|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2008) 4 ΑΑΔ 163
21 Μαρτίου, 2008
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
M. S. M. AND WIFE M. R.,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ,
ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ,
ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,
ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1393/2006)
Πρόσφυγες ― Αίτημα παροχής πολιτικού ασύλου ― Όροι νομιμότητας της εξέτασής του ― Δεν παραβιάστηκαν στην κριθείσα περίπτωση ― Ειδικά το ζήτημα της κατ' αντιπαραβολή αξιολόγησης της μαρτυρίας δύο αιτητών, που υποβάλλουν αίτηση παροχής ασύλου από κοινού.
Οι αιτητές αμφισβήτησαν με την προσφυγή τους, την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, με την οποία απορρίφθηκε αίτημά τους για παροχή πολιτικού ασύλου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Οι καθ' ων η αίτηση διεξήγαγαν δέουσα έρευνα, δεν στέρησαν από τους αιτητές οποιοδήποτε νόμιμο ή θεμιτό δικαίωμά τους και κατέληξαν σε συμπεράσματα τα οποία βρίσκονται μέσα στα πλαίσια της άσκησης της διακριτικής τους ευχέρειας. Δεν φαίνεται να υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος για επέμβαση του δικαστηρίου, είτε στα ευρήματα αξιοπιστίας των καθ' ων η αίτηση, είτε στα συμπεράσματά τους, τα οποία είναι δεόντως αιτιολογημένα. Από τη στιγμή που οι αιτητές κρίθηκαν ως αναξιόπιστοι, οι αιτήσεις τους παρέμειναν ατεκμηρίωτες και απορρίφθηκαν. Η εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας, που προνοείται από το Άρθρο 18(3) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000-2004, δεν αποκλείει τη σύγκριση της μαρτυρίας δύο αιτητών που υποβάλλουν μαζί αίτηση παροχής ασύλου, όπως στην προκείμενη περίπτωση, με σκοπό να ελεγχθεί η ορθότητα και η αξιοπιστία της μαρτυρίας τους. Οι αιτητές απέτυχαν να δείξουν οποιοδήποτε λόγο για τον οποίον οι προσβαλλόμενες αποφάσεις θα πρέπει να ακυρωθούν.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Προσφυγή.
Μ. Κληρίδης, για τους Αιτητές.
Γ. Χ"Χάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 28.6.06, (με την οποία απορρίπτεται το αίτημα τους για παροχή πολιτικού ασύλου), είναι άκυρη, παράνομη και λανθασμένη. Ζητούν επίσης δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση να κλείσουν το φάκελο των αιτητών για παροχή πολιτικού ασύλου και να εκδώσουν ένταλμα σύλληψης και/ή απέλασης των αιτητών είναι άκυρη, παράνομη κα χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
Μεταξύ των νομικών σημείων στα οποία βασίζεται η αίτηση περιλαμβάνονται και τα εξής:
1. Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση είναι αντίθετη προς το Νόμο και το Σύνταγμα και λήφθηκε χωρίς ενδελεχή και επαρκή έρευνα.
2. Είναι αποτέλεσμα πλάνης ή υπέρβασης εξουσίας και παραβιάζει τους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης.
3. Παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης.
4. Στερείται επαρκούς αιτιολογίας.
Στην προσφυγή οι αιτητές αναφέρουν ότι είναι Ιρανοί υπήκοοι που εισήλθαν στην Κύπρο στις 25.9.2000 μέσω του νόμιμου αερολιμένα της Λάρνακας με σκοπό να ζητήσουν πολιτικό άσυλο. Ζήτησαν πολιτικό άσυλο στις 3.5.2004, η αίτηση τους όμως απορρίφθηκε και υπέβαλαν διοικητική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων την 1.2.2005. Στις 28.6.2006 εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων με την οποίαν απορρίπτετο η προσφυγή τους. Οι αιτητές παρέλαβαν, στα ελληνικά, την προσβαλλόμενη απόφαση και στα αγγλικά συνημμένο έντυπο το οποίο τους επεξηγούσε το δικαίωμα τους να προσφύγουν μέσα σε 75 μέρες στο Ανώτατο Δικαστήριο. Είναι η θέση των αιτητών πως κατά την υποβολή της προσφυγής τους αυτοί δεν έτυχαν ενημέρωσης ως προς τα δικαιώματα τους, όπως προβλέπεται από το σχετικό νόμο. Λέγουν επίσης ότι δεν γνωρίζουν αγγλικά ή ελληνικά και ότι το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης δεν τους επεξηγήθηκε σε γλώσσα κατανοητή απ' αυτούς.
