|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1979/2006)
8 Σεπτεμβρίου, 2009
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΛΑΓΙΑ ΛΟΪΖΙΔΟΥ, ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ,
Αιτήτρια,
ν.
ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΑΦΟΥ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Μ. Κωνσταντίνου (κα) για Α. Πασχαλίδη, για την Αιτήτρια.
Α. Ταλιαδώρος για Κ. Χρυσοστομίδη, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Στις 23.7.2004, δημοσιεύτηκε Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης (Α.Δ.Π. 825), μεταξύ άλλων και ολόκληρου του τεμαχίου 2286 του Φ/Σχ. 51/110102, το οποίο ανήκει στην Αιτήτρια, η οποία και υπέβαλε ένσταση, χωρίς να πάρει απάντηση. Στις 24.9.2004, δημοσιεύτηκε διόρθωση της πιο πάνω Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης (Α.Δ.Π. 1060), με την οποία αναφερόταν ότι μέρος μόνο του τεμαχίου 2286 θα απαλλοτριωνόταν. Η Αιτήτρια στις 15.2.2005 υπέβαλε νέα ένσταση, στην οποία και πάλιν δεν δόθηκε οποιαδήποτε απάντηση, επειδή οι καθ'ων η αίτηση, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται, προσανατολίζονταν στην ανάκληση της απαλλοτρίωσης, λόγω κάποιων διαδικαστικών ελλείψεων που είχαν παρατηρηθεί. Πράγματι, με απόφαση τους ημερομηνίας 29.3.2005, ανακάλεσαν τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης Α.Δ.Π. 825, όπως είχε διορθωθεί. Η σχετική απόφαση δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 22.7.2005.
Παρά ταύτα, στις 9.5.2005 οι καθ'ων η αίτηση αποφάσισαν εκ νέου την απαλλοτρίωση της ίδιας περιουσίας που ανήκε στην Αιτήτρια, ολοκλήρου όμως του τεμαχίου, θεωρώντας ότι η απαλλοτρίωση εξακολουθούσε να είναι αναγκαία για την εξυπηρέτηση των σκοπών κοινής ωφελείας, οι οποίοι καθορίζονταν στην απόφασή τους. Η σχετική Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας (Α.Δ.Π. 942), στις 30.9.2005.
Η Αιτήτρια, με δύο επιστολές της ημερομηνίας 25.10.2005 και 1.11.2005, υπέβαλε ένσταση κατά της σκοπούμενης απαλλοτρίωσης. Η ένσταση αφού εξετάστηκε από τους καθ'ων η αίτηση, απορρίφθηκε στις 9.1.2006 και η Αιτήτρια ενημερώθηκε στις 20.3.2006, με επιστολή των καθ'ων η αίτηση. Το σχετικό διάταγμα απαλλοτρίωσης δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 14.4.2006 (Α.Δ.Π. 367). Επειδή στη δημοσίευση, εκ παραδρομής γινόταν αναφορά σε λανθασμένο αριθμό Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης, η σχετική διόρθωση έγινε με δημοσίευση στις 5.5.2006. Στη συνέχεια, οι καθ'ων η αίτηση με επιστολή τους ημερομηνίας 10.11.2006, υπέβαλαν προσφορά αποζημίωσης στην Αιτήτρια, η οποία όμως δεν απάντησε, αλλά προτίμησε να καταχωρήσει Παραπομπή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου (Παραπομπή αρ. 2/2007), με την οποία ζητούσε όπως καθοριστεί εύλογη και δίκαιη αποζημίωση για την απαλλοτρίωση του επιδίκου ακινήτου της. Η πιο πάνω Παραπομπή εκκρεμούσε μέχρι την ημερομηνία καταχώρησης της παρούσας προσφυγής.
Με την προσφυγή της η Αιτήτρια ζητά ακύρωση του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, το οποίο δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 14.4.2006 και του οποίου, όπως ισχυρίζεται, έλαβε γνώση στις 4.8.2006.
Με τη γραπτή ένσταση τους, οι καθ'ων η αίτηση εγείρουν δύο προδικαστικές ενστάσεις, οι οποίες, ως εκ της φύσεως τους, κρίθηκε αναγκαίο όπως εκδικαστούν και αποφασιστούν πριν την εκδίκαση της ουσίας της προσφυγής.
