ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 570/2008)
30 Μαρτίου, 2010
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
TIAN WESTENBERG,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Καθ΄ων η Αίτηση.
Χ. Φωτίου, για τον Αιτητή.
Δ. Νικολάτου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Aιτητής με την παρούσα προσφυγή ζητά την ακύρωση της απόφασης των Kαθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 5.3.08 με την οποία ακυρώθηκε η άδεια παραμονής του και του ζητήθηκε να εγκαταλείψει το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Ο Αιτητής, ο οποίος γεννήθηκε στις 9.10.1987, είναι υπήκοος Ν. Αφρικής. Αφίχθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο μαζί με τους γονείς του, με τουριστικές θεωρήσεις στις 17.6.1995. Επανήλθε ως τουρίστας με την οικογένεια του, ακόμη δύο φορές. Στις 6.6.1996 κατόπιν αίτησης της οικογένειας του, μητέρας, πατέρα και ανήλικης αδερφής του, όλοι Νοτιοαφρικάνικης υπηκοότητας, τους παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής ως επισκέπτες μέχρι 3.3.1997 η οποία στη συνέχεια παρατάθηκε μέχρι 30.12.1997. Ακολούθως, ο Αιτητής μαζί με την οικογένεια του αναχώρησαν και επανήλθαν άλλες δύο φορές, με τελευταία ημερομηνία άφιξης τις 27.4.1998.
Κατά την τελευταία άφιξη τους, η οικογένεια του Αιτητή υπέβαλε αίτηση για παράταση της προσωρινής παραμονής τους ως επισκέπτες, η οποία όμως απορρίφθηκε με το αιτιολογικό ότι δεν παρουσίασαν επαρκείς πόρους συντήρησης. Έτσι με επιστολή ημερομηνίας 14.8.1998 τους πληροφόρησαν για την απόρριψη της αίτησης τους και τους κάλεσαν να αναχωρήσουν αμέσως από τη Δημοκρατία.
Όμως στη συνέχεια τους παραχωρήθηκαν άδειες προσωρινής παραμονής και με παρατάσεις παρέμειναν στην Κύπρο, υπό το ίδιο καθεστώς, μέχρι τις 30.6.2003, ενώ στο μεταξύ στις 9.6.2003 ο πατέρας του Αιτητή, υπέβαλε αίτηση για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας. Αφού παρέμειναν παράνομα μέχρι τις 2.7.2004, κατά την ίδια ημερομηνία αναχώρησαν από την Κύπρο, πριν τοποθετηθούν στο κατάλογο ανεπιθύμητων ατόμων («Stop List») λόγω της παράνομης παραμονής.
Επανήλθαν και έφυγαν ως τουρίστες ακόμη δύο φορές, οπότε οκτώ μήνες μετά την τελευταία άφιξη τους, η μητέρα του Αιτητή υπέβαλε εκ νέου αίτηση για παραχώρηση άδειας προσωρινής παραμονής και εργασίας ως καθηγήτρια, σε ιδιωτικό σχολείο, για το Ακαδημαϊκό έτος 2004-2005. Όμως οι Καθ' ων η αίτηση με επιστολή τους ημερομηνίας 27.9.2005 την πληροφόρησαν ότι εξαιτίας της προηγούμενης παράνομης παραμονής της στην Κύπρο, η αίτηση της απορρίπτεται. Επίσης την κάλεσαν όπως αναχωρήσει αμέσως από την Κύπρο.
Στη συνέχεια δόθηκε στην οικογένεια του Αιτητή ακόμη μια άδεια προσωρινής παραμονής μέχρι τις 30.6.06, με σκοπό οι Καθ' ων η αίτηση να εξετάσουν το αίτημα του πατέρα του για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας. Η αίτηση αυτή τελικά απορρίφθηκε και οι Καθ' ων η αίτηση με επιστολή τους ημερομηνίας 11.10.2006 προς τον πατέρα του Αιτητή, τον καλούσαν να αναχωρήσει αμέσως από τη Δημοκρατία διαφορετικά θα λαμβάνονταν μέτρα για την απομάκρυνση του. Εν τω μεταξύ ο γάμος των γονιών του Αιτητή λύθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Πάφου στις 30.10.2006.
