ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.589/2005)
4 Οκτωβρίου, 2006
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
UNICARS LIMITED,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ΄Ων η αίτηση
_________
Λ. Παπαφιλίππου & Σία, για την Αιτήτρια.
Ε. Παπαγεωργίου, δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄Ων η Αίτηση.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η Αιτήτρια εταιρεία, η οποία ασχολείται με την εισαγωγή και εμπορία αυτοκινήτων, καταχώρησε στις 30.7.2004 δύο ηλεκτρονικές διασαφήσεις για εκτελώνιση 24 καινούργιων αυτοκινήτων SKODA που εισήξε από τη Τσεχία, χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα αυτοκίνητα υπόκειντο, ως εκ της προέλευσης τους, μόνο σε φόρους κατανάλωσης. Οι διασαφήσεις έγιναν δεκτές και υπολογίσθησαν οι φόροι κατανάλωσης οι οποίοι και κατεβλήθησαν στις 3.8.2004. Στις 2.9.2004 όμως η Αιτήτρια απευθύνθηκε στο Τελωνείο αναφέροντας ότι πέντε από τα εν λόγω αυτοκίνητα είχαν εισαχθεί προοριζόμενα για δημόσια χρήση ως ταξί, στα οποία δεν επιβάλλεται φόρος κατανάλωσης, ότι οι φόροι κατανάλωσης για αυτά είχαν πληρωθεί με την προϋπόθεση ότι θα επιστρέφονταν, ότι τρία αυτοκίνητα είχαν ήδη εγγραφεί από τους αγοραστές ως ταξί και τα άλλα δύο θα εγγράφονταν έτσι σύντομα, και ότι, ως εκ τούτων, θα έπρεπε να επιστραφούν οι αναλογούντες φόροι κατανάλωσης, προσκομίζοντας μάλιστα και τις σχετικές παραγγελίες των αγοραστών. Η απάντηση στις 11.3.2005 ήταν αρνητική καθ΄όσον, όπως αναφέρεται στη σχετική επιστολή:
"... σύμφωνα με τον Κανονισμό 9 της Κ.Δ.Π. 380/2004 παραχωρείται απαλλαγή ποσοστού 75% του συνολικού ποσού των φόρων κατανάλωσης σε καινούργια οχήματα συγκεκριμένων δασμολογικών κλάσεων, υπό τον όρο ότι εντός περιόδου ενός μηνός ή ευλόγου χρονικού διαστήματος, προσκομίζεται από τον ενδιαφερόμενο πιστοποιητικό εγγραφής ως «ταξί» από την αρμόδια αρχή εγγραφής οχημάτων. Επιπρόσθετα σύμφωνα με τον Καν. 11(1) της ιδίας πράξης η απαλλαγή παρέχεται υπό την προϋπόθεση ότι η σχετική αίτηση υποβάλλεται στο Τελωνείο προτού τα εμπορεύματα απομακρυνθούν από τον τελωνειακό έλεγχο."
Κατά της απόφασης αυτής στρέφεται η προσφυγή, με βασική εισήγηση το λανθασμένο της ερμηνείας των σχετικών κανονισμών. Ο σχετικός κανονισμός, εισηγείται η Αιτήτρια, είναι ο κανονισμός 9 των περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Κατανάλωσης (Ατέλειες κατά την εισαγωγή Εμπορευμάτων) Κανονισμών του 2004, ο οποίος προνοεί:
"Παραχωρείται απαλλαγή ποσοστού 75% του συνολικού ποσού των φόρων κατανάλωσης σε καινούργια μηχανοκίνητα οχήματα των δασμολογικών διακρίσεων 8703 21 10 90, 8703 22 10 90, 8703 23 10 90, 8703 24 10 90, 8703 31 10 90, 8703 32 19 90, 8703 33 19 90 και 8703 90 90 90, εξαιρουμένων των ασθενοφόρων, νεκροφόρων και οχημάτων παντός εδάφος:
Νοείται ότι η πιο πάνω απαλλαγή παρέχεται υπό τον όρο ότι εντός ενός (1) μηνός ή εύλογου χρονικού διαστήματος που θεωρείται δικαιολογημένο από το Διευθυντή από την ημέρα του τελωνισμού θα προσκομίζεται από τον ενδιαφερόμενο πιστοποιητικό εγγραφής ως:
«ταξί» από την αρμόδια αρχή εγγραφής οχημάτων στη Δημοκρατία:
Νοείται περαιτέρω ότι η παραχώρηση της απαλλαγής διασφαλίζεται με ανάλογη χρηματική παρακαταθήκη ή εγγύηση."
Όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το Τελωνείο είχε υπόψη του και βασίσθηκε στον κανονισμό 9, πεπλανημένα όμως, εισηγείται η Αιτήτρια, βασίσθηκε περαιτέρω και στον κανονισμό 11(1), ο οποίος προνοεί:
"11.-(1) Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε νομοθετική διάταξη με βάση την οποία είναι δυνατή η ατελής εισαγωγή ειδικά καθοριζόμενων εμπορευμάτων για χρήση τους από ορισμένα προνομιούχα πρόσωπα, οργανισμούς, αρχές και οργανώσεις, και υπό όρους τους οποίους ο Διευθυντής μπορεί να επιβάλλει για διασφάλιση των δημόσιων προσόδων, εμπορεύματα των ειδών που καθορίζονται στο Παράρτημα των παρόντων Κανονισμών απαλλάσσονται, υπό τις περιστάσεις και τους όρους που αναγράφονται στο εν λόγω Παράρτημα από το φόρο κατανάλωσης ο οποίος διαφορετικά θα επιβαλλόταν με βάση τον εκάστοτε σε ισχύ περί Φόρων Κατανάλωσης Νόμο, νοουμένου ότι η αίτηση απαλλαγής υποβάλλεται από ή για τα προνομιούχα πρόσωπα, οργανισμούς, αρχές και οργανώσεις προτού τα εμπορεύματα απομακρυνθούν από τον τελωνειακό έλεγχο, εκτός εάν ρητά προνοείται διαφορετικά στον παρόντα Κανονισμό."
Η Αιτήτρια εισηγείται ότι εδικαιούτο την απαλλαγή εφ΄όσον τα αυτοκίνητα, όπως είναι κοινό έδαφος, περιλαμβάνονταν στις δασμολογικές διακρίσεις και έτσι ενέπιπταν στις πρόνοιες του κανονισμού 9, τη διαδικασία του οποίου και ακολούθησε εφ΄όσον απετάθη εντός ενός μηνός από την εκτελώνιση, και ότι ο κανονισμός 11(1), στον οποίο βασίσθηκε το Τελωνείο για να αιτιολογήσει τη θέση του ότι δεν μπορούσε να δοθεί η απαλλαγή εφ΄όσον τα αυτοκίνητα είχαν ήδη απομακρυνθεί από τον τελωνειακό έλεγχο, δεν είχε εφαρμογή. Η θέση του Τελωνείου είναι ότι, αν και εφαρμόζεται ο κανονισμός 9 και όχι ο κανονισμός 11(1), εν τούτοις εφαρμόζεται "παρεμπιπτόντως" και το μέρος εκείνο του κανονισμού 11(1) που αφορά την υποβολή αίτησης απαλλαγής προτού τα εμπορεύματα απομακρυνθούν από τον τελωνειακό έλεγχο.
Με βρίσκει σύμφωνο η θέση της Αιτήτριας ότι μόνος σχετικός είναι ο κανονισμός 9 και ότι ο κανονισμός 11(1) δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με την προκειμένη περίπτωση. Οι δύο κανονισμοί ρυθμίζουν διαφορετικές περιπτώσεις. Ο κανονισμός 9 αφορά την περίπτωση, όπως η προκειμένη, που διεκδικείται απαλλαγή ποσοστού 75% των φόρων κατανάλωσης για αυτοκίνητα που εμπίπτουν στις φορολογικές διακρίσεις τις οποίες καλύπτει και οι οποίες περιλαμβάνουν, όπως είναι κοινό έδαφος, αυτοκίνητα προοριζόμενα για ταξί. Ο κανονισμός 11(1) αφορά ατελή εισαγωγή ειδικά καθοριζόμενων εμπορευμάτων για χρήση από προνομιούχα πρόσωπα, οργανισμούς, αρχές και οργανώσεις. Οι δύο κανονισμοί έχουν λοιπόν εντελώς διαφορετική εμβέλεια και ουδόλως μπορεί να ισχύει, στην περίπτωση εφαρμογής του κανονισμού 9, παρεμπιπτόντως και ο κανονισμός 11(1).