Με την πρώτη, οι καθ'ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι η προσφυγή καταχωρίστηκε μετά την πάροδο της προθεσμίας των 75 ημερών που θέτει το Άρθρο 146.3 του Συντάγματος και ως εκ τούτου είναι εκπρόθεσμη. Θεωρούν ότι από τις 14.4.2006 που δημοσιεύτηκε το τελευταίο Διάταγμα Απαλλοτρίωσης (Α.Δ.Π. 367), ή ακόμα και από τις 5.5.2006 που δημοσιεύτηκε η σχετική διόρθωση του Διατάγματος, μέχρι τις 12.10.2006 που καταχωρίστηκε η προσφυγή, έχει παρέλθει προθεσμία πολύ μεγαλύτερη των 75 ημερών.
Από την άλλη, η Αιτήτρια θεωρεί ότι η προσφυγή της είναι εμπρόθεσμη. Αποτελεί θέση της δικηγόρου της ότι η προθεσμία των 75 ημερών ξεκινά από τη στιγμή που ο επηρεαζόμενος λάβει γνώση της απόφασης. Δεν διαφωνεί με την αρχή ότι η δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα, αποτελεί αμάχητο τεκμήριο της γνώσης. Όμως, εισηγείται ότι αυτό το αμάχητο τεκμήριο δεν είναι και τεκμήριο πληρότητας της γνώσης του επηρεαζόμενου προσώπου, γιατί συνήθως η δημοσίευση δεν είναι τίποτε άλλο από μια περίληψη και υπάρχουν πολλά στοιχεία τα οποία δεν δημοσιεύονται και δεν περιέρχονται με πληρότητα σε γνώση του επηρεαζόμενου. Πιο συγκεκριμένα, η δικηγόρος της, αναφέρει στην αγόρευσή της, ότι η Αιτήτρια ανέθεσε στο σύζυγο της, τον οποίο και εξουσιοδότησε, να παρακολουθεί το θέμα της απαλλοτρίωσης του συγκεκριμένου τεμαχίου. Όμως, ο σύζυγος της διαγνώστηκε με όγκο και αναγκάστηκε να παραμένει στο Ογκολογικό για μεγάλα χρονικά διαστήματα και να είναι υπό την επήρεια φαρμάκων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ίδια να μην λάβει έγκαιρα γνώση του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης. Τελικά, ισχυρίζεται ότι έλαβε γνώση μέσω του συζύγου της στις 4.8.06 και γι' αυτό θα πρέπει να της δοθεί η ευκαιρία να ακουστεί, αφού προηγουμένως δεν είχε πληρότητα γνώσης. Κατά το δικηγόρο της, τίθεται θέμα ανωτέρας βίας ή ύπαρξης ειδικών περιστάσεων.
Το Άρθρο 146.3 σε σχέση με το χρόνο άσκησης μιας προσφυγής, προβλέπει ότι:-
«146.3. Η προσφυγή ασκείται εντός εβδομήκοντα πέντε ημερών από της ημέρας της δημοσιεύσεως της αποφάσεως ή της πράξεως ή, εν περιπτώσει μη δημοσιεύσεως ή εν περιπτώσει παραλείψεως, από της ημέρας καθ' ην η πράξις ή παράλειψις περιήλθεν εις γνώσιν του προσφεύγοντος.»
Σύμφωνα με τη νομολογία, η προθεσμία των 75 ημερών είναι ανατρεπτική και τέθηκε για λόγους δημόσιας τάξης. Γι' αυτό και τα δικαστήρια ερμηνεύουν τη συγκεκριμένη διάταξη αυστηρά.
Η προθεσμία καταχώρησης προσφυγής κατά διατάγματος απαλλοτρίωσης, αρχίζει από την ημερομηνία της δημοσίευσης του σχετικού διατάγματος. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση όπου η κοινοποίηση απόρριψης ένστασης κατά γνωστοποίησης απαλλοτρίωσης, γίνεται μετά τη δημοσίευση του διατάγματος απαλλοτρίωσης. Σε τέτοια περίπτωση σύμφωνα με τα αποφασισθέντα στην Kapartis α.α. ν. The Republic of Cyprus (1986) 3C CLR 2529, η προθεσμία καταχώρησης προσφυγής αρχίζει από την ημερομηνία της κοινοποίησης της απόρριψης της ένστασης.
Η προδικαστική ένσταση ευσταθεί.