Η μητέρα του Αιτητή στις 2.3.2007 με επιστολή της και επικαλούμενη τη φοίτηση των παιδιών της σε σχολείο, ζήτησε την έκδοση θεωρήσεων επανεισόδου με σκοπό τη συμπλήρωση του σχολικού έτους. Οι Καθ' ων η αίτηση αποδέχθηκαν το αίτημα της και εξέδωσαν άδειες μέχρι τις 31.8.2007, μόνο για την ίδια, τον Αιτητή και την αδερφή του.
Ακολούθως, η μητέρα του Αιτητή, στις 30.3.2007 παντρεύτηκε τον Robertus Wilnemns Keetman, Ολλανδό υπήκοο. Στις 10.8.2007 τα δύο παιδιά της και η ίδια, υπέβαλαν αιτήσεις, βάσει του καθεστώτος των Ευρωπαίων Πολιτών και των Εξαρτωμένων τους, στηριζόμενοι στην Ολλανδική υπηκοότητα του δεύτερου συζύγου της μητέρας του Αιτητή. Όπως αναφέρεται στις σχετικές άδειες και τα έγγραφα διαμονής, αυτά εκδόθηκαν στις 26.10.2007, δυνάμει του περί Ελεύθερης Διακίνησης και Διαμονής των Υπηκόων των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους Νόμο του 2003 (Ν. 92(Ι)/03). Αμέσως μετά την έκδοση των σχετικών αδειών, και συγκεκριμένα στις 13.11.2007, η μητέρα του Αιτητή μαζί με τον Ολλανδό σύζυγο της αναχώρησαν για την Ολλανδία αφήνοντας πίσω την δεκαπεντάχρονη κόρη της και τον ενήλικα πλέον γιο της και Αιτητή στην παρούσα προσφυγή.
Στις 5.3.2008, οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν την ακύρωση της άδειας που του εκδόθηκε στις 26.10.2007, με το σκεπτικό ότι ο Αιτητής για την εξασφάλιση της, ενώ δηλώθηκε ως μέλος οικογένειας Ευρωπαίου πολίτη, απέκρυψε το γεγονός ότι η μητέρα του και ο δεύτερος σύζυγος της, σκόπευαν να εγκαταλείψουν την Κύπρο και να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ολλανδία, πράγμα που έπραξαν μετά από λίγες μέρες και συγκεκριμένα στις 13.11.2007. Ενόψει της ακύρωσης της άδειας του, κλήθηκε να εγκαταλείψει την Κύπρο.
Ο Αιτητής προσβάλλει την πιο πάνω απόφαση ως παράνομη και με ένα λόγο ακύρωσης προβάλλει ότι αυτή είναι αναιτιολόγητη και παραβιάζει τη σχετική νομοθεσία. Όσον αφορά τον δεύτερο λόγο της μη δέουσας έρευνας, αυτός προβάλλεται για πρώτη φορά στη γραπτή απάντηση του και δεν μπορεί να εξεταστεί από το Δικαστήριο.
Ο συνήγορος του Αιτητή συγκεκριμένα προβάλλει ότι το άρθρο 13 του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στην Επικράτεια της Δημοκρατίας Νόμου του 2007 (Ν. 7(Ι)/07), στο εξής «ο Νόμος», προνοεί ότι δεν επηρεάζουν το δελτίο διαμονής εξαρτώμενου τέκνου, απουσίες πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες δεν υπερβαίνουν τους έξι μήνες. Με δεδομένο ότι είναι παραδεκτό ότι ο Αιτητής κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν εξαρτώμενος του Ολλανδού συζύγου της μητέρας του και το δελτίο διαμονής του δεν έχει ανακληθεί, αλλά ισχύει μέχρι 26.10.2012, δεν τίθεται θέμα μη εφαρμογής του άρθρου 13 του Νόμου. Συγκεκριμένα, τα εδάφια (4) και (5) του άρθρου 13 προβλέπουν ότι:-
13.-(4) Η ισχύς του δελτίου διαμονής δεν επηρεάζεται από προσωρινές απουσίες που δεν υπερβαίνουν τους έξη μήνες ετησίως ή από απουσίες μεγαλύτερης διάρκειας για την εκπλήρωση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας ή από μια απουσία δώδεκα συναπτών μηνών κατ' ανώτατο όριο για σοβαρούς λόγους, περιλαμβανομένης εγκυμοσύνης και μητρότητας, σοβαρής ασθένειας, σπουδών ή επαγγελματικής κατάρτισης ή απόσπασης σε άλλο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα.
