εδώ και 18 χρόνια με το σκοπό να δημιουργηθεί ένα μικρό πάρκο χώρος πρασίνου.
Μέχρι σήμερα δεν γίνει καμιά εργασία για την υλοποίηση του έργου.
Το μέρος έχει αφεθεί στο έλεος του, εγκαταλελειμμένο και χωρίς προσβάσεις.
Το μέρος έχει γεμίσει με τροκτικά και άλλα ζωύφια.
Ο χώρος που έχει απαλλοτριωθεί είναι περίκλειστος , τα μόνα άτομα δε που είχαν όφελος από τη δημιουργία χώρου πρασίνου είναι μόνον οι ένοικοι των κατοικιών που εφάπτονται του χώρου και όχι οι υπόλοιποι συμπολίτες μας ή τρίτοι που κατοικούν στην περιοχή.»
Εφόσον για 20 χρόνια, διατείνεται ο αιτητής, δεν έγιναν οποιαδήποτε έργα απαλλοτρίωσης στο επίδικο τεμάχιο, ο σκοπός της έχει καταστεί ανέφικτος και επομένως η επίδικη απαλλοτριωθείσα ακίνητη ιδιοκτησία του θα πρέπει να του επιστραφεί. Περαιτέρω ισχυρίζεται ότι καμιά χρησιμότητα είχε ή θα έχει η στέρηση του τεμαχίου του από το νόμιμον ιδιοκτήτη του για τους σκοπούς που έχουν επικαλεστεί οι Καθ' ων η αίτηση αλλά ούτε και το δημόσιον συμφέρον έχει εξυπηρετηθεί ή πρόκειται να εξυπηρετηθεί.
Από την άλλη πλευρά οι καθ΄ ων η αίτηση λέγουν ότι η διοίκηση ενήργησε εντός του πλαισίου του Συντάγματος και του Νόμου, το υπό αναφορά τμήμα του πρώην τεμαχίου του αιτητή εξακολουθεί να εξυπηρετεί το σκοπό της απαλλοτρίωσης ως ανοικτός χώρος πρασίνου και επομένως δεν ισχύει, στην παρούσα υπόθεση, η ερμηνεία που δίδει ο αιτητής στις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου.
Το Άρθρο 23 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Στην παράγραφο 5 αυτού προνοείται ότι οποτεδήποτε ακίνητη ιδιοκτησία έχει απαλλοτριωθεί αναγκαστικώς, αυτή θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για αυτό το σκοπό. Αν δεν καταστεί εφικτός ο σκοπός της απαλλοτρίωσης εντός τριών ετών, η Απαλλοτριώσασα Αρχή υποχρεώνεται να προσφέρει την ιδιοκτησία επί τη καταβολή της τιμής κτήσεως στο πρόσωπο από το οποίο την απαλλοτρίωσε. Σε τέτοια περίπτωση το πρόσωπο εκείνο δικαιούται σε τρεις μήνες να γνωστοποιήσει την πρόθεση του κατά πόσο αποδέχεται ή όχι την επιστροφή.
Το άρθρο 15(1) του Περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου του 1962 (Ν. 15/62) επαναθεσπίζει την υποχρέωση αυτή της διοίκησης και ρυθμίζει λεπτομερειακά τις ευθύνες και τα δικαιώματα κάθε πλευράς.
Η απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέϊτς Λτδ ν. Δημοκρατίας, (2006) 3ΑΑΔ 166 υπέδειξε ότι η ορθή ερμηνεία ως προς το εύρος του Άρθρου 23.5 του Συντάγματος πρέπει να συνάδει με το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ιδιοκτησίας για αυτό και η Απαλλοτριούσα Αρχή πρέπει να λαμβάνει ουσιαστικά μέτρα που να καθιστούν το σκοπό της απαλλοτρίωσης «εφικτά» υλοποιήσιμο μέσα στην προβλεπόμενη από το Σύνταγμα περίοδο δηλαδή σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αφού έγινε αναδρομή στις κατά καιρούς εκδοθείσες αποφάσεις τονίστηκε ότι εάν το κριτήριο του εφικτά πραγματοποιήσιμου συναρτάται προς την υποκειμενική διάθεση της διοίκησης να συνεχίζει να επιθυμεί και να ενδιαφέρεται για την πραγμάτωση του έργου στο μέλλον χωρίς όμως συγχρόνως να έχει ήδη εμπράκτως προβεί στις ενέργειες εκείνες που είναι εύλογα αναγκαίες, προς υλοποίηση του έργου, το κριτήριο αυτό θα αφίσταται του συνταγματικού κριτηρίου εφόσον θα παρέχει στη Διοίκηση, εσαεί, δικαίωμα να κατακρατά την ιδιοκτησία χωρίς να πραγματώνει το σκοπό της κτήσης της.
