ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 74/2009)
26 Μαρτίου, 2009
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 15, 28, 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΚΑΙΤΗ ΣΠΑΝΟΥ,
2. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΛΗ,
3. ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗ,
4. ΠΑΜΠΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ,
5. ΠΑΝΙΚΚΟΣ ΧΑΤΖΗΛΟΙΖΟΥ,
6. ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΥΛΟΥ,
7. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ,
8. ΕΛΕΝΑ ΜΙΧΑΗΛ,
9. ΝΙΚΗ ΠΑΤΣΑΛΟΣΑΒΗ,
10. ΙΩΑΝΝΑ ΚΙΤΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ,
11. ΜΑΡΘΑ ΣΠΥΡΙΔΗ,
12. NAEIM AWADALLA,
Αιτητές,
ΚΑΙ
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
α. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ/Ή
β. ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
2. ΔΗΜΟΥ ΕΓΚΩΜΗΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
____________________
ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡ. 4.2.2009.
Λ. Λουκαίδης με Ι. Πολυκάρπου (κα.), για τους Αιτητές.
Αρ. Ζερβού (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση 1.
Δ. Χριστοδούλου για Α. Παπαχαραλάμπους, για τους Καθ΄ ων η αίτηση 2.
Γ.Ζ. Γεωργίου με Ε. Λοϊζίδου (κα.), για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη.
__________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση 1 για παραχώρηση συγκεκριμένης πολεοδομικής άδειας για ανέγερση πολυκατοικίας σε συγκεκριμένα τεμάχια στην Έγκωμη, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος. Ζητούν επίσης δήλωση του δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση 2 για παραχώρηση συγκεκριμένης άδειας οικοδομής για ανέγερση πολυκατοικίας αποτελούμενης από 16 διαμερίσματα στα τεμάχια γης για τα οποία δόθηκε πολεοδομική άδεια, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.
Στα πλαίσια της προαναφερόμενης προσφυγής οι αιτητές καταχώρησαν αίτηση δια κλήσεως, στις 4.2.2009, με την οποία ζητούν προσωρινό διάταγμα με το οποίο να αναστέλλεται η ισχύς, εκτέλεση και εφαρμογή της διοικητικής πράξης των καθ΄ ων η αίτηση για παραχώρηση της προαναφερόμενης πολεοδομικής άδειας, μέχρι πλήρους εκδίκασης και αποπεράτωσης της προσφυγής ή μέχρι νεότερη διαταγή του δικαστηρίου, προσωρινό διάταγμα με το οποίο να αναστέλλεται η ισχύς, εκτέλεση και εφαρμογή της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση για παραχώρηση της προαναφερόμενης άδειας οικοδομής και προσωρινό διάταγμα με το οποίο να διατάσσονται τα ενδιαφερόμενα μέρη, προς όφελος των οποίων εκδόθηκαν οι προαναφερόμενες άδειες, να παύσουν τις οικοδομικές εργασίες που γίνονται, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες δύο άδειες, μέχρι πλήρους εκδίκασης και αποπεράτωσης της προσφυγής και/ή μέχρι νεότερη διαταγή του δικαστηρίου.
Η αίτηση αναφέρει ότι βασίζεται στον περί Δικαστηρίων Νόμο, Ν 14/60, άρθρα 31 και 32, στον περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμο, Κεφ. 6, άρθρα 4 και 9, στον Διαδικαστικό Κανονισμό του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, Καν. 13, 17, 18 και 19, και στις γενικές και συμφυείς εξουσίες του δικαστηρίου. Η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση του κ. Αντώνη Καλλή, δεύτερου αιτητή.
Τόσο οι καθ΄ ων η αίτηση 1, όσο και οι καθ΄ ων η αίτηση 2, καταχώρησαν ειδοποιήσεις περί προθέσεως υποβολής ενστάσεως, οι οποίες συνοδεύονται από ένορκες δηλώσεις, για τους πρώτους καθ΄ ων η αίτηση, του κ. Θέμη Μιχαηλίδη, Λειτουργού Πολεοδομίας στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και για τους δεύτερους καθ΄ ων η αίτηση, του κ. Χριστόδουλου Γαβριηλίδη, υπαλλήλου στο Δήμο Έγκωμης. Ειδοποίηση για πρόθεση υποβολής ένστασης υπέβαλαν και τα τρία ενδιαφερόμενα μέρη, η οποία υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση της κας Στεφανίας Κληρίδη, που είναι το πρώτο ενδιαφερόμενο μέρος.