Διεξήλθα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία, όπως φαίνονται από το φάκελο του δικαστηρίου αλλά και από τον υπηρεσιακό φάκελο της Υπηρεσίας Ασύλου που κατατέθηκε ενώπιον μου ως τεκμήριο 1. Από τα στοιχεία αυτά φαίνεται ότι αίτηση για παροχή πολιτικού ασύλου υπέβαλε ουσιαστικά η δεύτερη αιτήτρια, σύζυγος του πρώτου αιτητή, προφανώς για δικό της λογαριασμό αλλά και εκ μέρους του πρώτου αιτητή συζύγου της, ο οποίος αναφέρεται στη σχετική αίτηση όπως αναφέρονται και τα δύο παιδιά του ζεύγους. Μετά την υποβολή της αίτησης, στις 20.9.2004 και οι δύο αιτητές κλήθηκαν σε προφορική συνέντευξη ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου. Πρώτος εξετάστηκε ο πρώτος αιτητής, του οποίου η συνέντευξη διήρκησε 2½ ώρες και στη συνέχεια εξετάστηκε η δεύτερη αιτήτρια. Υπήρχε μεταφραστής ο οποίος μετέφραζε τις ερωτήσεις που υποβάλλονταν και τις απαντήσεις που δίδονταν από τους αιτητές από τα αγγλικά στα περσικά και αντίστροφα. Σημειώνω συναφώς ότι στην προαναφερόμενη αίτηση ασύλου της δεύτερης αιτήτριας αναγράφεται ότι αυτή γνωρίζει περσικά αλλά και αγγλικά.
Κατά τις προαναφερόμενες συνεντεύξεις οι αιτητές κρίθηκαν ως αναξιόπιστοι, η εκδοχή τους ότι στην πατρίδα τους κινδυνεύει η ζωή και η ελευθερία τους, απορρίφθηκε και θεωρήθηκε, αρχικά από την Υπηρεσία Ασύλου και στη συνέχεια από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, ότι αυτοί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για παροχή πολιτικού ασύλου είτε δυνάμει του Άρθρου 3 του περί Προσφυγών Νόμου του 2000-2004, είτε και δυνάμει του Άρθρου 19 του προαναφερόμενου νόμου. Επειδή όμως, κατά το χρόνο έκδοσης της αρχικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η μεγαλύτερη από τις δύο θυγατέρες του ζεύγους φοιτούσε σε δημοτικό σχολείο στην Κύπρο, παραχωρήθηκε στους αιτητές «ανθρωπιστικό καθεστώς» για περίοδο 6 μηνών, μέχρι 30.6.2005, δυνάμει του Άρθρου 19Α του προαναφερόμενου νόμου.
Θεωρώ ότι οι καθ' ων η αίτηση διεξήγαγαν δέουσα έρευνα, δεν στέρησαν από τους αιτητές οποιοδήποτε νόμιμο ή θεμιτό δικαίωμα τους και κατέληξαν σε συμπεράσματα τα οποία βρίσκονται μέσα στα πλαίσια της άσκησης της διακριτικής τους ευχέρειας. Δεν φαίνεται να υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος για επέμβαση του δικαστηρίου είτε στα ευρήματα αξιοπιστίας των καθ' ων η αίτηση, είτε στα συμπεράσματα τους τα οποία είναι δεόντως αιτιολογημένα. Σε σχέση με την αξιοπιστία και την απόρριψη της εκδοχής των αιτητών παρατηρώ τα εξής:
(α) Οι αιτητές, παρά το ότι ισχυρίστηκαν πως το καθεστώς στην πατρίδα τους τους δίωξε και ο πρώτος αιτητής τέθηκε και υπό κράτηση για μια μέρα, εξασφάλισαν νόμιμα διαβατήρια και έφυγαν από της πατρίδα τους νόμιμα. Αυτό, ορθά κατά την κρίση μου, λήφθηκε υπόψη από τους καθ' ων η αίτηση ως αρνητικό στοιχείο για την αξιοπιστία των αιτητών.