Παρατίθεται απόσπασμα από την απόφαση της Ολομέλειας (πιο πάνω) όπου τονίστηκαν τα ακόλουθα σχετικά:
« Η παραπομπή στο εφικτά υλοποιήσιμο του σκοπού της απαλλοτρίωσης αποκαθιστά την ορθή διατύπωση του συνταγματικού κριτηρίου, η οποία συναρτά την εφαρμογή του Άρθρου 23.5 προς τη διαρκή υποχρέωση της διοίκησης να χρησιμοποιήσει το κτήμα για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκε και έτσι να καθιστά συνεχώς, και βεβαίως όχι μόνο μέσα στην περίοδο των τριών ετών από την απαλλοτρίωση, εφικτά πραγματοποιήσιμο το σκοπό αυτό. Το να τίθεται το ερώτημα με άλλους όρους, δηλαδή κατά πόσο ο σκοπός της απαλλοτρίωσης εγκατελείφθη ή δεν κατέστη ανέφικτος, δεν συνιστά απλώς αλλαγή έμφασης αλλά εμπεριέχει τον κίνδυνο να διολισθήσει η διερεύνηση από τα πραγματικά αντικειμενικά δεδομένα που διέπουν το εφικτά πραγματοποιήσιμο του σκοπού σε πεδίο όχι πολύ πέραν των υποκειμενικών διαθέσεων της διοίκησης με ανάλογες συνέπειες..».
Σύμφωνα με την Ευθυμιάδης το βάρος, σε ένα αιτητή αντιμέτωπο με την άρνηση της Διοίκησης επιστροφής του ακινήτου του, δεν είναι να αποδείξει ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης εγκαταλείφθηκε ή δεν κατέστη ανέφικτος αλλά ότι η διοίκηση δεν έχει προβεί στις ενέργειες εκείνες που θα ήταν εύλογα αναγκαίες, για την υλοποίηση του έργου. Το κατά πόσον έχει καταστεί εφικτό να πραγματοποιηθεί ο σκοπός της απαλλοτρίωσης κρίνεται με αναφορά στο σύνολο των αντικειμενικών δεδομένων όπως έχουν διαμορφωθεί κατά τον ουσιώδη χρόνο, περιλαμβανομένων των δεδομένων που ακολούθησαν την απαλλοτρίωση.
Στην προκείμενη περίπτωση έχομε ως δεδομένο ότι η απαλλοτρίωση του επίδικου τεμαχίου 219 έγινε στα πλαίσια της συνολικής απαλλοτρίωσης όλων των ιδιοκτησιών για το οικιστικό πρόγραμμα που αφορούσε στο σύνολο του Προγράμματος Αναβίωσης της Χρυσαλινιώτισσας.
Στη σχετική Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης σημειώθηκε ότι μεταξύ των λόγων που αυτή επιβαλλόταν ήταν για:
«(α) Τη συντήρηση και ανακαίνιση των παραδοσιακών οικιστικών μονάδων της παλιάς Λευκωσίας με τρόπο ενιαίο και συντονισμένο και την ανέγερση οικιστικών μονάδων που να συνάδουν με το περιβάλλον.
...............................
(η) Τη δημιουργία χώρων πρασίνου και αναψυχής και η βελτίωση του περιβάλλοντος της περιοχής αυτής.»
Στο πιο πάνω πλαίσιο, είχε γίνει και η σχετική αναφορά στις επιστολές που είχε αποστείλει ο Δήμος Λευκωσίας ημερομηνίας 10.3.2006 και 23.6.2006 προς το δικηγόρο του αιτητή σε απάντηση στο αίτημα να του επιστραφεί το συγκεκριμένο τμήμα του απαλλοτριωθέντος τεμαχίου του, ενημερώνοντας παράλληλα τον αιτητή αναφορικά με το ιστορικό της διαμόρφωσης του συγκεκριμένου τμήματος του τεμαχίου ως χώρου πρασίνου καθώς και για τις μελλοντικές ενέργειες του Δήμου με σκοπό την περαιτέρω αξιοποίηση του ως χώρου πρασίνου μαζί με τα υπόλοιπα απαλλοτριωθέντα για τον ίδιο σκοπό τεμάχια τα οποία αφορούσαν στο σύνολο του Προγράμματος Αναβίωσης Χρυσαλινιώτισσας.