Η προσφυγή εκ μέρους της αιτήτριας αρ. 9, Νίκης Πατσαλοσαβή, αποσύρθηκε και απορρίφθηκε και επομένως και η εκ μέρους της αίτηση παύει να υφίσταται.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των καθ΄ ων η αίτηση υπέβαλαν διάφορες ενστάσεις, μεταξύ των οποίων και οι εξής:
(α) Ότι οι αιτητές δεν έδειξαν ότι έχουν έννομο συμφέρον σε σχέση με τις προσβαλλόμενες πράξεις, εφόσον δεν καθόρισαν την εγγύτητα των υποστατικών τους προς τα τεμάχια στα οποία ανεγείρεται η πολυκατοικία.
(β) Η προσφυγή προσβάλλει δύο διαφορετικές και ανεξάρτητες διοικητικές πράξεις, πράγμα ανεπίτρεπτο, και επομένως δεν μπορεί να προχωρήσει ως έχει αλλά το δικαστήριο θα πρέπει να θεωρήσει ότι με αυτή προσβάλλεται μόνον η πρώτη διοικητική πράξη που αναγράφεται στην προσφυγή.
(γ) Η αίτηση δεν αποκαλύπτει επαρκώς τη νομική βάση στην οποία στηρίζεται και επομένως πάσχει νομικά και θα πρέπει να απορριφθεί, χωρίς να εξεταστεί.
Όλοι οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των καθ΄ ων η αίτηση και των ενδιαφερομένων μερών, εκτός από τις προαναφερόμενες προδικαστικές ενστάσεις, εισηγήθηκαν ότι, εν πάση περιπτώσει, με τη μαρτυρία που τέθηκε ενώπιον του δικαστηρίου δεν φαίνεται ότι έχει διαπραχθεί οποιαδήποτε έκδηλη παρανομία εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση αλλά ούτε και ότι οι αιτητές θα υποστούν οποιαδήποτε ανεπανόρθωτη ζημιά αν δεν εκδοθούν τα ζητούμενα παρεμπίπτοντα διατάγματα.
Σε αντίθεση με τα προαναφερόμενα ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών υπέβαλε ότι καμιά από τις προδικαστικές ενστάσεις δεν ευσταθεί και ότι αποδεικνύεται, στην προκείμενη περίπτωση, και έκδηλη παρανομία των καθ΄ ων η αίτηση αλλά και ανεπανόρθωτη ζημιά στους αιτητές, εξαιτίας της ανέγερσης της προαναφερόμενης πολυκατοικίας, στη βάση των αδειών που εξέδωσαν οι καθ΄ ων η αίτηση. Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών υπέβαλε, μεταξύ άλλων, ότι οι προσβαλλόμενες αποφάσεις για έκδοση πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής, είναι αναιτιολόγητες και ότι, ο επηρεασμός της περιοχής από την ανέγερση της πολυκατοικίας, ήταν άλλος «ουσιώδης παράγοντας» ο οποίος, σύμφωνα με το άρθρο 26 του νόμου περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας, θα έπρεπε να είχε ληφθεί σοβαρά υπόψη. Σύμφωνα με τον κ. Λουκαίδη η μή εξασφάλιση έκθεσης επιπτώσεων στο περιβάλλον, πριν την έκδοση των δύο αδειών, συνιστά παρανομία, εφόσον η ανέγερση της πολυκατοικίας συνιστά αστική ανάπτυξη. Αναφέρθηκε συναφώς στο Ν 57(Ι)/2001.
Ο Ν 57(Ι)/2001, όπως υποδείχθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο των ενδιαφερομένων μερών, καταργήθηκε με βάση το άρθρο 27 του περί Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμο του 2005 (Ν 140(Ι)/2005). Στο Ν 140(Ι)/05 προνοείται, μεταξύ άλλων, ότι για χορήγηση πολεοδομικής άδειας θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η γνωμάτευση της Περιβαλλοντικής Αρχής (άρθρο 4 του Νόμου) στις περιπτώσεις έργων των κατηγοριών που περιλαμβάνονται στο Πρώτο ή στο Δεύτερο Παράρτημα του Νόμου. Για τέτοια έργα, των κατηγοριών που περιλαμβάνονται στο Πρώτο και Δεύτερο Παράρτημα του Νόμου, προνοείται επίσης και μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον ή προκαταρκτική έκθεση επιπτώσεων στο περιβάλλον ανάλογα με το αν το έργο εμπίπτει στο Πρώτο ή το Δεύτερο Παράρτημα του Νόμου, αντίστοιχα.
