|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[Υπόθεση Αρ. 413/2008]
13 Mαΐου, 2009
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ
2. ΕΥΡΟΥΛΛΑ ΑΔΑΜΟΥ
3. ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΠΕΓΚΕΡΟΥ
4. ΕΛΕΝΗ ΠΟΥΛΛΑΙΔΗ
5. ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ
6. ΣΤΕΦΑΝΗ ΔΑΛΙΤΗ
7. ΜΑΡΙΑ ΜΑΚΡΙΔΟΥ
8. ΣΤΕΦΟΣ Δ. ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ
Καθ' ων η αίτηση
Α. Γαβριηλίδης για τους αιτητές.
Α. Μαππουρίδης για τους καθ' ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Το 1987 οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση για διαχωρισμό της ακίνητης περιουσίας τους με αριθμό τεμαχίου 106 του Συμπλέγματος Δ του Κυβερνητικού Χωρομετρικού Σχεδίου ΧΧΙ.53.W.2, στην Έγκωμη Λευκωσίας. Στις 10.9.98 ο Δήμος Έγκωμης, ως η αρμόδια αρχή, ενέκρινε την αίτηση και χορήγησε άδεια διαχωρισμού της περιουσίας σε 25 οικόπεδα. Ίσχυε τότε ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972 (Ν. 90/72) που τέθηκε σε ισχύ το 1990 αλλά κρίθηκε πως, στην περίπτωση, εξ αιτίας της καθυστέρησης, θα έπρεπε να εφαρμοστεί το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο της υποβολής της αίτησης, δηλαδή πριν το 1990.
Οι αιτητές, στη βάση της άδειας που κατείχαν, προχώρησαν στις εργασίες για το διαχωρισμό αλλά θορυβήθηκε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως επειδή θεώρησε πως επηρεαζόταν πρόνοια του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, για την κατασκευή δρόμου που θα έπρεπε να διέρχεται από την περιουσία των αιτητών. Ό,τι ακολούθησε εκλάμβανε την ύπαρξη της άδειας διαχωρισμού ως δεδομένη και δεν αφορούσε σ' αυτή. Εκδόθηκε σειρά διαταγμάτων απαλλοτρίωσης και, παράλληλα, επίταξης της περιουσίας τα οποία, όμως, ακυρώθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο. Σχετικές είναι οι προσφυγές 1283/2000 ημερομηνίας 4.9.02, 1583/00 ημερομηνίας 22.7.02, 126/03 ημερομηνίας 2.8.05 και 141/05 ημερομηνίας 27.10.05 στις οποίες φαίνεται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και το ιστορικό. Επίσης η προσφυγή 586/06 ημερομηνίας 1.11.06 στην οποία ακυρώθηκε η άρνηση του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως να εγκρίνει τα σχέδια της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου σε σχέση με την ηλεκτροδότηση και/ή την κατασκευή υποσταθμών στην περιουσία.
Οι εργασίες για το διαχωρισμό είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί. Απέμεινε η κατασκευή των υποσταθμών και η ηλεκτροδότηση, όπως αυτά προβλέπονταν στην άδεια διαχωρισμού που είχε εκδοθεί. Υποβλήθηκαν εκ νέου τα σχέδια γι' αυτά προς έγκριση αλλά δεν λήφθηκε απάντηση. Προχώρησε και η κατασκευή των υποσταθμών, σχεδόν μέχρις ολοκλήρωσης, για την οποία είχε εκδοθεί άδεια οικοδομής από το Δήμο Έγκωμης, ως της αρμόδιας αρχής και εκδόθηκαν από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως οι Ειδοποιήσεις Επιβολής που αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Σύμφωνα με το άρθρο 46 του Ν. 90/72, μπορεί να επιδοθεί Ειδοποίηση Επιβολής αν η Πολεοδομική Αρχή «θεωρεί τούτο σκόπιμον προς το συμφέρον της πρεπούσης πολεοδομικής ρυθμίσεως» εφόσον θεωρεί ότι
«(α) οιαδήποτε ανάπτυξις ακινήτου ιδιοκτησίας εξετελέσθη άνευ της χορηγήσεως πολεοδομικής αδείας απαιτουμένης προς τούτο συμφώνως προς το Πέμπτον Μέρος∙ ή
(β) οιοιδήποτε όροι ή περιορισμοί υπό τους οποίους είχε χορηγηθή πολεοδομική άδεια δεν ετηρήθησαν,».
