|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 2142/2006)
23 Μαΐου, 2008
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ,
Καθ΄ης η Αίτηση.
Σ. Οικονομίδης, για τον Αιτητή.
Λ. Ουστά (κα), για την Καθ΄ης η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής είναι μόνιμος Αξιωματικός του Όπλου του Πεζικού του Στρατού Ξηράς του Στρατού της Δημοκρατίας, απόφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων της Ελλάδας. Αμέσως μετά την αποφοίτησή του από τη Σχολή το 2003, διορίστηκε στο Στρατό ως Αξιωματικός, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού, από 20.6.2003 και από την ημερομηνία αυτή αποσπάστηκε για υπηρεσία στην Εθνική Φρουρά. Από 22.12.2006 κατέχει το βαθμό του Υπολοχαγού.
Ο Αιτητής, από 9.11.2005 υπηρετεί στο 293 Τάγμα Πεζικού (ΤΠ) και εκτελεί τα καθήκοντα του Διοικητού 1ου Λόχου Τυφεκιοφόρων της Μονάδας του. Το 293 ΤΠ υπάγεται διοικητικά στο Τακτικό Συγκρότημα 7ου Συντάγματος Πεζικού (ΤΣ/7ου ΣΠ).
Τη νύχτα της 7ης προς 8η Σεπτεμβρίου 2006, απωλέσθηκαν δύο όπλα από τον οπλοβαστό συγκεκριμένου φυλακίου, το οποίο ανήκει στον Λόχο του οποίου είναι Διοικητής ο Αιτητής. Ο Διοικητής του Τάγματος, με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν από προφορική εξέταση που διενήργησε αναφορικά με το πιο πάνω γεγονός, κάλεσε τον Αιτητή σε διοικητική απολογία, παραθέτοντάς του και τους λόγους. Ο Αιτητής υπέβαλε την απολογία του στη Μονάδα του, παραθέτοντας και τους ισχυρισμούς του. Ο Διοικητής, αφού έλαβε υπόψη τα στοιχεία που προέκυψαν από τη διενεργηθείσα προφορική εξέταση και αφού διερεύνησε τους ισχυρισμούς που πρόβαλε ο Αιτητής στη διοικητική του απολογία, έκρινε ότι αυτός διέπραξε πειθαρχικό παράπτωμα και με επιστολή του με ημερομηνία 13.9.2006, τον πληροφόρησε ότι τον τιμώρησε πειθαρχικά με 4ήμερη κράτηση, παραθέτοντάς του και τους λόγους.
Για το γεγονός της απώλειας των δύο όπλων από τον οπλοβαστό του φυλακίου, τη νύκτα της 7ης προς 8ης Σεπτεμβρίου 2006, διενεργήθηκε σχετική ανάκριση. Η πειθαρχική ποινή της 4ήμερης κράτησης που επιβλήθηκε στον Αιτητή, καταχωρήθηκε στην Ημερήσια Διαταγή Αξιωματικών, ημερομηνίας 12.9.2006. Το ΤΣ/7ου ΣΠ, στο οποίο κοινοποιήθηκε η επιβολή ποινής, διαβίβασε το γεγονός με όλο το ιστορικό στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ).
Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, στον οποίο τέθηκε η αλληλογραφία που αναφέρεται πιο πάνω, ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται από τις διατάξεις του Κανονισμού 11Α των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς, με απόφασή του ημερομηνίας 28.9.2006, επαύξησε την 4ήμερη πειθαρχική ποινή κράτησης που επιβλήθηκε στον Αιτητή σε 5νθήμερη πειθαρχική φυλάκιση, παραθέτοντας και τους λόγους.
Ο Αιτητής, όταν έλαβε γνώση της επαύξησης της πειθαρχικής ποινής, καταχώρησε στο Ανώτατο Δικαστήριο την παρούσα προσφυγή.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος για τον Αιτητή πρόβαλε στην αγόρευσή του δύο λόγους ακύρωσης:- (α) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και (β) ότι λήφθηκε χωρίς να διεξαχθεί δέουσα έρευνα και/ή είναι το αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα.