Στα πλαίσια της ακροαματικής διαδικασίας ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών αντεξέτασε τον ενόρκως δηλώσαντα εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση 1, κ. Θ. Μιχαηλίδη.
Μελέτησα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και αποφάσισα να μην εξετάσω περαιτέρω τις προδικαστικές ενστάσεις των καθ΄ ων η αίτηση και των ενδιαφερομένων μερών, επειδή δεν επιθυμώ να επηρεαστεί καθ΄ οιονδήποτε τρόπο η μεταγενέστερη εξέταση της προσφυγής. Για τους σκοπούς της παρούσας αίτησης θα θεωρήσω ότι όλοι οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον, ως άτομα των οποίων η περιουσία γειτνιάζει σε βαθμό που να επηρεάζεται από την ανέγερση της πολυκατοικίας. Θα θεωρήσω επίσης, για τους σκοπούς της παρούσας αίτησης, ότι η προσφυγή είναι έγκυρη έστω και αν σύμφωνα με τις προδικαστικές ενστάσεις με αυτή προσβάλλονται δύο ξεχωριστές διοικητικές πράξεις. Ως προς το νομικό υπόβαθρο της αίτησης, επίσης θα θεωρήσω ότι και αυτό είναι επαρκές.
Με βάση τα προαναφερόμενα θα προχωρήσω στην εξέταση της ουσίας της αίτησης. Είναι θεμελιωμένο ότι παρεμπίπτοντα διατάγματα, στα πλαίσια προσφυγών, εκδίδονται μόνον όταν οι αιτητές πετύχουν να πιθανολογήσουν τουλάχιστον ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις είναι αποτέλεσμα έκδηλης, δηλαδή εξώφθαλμης παρανομίας, ή ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις θα προκαλέσουν στους αιτητές ανεπανόρθωτη ζημιά.
Στην προκείμενη περίπτωση δεν έχω πειστεί ότι με τα όσα οι αιτητές έθεσαν ενώπιον του δικαστηρίου πιθανολογείται είτε έκδηλη παρανομία εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση ή οποιουδήποτε από αυτούς ή ανεπανόρθωτη ζημιά στους αιτητές εξαιτίας των προσβαλλομένων αποφάσεων των καθ΄ ων η αίτηση. Ήταν η θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι τόσο η πολεοδομική άδεια όσο και η άδεια οικοδομής εκδόθηκαν μέσα στα πλαίσια του νόμου, εφόσον η ανεγειρόμενη πολυκατοικία πληρεί όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις και βρίσκεται μέσα στις παραμέτρους του νόμου, μεταξύ άλλων, τόσο όσο ως προς το ύψος της, όσο και ως προς το συντελεστή δομήσεως αλλά και ως προς το κατώτατο μέγεθος των 16 διαμερισμάτων που θα ανεγερθούν. Αναφορικά με την επίδραση της πολυκατοικίας στο περιβάλλον και το χαρακτήρα της περιοχής, είναι προφανές ότι η περιοχή είναι επίλεκτη περιοχή με ακριβές μονοκατοικίες ως επί το πλείστον, αυτός όμως ο παράγοντας φαίνεται να συνεκτιμήθηκε από τους καθ΄ ων η αίτηση, οι οποίοι εξέδωσαν, όπως λέγουν, τις σχετικές άδειες μέσα στα πλαίσια των παραμέτρων του νόμου και σύμφωνα με τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας.
Δεν έχω πειστεί ότι, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, κατά το χρόνο λήψης των προσβαλλόμενων αποφάσεων, οι καθ΄ ων η αίτηση είχαν υποχρέωση να λάβουν υπόψη κάποιον παράγοντα ή κάποιους παράγοντες τους οποίους παραγνώρισαν ή ότι θα έπρεπε να είχαν προβεί σε κάποιες προκαταρκτικές μελέτες στις οποίες δεν προέβησαν.