Οι Ειδοποιήσεις Επιβολής αφορούσαν στην ανέγερση των υποσταθμών και καλούσαν σε τερματισμό κάθε σχετικής οικοδομικής εργασίας μέσα σε προθεσμία δέκα ημερών. Έρεισμά τους ήταν η αντίληψη πως η άδεια οικοδομής που εκδόθηκε ήταν «άνευ ισχύος» και πως ενόψει της πρόσκρουσης αυτής της ανάπτυξης στο Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας αφού στο χώρο προτεινόταν η κατασκευή κύριου δευτερεύοντος δρόμου, απαιτείτο η υποβολή πολεοδομικής αίτησης και η έκδοση πολεοδομικής άδειας. Παραθέτω το κείμενο των Ειδοποιήσεων.
«1. Η Πολεοδομική Αρχή έχει διαπιστώσει ότι στο πιο πάνω τεμάχιο εκτελείται η ανάπτυξη που περιγράφεται πιο κάτω για την οποία δεν έχει χορηγηθείπολεοδομική άδεια: Ανέγερση υποσταθμών ΑΗΚ που προσκρούει στις πρόνοιες του σχεδίου Ανάπτυξης (Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας) γιατί αυτοί ανεγείρονται σε χώρο όπου προτείνεται οδική αρτηρία (κύριος δευτερεύοντας δρόμος). Πληροφορείστε ότι η άδεια οικοδομής που εκδόθηκε από το Δήμο Έγκωμης είναι άνευ ισχύος εφ' όσον η ανάπτυξη που εξουσιοδοτήθηκε δεν ήταν σύμφωνη με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου και ως εκ τούτου για αυτή
2. Καλείστε όπως μέσα σε προθεσμία 10 ημερών από την ημέρα επίδοσης τηςΕιδοποιήσεως αυτής προβείτε στη λήψη των πιο κάτω μέτρων: Τερματίσετε κάθε οικοδομική εργασία.
3. Η ειδοποίηση αυτή τίθεται σε ισχύ κατά την ημερομηνία που λήγει η
καθορισμένη στην παράγραφο 2 προθεσμία».
Είναι η βασική θέση των αιτητών πως κατά πλάνη περί το Νόμο αλλά και κατά παράβαση των αρχών της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης και κατά κατάχρηση εξουσίας θεωρήθηκε πως χρειαζόταν στην περίπτωση πολεοδομική άδεια. Και οι εναλλακτικές πως και να χρειαζόταν, αυτή πρέπει να θεωρηθεί ότι εξασφαλίστηκε ενόψει του αμάχητου τεκμηρίου έγκρισης που δημιουργεί το άρθρο 28(1) του περί Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 170. Περαιτέρω πως, ούτως ή άλλως, δεν ήταν επιτρεπτή η παραπομπή στο Τοπικό Σχέδιο που προέβλεπε κύριο δευτερεύοντα δρόμο αφού αυτή η πρόνοια τέθηκε το 2006 ενώ ακόμα και η άδεια οικοδομής προηγήθηκε.
Το άρθρο 28(1) προβλέπει πως, όταν από τον κάτοχο άδειας, όπως εν προκειμένω η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, υποβάλλονται σχέδια προς έγκριση από τον Υπουργό Συγκοινωνιών και 'Εργων, και δεν εκδίδεται η ειδοποίηση ένστασης μέσα σε προθεσμίες που τάσσονται, «τα πιο πάνω σχέδια θα θεωρούνται ότι έχουν εγκριθεί και οι κάτοχοι άδειας θα είναι ελεύθεροι να εκτελέσουν τα έργα». Οι καθ' ων η αίτηση δεν αρνούνται πως συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του άρθρου 28(1) αλλά συμφωνώ με τη γενικότερη θέση τους πως το κρίσιμο αφορά στο κατά πόσο χρειαζόταν ή όχι πολεοδομική άδεια. Ο Ν. 90/72 είναι, βεβαίως, μεταγενέστερος του Κεφ. 170 και καλύπτει κάθε ανάπτυξη. Όπως αντιλαμβάνομαι το θέμα, το άρθρο 28(1) του Κεφ. 170 δεν είναι δυνατό, στο πλαίσιο της συνολικής θεσμικής ρύθμισης, να θεωρηθεί ότι αποτελεί είδος υποκατάστατου της πολεοδομικής άδειας, αν αυτή κατά τα άλλα χρειαζόταν. Αυτό το άρθρο θα μπορούσε να έχει σημασία αν, με δοσμένη την ύπαρξη πολεοδομικής άδειας, ή ανεξάρτητα από αυτή, προβαλλόταν, αν αυτό ήταν σχετικό, πως δεν εξασφαλίστηκε η έγκριση των σχεδίων, ως περαιτέρω ανεξάρτητη νομοθετική απαίτηση. Όπως κατ' αναλογία μπορεί να λεχθεί σε σχέση με την άδεια οικοδομής που παρά την έκδοση πολεοδομικής άδειας, ούτως ή άλλως απαιτείται.
