ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.499/2008)
17 Δεκεμβρίου, 2009
[K. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23, 28 και 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΟΝΟΥΦΡΙΟΣ ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ,
2. ΓΙΩΤΑ ΚΕΚΚΟΥ,
Αιτητές,
- ν -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
Ν. Τσαρδελλής, για τους Αιτητές.
Β. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η Aίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση των καθ΄ων η αίτηση με την οποία απορρίφθηκε υποβληθείσα αίτησή τους για χορήγηση πολεοδομικής άδειας προς ανέγερση κατοικίας στο Παραλίμνι, προσβάλλουν με την παρούσα αίτησή τους οι αιτητές. Σε σχέση με την αίτησή τους, η αρμόδια Πολεοδομική Αρχή είχε ζητήσει κατ΄ αρχήν τις απόψεις της Τοπικής Αρχής, ήτοι του Δήμου Παραλιμνίου ο οποίος, με σχετική επιστολή του ημερομηνίας 12.2.2007, ανταποκρίθηκε συστήνοντας τη χορήγηση της αιτουμένης άδειας. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου που κατατέθηκε στο Δικαστήριο, της εξέτασης της αίτησης επιλήφθηκε αργότερα μελετητής από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως του Επαρχιακού Γραφείου Αμμοχώστου. Ο μελετητής συνέστησε τη μη χορήγηση πολεοδομικής άδειας στην περίπτωση των αιτητών, λόγω μη ύπαρξης ικανοποιητικής προσπέλασης προς και από το τεμάχιο. Όπως ανέφερε σε σχετικό Έντυπο Μελέτης, στο οποίο και συμπλήρωσε στοιχεία του τεμαχίου και της προτεινόμενης ανάπτυξης, "Το τεμάχιο δεν διαθέτει ικανοποιητική προσπέλαση. Ο δρόμος στον οποίο εφάπτεται το τεμάχιο αποκόπτεται βορειότερα από το δρόμο πρωταρχικής σημασίας Παραλιμνίου-Πρωταρά, είναι μετατοπισμένη." (Σημ. προφανώς εννοεί η πρόσβαση). Στο Έντυπο επισυνάπτονται 11 εκτυπωμένες έγχρωμες φωτογραφίες οι οποίες παρουσιάζουν κάποιο χωματόδρομο. Τη σύσταση του μελετητή παρουσιάζεται να προσυπογράφει και ο Υπεύθυνος Λειτουργός του Γραφείου. Κατόπιν τούτου, η αρμόδια Πολεοδομική Αρχή, με σχετική γνωστοποίησή της ημερομηνίας 31.12.2007, προχώρησε στην άρνηση χορήγησης πολεοδομικής άδειας, με την ακόλουθη αιτιολογία:
"(500) Το τεμάχιο δεν διαθέτει προσπέλαση που να ικανοποιεί τις πρόνοιες της Εντολής 1/1994 και κατ΄ επέκταση της υποπαραγράφου 1(γ) της Πολιτικής 3(Α) της Δήλωσης Πολιτικής. Συγκεκριμένα ο δρόμος στον οποίο εφάπτεται το τεμάχιο σε τμήματα του είναι μετατοπισμένος και δεν υφίσταται επιτόπου ενώ η επιφάνεια του είναι εξαιρετικά ανώμαλη και η σύσταση του επιφανειακού εδάφους δεν διασφαλίζει την απαιτούμενη στεγανότητα. Σαν αποτέλεσμα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται απρόσκοπτα και άνετα από οχήματα όπως απαιτείται με βάση την παράγραφο 2.1 της Εντολής 1/1994.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
-------------
Λόγω του πιο πάνω σοβαρού προβλήματος που χαρακτηρίζει την προτεινόμενη ανάπτυξη, η αίτηση δεν μελετήθηκε λεπτομερώς και δεν είναι γνωστό κατά πόσο τηρούνται οι υπόλοιπες πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής (συντελεστής δόμησης, ποσοστό κάλυψης, κλπ)."
Προς υποστήριξη των θέσεών τους με τις οποίες ζητούν τον παραμερισμό της πιο πάνω απορριπτικής απόφασης των καθ΄ων η αίτηση, οι αιτητές προβάλλουν δύο νομικούς ισχυρισμούς - λόγους ακύρωσης: Ότι κατά την εξέταση της αίτησής τους από τους καθ΄ων η αίτηση δεν διενεργήθηκε δέουσα έρευνα και ότι η δοθείσα απ΄ αυτούς αιτιολογία για τη ληφθείσα απόφαση είναι εσφαλμένη. Θα συνεξετάσω τους λόγους τούτους εφόσον είναι φανερό από την ανάπτυξή τους ότι σε κάποιο βαθμό αλληλοκαλύπτονται.
Η εισήγηση περί μη διενέργειας δέουσας έρευνας και περί εσφαλμένης αιτιολογίας.