Όσον αφορά την κατ΄ ισχυρισμό απεμπόληση της διακριτικής εξουσίας των δευτέρων καθ΄ ων η αίτηση οι οποίοι, κατά τον ισχυρισμό των αιτητών, ενήργησαν απλά ως σφραγίδα επικύρωσης των πράξεων των πρώτων καθ΄ ων η αίτηση, εφόσον ο Δήμαρχος Έγκωμης δήλωσε στους αιτητές ότι ο Δήμος δεν είχε εξουσία να αρνηθεί την έκδοση άδειας οικοδομής εφόσον είχε ήδη εκδοθεί η πολεοδομική άδεια, παρατηρώ ότι, από τον υπηρεσιακό φάκελο του Δήμου Έγκωμης, ο οποίος παρουσιάστηκε στο δικαστήριο, δεν προκύπτει κάτι τέτοιο. Απεναντίας από το φάκελο και ιδιαίτερα το απόσπασμα πρακτικών συνεδρίας Δημοτικού Συμβουλίου, αρ. 15/08, ημερ. 2.12.08 (Κυανούν 104 στο φάκελο του Δήμου Έγκωμης, τεκ. 2), προκύπτει ότι οι καθ΄ ων η αίτηση 2 εξέτασαν το ζήτημα μέσα στις ορθές νομικές παραμέτρους και το μόνο που ήθελαν να πράξουν ήταν το καθήκον τους σύμφωνα με το νόμο. Γι΄ αυτό και υπέδειξαν, ότι για να αποτραπούν τέτοιου είδους αναπτύξεις, θα πρέπει να τεθούν σχετικές απαγορευτικές πρόνοιες για ανέγερση πολυκατοικιών με πολλά διαμερίσματα, εντός πολυτελών οικιστικών περιοχών, με ανάλογη τροποποίηση ή αναθεώρηση του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας. Δεν θεωρώ ότι τα όσα ανέφερε ο Δήμαρχος Έγκωμης στους αιτητές συνιστούν απεμπόλιση της εξουσίας των καθ΄ ων η αίτηση, αλλά δήλωση της πρόθεσης του Δήμου να ενεργήσει σύμφωνα με το νόμο και μέσα στα πλαίσια που καθορίζονται από αυτόν.
Σε σχέση με την, κατ΄ ισχυρισμό, ανεπανόρθωτη ζημιά που θα υποστούν οι αιτητές από την ανέγερση της πολυκατοικίας, για την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση έδωσαν τις σχετικές άδειες, εκτιμώ ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλείται ανεπανόρθωτη ζημιά στους αιτητές από την άσκηση των νομίμων ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των ενδιαφερομένων μερών, σύμφωνα με τις άδειες που εξασφάλισαν από τους καθ΄ ων η αίτηση, και οι οποίες (άδειες) φαίνονται να είναι μέσα στα πλαίσια του σχετικού νόμου και των κανονισμών. Αντιλαμβάνομαι ότι η επίδικη περιοχή είναι περιοχή πολυτελών μονοκατοικιών, ως επί το πλείστον, αλλά δεν μπορώ να θεωρήσω ότι η ανέγερση μιας διώροφης πολυκατοικίας σε μια τέτοια περιοχή, για την οποία λήφθηκαν όλες οι σχετικές άδειες επειδή πληρούνταν οι σχετικές προϋποθέσεις του νόμου και επειδή οι προδιαγραφές της ήταν σύμφωνες με το Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας, θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στους περιοίκους. Συναφώς δεν μου διαφεύγει ότι στην επίδικη περιοχή υπάρχουν πολλά κενά οικόπεδα και χωρίς την τροποποίηση του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας δεν βλέπω πώς θα μπορούσαν να εμποδιστούν οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων εκείνων από του να ασκήσουν τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα, μέσα στα πλαίσια του νόμου, όπως φαίνεται ότι έπραξαν και τα ενδιαφερόμενα μέρη στην παρούσα υπόθεση.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ την αίτηση ως αβάσιμη και την απορρίπτω, με έξοδα εις βάρος των αιτητών και υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση, τα οποία να υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή. Καμιά διαταγή για έξοδα αναφορικά με τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
/ΕΑΠ. Δ.