(β) Οι αιτητές έφθασαν στην Κύπρο στις 10.9.2000 και ο πρώτος αιτητής υπέβαλε αίτηση πολιτικού ασύλου στην Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών στις 18.12.2001, δηλαδή μετά από περίοδο σχεδόν 15 μηνών. Η εξήγηση που έδωσε ο πρώτος αιτητής για την καθυστέρηση ήταν ότι δεν γνώριζε τις διαδικασίες και ότι αρχικά οι αιτητές επιθυμούσαν να μεταβούν στην Ελλάδα, πράγμα που τελικά δεν έπραξαν. Και αυτό το στοιχείο, ορθά, θεωρήθηκε ως αρνητικό για την αξιοπιστία τους. Τελικά η Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών απέρριψε τόσο την αίτηση όσο και την προσφυγή του πρώτου αιτητή.
(γ) Οι αιτητές είπαν ότι δεν ανήκουν σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, στρατιωτική, εθνική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα. Στην πραγματικότητα ο μεν πρώτος αιτητής αναφέρθηκε σε κάποια προβλήματα που είχε με τη «μαφία» στη χώρα του, η δε δεύτερη αιτήτρια αναφέρθηκε σε προβλήματα που είχε ο σύζυγος της με «μαυραγορίτες». Αυτά τα στοιχεία σημειώθηκαν από τους καθ' ων η αίτηση οι οποίοι, ορθά, κατέληξαν σε συμπεράσματα ότι οι αιτητές δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για παροχή προστασίας δυνάμει των προαναφερομένων Άρθρων 3 και 19 του νόμου. Σημειώνω συναφώς ότι οι θέσεις του ευπαιδεύτου συνηγόρου των αιτητών ότι αυτοί κινδύνευαν από κυβερνητικούς παράγοντες οι οποίοι απέλυσαν τον πρώτο αιτητή από το εργοστάσιο στο οποίο εργαζόταν δεν φαίνονται να υποστηρίζονται από τη μαρτυρία των ιδίων των αιτητών.
(δ) Διάφορα έγγραφα στα οποία αναφέρθηκαν οι αιτητές, που αφορούν σε κλήση του πρώτου αιτητή να παρουσιαστεί ενώπιον δικαστηρίου στο Ιράν, επειδή εξέδωσε μη καλυμμένη επιταγή, αναφέρονται σε ημερομηνίες μεταγενέστερες της αναχώρησης των αιτητών από το Ιράν και αυτό το στοιχείο, ορθά, σημειώθηκε από τους καθ' ων η αίτηση, με αποτέλεσμα τα έγγραφα εκείνα να μην ληφθούν σοβαρά υπόψη.
Από τη στιγμή που οι αιτητές κρίθηκαν ως αναξιόπιστοι οι αιτήσεις τους παρέμειναν ατεκμηρίωτες και απορρίφθηκαν. Όπως ήδη αναφέρθηκε δεν θεωρώ ορθό ή δίκαιο να επέμβω καθ' οιονδήποτε τρόπο στα ορθά ευρήματα αξιοπιστίας και τα ορθά συμπεράσματα των καθ' ων η αίτηση. Επιθυμώ όμως να προβώ σε κάποιες παρατηρήσεις αναφορικά με παράπονα που οι αιτητές διατύπωσαν μέσω του δικηγόρου τους. Ως προς το ζήτημα της μη επεξήγησης, στους αιτητές, των δικαιωμάτων τους, παρατηρώ ότι στους αιτητές στάληκε, από τους καθ' ων η αίτηση, η επιστολή ημερ. 27.12.2004, στην αγγλική γλώσσα, στην οποίαν τους επεξηγείται τι χρειάζεται για να ικανοποιήσουν οι αιτητές τα Άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000-2004. Τους επεξηγείται επίσης το ανθρωπιστικό καθεστώς που τους παραχωρήθηκε δυνάμει του Άρθρου 19Α του ιδίου νόμου και τους γνωστοποιείται ότι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου υπόκειται σε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής της οποίας δίδεται και η διεύθυνση στη Λευκωσία. Οι αιτητές πληροφορούνται περαιτέρω ότι τέτοια διοικητική