Είναι φανερό ότι επρόκειτο για την αναβίωση ολόκληρης της περιοχής Χρυσαλινιώτισσας και ότι με το σχετικό σχεδιασμό καλυπτόταν τόσο η έκταση στην οποία μεταφέρονταν οι οικίες των κατοίκων, όσο και οι στοιχειώδεις κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, αφού και τα δύο μαζί, προφανώς συντελούσαν στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος της περιοχής στο σύνολο της.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπομνησθεί ότι η αρμοδιότητα σχεδιασμού και τεχνικής διαχείρισης ενός έργου όπως του Σχεδίου Αναβίωσης Χρυσαλινιώτισσας, και ειδικότερα, η ευχέρεια εκτίμησης και καθορισμού των κοινόχρηστων χώρων ή χώρων πρασίνου κατά το σχεδιασμό του, ανήκει αποκλειστικά στη Διοίκηση .
Από μόνο του το γεγονός ότι το συγκεκριμένο τμήμα του τεμαχίου του αιτητή καθορίστηκε ως κοινόχρηστος ανοικτός χώρος πρασίνου αλλά και το ότι εξακολουθεί να παραμένει και να χρησιμοποιείται ως ανοικτός χώρος πρασίνου συντελεί ουσιαστικά στην πραγμάτωση του σκοπού της απαλλοτρίωσης στο σύνολο της ήτοι στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος της περιοχής, άσχετα με το αν, μέχρι στιγμής, δεν έχουν ολοκληρωθεί έργα προς την καλύτερη διαμόρφωση των απαλλοτριωθέντων τεμαχίων ως χώρων πρασίνου (Πχ σύνδεση μεταξύ όλων των ανοικτών χώρων πρασίνου στην περιοχή για τη δημιουργία ενιαίου πάρκου, δεντροφύτευση τους κλπ ).
Υπό το φως της απόφασης της Ολομέλειας στην Ευθυμιάδης και σε συνάρτηση με τα γεγονότα της υπόθεσης, κρίνω ότι με την επιλογή, τον καθορισμό, την εγγραφή και τη διατήρηση του συγκεκριμένου τμήματος του τεμαχίου του αιτητή, ως ανοικτού χώρου πρασίνου, η Διοίκηση έχει καταδείξει έμπρακτα την πραγμάτωση του σκοπού της απαλλοτρίωσης.
Η εξεταζόμενη περίπτωση διαχωρίζεται, κατά την κρίση μου, από τις περιπτώσεις εκείνες όπου ακίνητη ιδιοκτησία κρατείται μέχρι το κράτος να αποφασίσει να οριστικοποιήσει και υλοποιήσει την πρόθεση του να τη χρησιμοποιήσει για το συγκεκριμένο σκοπό της απαλλοτρίωσης π.χ. για την ανέγερση συγκεκριμένου οικοδομήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις η κατακράτηση ακίνητης ιδιοκτησίας θα ήταν έξω από τα πλαίσια του σκοπού της απαλλοτρίωσης, το εφικτό του οποίου κρίνεται πάντοτε σε συνάρτηση με τα δεδομένα της κάθε απαλλοτρίωσης, και που πιθανόν στις περιπτώσεις εκείνες να απέληγε σε προσπορισμό αδικαιολόγητου οφέλους στο κράτος και πρόκληση αντίστοιχης ζημιάς στον ιδιοκτήτη αν, ως συνήθως, η αξία της γης είχε εν τω μεταξύ αυξηθεί.
Στην προκείμενη περίπτωση ο σκοπός της απαλλοτρίωσης έχει επιτευχθεί εφόσον το απαλλοτριωθέν μέρος του επίδικου τεμαχίου είναι και εξακολουθεί να παραμένει ανοικτός χώρος, πρασίνου, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα το λόγο δημόσιας ωφέλειας για τον οποίο κρίθηκε αναγκαία η απαλλοτρίωσή του.
Παρόλο που παρατηρείται, όπως φαίνεται, το ανεπίτρεπτο φαινόμενο ο χώρος να μην είναι καθαρισμένος, όπως είναι προορισμένος, αυτό δεν αποτελεί, κατά την κρίση μου, καθοριστικό στοιχείο που καθιστά την επιστροφή του επίδικου τεμαχίου επιτρεπτή ή και επιβεβλημένη.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με €1.200.- έξοδα, εις βάρος του αιτητή.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.