Επικαλούμενοι τις πρόνοιες του άρθρου 45 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου αρ. 158(Ι)/1999, σύμφωνα με τις οποίες η διοίκηση οφείλει να προβαίνει σε επαρκή έρευνα όλων των σχετικών γεγονότων, η δε έκταση της έρευνας εξαρτάται από τα περιστατικά κάθε υπόθεσης, οι αιτητές υποστηρίζουν ότι στην περίπτωση της αίτησής τους καμιά έρευνα εντοπίστηκε η οποία να φανερώνει τη βάση της αρνητικής απόφασης των καθ΄ων η αίτηση. Δεν αναφέρεται πουθενά κατά πόσο έγινε επιτόπια εξέταση, ούτε πώς εξήχθη το συμπέρασμα ότι ο δρόμος είχε μετατοπισθεί, ενώ αν και επισυνάπτονται κάποιες φωτογραφίες, τίποτε δεν εξηγείται ως προς το τι παρουσιάζουν. Ο τοπικός Δήμος Παραλιμνίου, αφού εξέτασε το θέμα, είχε συστήσει τη χορήγηση άδειας, πλην όμως οι καθ΄ων η αίτηση καμιά εξήγηση δεν έδωσαν γιατί διαφωνούσαν και καμιά διευκρίνιση δεν ζήτησαν ή έδωσαν. Σύμφωνα δε πάντα με τους αιτητές, εφόσον η δοθείσα από τους καθ΄ων η αίτηση αιτιολογία είχε βασισθεί στην ανεπαρκή έρευνα που περιγράφηκε πιο πάνω, αναπόφευκτα η δοθείσα αιτιολογία είναι εσφαλμένη. Παραλείπονται δε από τη δοθείσα αιτιολογία ουσιώδεις λεπτομέρειες ως προς την ύπαρξη του δημοσίου δρόμου, την επιφάνεια του εδάφους κατά μήκος του και όχι κατά μήκος οποιασδήποτε μετατόπισης στη χάραξη ή χρήση του κλπ.
Οι καθ΄ων η αίτηση στη δική τους αγόρευση επικαλούνται τη νομολογία σύμφωνα με την οποία δεδομένου ότι η ληφθείσα απόφαση ήταν εύλογα επιτρεπτή, τότε το Δικαστήριο δεν θα ενδιατρίψει σε δική του αξιολόγηση και άσκηση κρίσης επεμβαίνοντας έτσι στην εξουσία του οργάνου της διοίκησης. Περαιτέρω, οι καθ΄ων η αίτηση παραπέμπουν στις πρόνοιες των Κανονισμών που εκδόθηκαν με βάση τον περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96, και συγκεκριμένα στον Κανονισμό 15(Β)1 ο οποίος επιτάσσει ότι ουδεμία ανέγερση νέας οικοδομής επιτρέπεται εκτός εάν το τεμάχιο γης επί του οποίου θα ανεγερθεί εφάπτεται δημοσίας εγγεγραμμένης οδού. Παραπέμπουν επίσης οι καθ΄ων η αίτηση στις πρόνοιες της παραγράφου 1(γ) της Δήλωσης Πολιτικής η οποία προνοεί για την προϋπόθεση ύπαρξης κατάλληλης, ικανοποιητικής, άνετης και ασφαλούς δημόσιας προσπέλασης, όπως αυτή ερμηνεύεται με την Εντολή αρ. 1/1994 του Υπουργού Εσωτερικών. Υποστηρίζουν δε οι καθ΄ων η αίτηση ότι, τόσο από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου της υπόθεσης, όσο και από το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης, συνάγεται ότι οι καθ΄ων η αίτηση είχαν προβεί σε δέουσα έρευνα σε κάθε σχετικό στοιχείο και δικαιολόγησαν πλήρως τη ληφθείσα απόφασή τους.
Έχοντας διεξέλθει τα στοιχεία τα οποία τέθηκαν υπόψη του Δικαστηρίου μέσω των δικογράφων, όπως και αυτά που περιέχονται στα σχετικά έγγραφα εντός του διοικητικού φακέλου, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι αιτητές έχουν δίκαιο σε σχέση και με τους δύο νομικούς λόγους που προβάλλουν. Ως προς το θέμα της μη διενέργειας δέουσας έρευνας, ανακύπτουν τα ακόλουθα θέματα, υπό μορφή παρατηρούμενων κενών:
Κατ΄ αρχήν ήταν αντικειμενικά διακριβωμένο ότι πράγματι το τεμάχιο των αιτητών εφάπτετο δημοσίου δρόμου. Αυτό φαίνεται και στο χρησιμοποιηθέν τοπογραφικό σχέδιο και ο ίδιος ο μελετητής στο σχετικό έντυπο στο σημείο "η) Προσπέλαση", συμπλήρωσε, "Δημόσιος Δρόμος". Αυτή η προσπέλαση υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν ικανοποιητική για σκοπούς του προαναφερθέντος Κανονισμού 15(Β)1 των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Κανονισμών.