προσφυγή θα πρέπει να καταχωριστεί εντός 20 ημερών από τη λήψη της προαναφερόμενης επιστολής. Θεωρώ επομένως πως, τουλάχιστον στο στάδιο της γνωστοποίησης της απόρριψης της αίτησης τους από την Υπηρεσία Ασύλου, οι αιτητές πληροφορήθηκαν για τα δικαιώματά τους στην αγγλική γλώσσα, η οποία, όπως ανέφερα, είναι γλώσσα κατανοητή στη δεύτερη αιτήτρια, η οποία υπέβαλε και την αίτηση για παροχή πολιτικού ασύλου. Η προσβαλλόμενη απόφαση στάληκε στους αιτητές στα ελληνικά, που είναι μια από τις επίσημες γλώσσες της Κυπριακής Δημοκρατίας, με επεξηγηματικό σημείωμα στα αγγλικά. Η θέση των αιτητών ότι αυτοί δεν γνωρίζουν να διαβάζουν ή να γράφουν στα αγγλικά ή τα ελληνικά καταρρίπτεται ουσιαστικά από τη δήλωση της δεύτερης αιτήτριας, στο σχετικό έντυπο της αίτησής της, ότι αυτή γνωρίζει αγγλικά.
Όσον αφορά το παράπονο του ευπαιδεύτου συνηγόρου των αιτητών ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν εξέτασαν τους ισχυρισμούς των αιτητών για πιέσεις εκ μέρους κυβερνητικών παραγόντων, οι οποίοι δεν διερευνήθηκαν, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις των αιτητών δεν αναφέρονται ουσιαστικά σε κυβερνητικούς παράγοντες αλλά στη «μαφία» και σε «μαυραγορίτες».
Άλλο παράπονο του ευπαιδεύτου συνηγόρου των αιτητών είναι ότι εφόσον ο πρώτος αιτητής είχε ισχυριστεί ότι κτυπήθηκε κατά τη διάρκεια της μονοήμερης κράτησής του, οι καθ' ων η αίτηση όφειλαν να τον παραπέμψουν σε εξέταση από ιατρό σύμφωνα με το Άρθρο 15 του προαναφερόμενου νόμου. Διερωτώμαι ποιά σημασία θα είχε η παραπομπή του πρώτου αιτητή σε εξέταση από ιατρό όταν ο ισχυρισμός ότι κτυπήθηκε αφορούσε το έτος 2000 ενώ η συνέντευξη του έγινε το 2004.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών παραπονείται επίσης για το ότι δεν έγινε εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης των δύο αιτητών αλλά απεναντίας η μαρτυρία τους αξιολογήθηκε κατ' αντιπαραβολή και αντιπαράθεση της μαρτυρίας του αιτητή και της αιτήτριας. Δεν θεωρώ ότι και αυτό το παράπονο έχει οποιαδήποτε βαρύτητα. Η εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας, που προνοείται από το Άρθρο 18(3) του προαναφερόμενου νόμου, δεν αποκλείει, κατά την εκτίμησή μου, τη σύγκριση της μαρτυρίας δύο αιτητών που υποβάλλουν μαζί αίτηση παροχής ασύλου, όπως στην προκείμενη περίπτωση, με σκοπό να ελεγχθεί η ορθότητα και η αξιοπιστία της μαρτυρίας τους. Στην προκείμενη περίπτωση ο μεν αιτητής είχε αναφέρει ότι εργαζόταν σε κυβερνητικό εργοστάσιο ρούχων ενώ η αιτήτρια είχε αναφέρει ότι είχαν δικό τους εργοστάσιο. Εκτιμώ πως ήταν θεμιτό για τους καθ' ων η αίτηση να λάβουν υπόψη τους αυτή τη διαφορά όταν αξιολογούσαν τη μαρτυρία των δύο αιτητών.
Θεωρώ ότι οι αιτητές απέτυχαν να δείξουν οποιοδήποτε λόγο για τον οποίον οι προσβαλλόμενες αποφάσεις θα πρέπει να ακυρωθούν. Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω κρίνω την προσφυγή ως αβάσιμη και την απορρίπτω με €700, έξοδα εις βάρος των αιτητών.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.