(5) Η ισχύς του δελτίου διαμονής τερματίζεται όταν η απουσία υπερβαίνει τις χρονικές περιόδους που αναφέρονται στο εδάφιο (4) ανωτέρω.»
Στην προκειμένη περίπτωση, ακόμη και αν γίνει δεχτός ο ισχυρισμός των Καθ'ων η αίτηση ότι η μητέρα του Αιτητή μαζί με τον Ολλανδό σύζυγο της αναχώρησαν από τη Δημοκρατία στις 13.11.2007, γεγονός το οποίο δεν είναι παραδεχτό από το συνήγορο του Αιτητή και πάλιν δεν έχει παρέλθει το κρίσιμο χρονικό διάστημα των 6 μηνών που τάσσει ο Νόμος, αφού η άδεια του Αιτητή ακυρώθηκε στις 5.3.2008, δηλαδή πριν να συμπληρωθούν έξι μήνες απουσίας πολίτη κράτους μέλους, όπως ορίζει το Άρθρο 13 του Νόμου. Επίσης, ο κ. Φωτίου εισηγήθηκε ότι οι Καθ' ων η αίτηση κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης δεν έλαβαν υπόψη ότι ο Αιτητής είναι 21 ετών και ότι διαμένει στην Κύπρο από την ηλικία των 9 ετών.
Από την άλλη, η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση, αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι δεν αποδείχθηκε ότι η μητέρα του Αιτητή και ο δεύτερος σύζυγος της αναχώρησαν από την Κύπρο στις 13.11.2007, εισηγήθηκε ότι αυτό βεβαιώνεται γραπτώς από την αρμόδια υπάλληλο των αερογραμμών με τις οποίες αναχώρησαν. Όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι η ακύρωση του δελτίου διαμονής του Αιτητή είναι παράνομη, αφού το δελτίο διαμονής του Ευρωπαίου συζύγου της μητέρας του Αιτητή, από το οποίο εξαρτάται το δελτίο διαμονής του Αιτητή, παραμένει σε ισχύ (δεν έχουν συμπληρωθεί οι έξι μήνες απουσίας πολίτη κράτους μέλους, όπως ορίζει ο Νόμος), η κα Νικολάτου αντιτείνει πέραν της κατ' ισχυρισμό δόλιας εξασφάλισης του δελτίου, ότι με βάση σημείωση στο ίδιο το έγγραφο, η ακύρωση της άδειας διαμονής του Αιτητή δεν επηρεάζεται από την ακύρωση της άδειας πολίτη κράτους μέλους.
Ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί.
Κατ' αρχάς θα ήθελα να ασχοληθώ με το νομικό καθεστώς που διέπει την αίτηση. Ο δικηγόρος του Αιτητή, όπως φαίνεται στον τίτλο της αίτησης, στηρίζεται στο Νόμο 92(Ι)/2003. Η συνήγορος των Καθ'ων η αίτηση με τα όσα αναφέρει στην αγόρευση της δεν φαίνεται να διαφωνεί με την πιο πάνω θέση. Όμως ο σχετικός Νόμος που διέπει την παρούσα αίτηση, είναι ο περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμος του 2007 (Ν. 7(Ι)/2007), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ κατά την ημέρα δημοσίευσης του στις 9.2.2007. Με δεδομένο ότι η αίτηση για παραχώρηση δελτίου διαμονής υποβλήθηκε στις 10.8.2007, δεν υπάρχει αμφιβολία για την εφαρμογή του. Πέραν τούτου, ο Νόμος του 2007 διά του άρθρου 39 προβλέπει ότι οι Νόμοι 92(Ι)/2003 και 126(Ι)/2004, καταργούνται. Επομένως, δεν μπορεί να τεθεί θέμα εφαρμογής του Νόμου 92(Ι)/2003, όπως φαίνεται να εισηγούνται οι δύο συνήγοροι.