Όμως, παρά το ότι το τεμάχιο εφαπτόταν εγγεγραμμένου δημόσιου δρόμου, ο μελετητής της αίτησης δεν θεώρησε αυτό ικανοποιητικό. Έδωσε προς τούτο δύο εξηγήσεις:
1) Ότι "ο δρόμος στον οποίο εφάπτεται το τεμάχιο αποκόπτεται βορειότερα από το δρόμο πρωταρχικής σημασίας Παραλιμνίου-Πρωταρά" και
2) "Είναι μετατοπισμένη (η προσπέλαση) μέσω του.".
Σε σχέση με αυτές τις παρατηρήσεις, προκύπτουν τα ακόλουθα ουσιώδη ερωτήματα τα οποία δεν έχουν απαντηθεί και δεν φαίνεται να έτυχαν διερεύνησης ή περαιτέρω διερεύνησης. Αυτά είναι:
1. Κατ΄αρχήν ο συμπληρώσας το έντυπο με εκείνες τις παρατηρήσεις μελετητής επισκέφθηκε επί τόπου ο ίδιος την περιοχή; Σημειώνεται ότι ούτε στο έντυπο που συμπλήρωσε αναφέρεται κάτι τέτοιο, ούτε αλλού. Αντίθετα, στο σημείο 11 του Εντύπου, στο οποίο θα έπρεπε να συμπληρωθεί αν έγινε επί τόπου επίσκεψη και ημερομηνία επίσκεψης, ο μελετητής άφησε τούτο κενό.
("11. Επί Τόπου Επίσκεψη: (κενό)
Ημερομηνία Επίσκεψης: (κενό)"
Επισύναψε βέβαια ο μελεητής εκτυπωμένες 11 φωτογραφίες, γεγονός που θα μπορούσε κάποιος έμμεσα (αλλ΄ όχι ικανοποιητικά) να υποθέσει ότι θα πρέπει να επισκέφθηκε επί τόπου την περιοχή. Όμως, τί είναι ακριβώς που παρουσιάζει η κάθε μια φωτογραφία, ή έστω όλες μαζί, ή ποιά σημεία λήφθηκαν κλπ, παραμένει άγνωστο και πέραν ελέγχου, εφόσον καμιά εξήγηση ή έστω αναφορά στις φωτογραφίες δεν έγινε από τον ίδιο.
2. Εάν πράγματι η δημόσια εκείνη οδός που εφάπτεται του τεμαχίου των ακινήτων αποκόπτεται βορειότερα από τον κύριο δρόμο Παραλιμνίου - Πρωταρά, αυτό το θέμα θα είχε διαλάθει της προσοχής του τοπικού Δήμου Παραλιμνίου, ο οποίος τίποτε σχετικό δεν ανέφερε; Και γιατί δεν ζητήθηκαν διευκρινίσεις από το Δήμο, ή από το Κτηματολογικό Γραφείο;
3. Εφόσον ο μελετητής απέδωσε την κύρια αιτία σύστασής του στο ότι η δημόσια οδός βορειότερα αποκόπτεται, εάν αυτό έτσι είχε, γιατί οι καθ΄ων η αίτηση στην απόφασή τους τίποτε δεν αναφέρουν περί αποκοπής του δημόσιου δρόμου, αλλά περιορίστηκαν στην κατάσταση στην οποία αυτός ευρίσκετο;
4. Η απλή παρατήρηση του μελετητή, σύμφωνα με την οποία "είναι μετατοπισμένη", (προφανώς η προσπέλαση), καμιάς λεπτομέρειας, εξήγησης ή διευκρίνισης δεν έτυχε από τον ίδιο και καμιά λεπτομέρεια, εξήγηση ή διευκρίνιση δεν φαίνεται να του ζητήθηκε.
5. Η τυχόν μετατόπιση της διακίνησης οχημάτων από την πορεία του εγγεγραμμένου και χαραγμένου στο τοπογραφικό σχέδιο δρόμου, καθιστά το τεμάχιο των αιτητών μη εφαπτόμενο δημόσιας οδού;
Οι καθ΄ων η αίτηση με την απόφασή τους ουσιαστικά προκάλεσαν την αποστέρηση από τους αιτητές του δικαιώματος ανάπτυξης του ακινήτου τους με ανέγερση σ΄ αυτό κατοικίας. Χωρίς να υπεισέρχομαι στην ορθότητα ή μη της ουσίας και του αποτελέσματος της απόφασής τους, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ότι οι πιο πάνω παραλείψεις, κενά και ερωτηματικά που παρατηρούνται, καταδεικνύουν τη μη διενέργεια δέουσας έρευνας και την ανεπαρκή αιτιολόγηση της επίδικης απόφασης σε βαθμό που να καθίσταται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της αδύνατος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση παραμερίζεται με €1.500 έξοδα συν ΦΠΑ υπέρ των αιτητών.
Κληρίδης,
Δ.
/ΧΤΘ