Ήταν επομένως πεπλανημένη η αντίληψη του Τελωνείου ότι, επιπρόσθετα προς τον κανονισμό 9, ήταν σχετικός και ο κανονισμός 11(1). Αυτό όμως δεν είναι το τέλος του πράγματος. Η Δημοκρατία εισηγείται περαιτέρω ότι, στη βάση της εφαρμογής του κανονισμού 9 και μόνο, το αίτημα για απαλλαγή, και μάλιστα εφ΄όσον ακριβώς πρόκειται για απαλλαγή και όχι για επιστροφή φόρων, πρέπει να υποβάλλεται πριν από την εκτελώνιση και όχι εκ των υστέρων. Η Αιτήτρια από την άλλη παραπέμπει στην περίοδο του ενός μηνός (ή άλλου εύλογου χρονικού διαστήματος) από την εκτελώνιση που προνοείται στον κανονισμό για υποβολή του πιστοποιητικού εγγραφής του αυτοκινήτου ως ταξί για να στηρίξει τη θέση της ότι το αίτημα για απαλλαγή υποβάλλεται μετά από την εκτελώνιση. Εισηγείται ακόμα η αιτήτρια ότι το Τελωνείο άσκησε λανθασμένα τη διακριτική του ευχέρεια, παραβίασε τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης, με ιδιαίτερη αναφορά στο ότι αγνοήθηκε εισήγηση Ανώτερου Τελωνειακού Λειτουργού για παραχώρηση της απαλλαγής, και στέρησε στην Αιτήτρια το δικαίωμα ακρόασης κατά παράβαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης.
Το μόνο θέμα που με απασχολεί είναι η ερμηνεία του κανονισμού 9. Εφ΄όσον ακριβώς είναι θέμα ερμηνείας, δεν μπορούν να έχουν έρεισμα οι άλλες εισηγήσεις της Αιτήτριας. Η περίπτωση της είτε καλύπτεται από τον κανονισμό είτε όχι.
Το θέμα που εγείρεται έχει όμως διαστάσεις ευρύτερες της ερμηνείας του κανονισμού 9 αφού αντανακλά και στο κατά πόσο, με δεδομένο ότι η Αιτήτρια δεν υπέβαλε αίτημα για απαλλαγή πριν από την εκτελώνιση και κατέβαλε ανεπιφύλακτα τους φόρους κατανάλωσης με την εκτελώνιση, κωλύεται πλέον να αμφισβητεί τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, στερούμενη έτσι και εννόμου συμφέροντος, εφ΄όσον δεν μπορεί να αποδοκιμάζει εκείνο το οποίο ήδη είχε ανεπιφύλακτα επιδοκιμάσει.
Φρονώ ότι είναι ορθή η ερμηνεία την οποία προτείνει η Δημοκρατία. Η έννοια της απαλλαγής εμπεριέχει την ιδέα της μη υποχρέωσης καταβολής φόρων κατανάλωσης και όχι την εκ των υστέρων επιστροφή τους. Και το δικαίωμα για απαλλαγή κρίνεται κατά το χρόνο της εκτελώνισης με τον όρο ότι εντός ενός μηνός (ή άλλου εύλογου χρόνου) από την εκτελώνιση θα προσκομισθεί το πιστοποιητικό εγγραφής του αυτοκινήτου για το οποίο παρέχεται η απαλλαγή ως ταξί και όχι ότι μπορεί εντός ενός μηνός (ή άλλου εύλογου χρόνου) από την εκτελώνιση να υποβάλλεται αίτημα για εκ των υστέρων απαλλαγή. Προς τούτο μάλιστα συνηγορεί τα μέγιστα και η άλλη αναφορά ότι "η παραχώρηση της απαλλαγής διασφαλίζεται με ανάλογη χρηματική παρακαταθήκη ή εγγύηση". Το Τελωνείο δηλαδή, βασιζόμενο στην πρόθεση εγγραφής του αυτοκινήτου ως ταξί στην οποία στηρίζεται το αίτημα για απαλλαγή, παρέχει την απαλλαγή και επιτρέπει την εκτελώνιση χωρίς την καταβολή του ποσοστού του 75% των φόρων κατανάλωσης με τη διασφάλιση της ανάλογης χρηματικής παρακαταθήκης ή εγγύησης σε περίπτωση που η πρόθεση εκείνη δεν υλοποιηθεί.
Καταλήγω λοιπόν ότι δεν υπήρξε πλάνη του Τελωνείου στην αντίληψη του κανονισμού 9 αλλά και ότι η Αιτήτρια κωλύεται να διεκδικεί απαλλαγή από τους φόρους κατανάλωσης.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Η Αιτήτρια θα καταβάλει £400 έξοδα στη Δημοκρατία.
Δ. Χατζηχαμπής,
Δ.
/ΚΧ"Π