Είναι όμως ορθή η βασική θέση των αιτητών. Ήταν πάντοτε η σταθερή νομολογία μας όπως αυτή κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 9 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν158(Ι)/99) πως παρά τον κανόνα ότι αίτηση υποβαλλόμενη κρίνεται με βάση το νομοθετικό καθεστώς του χρόνου τη έκδοσης της απόφασης επ' αυτής,
«όταν η διοίκηση, έπειτα από πάροδο εύλογου χρόνου, παραλείπει να προβεί στην εξέταση της αίτησης, λαμβάνεται υπόψη το καθεστώς που ίσχυε κατά το τέλος της εκπνοής του εύλογου χρόνου».
Και, βεβαίως, αν στην παρούσα περίπτωση ο Δήμος Έγκωμης έκρινε διαφορετικά και θεωρούσε πως δεν παρήλθε εύλογος χρόνος και πως, πλέον, θα έπρεπε να εφαρμοστεί ο Ν. 90/72, οι αιτητές θα είχαν τη δυνατότητα να αντιδράσουν. Είναι, τώρα, σε χειρότερη θέση επειδή η αρμόδια αρχή αναγνώρισε πως είχε παρέλθει ο εύλογος χρόνος μέχρι την έναρξη της ισχύος του πιο πάνω Νόμου; Αυτό θα ήταν ζωτικής σημασίας ερώτημα αν βρισκόταν υπό αναθεώρηση η απόφαση του Δήμου Έγκωμης για αναγνώριση, με τον αναφερθέντα τρόπο, του διαχωρισμού. Δεν είναι, όμως, αυτό το αντικείμενο της προσφυγής και δικαίως οι αιτητές τονίζουν πως η άδεια διαχωρισμού που εκδόθηκε αφού δεν ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε, ισχύει. Και πως κατά πλάνη το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως προχώρησε πάνω στη βάση πως ήταν «άνευ ισχύος», όταν και το άρθρο 12 του Ν. 158(Ι)/99, και επί του προκειμένου κωδικοποιώντας τη νομολογία μας, προβλέπει πως,
«ένα διοικητικό όργανο κατά την άσκηση της αρμοδιότητας του αναγνωρίζει ως ισχυρές και εφαρμόζει τις πράξεις άλλων διοικητικών οργάνων, εφόσον αυτές έχουν εξωτερικά τα γνωρίσματα έγκυρων πράξεων.».
Καταλήγω πως με την ισχύουσα, ως μη ανακληθείσα ή ακυρωθείσα απόφαση του Δήμου Έγκωμης του 1998, που προέβλεπε και την κατασκευή υποσταθμών ως απαραίτητου έργου, η περίπτωση δεν μπορεί να εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 90/72 αφού ακριβώς αυτή ήταν η ουσία της. Η εισήγηση δε των καθ' ων η αίτηση πως ως θέμα δημόσιας τάξης η θέση τους υπερισχύει κάθε άδειας ή έγκρισης που δόθηκε από οποιοδήποτε όργανο, παραγνωρίζει αυτή την πραγματικότητα. Συνεπώς στοιχειοθετείται λόγος ακυρότητας και δεν χρειάζεται να επεκταθώ σε οτιδήποτε άλλο. Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.700 έξοδα πλέον ΦΠΑ. Οι προσβαλλόμενες Ειδοποιήσεις Επιβολής ακυρώνονται.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/ΜΣι.