Έρχομαι τώρα στην ουσία του λόγου ακύρωσης που αφορά στην παρανομία. Οι Καθ'ων η αίτηση ακύρωσαν το δελτίο διαμονής, επικαλούμενοι δόλο των γονέων του Αιτητή, ότι ενώ δήλωσαν ότι θα διέμεναν στη Δημοκρατία, λίγες μέρες μετά που τους παραχωρήθηκε η άδεια παραμονής, εγκατέλειψαν τη Δημοκρατία και εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Ολλανδία.
Κατ' αρχάς το γεγονός και μόνο της αναχώρησης τους από την Κύπρο, από μόνο του δεν στοιχειοθετεί δόλο. Ούτε από τη δήλωση ημερομηνίας 31.1.2008 του φυσικού πατέρα του Αιτητή, L.R. Westenberg, ότι συγκατατίθεται όπως οι πρώην σύζυγος του και ο δεύτερος σύζυγος της αιτηθούν από τις Ολλανδικές αρχές όπως δοθεί μόνιμη παραμονή στη θυγατέρα του Lenay, μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για ύπαρξη δόλου ή συμπεράσματος ότι ο δεύτερος σύζυγος της μητέρας του Αιτητή, ο οποίος είναι Ευρωπαίος υπήκοος, εγκατέλειψε μόνιμα την Κύπρο. Από τις 13.11.07 που η μητέρα του Αιτητή μαζί με το δεύτερο σύζυγο της εγκατέλειψαν την Κύπρο, μέχρι τις 5.3.2008 που ακυρώθηκε η άδεια διαμονής του Αιτητή, πέρασαν λιγότερο από 4 μήνες. Το άρθρο 13(4) του σχετικού Νόμου του 2007, προβλέπει ότι προσωρινές απουσίες που δεν υπερβαίνουν τους 6 μήνες ετησίως, δεν επηρεάζουν την ισχύ του δελτίου διαμονής. Περαιτέρω, το άρθρο 13(5) προβλέπει ότι η ισχύς του δελτίου διαμονής τερματίζεται όταν η απουσία υπερβαίνει της χρονικής περιόδου που αναφέρονται στο εδάφιο (4) του άρθρου 14.
Στην προκειμένη περίπτωση, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Εν πάση περιπτώσει, το δελτίο διαμονής που παραχωρήθηκε στον Ευρωπαίο πολίτη, ουδέποτε ακυρώθηκε ως αποτέλεσμα του κατ' ισχυρισμό δόλου. Από τη στιγμή που το δελτίο διαμονής του Ευρωπαίου πολίτη δεν ακυρώθηκε, δεν θα μπορούσε να ακυρωθεί ούτε το δελτίο διαμονής του Αιτητή, όπως φαίνεται να εισηγείται η συνήγορος των Καθ'ων η αίτηση. Όπως αναφέρεται στην ίδια την άδεια διαμονής του Αιτητή, ως εξαρτώμενου πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Το παρόν έγγραφο έχει την ίδια ισχύ με την άδεια διαμονής που χορηγήθηκε στον/στην υπήκοο κράτους μέλους....». Από αυτό προκύπτει ξεκάθαρα αλλά και σε συνάρτηση με το άρθρο 13(5) του Νόμου, ότι υπάρχει πλήρης εξάρτηση της μιας από την άλλης. Έτσι κατά την άποψη μου, εφόσον δεν είχε παρέλθει η εξάμηνη περίοδος που ορίζει άρθρο 13(4) του Νόμου, οι Καθ' ων η αίτηση παράνομα και κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης προχώρησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση. Μπορεί το ζήτημα αυτό να άπτεται της άσκησης κυριαρχίας του κάθε κράτους, όπως εισηγείται η κα Νικολάτου, αλλά δεν μπορεί να ασκείται κατά τρόπο που να συνιστά κατάχρηση εξουσίας και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να ασκείται σε αντίθεση με το εν ισχύϊ δίκαιο και ιδιαίτερα δεν μπορεί να αγνοείται το γεγονός ότι ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει αυτή η εξουσία να ασκείται σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία (Οδηγία 2004/38/ΕΚ) με την οποία εναρμονίστηκε ο Νόμος 7(Ι)/2007.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε παράνομα και θα πρέπει να ακυρωθεί.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠς