|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Υπόθεση Αρ. 1085/2004)
21 Σεπτεμβρίου, 2006
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SOROKA FUELS TRANSPORT LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
Δ. Αμερικάνου, για τους Αιτητές.
Α. Μαππουρίδης, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι αιτητές, οι οποίοι ασχολούνται με οδικές μεταφορές και διανομή πετρελαιοειδών, κέρδισαν διαγωνισμό προσφορών για την αποκλειστική μεταφορά και διανομή καυσίμων της EXXONMOBIL CYPRUS LTD με την οποία υπέγραψαν σχετική σύμβαση με ημερομηνία εφαρμογής την 1.7.2004. Σύμφωνα με όρο του συμβολαίου, η μεταφορά των καυσίμων θα γινόταν με καινούργια βυτιοφόρα χωρητικότητας 40000 λίτρων που θα πληρούσαν τις προδιαγραφές που καθορίζονται στην Ευρωπαϊκή Συμφωνία για τις διεθνείς οδικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων η οποία κυρώθηκε με τον περί της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας για τις Διεθνείς Οδικές Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ADR) (Κυρωτικό) Νόμο 9 του 2004. Οι αιτητές, προς εκπλήρωση των υποχρεώσεων που ανέλαβαν, προχώρησαν στην αγορά πέντε βυτιοφόρων τα οποία ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του νόμου και της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας. Πρόκειται για τα βυτιοφόρα με αριθμούς εγγραφής 5468CT, 5463CT, 5466CT, 5467CT και 5470CT.
Τον Οκτώβριο 2003 οι αιτητές υπέβαλαν πέντε αιτήσεις για την εξασφάλιση αδειών οδικής χρήσης Μεταφορέα Α των πιο πάνω πέντε ρυμουλκούμενων βυτιοφόρων για μεταφορά επικίνδυνου φορτίου (πετρελαιοειδή) χωρητικότητας άνω των 5001 κιλών ωφέλιμου φορτίου.
Στις 24.10.2003 εκδόθηκαν οι αντίστοιχες εγκρίσεις με όρους αναφορικά με θέματα ασφάλειας. Στο κάτω μέρος της έγκρισης αναφέρεται:
«Η έγκριση αυτή ισχύει για περίοδο (12) μηνών με την επιφύλαξη οποιωνδήποτε όρων τους οποίους ο Αναπληρωτής Εφορος Μηχανοκινήτων Οχημάτων δυνατό να επιβάλει σύμφωνα με τις πρόνοιες της περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νομοθεσίας.»
Περί τον Ιούνιο 2004 το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, κατόπιν επιθεώρησης, έκρινε τα βυτιοφόρα κατάλληλα για τη μεταφορά καυσίμων.
Κατόπιν επιστολής του Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών προς τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Συγκοινωνιών και Εργων, ημερ. 20.7.2004, ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Εργων ως Εφορος Εγγραφής Μηχανοκινήτων Οχημάτων, έδωσε οδηγίες όπως ζητηθεί από τους αιτητές «να σφραγιστεί το διαμέρισμα που χρειάζεται, έτσι που το συνολικό βάρος να μην υπερβαίνει το επιτρεπόμενο.» Στη συνέχεια, ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Οδικών Μεταφορών με επιστολή του ημερ. 30.7.2004, πληροφόρησε τους αιτητές ότι το αίτημά τους για την εγγραφή των πέντε βυτιοφόρων εγκρίνεται με την προϋπόθεση ότι το μέγιστο συρόμενο φορτίο δεν θα υπερβαίνει το ανώτατο όριο του κανονισμού 50 των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών δηλαδή, 40000 κιλά και ως κατακλείδα της επιστολής αναφέρεται:
«Για να διασφαλιστεί το πιο πάνω θα πρέπει να σφραγιστεί το 3ο διαμέρισμα ώστε να παραμένει πάντοτε κενό για να επιτυγχάνεται η ασφαλέστερη υπό τις περιστάσεις κίνηση του οχήματος.»
Οι αιτητές με επιστολή των δικηγόρων τους ημερ. 25.8.2004 ζήτησαν από τους καθ΄ ων η αίτηση να επανεξετάσουν την προμνησθείσα απόφαση. Στις 7.9.2004 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη του Υπουργού Συγκοινωνιών και Εργων με τον Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών και το Διευθυντή της αιτήτριας κ. Παρασκευά Σορόκα κατά την οποία ο τελευταίος αποδέχθηκε όπως εγγραφούν τα πέντε βυτιοφόρα με περιορισμό να μεταφέρουν στους 5 θαλάμους μόνο βενζίνη ή άλλο προϊόν του οποίου η πυκνότητα θα είναι ίση ή μικρότερη από αυτή της βενζίνης. Στην περίπτωση μεταφοράς πετρελαίου, του οποίου η πυκνότητα είναι μεγαλύτερη από αυτή της βενζίνης, να χρησιμοποιούνται μόνο οι τέσσερις θάλαμοι για να διασφαλίζεται ότι το μικτό βάρος του συνδυασμού ρυμουλκού - ρυμουλκούμενου δεν θα υπερβαίνει τα 40000 κιλά. Συμφωνήθηκε επίσης ότι οι όροι εγγραφής των οχημάτων θα μπορούν να τροποποιηθούν όταν και εφόσον τροποποιηθεί η σχετική νομοθεσία που καθορίζει τα μέγιστα επιτρεπόμενα βάρη των οχημάτων. Στις 8.9.2004 κοινοποιήθηκαν στους αιτητές οι επιπρόσθετοι όροι για την εγγραφή και κυκλοφορία των πέντε βυτιοφόρων όπως καθορίστηκαν στην προμνησθείσα κοινή σύσκεψη.
Στις 9.9.2004, οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών για την εγγραφή των πέντε βυτιοφόρων. Η αίτηση εγκρίθηκε και την ίδια ημέρα γράφτηκαν τα πέντε βυτιοφόρα με τους εξής όρους, (βλ. ένσταση - παράρτημα 9) ήτοι,
(α) η πληρότητα των διαμερισμάτων δεν θα είναι μικρότερη του 80% της ονομαστικής χωρητικότητας του κάθε διαμερίσματος και
(β) σε περίπτωση μεταφοράς πετρελαίου κίνησης (diesel) ή άλλου καυσίμου που έχει ίση ή μεγαλύτερη πυκνότητα του πετρελαίου κίνησης (diesel) το διαμέρισμα αρ. 3 θα παραμένει πάντοτε κενό.
Οι αιτητές, με την υπό κρίση προσφυγή, προσβάλλουν το κύρος της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 8.9.2004 με την οποία εγκρίθηκε η εγγραφή και κυκλοφορία των πέντε βυτιοφόρων με τους προαναφερθέντες όρους, οι οποίοι αποτελούν ουσιαστικά το αντικείμενο της προσφυγής.
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι παράνομη και ότι λήφθηκε καθ΄ υπέρβαση εξουσίας γιατί ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμος και οι δυνάμει αυτού Κανονισμοί (ΚΔΠ 66/84) δεν παρείχαν αρμοδιότητα στους καθ΄ ων η αίτηση για να λάβουν την προσβαλλόμενη απόφαση. Λέγουν επίσης ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση περιορίζεται η χωρητικότητα των βυτιοφόρων στα 32000 λίτρα και είναι αδύνατη η παράδοση καυσίμων όλων των τύπων αφού τις πιο πολλές φορές είναι αναγκαίο να μεταφέρεται μεικτό φορτίο (πχ πετρέλαιο και βενζίνη) για τον εφοδιασμό των πρατηρίων.
Η οδική μεταφορά υγρών καυσίμων/πετρελαιοειδών ρυθμίζεται από,
(α) τον κανονισμό 52 της ΚΔΠ 66/1984 όπως τροποποιήθηκε από την ΚΔΠ 109/2002 ο οποίος προνοεί ότι το μεικτό βάρος δεν θα υπερβαίνει τους 40 τόνους.
(β) το νόμο περί Οδικής Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων Ν. 29(1)/2004.
(γ) από τον περί της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας για τις Διεθνείς Οδικές Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ADR) (Κυρωτικός) Νόμος του 2004 Ν. 9(ΙΙΙ)/2004.
Κατά την εγγραφή του οχήματος, ο Εφορος Μηχανοκινήτων Οχημάτων, έχει, με βάση τους κανονισμούς [καν. 6(2)], εξουσία επιβολής όρων προς διασφάλιση της ασφάλειας των μεταφορών και της τήρησης των νόμων. Προβλέπεται ότι η κυκλοφορία ενός οχήματος δεν πρέπει να προσκρούει σε οποιαδήποτε περιοριστική ή απαγορευτική διάταξη οποιουδήποτε ισχύοντος νόμου ή διοικητικής πράξης.