Αναφορικά με τον πρώτο λόγο, ο ευπαίδευτος δικηγόρος για τον Αιτητή ανέφερε ότι ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς δεν είναι υπόχρεος δυνάμει των Κανονισμών να επαυξήσει την ποινή, αλλά έχει διακριτική εξουσία να την αυξήσει ή όχι. Για να την επαυξήσει θα πρέπει να τηρούνται οι προϋποθέσεις του Κανονισμού 11.Α(7) των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς, Κ.Δ.Π. 554/64, όπως τροποποιήθηκαν. Στην προκειμένη περίπτωση είπε, ο Αρχηγός προέβη στην επαύξηση χωρίς να δώσει επαρκή αιτιολογία για το πώς άσκησε τη διακριτική του ευχέρεια. Όπως ισχυρίστηκε, η λακωνική αιτιολογία του Αρχηγού είναι τόσο γενική και αόριστη που θα μπορούσε να ισχύσει σε κάθε περίπτωση που γίνεται επαύξηση της ποινής. Στην επίδικη αιτιολογία, ο Αρχηγός δεν αναφέρει τα στοιχεία επί των οποίων μορφώθηκε η κατάληξη του για τη σοβαρότητα του παραπτώματος και για την ανάγκη αποτροπής παραπτωμάτων παρόμοιας φύσεως.
Από την άλλη, η ευπαίδευτη δικηγόρος για τη Δημοκρατία, εισηγήθηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση, για τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης, παράσχει πλήρη και σαφή αιτιολογία και ουδόλως μπορεί να χαρακτηριστεί ως γενική και αόριστη. Στην απόφαση αναφέρεται με σαφήνεια το πειθαρχικό παράπτωμα, από τη φύση του οποίου διαφαίνεται και η σοβαρότητα των επιπτώσεων (απώλεια όπλων), εξαιτίας της διάπραξης των παραπτωμάτων.
Ο λόγος ακύρωσης ευσταθεί.
Κατ' αρχάς ο Διοικητής του Αιτητή επιβάλλοντας την πειθαρχική τιμωρία, διατύπωσε την πιο κάτω αιτιολογία:-
«.. διότι ως Διοικητής 1ου Λόχου δεν έδωσε τις απαραίτητες οδηγίες και δεν άσκησε τον απαιτούμενο έλεγχο στο Φυλάκιο ΑΧΝΑ του Λόχου του ώστε να τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία για την αναγραφή του οπλισμού των εθνοφυλάκων στις καταστάσεις οπλισμού του φυλακίου όπως η ΠΔ/1-14/ΓΕΕΦ/2006 καθορίζει καθώς και διότι δεν εξάσκησε τον απαιτούμενο έλεγχο για αποκατάσταση της οπής στην περίφραξη του εν λόγω φυλακίου και τον πειθαρχικό έλεγχο των υπευθύνων οργάνων αυτού.»
Η διακριτική ευχέρεια για την επαύξηση της ποινής παρέχεται από τον Κανονισμό 11Α(7) των Πειθαρχικών Κανονισμών Εθνικής Φρουράς ο οποίος προβλέπει ότι.-
«(7) Ο προϊστάμενος του επιβάλοντος ποινήν τινά διοικητής ή ο Διοικητής της Δυνάμεως δύναται να επαυξήση ταύτην εάν κρίνη ότι η φύσις του παραπτώματος, αι συνθήκαι υφ' ας τούτο έλαβε χώραν, ή προτέρα διαγωγή του τιμωρηθέντος ή η ανάγκη περιστολής συχνών παραπτωμάτων παρομοίας φύσεως, επιβάλλουν αυστηροτέραν ποινήν. Ο όρος επαύξησις περιλαμβάνει και μετατροπήν του είδους της ποινής επί το αυστηρότερον:
Νοείται ότι επί τοιαύτης επαυξήσεως επιβληθείσης ποινής λαμβάνονται υπ' όψιν και εκπίπτονται διά την έκτισιν ταύτης, αι ήδη εκτιθείσαι ημέραι της αρχικώς επιβληθείσης ποινής ανεξαρτήτως του είδους ταύτης.»
Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς στην απόφαση του ημερομηνίας 28.9.06 αναφέρει ότι:-
«Αφού έλαβα υπόψη την από 12 Σεπ 2006 Διοικητική απολογία του Ανθλγού (ΠΖ) Παπαγεωργίου Ζαχαρία ΑΜ: 5043, την επιβληθείσα ποινή της 4ήμερης κράτησης, από τον Δκτή του 293 ΤΠ διότι, ως Δκτής 1ου Λόχου δεν έδωσε τις απαραίτητες οδηγίες και δεν άσκησε τον απαιτούμενο έλεγχο στο «Φ. ΑΧΝΑ» του Λόχου του ώστε να τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία για την αναγραφή του οπλισμού των εθνοφυλάκων στις καταστάσεις οπλισμού του φυλακίου όπως η ΠαΔ 1-14/ΓΕΕΦ 2006 καθορίζει καθώς και διότι δεν άσκησε τον απαιτούμενο έλεγχο για αποκατάσταση της οπής στην περίφραξη του εν λόγω φυλακίου και τον πειθαρχικό έλεγχο των υπευθύνων οργάνων αυτού,
επαυξαύνω
σε 5νθήμερη φυλάκιση, αφού λήφθηκε υπόψη η σοβαρότητα της φύσεως του παραπτώματος και η ανάγκη αποτροπής παραπτωμάτων παρόμοιας φύσεως στο μέλλον.»
Κατά την άποψή μου η αιτιολογία που δόθηκε από τον Αρχηγό δεν ήταν επαρκής. Η επαύξηση κρίθηκε αναγκαία: (α) λόγω της σοβαρότητας της φύσης του παραπτώματος και (β) της ανάγκης αποτροπής παραπτωμάτων παρόμοιας φύσεως στο μέλλον. Όμως η εξειδίκευση ή η επανάληψη ορισμένων από τα κριτήρια του άρθρου 11Α(7), δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ικανοποιητική αιτιολογία. Χωρίς να προσδιορίζονται τα στοιχεία εκείνα τα οποία κατά την άποψη του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς καθιστούν την φύση του παραπτώματος σοβαρή, ο τιμωρηθής δεν μπορεί να γνωρίζει τον ακριβή λόγο για την επαύξηση.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (2005), Αρ. Υπ. 296/04, ημερ. 25.11.05, η οποία αφορούσε στον ίδιο Κανονισμό και στη χρήση παρόμοιου λεκτικού:-
«Η απλή παραπομπή στο κριτήριο του Κανονισμού, τη φύση δηλαδή του παραπτώματος, το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε περίπτωση, είναι γενική και αόριστη και δε συνιστά επαρκή αιτιολογία.»
Σχετικό είναι και το άρθρο 28(2) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(1)/99), στο οποίο γίνεται ρητή αναφορά στο ότι δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία η αναφορά σε γενικούς χαρακτηρισμούς που μπορούν να εφαρμοστούν και να ισχύουν για κάθε περίπτωση, ούτε και η απλή αναφορά των γενικών όρων του Νόμου που μπορούν να τύχουν εφαρμογής σε οποιαδήποτε περίπτωση. (Βλ. επίσης, Θωμά ν. Δημοκρατίας (2000) 4 ΑΑΔ 845, 849 και Προσωτσάνλη ν. Δημοκρατίας, Αρ. Υπόθ. 506/2006, ημερ. 6.9.2007 στις οποίες παρόμοιο λεκτικό με το υπό εξέταση, κρίθηκε ανεπαρκές).
Η ανάγκη για αιτιολόγηση φαίνεται πιο καθαρά στην περίπτωση του δεύτερου λόγου που επικαλείται ο Αρχηγός στην απόφαση του. Ο ίδιος αναφέρθηκε στην «ανάγκη αποτροπής παραπτωμάτων παρόμοιας φύσης στο μέλλον». Θα πρέπει να επισημάνω ότι στον Κανονισμό 11Α(7) γίνεται αναφορά στην ανάγκη περιστολής «συχνών» παραπτωμάτων παρόμοιας φύσεως. Όμως ο Αρχηγός όχι μόνο παραλείπει τη συγκεκριμένη λέξη, αλλά αποφεύγει να παραθέσει ως όφειλε, οποιαδήποτε στοιχεία, ως μέρος του αιτιολογικού του, για τη συχνότητα διάπραξης παρόμοιας φύσεως αδικημάτων, ώστε να διαφαίνεται η ανάγκη για αποτροπή και να δικαιολογείται η επαύξηση της ποινής.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Επιδικάζονται υπέρ του Αιτητή €1200 έξοδα συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