Το Άρθρο 146.3 του Συντάγματος προβλέπει ρητά ότι η προθεσμία των 75 ημερών ξεκινά από την ημερομηνία δημοσίευσης της πράξης ή της απόφασης και σε περίπτωση μη δημοσίευσης από την ημερομηνία που περιήλθε σε γνώση του προσφεύγοντος. Στην προκειμένη περίπτωση, το άρθρο 6(2) του περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου του 1962 (Ν. 15/62), προβλέπει για δημοσίευση η οποία και έγινε χωρίς η Αιτήτρια να λάβει οποιαδήποτε μέτρα. Λίγο μετά τη δημοσίευση, έγινε και δημοσίευση διόρθωσης του Διατάγματος. Ούτε τότε αντέδρασε η Αιτήτρια, μέσα στην προβλεπόμενη περίοδο.
Οι λόγοι που επικαλείται η Αιτήτρια, δεν ισοδυναμούν ούτε με ανώτερη βία, αλλά ούτε και με ειδικές περιστάσεις. Στην περίπτωση που προβλέπεται δημοσίευση, η περίοδος ξεκινά από της δημοσιεύσεως. Τα όσα ανέφερε περί πληρότητας γνώσης, αφορούν στην περίπτωση μη δημοσίευσης ή στην περίπτωση που η δημοσίευση ήταν ελλειπής. Όμως στην προκειμένη περίπτωση, δεν υπήρξε τέτοιος ισχυρισμός, αφού το διάταγμα απαλλοτρίωσης ήταν πλήρες και περιείχε όλα τα αναγκαία στοιχεία και με εύλογη επιμέλεια εκ μέρους της, η Αιτήτρια θα μπορούσε να λάβει γνώση.
Με βάση τα πιο πάνω, είναι η κατάληξη μου ότι η προσφυγή η οποία καταχωρίστηκε 5 περίπου μήνες μετά τη δημοσίευση του διατάγματος απαλλοτρίωσης, είναι εκπρόθεσμη.
Θα προχωρήσω να διατυπώσω την κρίση μου και επί της δεύτερης προδικαστικής ένστασης για χάριν πληρότητας.
Με τη δεύτερη προδικαστική ένσταση, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η Αιτήτρια στερείται εννόμου συμφέροντος, αφού με τις πράξεις και συμπεριφορά της θα πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει αποδεχθεί το επίδικο διάταγμα απαλλοτρίωσης. Συγκεκριμένα, οι καθ'ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι στις 9.1.2007, δηλαδή μετά την καταχώρηση της επίδικης προσφυγής, η Αιτήτρια καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου την Παραπομπή αρ. 2/2007, με την οποία ζητούσε τον καθορισμό εύλογης και δίκαιης αποζημίωσης. Σύμφωνα με τους καθ'ων η αίτηση, η πιο πάνω ενέργεια της Αιτήτριας υποδηλώνει συναίνεση και αποδοχή του προσβαλλόμενου με την προσφυγή διατάγματος απαλλοτρίωσης.
Σύμφωνα με τη νομολογία, για να γίνει επίκληση της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος, απαιτείται η ύπαρξη του προβλεπόμενου συμφέροντος κατά τον χρόνο λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά τον χρόνο άσκησης της προσφυγής και κατά τη δίκη. Η εισήγηση του δικηγόρου των καθ'ων η αίτηση είναι ότι η Αιτήτρια με την καταχώρηση της παραπομπής, απώλεσε το συμφέρον της κατά το στάδιο της δίκης.
Η προδικαστική ένσταση δεν ευσταθεί. Η πράξη της Αιτήτριας να καταχωρήσει παραπομπή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου για τον καθορισμό εύλογης αποζημίωσης, με κανένα τρόπο δεν υποδηλώνει αποδοχή του διατάγματος απαλλοτρίωσης. Η Αιτήτρια εκδήλωσε την αντίθεση της στο διάταγμα απαλλοτρίωσης με την καταχώρηση προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο, η οποία προηγήθηκε της παραπομπής και επομένως η παραπομπή δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ισοδυναμεί με συναίνεση με το διάταγμα. Η είσπραξη της αποζημίωσης που προβλέπεται από το άρθρο 8 του Ν. 15/62 και η καταχώρηση της παραπομπής, έγιναν με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων της Αιτήτριας να δώσει συνέχεια στην προσφυγή που είχε ήδη καταχωρήσει.
Όμως η πιο πάνω κατάληξη μου δεν περισώζει την προσφυγή, αφού η προσφυγή, με την επιτυχία της πρώτης προδικαστικής ένστασης, έχει ήδη κριθεί ως μη παραδεχτή.
Η προσφυγή απορρίπτεται ως εκπρόθεσμη, με €1300 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, εναντίον της Αιτήτριας.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