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς, το προβλεπόμενο μεικτό βάρος δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 40 τόνους. Το μεικτό βάρος είναι το άθροισμα του βάρους του φορτίου, του απόβαρου του ρυμουλκού και του απόβαρου του ρυμουλκούμενου. Ο κανονισμός δεν αναφέρεται στη χωρητικότητα η οποία εκφράζεται σε λίτρα. Η ποσότητα του υγρού που μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα χώρο καθορισμένων διαστάσεων δεν συναρτάται με το βάρος που ζυγίζει το συγκεκριμένο υγρό. Στην προκείμενη περίπτωση, τα 42000 λίτρα που μπορούν να τοποθετηθούν στα πέντε διαμερίσματα των συγκεκριμένων βυτιοφόρων σε συνθήκες πλήρους χωρητικότητας, ζυγίζουν, σε βάρος εκφρασμένο σε κιλά, ανάλογα με την πυκνότητα του υγρού. Το βάρος του φορτίου υπολογίζεται ως εξής:
χωρητικότητα διαμερίσματος Χ πυκνότητα καυσίμου ((kg/M3)
___________________________________________________
1000
Η βασική θέση των αιτητών είναι ότι τα πέντε βυτιοφόρα, πληρούσαν τις αυστηρές προδιαγραφές των παραρτημάτων Α και Β της ADR καθώς και όλες τις προϋποθέσεις που θέτουν η κυπριακή και ευρωπαϊκή νομοθεσία οι οποίες ρυθμίζουν την οδική μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων. Αυτό το δεδομένο έπρεπε να είχε ληφθεί υπόψη κατά την εγγραφή των βυτιοφόρων και ο Εφορος ήταν υποχρεωμένος να προχωρήσει άμεσα στην εγγραφή τους χωρίς τους όρους ή περιορισμούς που έχουν τεθεί. Οι αιτητές προς υποστήριξη της πιο πάνω θέσης, επικαλούνται τη συμφωνία ADR, κεφάλαιο 4, παράγραφος 4.3.2.2.4 όπου αναφέρεται,
«Where shells intended for the carriage of liquids are not divided by partitions or surge plates into sections of not more than 7 500 litres capacity, they shall be filled to not less than 80% or not more than 20% of their capacity.»
Λέγουν συναφώς οι αιτητές ότι η πιο πάνω παράγραφος, καθιερώνει τον κανόνα 20:80 δηλαδή, τα βυτιοφόρα τα οποία δεν είναι διαχωρισμένα δεν επιτρέπεται να φορτώνονται με περισσότερο από 80% της χωρητικότητας τους ή λιγότερο από 20%. Και εφόσον τα δικά τους πέντε βυτιοφόρα είναι διαχωρισμένα σε διαμερίσματα, αυτά, με βάση τα ανωτέρω, μπορούσαν να μεταφέρουν 100% της χωρητικότητας τους. Επομένως οι όροι που έχουν εν προκειμένω τεθεί, συνιστούν υπέρβαση εξουσίας καθιστώντας άκυρη την προσβαλλόμενη απόφαση.
Οι καθ΄ ων η αίτηση δεν αμφισβητούν ότι τα πέντε βυτιοφόρα είναι διαχωρισμένα σε διαμερίσματα σύμφωνα με τις προδιαγραφές. Με αυτό ως δεδομένο και με την εξ αντιδιαστολής ερμηνεία της συμφωνίας ADR, Κεφάλαιο 4, παράγραφος 4.3.2.2.4 (ανωτέρω), οι αιτητές δικαιούνταν στην κατ΄ αρχή χορήγηση των αδειών οδικής χρήσης που είχαν ζητήσει χωρίς τους όρους που έχουν τεθεί. Αν, παρά τα πιο πάνω, ο Εφορος είχε τη γνώμη πως για οποιοδήποτε λόγο, διατηρούσε διακριτική εξουσία επιβολής των όρων που επέβαλε κατά την έκδοση των αδειών, εξισώνοντας κατ΄ ουσίαν την περίπτωση των αιτητών με εκείνη άλλων βυτιοφόρων που δεν είναι δεόντως διαχωρισμένα σε διαμερίσματα, οπότε εφαρμόζεται η συμφωνία ADR, κεφάλαιο 4, παράγραφος 4.3.2.2.4 (ανωτέρω), τότε είχε υποχρέωση να εξηγήσει αυτούς τους λόγους με σαφήνεια ώστε να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Τέτοια αιτιολόγηση δεν υπάρχει και συνεπώς αιωρούμενο παραμένει το ερώτημα γιατί ο Εφορος επέβαλε τους συγκεκριμένους όρους αφού τα πέντε βυτιοφόρα των αιτητών ήταν δεόντως διαχωρισμένα σε διαμερίσματα και πληρούσαν τις προβλεπόμενες προδιαγραφές έτσι ώστε η έκδοση των αδειών να καθίσταται εφικτή χωρίς τους συγκεκριμένους όρους. Οι εξηγήσεις που ο συνήγορος προσπάθησε να δώσει στη γραπτή του αγόρευση αποτελούν εξωγενές στοιχείο και δεν λαμβάνονται υπόψη. Δεν έχω εντοπίσει οποιαδήποτε περιοριστική ή απαγορευτική διάταξη οποιουδήποτε νόμου ή κανονισμού προς την οποία προσκρούει η εγγραφή των οχημάτων της αιτήτριας έτσι ώστε να ενεργοποιείται η εξουσία του Εφόρου να αρνηθεί την εγγραφή δυνάμει του Καν. 6(2) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών ΚΔΠ 66/84.
Για τους λόγους που έχουν εξηγηθεί η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.